Liczba odwiedzin: 80
» Korpus Tekstów Niemieckich Jana Dantyszka
Copyright © Pracownia Edytorstwa Źródeł i Humanistyki Cyfrowej AL UW

Wszelkie prawa zastrzeżone. Zabrania się kopiowania, redystrybucji, publikowania, rozpowszechniania, udostępniania czy wykorzystywania w inny sposób całości lub części danych zawartych na stronie Pracowni bez pisemnej zgody właściciela praw.

List #403

Ioannes DANTISCUS do Sigismund I Jagiellon
Madrid, 1528-03-27


Rękopiśmienne podstawy źródłowe:
1kopia kancelaryjna język: łacina, autograf, ręką pisarza, BCz, 242, s. 177-179, 184
2kopia język: łacina, XVIII w., BNF, Lat.11095, s. 69-70
3kopia język: łacina, XVIII w., BK, 232, s. 97-99
4kopia język: łacina, XVIII w., B. Ossol., 151/II, k. 101v-102v
5kopia język: łacina, XVIII w., BCz, 41 (TN), Nr 74, s. 281-285

Pomocnicze podstawy źródłowe:
1regest język: polski, XX w., B. PAU-PAN, 8246 (TK 8), k. 14

Publikacje:
1AT 10 Nr 156, s. 164-165 (in extenso)

 

Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny

 

BCz, 242, p. 177

Serenissima Regia Maiestas et Domine, Domine clementissime. Humillimam perpetuae meae servitutis commendationem.

Ista hora fuit apud me factor The Welsers merchant and banking family from Augsburg with close ties to Emperor Charles VVelzerorumThe Welsers merchant and banking family from Augsburg with close ties to Emperor Charles V, qui mihi dixit, si litteras meas fortunae velim committere cum aliis, quas ipse per Galliam terra missurus esset, ut scriberem. Quam opportunitatem, licet dubium sit, an perveniant, nolim neglegere, unde cum et breve mihi scribendi tempus est assignatum, et ut litterarum fasciculum, quantum possem, facerem tenuiorem iniunctum, compendiosior esse cogor, quam velim.

cf. Ioannes DANTISCUS to Sigismund I Jagiellon Burgos, 1528-02-20, CIDTC IDL 397Scripsicf. Ioannes DANTISCUS to Sigismund I Jagiellon Burgos, 1528-02-20, CIDTC IDL 397 novissime Maiestati Vestrae Serenissimae 1528-02-20vicesima mensis Februarii praeteriti1528-02-20 cum domino Cornelis De Schepper (Cornelius Scepperus, Cornelis De Dobbele, Cornelius Duplicius) (*1503 – †1555), erudite, diplomat in the Habsburgs' service; close friend of Ioannes Dantiscus; initially in the service of Christian II of Oldenburg, King of Denmark; 1526 secretary and councillor to Emperor Charles V of Habsburg (CE, vol. 3, p. 218-220; DE VOCHT 1961, p. 15-24)Cornelio Duplicio ScepperoCornelis De Schepper (Cornelius Scepperus, Cornelis De Dobbele, Cornelius Duplicius) (*1503 – †1555), erudite, diplomat in the Habsburgs' service; close friend of Ioannes Dantiscus; initially in the service of Christian II of Oldenburg, King of Denmark; 1526 secretary and councillor to Emperor Charles V of Habsburg (CE, vol. 3, p. 218-220; DE VOCHT 1961, p. 15-24), Charles V of Habsburg (*1500 – †1558), ruler of the Burgundian territories (1506-1555), King of Spain as Charles I (1516-1556), King of Naples and Sicily, King of the Romans (1519-1530), Holy Roman Emperor of the German Nation (elected 1519, crowned 1530, abdicated 1556); son of Philip I the Handsome and Joanna the Mad of Castilecaesareae maiestatisCharles V of Habsburg (*1500 – †1558), ruler of the Burgundian territories (1506-1555), King of Spain as Charles I (1516-1556), King of Naples and Sicily, King of the Romans (1519-1530), Holy Roman Emperor of the German Nation (elected 1519, crowned 1530, abdicated 1556); son of Philip I the Handsome and Joanna the Mad of Castile consiliario et oratore ad Maiestatem Vestram Serenissimam, quas iam pridem redditas esse spero. Inde et ex eodem oratore Maiestas Vestra Serenissima omnia, quae hic acta sunt, abunde accepit, quae si ad praesens velim repetere, et longum esset, atque etiam non adeo tutum. Alia, quae interea se obtulerunt, sic habent in compendio.

Agimus hic in his curtis, hoc est in conventione primorum et statuum Castile (Castilla, Castilia), kingdom on the Iberian Peninsula, together with the Crown of Aragon formed the foundation of the Kingdom of Spain CastiliaeCastile (Castilla, Castilia), kingdom on the Iberian Peninsula, together with the Crown of Aragon formed the foundation of the Kingdom of Spain pro nervo conflando, quem futurum dicunt immensum, ceterum adhuc non est conclusum, quandoquidem procuratores quaedam ad suos rettulerunt, a quibus responsum exspectatur.

Caesar hinc versus Valenchiam ante festa Paschae ire decreverat; verum mutata sententia ob responsum, quod a statibus praestolamur, post Pascha 16 Aprilis fertur profecturus; iam enim conventum pro prima die Maii in Monsom oppido, quod est medium inter Aragoniae et Castilliae regnum, indixit, et alium tertia superinscribed in place of crossed-out 3-a3-a tertia tertia superinscribed in place of crossed-out 3-a Iunii in Valenchia. Ingens auri vis speratur suntque ad eam contribuendam Hispani undequaque satis propensi, et ut sunt animo semper elatiore, male eos id habuit, BCz, 242, p. 178 quod isti reges in Hispania bellum indicere ausi fuerint, dicunt hoc numquam prius neque factum, neque auditum; quocirca multa caesari pollicentur. Sed nescio, quo pacto tam brevi tempore a 22 Ianuarii hic omnia quodammodo refrixerint; nihil hic fieri video, quod bello congruit, praeterquam quod dominus de Beauveyn(?) cum duobus milibus Hispanis ex Hispali solvit cum classe satis tenui, quem aliqui ad Belgas, quidam in aliam partem tendere dicunt. Biscaius et Asturus, qui sunt ad litus Oceani, iam aliquoties vicinis Gallis naves onerarias, parvas tamen, cum commeatu hidden by binding[tu]tu hidden by binding abstulerunt, quarum numerum supra 70 fuisse ferunt. Concremarunt etiam quasdam miseras villas circa Bayonam et Bordigaliam. Angli et Galli ab utraque ripa multas naves habere hidden by binding[abere]abere hidden by binding dicuntur, sic, quod nemo a Belgis huc traiicere possit, quo fit, quod hic simus mari ab utraque parte infesto et terra ipsa Gallia obsessi et velut in quandam insulam redacti, quod iam a multo tempore litteras habere nequivimus, idque neminem {quam} magis hidden by binding[is]is hidden by binding quam me, conficit; quandoquidem 8 fere menses praeteriere, quo nullas hidden by binding[s]s hidden by binding accepi, videorque mihi in demortuorum loco haberi. Hoc tamen hidden by binding[amen]amen hidden by binding plus temporum iniquitati ascribendum putavi.

Ex Italia solent huc venire postae, applicuitque pridie una, quae rettulit dominum de Lauthrecht captum, regis christianissimi recta versus regnum Neapolitanum profectum, cui se offeret obviam exercitus caesaris, qui fertur ex 17 milibus Germanis hidden by binding[nis]nis hidden by binding et Hispanis constare, quodque paulo ante non procul ab invicem hidden by binding[em]em hidden by binding remoti fuerint, eosque non posse nisi conflictu disiungi; qua de re hic anxie eventus exspectatur, crediturque, quod summa totius belli ab eo dependeat. Dicunt etiam pontificem hidden by binding[ificem]ificem hidden by binding novas conscribere gentes et novum exercitum 12 milium peditum hidden by binding[tum]tum hidden by binding Germanorum properare in Italiam. Quid hinc nascetur, exitus probabit.

BCz, 242, p. 179

Oratores omnes, qui Madrid (Madritum, Maioretum, Madrillae), city in central Spain, Castile, on the Manzanares river, from 1561 capital of SpainhicMadrid (Madritum, Maioretum, Madrillae), city in central Spain, Castile, on the Manzanares river, from 1561 capital of Spain fuerunt, praeter me et António de Azevedo Coutinho 1525-1529, ambassador of the King of Portugal at the court of the Emperor Charles V (HDE 5, p. 489; http://digitarq.dgarq.gov.pt/details?id=3771920 )PortugaliensemAntónio de Azevedo Coutinho 1525-1529, ambassador of the King of Portugal at the court of the Emperor Charles V (HDE 5, p. 489; http://digitarq.dgarq.gov.pt/details?id=3771920 ), ablegati agunt in quodam castello Pozo dictum, 8 leugis a Burgos, city in northern Spain, Castile and LeónBurgosBurgos, city in northern Spain, Castile and León, et non dimittuntur, donec illi, quos caesar apud eorum dominos habuit, revertentur.

Essent pleraque alia scribenda, quae huic tempori credere non ausi, quapropter brevitati Maiestas Vestra Serenissima dabit veniam. Cui me humillime ut domino meo clementissimo commendo atque supplico, dignetur tandem post quartum annum reditus mei clementem habere rationem, et cum me revocare dignabitur, ut litterae ad Francis I of Valois (*1494 – †1547), 1515-1547 King of France; son of Charles, Count of Angoulême, and Louise of Savoyregem christianissimumFrancis I of Valois (*1494 – †1547), 1515-1547 King of France; son of Charles, Count of Angoulême, and Louise of Savoy mittantur, quibus salvo conduc paper damaged[c]c paper damagedtu habito per France (Gallia, Francia), the kingdomGalliaFrance (Gallia, Francia), the kingdomm libere transire possim.

Postscript:

BCz, 242, p. 184

Has adiunctas litteras dedit mihi Alfonso de Valdés (Alphonsus Valdesius) (*1500-1504 – †1532), Spanish humanist, friend of Erasmus of Rotterdam, brother of Juan and Diego; from 1520 in the service of the Imperial Chancellor Mercurino Gattinara; 1522 secretary of Emperor Charles V of Habsburg; 1526 Latin secretary (FERNÁNDEZ-SANTAMARÍA, p. 38-48; DE VOCHT 1961, p. 26)secretariusAlfonso de Valdés (Alphonsus Valdesius) (*1500-1504 – †1532), Spanish humanist, friend of Erasmus of Rotterdam, brother of Juan and Diego; from 1520 in the service of the Imperial Chancellor Mercurino Gattinara; 1522 secretary of Emperor Charles V of Habsburg; 1526 Latin secretary (FERNÁNDEZ-SANTAMARÍA, p. 38-48; DE VOCHT 1961, p. 26) domini Mercurino Arborio di Gattinara (*1465 – †1530), humanist, jurist, trusted and influential advisor to Charles V; 1501 entered the service of the Habsburgs as legal counsel to Duchess Margaret of Austria, 1504 advisor and President of the Privy Council of Margaret of Austria, after the governoship of the Netherlands was entrusted to her, 1518 Grand Chancellor of Castile and later of Charles V as Roman Emperor, 1529 Cardinal of St. Giovanni a Porta Latina (after the death of his wife, Andreetta Avogadro) (DE VOCHT 1961, p. 12; CE, vol. 2, p. 76-80)cancellariiMercurino Arborio di Gattinara (*1465 – †1530), humanist, jurist, trusted and influential advisor to Charles V; 1501 entered the service of the Habsburgs as legal counsel to Duchess Margaret of Austria, 1504 advisor and President of the Privy Council of Margaret of Austria, after the governoship of the Netherlands was entrusted to her, 1518 Grand Chancellor of Castile and later of Charles V as Roman Emperor, 1529 Cardinal of St. Giovanni a Porta Latina (after the death of his wife, Andreetta Avogadro) (DE VOCHT 1961, p. 12; CE, vol. 2, p. 76-80), quae hic fuerunt relictae, cum Cornelis De Schepper (Cornelius Scepperus, Cornelis De Dobbele, Cornelius Duplicius) (*1503 – †1555), erudite, diplomat in the Habsburgs' service; close friend of Ioannes Dantiscus; initially in the service of Christian II of Oldenburg, King of Denmark; 1526 secretary and councillor to Emperor Charles V of Habsburg (CE, vol. 3, p. 218-220; DE VOCHT 1961, p. 15-24)oratorCornelis De Schepper (Cornelius Scepperus, Cornelis De Dobbele, Cornelius Duplicius) (*1503 – †1555), erudite, diplomat in the Habsburgs' service; close friend of Ioannes Dantiscus; initially in the service of Christian II of Oldenburg, King of Denmark; 1526 secretary and councillor to Emperor Charles V of Habsburg (CE, vol. 3, p. 218-220; DE VOCHT 1961, p. 15-24) hinc discederet, qui ad Maiestatem Vestram proficiscitur, unde cognoscet, quantum idem orator domino cancellario sit carus. Accepi ab eodem 18 huius cf. Cornelis DE SCHEPPER to Ioannes DANTISCUS Bermeo, 1528-03-08, CIDTC IDL 402litterascf. Cornelis DE SCHEPPER to Ioannes DANTISCUS Bermeo, 1528-03-08, CIDTC IDL 402 datas in portu Bermeo (Bermeum), town and port in Spain, Basque CountryVermeoBermeo (Bermeum), town and port in Spain, Basque Country Biscay (Vizcaya, Bizkaia), province in northern Spain, Basque CountryPiscaiaeBiscay (Vizcaya, Bizkaia), province in northern Spain, Basque Country 8 Martii, in quibus mihi scribit se iam cum sociis suis in omnem eventum paratum hidden by binding[m]m hidden by binding et nihil aliud, quam ventum praestolari propitium. Scripserat etiam domino cancellario hidden by binding[ellario]ellario hidden by binding, qui mihi illius ostendit litteras, dicens: ipse me accepit in patrem et ego eum hidden by binding[eum]eum hidden by binding in filium; amatque bonus senex iuvenem hunc unice, quem ideo hidden by binding[o]o hidden by binding hinc hidden by binding[hinc]hinc hidden by binding mitti permisit, ut pro aetate experiretur, quod velim, cum aderit, in illius notitiam deduci; et quod is, qui hoc П encrypted ПП encrypted furcae signo notatur, exclu hidden by binding[clu]clu hidden by bindingsus est ex privato caesaris consilio, quem, qui hoc encrypted encrypted notatur, paulo post sequetur. Ille orator, qui sint, dicet: uterque semper mihi et rebus hidden by binding[s]s hidden by binding reginalis et Regiae Maiestatis Vestrae fuit infestus. Dat(ae) or Dat(um)Dat(ae)Dat(ae) or Dat(um) 27 Martii, ut in litteris hidden by binding[is]is hidden by binding.