» Korpus Tekstów i Korespondencji Jana Dantyszka
Copyright © Pracownia Edytorstwa Źródeł i Humanistyki Cyfrowej AL UW

Wszelkie prawa zastrzeżone. Zabrania się kopiowania, redystrybucji, publikowania, rozpowszechniania, udostępniania czy wykorzystywania w inny sposób całości lub części danych zawartych na stronie Pracowni bez pisemnej zgody właściciela praw.

List #3900

[Ioannes DANTISCUS] do Bona Sforza
s.l., 1543-01-01

Regest polski:

Jest wdzięczny adresatce za troskę o jego zdrowie. Ma nadzieję, że jak najdłużej będą ją omijać wszelkie choroby.

Zapewnia o swojej gotowości przybycia, jeśli zdrowie mu na to pozwoli, na wesele młodszego króla [Zygmunta II Augusta]. Modli się, by Bóg uczynił ten związek szczęśliwym wbrew złej woli jego przeciwników. W związku z różnymi pogłoskami dotyczącymi [przyszłego małżeństwa] docierającymi do Prus Królewskich, które niekiedy dotykają samego Dantyszka, prosi, by królowa nie ukrywała przed nim niczego, o czym powinien wiedzieć.

Posłowie niemieccy wypytują o niego wyłącznie przez wzgląd na dawną przyjaźń. Wszyscy, którzy go znają, wiedzą, że jego nieobecność na dworze nie wynika z niełaski władców, którym służył przez wiele lat. Nie może ukrywać przed adresatką, że gdy jakiś czas temu wracał z Wrocławia w imieniu cesarza [Karola V] pisał do niego kanclerz i zaufany doradca cesarza [Antoine Perrenot] de Granvelle, a także pewni dawni przyjaciele, by wybadać, co myśli o przyjęciu kapelusza kardynalskiego. Dantyszek prawdopodobnie stwierdza, że godność jest dla niego za wysoka i wystarcza mu obecne biskupstwo [tekst uszkodzony].

Na rozkaz adresatki przesyła nowe wieści, które jednak nie są pewne. Podobno Szkoci zadali Anglikom wielką klęskę, nie zna jednak szczegółów.

W Szwecji podobno mieszkańcy zawzięcie prześladują tyrana [Gustawa I Wazę], którego mieli opuścić wszyscy sojusznicy. Jeden z nich, król Duńczyków [Christian III Oldenburg], który miał wysłać czterystu konnych i ośmiuset pieszych, ale wycofał się, usprawiedliwiając się sprzeciwem żołnierzy. Niektórzy twierdzą, że próbuje postawić na czele Szwedów brata, wezwanego stąd [z Prus] od szwagra [księcia Albrechta]. Mieszkańcy Lubeki i Hamburga zamierzają ustanowić władcą Albrechta [VII] (księcia Meklemburgii, który w ostatnich latach aspirował także do objęcia rządów w Danii), wysyłając buntującym się Szwedom wsparcie.

Książę Jülich [Wilhelm Bogaty] po utracie Jülich okupowanego przez siły cesarza [Karola V] zamierza wraz ze sprzymierzeńcami wyruszyć zbrojnie na dom burgundzki [Habsburgów] i księcia Oranii, hrabiego Nassau [René de Châlon]. Na temat cesarza [Karola V] i króla Francji [Franciszka I] donoszą, że groźbą kary śmierci zabronili przekazywania wieści ze swoich posiadłości, co prawdopodobnie powstrzyma przepływ informacji.

Obiecuje przekazać kolejne wieści, jeśli się pojawią. Zastrzega jednak, że zwykle są to tylko plotki opowiadane przez kupców.

Usprawiedliwia się, że list napisany jest cudza ręką. Swoje ma niesprawne ze względu na ból ramion, który osłabił całe ciało.

Postscriptum: List adresatki natychmiast przekazał podskarbiemu pruskiemu [Stanisławowi Kostce]. Dziękuje za wstawiennictwo w sprawie Georga Schewecke ubiegającego się o urząd burgrabiego gdańskiego z jego polecenia. [dalej tekst uszkodzony]




Rękopiśmienne podstawy źródłowe:
1brulion język: łacina, ręką pisarza, poprawki własnoręczne nadawcy, AAWO, AB, D. 7, k. 21r-v

Fragmenty dokumentujące podróże Dantyszka [Wróć do widoku całego tekstu]

 plany    zdrowie