Liczba odwiedzin: 210
» Korpus Tekstów Niemieckich Jana Dantyszka
Copyright © Pracownia Edytorstwa Źródeł i Humanistyki Cyfrowej AL UW

Wszelkie prawa zastrzeżone. Zabrania się kopiowania, redystrybucji, publikowania, rozpowszechniania, udostępniania czy wykorzystywania w inny sposób całości lub części danych zawartych na stronie Pracowni bez pisemnej zgody właściciela praw.

List #1206

Gemma Frisius do Ioannes DANTISCUS
Leuven (Lovanium), [1534]-07-26
            odebrano [1534]-09-23

Rękopiśmienne podstawy źródłowe:
1czystopis język: łacina, autograf, BCz, 240, s. 161-164
2regest z ekscerptami język: łacina, angielski, XX w., CBKUL, R.III, 32, Nr 442

Publikacje:
1HIPLER 1891 Nr 29, s. 510-512 (in extenso; niemiecki regest)
2AT 16/2 Nr 391, s. 26-28 (in extenso; polski regest)
3DE VOCHT 1961 Nr DE, 291, s. 225-226 (angielski regest; ekscerpt)

 

Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny

 

BCz 240, p. 161

Salutem plurimam et officiorum meorum commendationem.

Posteaquam a Vestra Dominatione Reverendissima recessi, Praesul optime, nihil mihi sacius fuit quam amicos, quos praeter parentes mihi tempus edax rerum fecerat reliquos, invisere, qui mihi iam tum 7 annis visi non fuerant. Hic ubi nonnihil animum meum praesentia et patrii soli et amicorum dulci consuetudine explevissem, quam primum in Brabant (Brabantia), duchy in the Low Countries, under Habsburg rule from 1482. Its territory corresponds to the Belgian provinces of Flemish Brabant, Walloon Brabant, Antwerp and the Brussels Capital Region, and the province of North-Brabant in the NetherlandsBrabantiamBrabant (Brabantia), duchy in the Low Countries, under Habsburg rule from 1482. Its territory corresponds to the Belgian provinces of Flemish Brabant, Walloon Brabant, Antwerp and the Brussels Capital Region, and the province of North-Brabant in the Netherlands redii, primum Antwerp (Antwerpen, Antverpia), city in the Low Countries, from 1315 a Hanseatic port, in the 16th century the centre of Brabant’s artistic life and the wealthiest trade city in Europe, today in northern BelgiumAntwerpiaeAntwerp (Antwerpen, Antverpia), city in the Low Countries, from 1315 a Hanseatic port, in the 16th century the centre of Brabant’s artistic life and the wealthiest trade city in Europe, today in northern Belgium, tum demum antiquas sedes revisens Leuven (Louvain, Lovanium), city in the Low Countries, Duchy of Brabant, 25 km E of Brussels, University town from 1425, today in BelgiumLovaniiLeuven (Louvain, Lovanium), city in the Low Countries, Duchy of Brabant, 25 km E of Brussels, University town from 1425, today in Belgium consedi. Ubi tandem, cum me tanto patrono destitutum frustra lamentarer, coepi egomet varias mecum inire vitae meae instituendae rationes; verum id, quod maxime iam sperabam, id minime, ut in dies fit, pro votis successit. Scilicet iusserat Dominatio Vestra Reverendissima, uti post reditum meum ex Frisia (Friesland), province in the Habsburg NetherlandsFrisiaFrisia (Friesland), province in the Habsburg Netherlands ad se venirem in Poland (Kingdom of Poland, Polonia)PoloniamPoland (Kingdom of Poland, Polonia). Quod cum invitus non on the marginnonnon on the margin facerem, duo evenerunt, quae tum animum meum ultro currentem alioqui retinuerunt. Primum is, cui Dominatio Vestra Reverendissima iniunxerat, ut me in Poland (Kingdom of Poland, Polonia)PoloniamPoland (Kingdom of Poland, Polonia) aut duceret aut mitteret, in Poland (Kingdom of Poland, Polonia)PoloniamPoland (Kingdom of Poland, Polonia) abiit. Quam nobis adire fas non est, nisi exuta corporis huius gravitate, neque nunc lubet vulnus antiquum refricare Dominationis Vestrae Reverendissimae per nominis carissimi commemorationem. Hoc igitur destitutus praesidio statueram ipse solus capta occasione Dominationem Vestram Reverendissimam adire, sperans immo confidens, id illi ingratum minime fore. Sed ecce alterum malum me non modo retinuit, verum etiam penitus prostravit in terram; constantissimus enim rumor omnium nostrum animos perculit, Dantiscum illum, illum inquam, quem tota suspiciebat Europa Dantiscum, vitae munere defunctum. Quod cum prima vice pro fabulis haberem, successit secundo rumori tertius late per nostram provinciam sparsus ms. spersus(!) sparsussparsus ms. spersus(!) . Tum ego omnibus meis perturbatus rationibus, neque enim animus erat alteri cuique ex aulicis illis me dedere, neque etiam perpetuo mathematicum agere, cum hae artes, gratae quamvis, nullius tamen sint apud nos momenti, hoc est emolumenti, in servitutem me conieci ex quadam fortassis desperatione BCz 240, p. 162 et quod infortunatum ille Terentianus putavit, uxorem duxi, sed talem, quae taedium illud servitutis suis gratis colloquiis et gratissima consuetudine non modo leniat, verum etiam in gaudium vertat. Quod eo feci, ut annum unum atque alterum medicae arti iucumberem. Hoc enim institutum iam inde ab annis 8 in animo coeperam, quamvis id saepius me invito interruptum sit et disturbatum. Cum igitur hoc modo maestus saepe Dominationis Vestrae Reverendissimae mentionem nusquam facerem, tandem nobis adest ex Saxony, duchy in central Germany, state of the Holy Roman EmpireSaxoniaSaxony, duchy in central Germany, state of the Holy Roman Empire reverendissimi domini Georg of Austria (*1504 – †1557), illegitimate son of Emperor Maximilian I; from 1526-04-09 untill 1539 Bishop of Brixen (Bressanone); from 1539-01-12 priest of Valencia, from 1539-04-08 Archbishop of Valencia, from 1544-08-16 Bishop of Liègeepiscopi Brixensis Georg of Austria (*1504 – †1557), illegitimate son of Emperor Maximilian I; from 1526-04-09 untill 1539 Bishop of Brixen (Bressanone); from 1539-01-12 priest of Valencia, from 1539-04-08 Archbishop of Valencia, from 1544-08-16 Bishop of Liègesecretarius Daniel Mauch (*1504 – †1567), humanist, doctor of both canon and civil law, servant of Georg von Österreich; ennobled in 1530; in the period 1533-1534 studied at the Uniwersity of Louvain (DE VOCHT 1961, p. 209-210)Daniel MauchDaniel Mauch (*1504 – †1567), humanist, doctor of both canon and civil law, servant of Georg von Österreich; ennobled in 1530; in the period 1533-1534 studied at the Uniwersity of Louvain (DE VOCHT 1961, p. 209-210), qui subito maerorem hunc meum subito in maximum convertit gaudium. Impertitus est enim mihi litteras a Dominatione Vestra Reverendissima illi datas; in quibus ut vidi nominis mei fieri mentionem, duplici ratione exilii prae gaudio, tum quia vidi Dominationem Vestram Reverendissimam mei necdum oblitam ms. oblitum(!) oblitamoblitam ms. oblitum(!) fuisse, tum vero maxime, quod is, quem totus orbis noster defunctum proclamasset, quasi vitae restitutus iam certaminis peracti triumphos ageret. Id quamvis parum ad me spectare videri possit, quod nunc uxori alligatus huiusmodi principis consuetudine penitus non liceat frui, non possum tamen non gaudere serio, quia Dantiscum scio eum esse, qui non modo praesentium sit patronus, verum etiam procul exsistentium summus et maecenas et studiosorum pater. Novarum rerum nihil adeo boni hic est. Interficiuntur in dies haeretici, quos Lutheranos vocant; bellorum nihil habemus, verum undequaque metuimus. Conradus Goclenius (Conradus Wackers, Conradus Gockelen) (*1489 – †1539), prominent humanist and editor; from 1519 professor of Latin at the Collegium Trilingue of the University in Louvain; friend of Erasmus of Rotterdam (DE VOCHT 1961, p. 76-77; CE, vol. 2, p. 109-111)GocleniusConradus Goclenius (Conradus Wackers, Conradus Gockelen) (*1489 – †1539), prominent humanist and editor; from 1519 professor of Latin at the Collegium Trilingue of the University in Louvain; friend of Erasmus of Rotterdam (DE VOCHT 1961, p. 76-77; CE, vol. 2, p. 109-111), Rutgerus Rescius (Rutger Ressen) (*ca. 1497 – †1545), scholar and publisher from the southern Netherlands, professor of Greek at the Collegium Trilingue of Louvain, in 1531 printed Dantiscus' work Victoria serenissimi Poloniae Regis contra Voyevodam Muldaviae (AT 13, p. 336; CE, vol. 3. p. 142-144)ResciusRutgerus Rescius (Rutger Ressen) (*ca. 1497 – †1545), scholar and publisher from the southern Netherlands, professor of Greek at the Collegium Trilingue of Louvain, in 1531 printed Dantiscus' work Victoria serenissimi Poloniae Regis contra Voyevodam Muldaviae (AT 13, p. 336; CE, vol. 3. p. 142-144), amicus Servatius von Zassen (Servatius Sassenus) (†1554), Louvain printer and bookseller (DE VOCHT 1961, p. 103)ServatiusServatius von Zassen (Servatius Sassenus) (†1554), Louvain printer and bookseller (DE VOCHT 1961, p. 103), Bartholomeus de Grave (Bartholomeus Gravius) (†1578), printer and bookseller from Louvain; the publisher of the Bible in Dutch (1548) and French (1550) translation (FRANÇOIS, p. 92-94)GraviusBartholomeus de Grave (Bartholomeus Gravius) (†1578), printer and bookseller from Louvain; the publisher of the Bible in Dutch (1548) and French (1550) translation (FRANÇOIS, p. 92-94) omnes satis recte valent et Dominationi Vestrae Reverendissimae commendari optaverunt, quos ut Dominatio Vestra Reverendissima cum suo Gemma commenda hidden by binding[da]da hidden by bindingtos habere dignetur, etiam atque etiam oramus, felicesque illi et fortunatos successus vitamque cum prospera valetudine longam hidden by binding[am]am hidden by binding precamur. Tum demum ego meae inscitiae condonationem peto, nam haec, ut ipsi characteres litterarum facile indicant, ex tem hidden by binding[tem]tem hidden by bindingpore conscripsi; alio tempore, si Dominationi Vestrae Reverendissimae gratum senserim hidden by binding[rim]rim hidden by binding, BCz 240, p. 163 et prolixius et melius, si potero, scribam. Dominus noster Jesus of Nazareth (Jesus Christ), in Christianity the Messiah foretold in the Old TestamentIesus ChristusJesus of Nazareth (Jesus Christ), in Christianity the Messiah foretold in the Old Testament Dominationem Vestram Reverendissimam diu nobis sospitem servare dignetur.

Reverendissimae Dominationis Vestrae humillimus servitor Gemma Frisius (Jemme Reinerszoon) (*1508 – †1555), Netherlandish leading theoretical mathematician and practicing physician in Louvain, scholar, and tutor of Gerardus Mercator, studied medicine, mathematics and astronomy at the University in Louvain (1526), where he became a professor of medicine and mathematics, he applied his mathematical expertise to geography, astronomy and map making (HALLYN; VAN ORTROY)Gemma FrisiusGemma Frisius (Jemme Reinerszoon) (*1508 – †1555), Netherlandish leading theoretical mathematician and practicing physician in Louvain, scholar, and tutor of Gerardus Mercator, studied medicine, mathematics and astronomy at the University in Louvain (1526), where he became a professor of medicine and mathematics, he applied his mathematical expertise to geography, astronomy and map making (HALLYN; VAN ORTROY)