Liczba odwiedzin: 90
» Korpus Tekstów i Korespondencji Jana Dantyszka
Copyright © Pracownia Edytorstwa Źródeł i Humanistyki Cyfrowej AL UW

Wszelkie prawa zastrzeżone. Zabrania się kopiowania, redystrybucji, publikowania, rozpowszechniania, udostępniania czy wykorzystywania w inny sposób całości lub części danych zawartych na stronie Pracowni bez pisemnej zgody właściciela praw.

List #1385

[Ioannes DANTISCUS] do Cornelis [DE SCHEPPER] & Godschalk ERICKSEN (SASSENKERLE)
Löbau (Lubawa), 1535-12-23

Regest polski:

Z powodu długotrwałego braku wiadomości, mając w pamięci niepomyślny horoskop De Scheppera, Dantyszek bardzo niepokoił się o jego życie, toteż nadzwyczajnie się cieszy z otrzymanych właśnie obszernych listów. Odpisuje w pośpiechu, aby zdążyć przekazać list przez zaufanego posłańca Rady Miasta Gdańska, który dostarczył mu list De Scheppera. Przeprasza za chaotyczność listu.

Dantyszek cieszy się, że De Schepper zaniechał stosowania wobec niego napuszonej oficjalnej tytulatury.

Wiadomości o dotarciu do Francji królowych [Marii] Węgierskiej i Eleonory Austriackiej dotarły do niego już wcześniej, wraz z niepotwierdzoną plotką, że król Francji w związku z tymi odwiedzinami odebrał cesarzowi podstępem pewną twierdzę.

Dantyszek zgodnie z radą De Scheppera wybaczył oszczercom i jest dobrej myśli.

Zgadza się z opinią De Scheppera co do losów jego listu z Belgradu, przekazanego Dantyszkowi za pośrednictwem [Hieronima] Łaskiego.

Załącza osobna kartkę na temat Fabiana Wojanowskiego i Isabeli Delgady.

Cieszy się z życzliwości żony De Scheppera [Elisabeth Donche] oraz Daniela De Heulle, oraz z pomyślnych wieści o baliwie Ghent [Arendt Sturm], jego rodzinie i Michaelu de Vriendt. Przekazuje pozdrowienia przyjaciołom z Ghent.

Dantyszek winszuje Friedrichowi II von Wittelsbach poślubienia Doroty [córki Christiana II von Oldenburg], wyraża jednak opinię, że byłoby lepiej, aby nie aspirował on do tronu duńskiego ze względu na odmienność obyczajów i nieznajomość języka. Popiera zamiar królowej Marii [Węgierskiej] zaprowadzenia spokoju w Danii, liczy też na skuteczność działań De Scheppera, delegowanego tam przez cesarza. Dantyszek nie dziwi się temu, że książę Albrecht Hohenzollern popiera swojego szwagra [Christiana III], zgadza się jednak z De Schepperem, że trzeba zawrzeć pokój i wznowić swobodną żeglugę.

Dantyszek zwrócił się z pytaniem do Gdańszczan o istotę ich sporu z mieszkańcami Holandii, przekaże De Schepperowi ich odpowiedź. Ma zamiar upomnieć Gdańszczan, by trzymali się wcześniejszych umów.

Wyraża pochlebną opinię o Hieronimie Łaskim, ciesząc się, że napisał on do De Scheppera o wyprawie moskiewskiej i o swoich kłopotach na Węgrzech. Dantyszek spotkał się z Łaskim na zaślubinach Jadwigi Jagiellonki. Małżeństwo to było negocjowane z udziałem Dantyszka, co wzbudziło złość jego oszczerców.

Dantyszek nie ma wiadomości od Jana van Campen. Żałuje, że ten uczony już u niego nie mieszka. Wycofuje swoją wcześniejszą prośbę o przesłanie kolejnych egzemplarzy edycji parafrazy psałterza [pióra Campena, zapewne edycja Gryphiusa, Lyon, 1534], ponieważ dowiedział się, że autorem zwięzłego przekładu [z którym zestawiono w tym wydaniu parafrazę Campena] jest Huldrych Zwingli. Dantyszek wyraża niepochlebną opinię o Zwinglim. Prosi o przesłanie egzemplarza Biblii, wydanej ostatnio we Francji.

Dantyszek jest zadowolony, że list z załączonym wierszem [IDP 188, zaginiony utwór Epistula ad singularissimum amicum dominum Cornelium Duplicium Scepperum] wzbudził uznanie De Scheppera i przyjaciół. Martwi się, że w kopii, którą sobie zostawił, znalazł błędy. O ile nie są one winą sekretarza, składa je na karb starości, ponieważ ukończył już 50 lat.

Dantyszek winszuje braciom Grudiusom [Ioannes Scecundus i Nicolaus Grudius] powrotu do ojczyzny. Pochwala też wycofanie się hrabiego Nassau z życia dworskiego. Przekazuje uprzejmości jemu i hrabiemu Buren, którego list ostatnio otrzymał.

Dantyszek wyraża pochlebną opinię o talentach Ferdynanda Korteza i negatywną – o niewdzięczności Hieronima Sailera, mimo to nie wypiera się dawnej przyjaźni. Wspomina przysługi, które wyświadczył Sailerowi w Augsburgu.

Załącza osobną kartkę na temat Lyncken, której brat pozostaje u niego na służbie, podobnie jak synowie pani de Bailleul oraz śpiewaczki z Brukseli. Syn śpiewaczki uczy się na organistę.

Przekazuje wiadomości o swoim rodzeństwie i matce.

Cieszy się z odzyskania zdrowia przez Godschalka Ericksena. Pozdrawia hrabiów Emden [Enno i Johann Cirksena] oraz Wolfganga von Affenstein.

Popiera misję poselską De Scheppera do miast [Hanzy] i nalega na zawarcie pokoju. Niepokoi się zaogniającą się sytuacją w Danii, wyrażając zarazem troskę o los córek króla Chrystiana II.

Jest zadowolony z otrzymanych z Wiednia wieści o schwytaniu i oddaniu pod sąd króla Ferdynanda Jana [Beuckelszoon] van Leyden. Wyraża nadzieję, że dołączy do niego także ujęty przez biskupa Bremy Wullenwever.

Ubolewa nad śmiercią biskupa Rochester [Johna Fishera] oraz Thomasa More. Przesyła De Schepperowi kopię listu papieża do króla [Zygmunta I] na temat postępowania króla Anglii. Liczy, że cesarz rozprawi się z tym cudzołożnikiem i mordercą. Niepokoi się o bezpieczeństwo Eustachego [Chapuys], przebywającego z poselstwem na dworze angielskim.

Dziękuje De Schepperowi za przesłane relacje z Tunisu, cieszy się ze zwycięstw cesarza w Afryce. Przekazuje pozdrowienia Langhessusowi [Henrich Treusch von Buttlar]

Informuje, że rodzina królewska przebywa na Litwie. Zawiadamia o zwycięstwach hetmana Jana Amora Tarnowskiego nad Moskwą (m.in. o zdobyciu twierdzy Starodub i wzięciu do niewoli Fedora Ovchina-Telepnev-Obolensky’ego) oraz o planowanej wyprawie przeciwko hospodarowi wołoskiemu, zaatakował on bowiem Pokucie w dniu zaślubin królewny Jadwigo Jagiellonki (29 sierpnia 1535). Zawiadamia też o awansach biskupów Andrzeja Krzyckiego, Piotra Gamrata i Jana Chojeńskiego po śmierci prymasa Macieja Drzewickiego. Kolejne zmiany nastąpią w wyniku niedawnego zgonu Piotra Tomickiego.

Dantyszek przekazuje pozdrowienia żonie De Shceppera i jego synowi Cornelisowi jr.

W postscriptum skierowanym do Godschalka Ericksena dziękuje mu za tchnący życzliwością dopisek do listu De Scheppera.




Rękopiśmienne podstawy źródłowe:
1kopia kancelaryjna język: łacina, ręką pisarza, BCz, 244, s. 43-52
2kopia język: łacina, XVIII w., BK, 232, s. 154-164
3kopia język: łacina, XVIII w., B. Ossol., 151/II, k. 128r-132r
4kopia język: łacina, XVIII w., BCz, 53 (TN), Nr 115, s. 437-455
5ekscerpt język: łacina, polski, XX w., B. PAU-PAN, 8243 (TK 5), a.1535, k. 86r-88v
6regest z ekscerptami język: łacina, angielski, XX w., CBKUL, R.III, 32, Nr 576

Pomocnicze podstawy źródłowe:
1regest język: polski, XX w., B. PAU-PAN, 8248 (TK 10), k. 135
2regest język: angielski, XX w., CBKUL, R.III, 32, Nr 577

Publikacje:
1Starożytności s. 69-70 (ekscerpt język: polski przekład)
2DE VOCHT 1961 Nr DE, 317, s. 190-191 (angielski regest; ekscerpt)
3DE VOCHT 1961 Nr DE, 317, s. 255-258 (angielski regest; ekscerpt)
4AT 17 Nr 593, s. 733-743 (in extenso; polski regest)
5Españoles part IIIB, Nr 22, s. 328 (ekscerpt język: hiszpański przekład)
6CEID 2/2 (Letter No. 64) s. 325-342 (in extenso; angielski regest)
Podobizny źródeł dostępne tylko po zalogowaniu

Pełny tekst dostępny tylko po zalogowaniu