List #2658
Ioannes DANTISCUS do [Sigmund von HERBERSTEIN]Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1543-08-17
Regest polski:
Dantyszek otrzymał list Herbersteina wysłany 6 czerwca z Wiednia. Usprawiedliwia swoim wyjazdem z Krakowa (1 czerwca) niemożność pocieszania rozmową królowej Elżbiety. Relacjonuje Herbersteinowi intrygi królowej [Bony], zmierzające do utrudnienia jego porozumienia z Elżbietą. Zgodnie z życzeniem Herbersteina napisał do młodej królowej. Przypomniał także listownie królowi Zygmuntowi I o dotyczącej Elżbiety rozmowie, którą przeprowadził z nim na osobności przed wyjazdem . Opisuje Herbersteinowi życzliwość Zygmunta I względem Elżbiety.
Dantyszek stwierdza, że żale Herbersteina dotyczące niewdzięczności [Bony] (za usługi oddane przy wyniesieniu jej do stanu krolewskiego) są udziałem wielu, i że niebezpiecznie jest o tym pisać. Z tego też powodu nie odpisuje na niektóre inne kwestie, poruszone w liście Herbersteina.
Dantyszek wspomina, że Herberstein odwiedził go w towarzystwie Niklasa [II] von Salm, kiedy leżał w chorobie w Krakowie. Zawiadamia, że powrócił już do zdrowia. Przypomina Herbersteinowi, że miał usprawiedliwić go wobec króla Ferdynanda, iż z powodu choroby nie zdołał przeprowadzić spraw, zleconych mu w doręczonym przez Herbersteina liście, i że nań nie odpowiedział. Prosi o polecenie go Ferdynandowi i o przekazanie wyrazów wdzięczności za dawne łaski. Załącza kopię nowin otrzymanych z Gdańska, które przesłał ostatnio królowej [Bonie] . Prosi Herbersteina o zrelacjonowanie bieżących wydarzeń i o przesłanie odpowiedzi za pośrednictwem Seweryna Bonera, któremu powierza niniejszy list.
Rękopiśmienne podstawy źródłowe:
Publikacje:
|
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
Clarissime ac Magnifice Domine, amice carissime plurimumque honorande. Salutem diuturnissimam omniumque fortunarum et dignitatum Magnificentiae Vestrae accessionem precor ex animo.
Quae me suis cf.
Dat(ae) or Dat(um)⌈Dat(ae)Dat(ae) or Dat(um)⌉
Magnificentiae Vestrae deditissimus
[] The terms of her marriage to Sigismund II Augustus were agreed, with Herbersteins involvement, at the congress in Poznań in 1530 (cf.
[1] For more about the kind and fatherly attitude of Sigismund I towards his daughter-in-law, see Jagiellonki, I, p. 112, 133-135; Jagiellonki, V, Additions II, No. 8, p. 27-28.
[2] A reference to Herberstein’s involvement in bringing about the marriage between Sigismund I and Bona Sforza d’Aragona (see cf.
[3] Niklas II, count of Salm and Neuburg (d. after 1551), imperial secret counsellor and Oberstkämmerer – high chamberlain (up to 1550/1551). In 1533, as an envoy of Ferdinand I, he went to Emperor Charles V and pope Clement VII to settle the matter of returning Koróni to Turkey. Knight of the Order of the Golden Fleece (1533), commander-in-chief of the forces in Hungary ( Generalfeldhauptmann in Ungarn ), and in 1547-1550 commander-in-chief of the forces in Lower Austria ( Oberbefehlshaber an der niederösterreichischen Grenze ) (KF, III, No. 678a, p. 665, KF, IV, p. 29, No. 715, p. 114-115, No. 718, p. 123; AT, XV, No. 159, p. 224; cf. Elementa, XLVIII, No. 380, p. 138-140, No. 406, Annexum II, p. 191, No. 416, Annexum VIII, p. 223, Annexum X, p. 225; Herberstein 1560, f. D4v; Herberstein 1855, p. 329, 331, 334, 336-337, 360, 381; cf. Pociecha, IV, p. 167; Kohler II, p. 145).
[4] Cf. cf.
[5] After Elizabeth von Habsburg’s marriage to Sigismund II Augustus and her coronation (May 6, 1543), the wedding celebrations and accompanying events linked to the stay of foreign envoys continued for the next three weeks in Cracow (see cf.
[6] See cf.
[7] Most likely a reference to the fair marking the feast of St. Dominic (August 8), held next to the Dominican Fathers’ church in Gdańsk from the 13th century, to which merchants from the Baltic countries came in great numbers.
[8] The novitates enclosed with the mentioned letter is not known. Herberstein refers to its content in cf.