AAWO, AB, D. 67, f. 1 unnumbered after 256

Nadojstojniejsze(m)u i Wielebnemu Panu, Ioannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), eminent diplomat and humanist in the service of the Jagiellons, neo-Latin poet; 1530-1537 Bishop of Kulm; 1537-1548 Bishop of Ermland⌊księdzu Janowi biskupowi chełmieńskiemuIoannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), eminent diplomat and humanist in the service of the Jagiellons, neo-Latin poet; 1530-1537 Bishop of Kulm; 1537-1548 Bishop of Ermland⌋ etc., przyjacielowi i starszemu swojemu etc.

AAWO, AB, D. 67, f. 258r

Miłościwy Księże Biskupie.

Nie wim, com tak wiele Waszej Miłości uczynił, i<ż> się Wasza Miło{ło}ść tak spustnie raczysz na mię targać ku wi<e>likiej lekości mojej przez moje(g)o przewinienia. Raczyłeś mi W(asza) M(iłość) list pisać, grożąc mi o sługę moją, ktorej dzieją Orszula. Racz W(asza) M(iłość) wiedzieć, iżci ta Orszula ani ja nie [...]...a on the margin⌈[...] hidden by binding⌈[...][...] hidden by binding⌉... illegible⌈...... illegible⌉a[...]...a on the margin⌉ jeste(m) te(g)o winny, jako W(asza) M(iłość) raczysz mnie sromotnie winować. Bowim isto jest kalżdemu w Poland (Kingdom of Poland, Polonia)⌊Korunie PolskiejPoland (Kingdom of Poland, Polonia)⌋ i w Royal Prussia (Prussia Regalis), region, part of Prussia annexed to the Kingdom of Poland in 1466 under the provisions of the Second Peace of Thorn⌊tych ziemiachRoyal Prussia (Prussia Regalis), region, part of Prussia annexed to the Kingdom of Poland in 1466 under the provisions of the Second Peace of Thorn⌋ jawno - moj defekt, ktory cierpię na kamie(ń), gdzie więc z rozkazania i z rady doktorow muszę się zawżdy <w> w(a)nnie w ziołach myć albo naparzać dla zdro stain⌈[dro]dro stain⌉wia swoje(g)o. A tak ja ma(m) swoj osobny domek, gdzie w nim chowa(m) nie jednę, ale dwie niewieście superinscribed⌈niewieścieniewieście superinscribed⌉, co mi już zawżdy ty wanny <z> ziołmi gotują, a nie dla tych rzeczy, o ktore Wasza Miłość raczysz ku mnie pisać. Co to jest wszemu miasteczku w Strasburg in Preussen (Brodnica), town in north-central Poland, on the Drwęca river, 60 km NE of Thorn⌊BrodnyczyStrasburg in Preussen (Brodnica), town in north-central Poland, on the Drwęca river, 60 km NE of Thorn⌋ jawno. Jest też wszem ludzie(m) jawno, iż ja <z> swoją miłą małżonką ms. u(!) ⌈ąą ms. u(!) ⌉ w dobrej zgodzie mięszkam i teg written over k⌈kgg written over k⌉o jest dobry znak, bo z łaski miłe(g)o Bo(g)a mam z nią mnożny plod ms. t(!) ⌈dd ms. t(!) ⌉ i teraz z drugim plode(m) chodzi.

Jedne ja się te(m)u dziwuję, iż Wasza Miłość, gdyż żadny na mię nie skarży ani na nie, raczysz się, W(asza) M(iłość), ku mnie tak nuczyć, a raczysz sam ku krzywdzie mojej ty instygatory prociw sługa(m) moi(m) stawić.

AAWO, AB, D. 67, f. 258v Miłościwy Księże Biskupie, by też dobrze tak było, jako W(asza) M(iłość) mnie raczysz pisać o tę bialągłowę, jakoż tak nie jest ms. nie st(!) ⌈nie jestnie jest ms. nie st(!) ⌉, jesli mi przydzie ku [...] hidden by binding⌈[...][...] hidden by binding⌉ prawu ms. a(!) ⌈uu ms. a(!) ⌉, dalibog ms. k(!) ⌈gg ms. k(!) ⌉, się te(g)o sprawię, iż tak nie jest. Tedy W(asza) M(iłość) ani żadny w Poland (Kingdom of Poland, Polonia)⌊Korunie PolskiejPoland (Kingdom of Poland, Polonia)⌋, ani w tych ziemiach te(g)o ni słychal, aby ktory z ludzi rycerskich albo ludzie, ktorzy jidą <z> starożytnych domow pańskich o takowe rzeczy był pociągany w duchowne prawa, dopiero ja bych miał być pierwszy?! Zali takowej sławy nie mieli jako namiastek W(aszej) M(iłości) sławnej pamięci ksiądz Jan Konopacki Sr (Ioannes de Conopat) (†1530), before 1500 Provost and Treasurer of Marienburg; 1508-1530 Bishop of Kulm (NITECKI)⌊KonopaczkyJan Konopacki Sr (Ioannes de Conopat) (†1530), before 1500 Provost and Treasurer of Marienburg; 1508-1530 Bishop of Kulm (NITECKI)⌋, a nie o jednę, ale o wiele hidden by binding⌈[e]e hidden by binding⌉, wszystko mężatek. Zali ni ksiądz biskup prabucki sl Hiob von Dobeneck (*ca. 1450 – †1521), 1501-1521 bishop of Pomesania⌊YopHiob von Dobeneck (*ca. 1450 – †1521), 1501-1521 bishop of Pomesania⌋ sławnej pamięci o Sszuczową? Zali nie pan [...] stain⌈[...][...] stain⌉ Stanisław Kościelecki (*ca. 1460 – †1534), 1501 Inowrocław castellan; 1511 - voivode; 1512 starosta of Marienburg; 1521-1522 voivode of Brześć; 1522 - of Sieradz; 1523 - of Kalisz; 1525 - of Poznań (Urzędnicy 1/2)⌊wojewada je(g)o miłość poznajnski hidden by binding⌈[i]i hidden by binding⌉, pan i stryj moj łaskawyStanisław Kościelecki (*ca. 1460 – †1534), 1501 Inowrocław castellan; 1511 - voivode; 1512 starosta of Marienburg; 1521-1522 voivode of Brześć; 1522 - of Sieradz; 1523 - of Kalisz; 1525 - of Poznań (Urzędnicy 1/2)⌋, pan Jan Zaremba (†before 1523-07-12), 1508-1511 castellan of Poznań, 1512-1523 voivode of Kalisz ⌊SzarambaJan Zaremba (†before 1523-07-12), 1508-1511 castellan of Poznań, 1512-1523 voivode of Kalisz ⌋ nieboszczyk, dzisi pan hawemistrz krola je(g)o miłości młode(g)o, pan Piotr Opaliński (Piotr Opaleński, Piotr Opalenicki) (*ca. 1480 – †1551), 1507-1528 royal secretary, 1528 castellan of Międzyrzec, 1529 - of Ląd, 1535 - of Gniezno, 1530 tutor of young Sigismund II Augustus Jagiellon, 1537 steward of his court, 1532-1533 royal envoy to Turkey, 1536 - to Rome, Roman King Ferdinand and Emperor Charles V, 1539 - to John Zápolya (WYCZAŃSKI 1990, p. 260)⌊OpalinskyPiotr Opaliński (Piotr Opaleński, Piotr Opalenicki) (*ca. 1480 – †1551), 1507-1528 royal secretary, 1528 castellan of Międzyrzec, 1529 - of Ląd, 1535 - of Gniezno, 1530 tutor of young Sigismund II Augustus Jagiellon, 1537 steward of his court, 1532-1533 royal envoy to Turkey, 1536 - to Rome, Roman King Ferdinand and Emperor Charles V, 1539 - to John Zápolya (WYCZAŃSKI 1990, p. 260)⌋, ktory już o<d> dawnych wiekow z małżonką swoją nie mi<e>szka, iza hidden by binding⌈[a]a hidden by binding⌉li też ni pan(n) Stanislaw Sczawinsky, ktory s Ruczka jawnie mieszkał? Iżkolwiek ja o tych wszystkich nic pewne(g)o nie wiem ani wierzę, aby ktory z tych wszystkich tak zyć mieli hidden by binding⌈[i]i hidden by binding⌉, jedne wżdy o nich ta sława była. A wszekoż, Miłościwy Księże Biskupie, żadnych z tych nigdy o takowe rzeczy żadny biskup w sąd swoj nie pozywał, chyba chłopy i to aliż skarg, gdy na nie skarga przyszła.

A tak, Miłościwy Księże hidden by binding⌈[że]że hidden by binding⌉, już baczę, iż mię W(asza) M(iłość) jeszcze sprosniej chcesz AAWO, AB, D. 67, f. 259r chować niżli kmiestwo y, bo wżdy na sedlaka musi wżdy kto skarżyć, ale W(asza) M(iłość) nie dowiedzi<a>wszy się tej rzeczy pewno, ani nikt na mię nie skarży, raczysz się, W(asza) M(iłość), na prostą opiniją albo domniemanie ludz ms. tdc(!) ⌈dzdz ms. tdc(!) ⌉kie tak się na mię targać, mnie o ty niepotrzebne rzeczy albo utraty przywodzić, czego się, Panie Boże, żal na Waszę Miłość! Na mnie, W(asza) M(iłość), chcesz rząd uczynić. Iżkolwiek na ten czas nie trzeba mi tych person mienić, a wszekoż - nie będzie superinscribed⌈ee superinscribed⌉li inaczej być - czasu swe(g)o je powie(m), gdzie the(g)o potrzeba będzi<e>. Ony powiem, na ktorych według zdania me(g)o słuszniej by było od nich te(n) rząd począć niżli ode mnie.

A tak, Miłościwy Księże Biskupie, proszę W(aszej) M(iłości) i dla Pana Boga wszechmogące(g)o, nie racz się W(asza) M(ilość) ku mni<e> przez przyczyny nuczyć, bocie(m) W(aszej) M(iłości) nic nie winien. Boć ja, jesliby W(asza) M(iłość) tak tę rzecz upornie chciał brać, mnie nie lza jedne, wziąwszy miłe(g)o Boga na pomoc i przjaciele swoj<e>, muszę się W(aszej) M(iłości) tej swojej krzywdy bronić prawem.

A ponieważ iż W(asza) M(iłość) sam przez swoje(g)o instygatora, a nie na żadne(g)o ine(g)o człowieka, co by na mię skarżył, raczysz tę rzecz sprawować, tedy mogę temu dobrze rozumieć, iż z Waszej Miłości trudno mam mieć łaskawe(g)o sędzie(g)o. A tak możesz W(asza) M(iłość) temu rozumieć, iżci ta rzecz na inne sędzie musi płynąć. A tak, Miłościwy Księże, proszę po drugie, nie racz mię, W(asza) M(iłość), ku takowy(m) utratom przywodzić.

AAWO, AB, D. 67, f. 259v Miłościwy Księże Biskupie, wie(m), iż W(asza) M(iłość) sam dobrze hidden by binding⌈[brze]brze hidden by binding⌉ wiesz, iżci bych tę slugę swoję miał gdzie w jimieniu hidden by binding⌈[ieniu]ieniu hidden by binding⌉ swoim chować l, gdzie W(asza) M(iłość) prawa swoje(g)o nie masz, jedne iż slużewniczka moja w tym W(aszej) M(ilości) nic niewin<n>a. A tak z tej niełaski, ktorąś raczył W(asza) M(ilość) przec<i>wko mnie wziąć, na proste domnima hidden by binding⌈[a]a hidden by binding⌉nie luc(!) instead of dz⌈c(!)c(!) instead of dz⌉kie będziesz mi W(asza) M(iłość) chcial tak wiele tych hidden by binding⌈[ch]ch hidden by binding⌉ sług tymi pogrózkami odganiać, iż ja na osta hidden by binding⌈[ta]ta hidden by binding⌉tek muszę sam krowy doić!

A tak, Miłościwy Księże Biskupie, proszę po trzecie pokornie, nie r stain⌈[r]r stain⌉acz hidden by binding⌈[acz(?)]acz hidden by binding⌉ się W(asza) M(iłość) na mię tak targać. Jesli więc W(asza) M(iłość) na moje prosby nie raczysz uczynić, tedy racz W(asza) M(ilość) czynić, co jest wola W(aszej) M(iłości). Wżdym się podziwuję, jaki koniec ta nowela we superinscribed⌈ee superinscribed⌉źmie, boć ja pierwszy będę z rycerstwa, ktore(g)o o takowe rzeczy gdy jako żywo pozwano. A jednakoż, dalibog, kalżdy to uzna i krol je(g)o miłość, pan nasz miłościwy, iż ja ty rzeczy inaczej hidden by binding⌈[czej]czej hidden by binding⌉ najdę, niżli W(aszej) M(iłości) sprawiono.

Miałbych W(aszej) M(iłości) hidden by binding⌈[M(iłości)]M(iłości) hidden by binding⌉ jeszcze wiele pisać, jakom ja strzegł, aby się żadna hidden by binding⌈[na]na hidden by binding⌉ rzecz w kościele w brodnickim nie naruszyła, jako już w kalżdym miasteczku pruskim jest superinscribed⌈jestjest superinscribed⌉ naruszona written over nie naruszyla⌈nie naruszyla naruszona naruszona written over nie naruszyla⌉, a wszekoż jesli ku rzeczy przydzie, powiem to czasu swe(g)o, a dalibog, co powie(m), te(g)o prawdy dowiodę etc.

A za tym W(aszę) M(iłość) Panu Bogu zaleca(m) etc.

Dan w Strasburg in Preussen (Brodnica), town in north-central Poland, on the Drwęca river, 60 km NE of Thorn⌊BrodniczyStrasburg in Preussen (Brodnica), town in north-central Poland, on the Drwęca river, 60 km NE of Thorn⌋, we srodę po Laetare, lata Boże(g)o 1534 hidden by binding⌈[4]4 hidden by binding⌉.

Mikołaj Działyński (Nikolaus von Dzialin) (†1545), from 1507 royal courtier; 1510-1528 Chamberlain of Dobrzyń; 1528-1544 Castellan of Kulm (Chełmno); 1544-1545 Voivode of Pomerania; Starosta of Bratian, Strasburg in Preussen (Brodnica), and Dobrzyń (PSB 6, p. 92-94; Urzędnicy 5/2, p. 204)⌊Mikolay DzyalinskyMikołaj Działyński (Nikolaus von Dzialin) (†1545), from 1507 royal courtier; 1510-1528 Chamberlain of Dobrzyń; 1528-1544 Castellan of Kulm (Chełmno); 1544-1545 Voivode of Pomerania; Starosta of Bratian, Strasburg in Preussen (Brodnica), and Dobrzyń (PSB 6, p. 92-94; Urzędnicy 5/2, p. 204)⌋ kaszte hidden by binding⌈[e]e hidden by binding⌉lan chełmieński etc. ręką hidden by binding⌈[ką]ką hidden by binding⌉ własną pisał