» Korpus Tekstów i Korespondencji Jana Dantyszka
Copyright © Pracownia Edytorstwa Źródeł i Humanistyki Cyfrowej AL UW

Wszelkie prawa zastrzeżone. Zabrania się kopiowania, redystrybucji, publikowania, rozpowszechniania, udostępniania czy wykorzystywania w inny sposób całości lub części danych zawartych na stronie Pracowni bez pisemnej zgody właściciela praw.

List #47

Ioannes DANTISCUS do Mikołaj GRABIA
Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1540-12-17

Regest polski:

Dantyszek żali się adresatowi, że ponownie oskarżono go przed królową [Boną], twierdząc jakoby miał z pewnymi senatorami [pruskimi], a zwłaszcza z radą miasta Gdańska, przygotowywać bunt i w tym celu prowadzić tajne narady. Ponieważ początkowo nie dał wiary tym doniesieniom, nie wspomniał o nich udającemu się na dwór kasztelanowi gdańskiemu [Achacemu Cemie] i nie przekazał za jego pośrednictwem żadnej wiadomości w tej sprawie. W przekazanym mu jednak przez Cemę liście królowa wezwała go, by wywiązywał się ze swoich powinności jako senatora i wiernego doradcy, w tonie sugerującym, że tego nie czyni.

Dantyszek obawia się, że przyczyna donosu może być ta sama, co kilka lat wcześniej, kiedy adresat w związku z tą właśnie sprawą odwiedził go w Lubawie. W liście do królowej Dantyszek broni swojej niewinności. Liczy, że Grabia również o niej zaświadczy przez Boną, albo przynajmniej wybada, kim są ludzie, którzy w złej wierze na niego donoszą. Pragnie ich pozwać przez trybunał królewski. Wówczas królowa przekona się o jego niewinności i wierności.




Rękopiśmienne podstawy źródłowe:
1kopia język: łacina, XVI w., BJ, 6557, k. 392v-393r
2kopia język: łacina, XVIII w., BCz, 57 (TN), Nr 171, s. 691-693
3kopia język: łacina, XVIII w., BCz, 274, Nr 247, s. 496-497
4regest z ekscerptami język: łacina, polski, XX w., B. PAU-PAN, 8243 (TK 5), a.1540, k. 43r-v

 

Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny

 

BJ, 6657, f. 392v

Ioannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), eminent diplomat and humanist in the service of the Jagiellons, neo-Latin poet; 1530-1537 Bishop of Kulm; 1537-1548 Bishop of ErmlandIoannes Dantiscus episcopus CulmensisIoannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), eminent diplomat and humanist in the service of the Jagiellons, neo-Latin poet; 1530-1537 Bishop of Kulm; 1537-1548 Bishop of Ermland Mikołaj Grabia (*before 1500 – †1549), 1534-1543 Chamberlain in Sieradz; 1544 Castellan of Chełm; 1547 Crown Vice-Chancellor (Urzędnicy 10)Nicolao GrabiaMikołaj Grabia (*before 1500 – †1549), 1534-1543 Chamberlain in Sieradz; 1544 Castellan of Chełm; 1547 Crown Vice-Chancellor (Urzędnicy 10) succamerario Siradiensi

Generose Domine, amice unice carissime.

Salutem et omnem felicitatem.

Has tumultuario ad Dominationem Vestram calamo perscripsi non solum, ut cf. Mikołaj GRABIA to Ioannes DANTISCUS Vilnius, 1540-10-15 — 1540-10-17, CIDTC IDL 7399, letter lostnovissimiscf. Mikołaj GRABIA to Ioannes DANTISCUS Vilnius, 1540-10-15 — 1540-10-17, CIDTC IDL 7399, letter lost, quas per generosum dominum Achatius von Zehmen (Achacy Cema) (*ca. 1485 – †1565), 1517-1531 Chamberlain of Pomerania, 1531-1546 Castellan of Gdańsk (Danzig), 1545-1546 Voivode of Kulm (Chełmno), 1546-1565 Voivode of Marienburg (Malbork) (SBPN 1, p. 194-195; ORACKI 1984, p. 38-39; Urzędnicy 5/2, p. 198; PSB 4, p. 325-326)castellanum GdanensemAchatius von Zehmen (Achacy Cema) (*ca. 1485 – †1565), 1517-1531 Chamberlain of Pomerania, 1531-1546 Castellan of Gdańsk (Danzig), 1545-1546 Voivode of Kulm (Chełmno), 1546-1565 Voivode of Marienburg (Malbork) (SBPN 1, p. 194-195; ORACKI 1984, p. 38-39; Urzędnicy 5/2, p. 198; PSB 4, p. 325-326) ad me plenas veteris benevolentiae dedit, responderem, verum etiam, ut illi afflictionem meam, quae iterum in me per clandestinos quosdam quadruplatores congeritur, in sinum Dominationis Vestrae profunderem.

Priusquam Achatius von Zehmen (Achacy Cema) (*ca. 1485 – †1565), 1517-1531 Chamberlain of Pomerania, 1531-1546 Castellan of Gdańsk (Danzig), 1545-1546 Voivode of Kulm (Chełmno), 1546-1565 Voivode of Marienburg (Malbork) (SBPN 1, p. 194-195; ORACKI 1984, p. 38-39; Urzędnicy 5/2, p. 198; PSB 4, p. 325-326)dominus castellanusAchatius von Zehmen (Achacy Cema) (*ca. 1485 – †1565), 1517-1531 Chamberlain of Pomerania, 1531-1546 Castellan of Gdańsk (Danzig), 1545-1546 Voivode of Kulm (Chełmno), 1546-1565 Voivode of Marienburg (Malbork) (SBPN 1, p. 194-195; ORACKI 1984, p. 38-39; Urzędnicy 5/2, p. 198; PSB 4, p. 325-326) ad aulam proficisceretur, rumore quodam ad me fuit perlatum, quod iterum apud serenissimam Bona Sforza (*1494 – †1557), Queen of Poland and Grand Duchess of Lithuania (1518-1557); the second wife of Sigismund I Jagiellon; Duchess of Bari and Rossano; daughter of Gian Galeazzo Sforza of Milan and Isabella of Aragonmaiestatem reginalemBona Sforza (*1494 – †1557), Queen of Poland and Grand Duchess of Lithuania (1518-1557); the second wife of Sigismund I Jagiellon; Duchess of Bari and Rossano; daughter of Gian Galeazzo Sforza of Milan and Isabella of Aragon traductus essem, quasi cum certis hic dominis consiliariis, praecipue vero cum Gdańsk Town Council magistratu GdanensiGdańsk Town Council , defectionem pararem et conspirationem ad hoc facinus fecerim. Quod, ut crederem, induci non potui confictumque esse existimabam, quo factum est, quod ne verbo quidem huius delationis, quam commentitiam esse putabam, mentionem cum domino Achatius von Zehmen (Achacy Cema) (*ca. 1485 – †1565), 1517-1531 Chamberlain of Pomerania, 1531-1546 Castellan of Gdańsk (Danzig), 1545-1546 Voivode of Kulm (Chełmno), 1546-1565 Voivode of Marienburg (Malbork) (SBPN 1, p. 194-195; ORACKI 1984, p. 38-39; Urzędnicy 5/2, p. 198; PSB 4, p. 325-326)castellanoAchatius von Zehmen (Achacy Cema) (*ca. 1485 – †1565), 1517-1531 Chamberlain of Pomerania, 1531-1546 Castellan of Gdańsk (Danzig), 1545-1546 Voivode of Kulm (Chełmno), 1546-1565 Voivode of Marienburg (Malbork) (SBPN 1, p. 194-195; ORACKI 1984, p. 38-39; Urzędnicy 5/2, p. 198; PSB 4, p. 325-326) habuerim, et ob id ea de re nihil vel significandum vel scribendum ad aulam duxerim. BJ, 6657, f. 393r Lectis porro serenissimae Bona Sforza (*1494 – †1557), Queen of Poland and Grand Duchess of Lithuania (1518-1557); the second wife of Sigismund I Jagiellon; Duchess of Bari and Rossano; daughter of Gian Galeazzo Sforza of Milan and Isabella of Aragonreginalis maiestatisBona Sforza (*1494 – †1557), Queen of Poland and Grand Duchess of Lithuania (1518-1557); the second wife of Sigismund I Jagiellon; Duchess of Bari and Rossano; daughter of Gian Galeazzo Sforza of Milan and Isabella of Aragon ad me cf. Bona Sforza to Ioannes DANTISCUS Vilnius, 1540-11-16, CIDTC IDL 2355litteriscf. Bona Sforza to Ioannes DANTISCUS Vilnius, 1540-11-16, CIDTC IDL 2355, quas Achatius von Zehmen (Achacy Cema) (*ca. 1485 – †1565), 1517-1531 Chamberlain of Pomerania, 1531-1546 Castellan of Gdańsk (Danzig), 1545-1546 Voivode of Kulm (Chełmno), 1546-1565 Voivode of Marienburg (Malbork) (SBPN 1, p. 194-195; ORACKI 1984, p. 38-39; Urzędnicy 5/2, p. 198; PSB 4, p. 325-326)illeAchatius von Zehmen (Achacy Cema) (*ca. 1485 – †1565), 1517-1531 Chamberlain of Pomerania, 1531-1546 Castellan of Gdańsk (Danzig), 1545-1546 Voivode of Kulm (Chełmno), 1546-1565 Voivode of Marienburg (Malbork) (SBPN 1, p. 194-195; ORACKI 1984, p. 38-39; Urzędnicy 5/2, p. 198; PSB 4, p. 325-326) mihi reddidit, idem quod vanum esse rebar, plusquam verum expertus sum. Ad eum enim modum serenissima Bona Sforza (*1494 – †1557), Queen of Poland and Grand Duchess of Lithuania (1518-1557); the second wife of Sigismund I Jagiellon; Duchess of Bari and Rossano; daughter of Gian Galeazzo Sforza of Milan and Isabella of Aragonreginalis maiestasBona Sforza (*1494 – †1557), Queen of Poland and Grand Duchess of Lithuania (1518-1557); the second wife of Sigismund I Jagiellon; Duchess of Bari and Rossano; daughter of Gian Galeazzo Sforza of Milan and Isabella of Aragon mecum expostulat meque cohortatur, ut officio debitoque senatorio, quemadmodum ad bonum ac fidelem consiliarium pertinet, omnia hic gerere, consulere atque agere debeam, perinde ac si cras sim defecturus vel hucusque officio debitoque meo infideliter usus fuerim. Hinc clare mihi liquet, quod iterum eiusmodi contra me a fraudulentis impostoribus serenissimae Bona Sforza (*1494 – †1557), Queen of Poland and Grand Duchess of Lithuania (1518-1557); the second wife of Sigismund I Jagiellon; Duchess of Bari and Rossano; daughter of Gian Galeazzo Sforza of Milan and Isabella of Aragonreginali maiestatiBona Sforza (*1494 – †1557), Queen of Poland and Grand Duchess of Lithuania (1518-1557); the second wife of Sigismund I Jagiellon; Duchess of Bari and Rossano; daughter of Gian Galeazzo Sforza of Milan and Isabella of Aragon insimulatio prolata sit, qualis fuit illa, cuius ratione on the margininsimulatio prolata sit, qualis fuit illa, cuius rationeinsimulatio prolata sit, qualis fuit illa, cuius ratione on the margin Dominatio Vestra ad me superioribus annis Löbau (Lubawa, Lubavia), town in northern Poland, Kulm Land (Ziemia Chełmińska), ca. 67 km E of Graudenz (Grudziądz), the main seat of the bishops of Kulm (Chełmno)LubaviamLöbau (Lubawa, Lubavia), town in northern Poland, Kulm Land (Ziemia Chełmińska), ca. 67 km E of Graudenz (Grudziądz), the main seat of the bishops of Kulm (Chełmno) venit, subvereorque, ne ex ea sit farina, qua prior.

Proinde, quantum potui, humilius et modestius serenissimae Bona Sforza (*1494 – †1557), Queen of Poland and Grand Duchess of Lithuania (1518-1557); the second wife of Sigismund I Jagiellon; Duchess of Bari and Rossano; daughter of Gian Galeazzo Sforza of Milan and Isabella of Aragonreginali maiestatiBona Sforza (*1494 – †1557), Queen of Poland and Grand Duchess of Lithuania (1518-1557); the second wife of Sigismund I Jagiellon; Duchess of Bari and Rossano; daughter of Gian Galeazzo Sforza of Milan and Isabella of Aragon cf. Ioannes DANTISCUS to Bona Sforza Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1540-12-22, CIDTC IDL 4scribenscf. Ioannes DANTISCUS to Bona Sforza Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1540-12-22, CIDTC IDL 4, innocentiam meam defendo. Quod ipsum ut similiter Dominatio Vestra faciat, quae non vulgaris integritatis meae testis esse potest, plurimum rogo, vel saltem hoc a Bona Sforza (*1494 – †1557), Queen of Poland and Grand Duchess of Lithuania (1518-1557); the second wife of Sigismund I Jagiellon; Duchess of Bari and Rossano; daughter of Gian Galeazzo Sforza of Milan and Isabella of Aragonreginali maiestateBona Sforza (*1494 – †1557), Queen of Poland and Grand Duchess of Lithuania (1518-1557); the second wife of Sigismund I Jagiellon; Duchess of Bari and Rossano; daughter of Gian Galeazzo Sforza of Milan and Isabella of Aragon, domina mea clementissima, obtineat, ut sciam, qui sint illi, qui adeo perverse et malitiose me deferunt. Quos si sciero, apud tribunal regium, ad quod illos non segniter prosequar, candorem ac fidei meae integerrimam observantiam serenissima Bona Sforza (*1494 – †1557), Queen of Poland and Grand Duchess of Lithuania (1518-1557); the second wife of Sigismund I Jagiellon; Duchess of Bari and Rossano; daughter of Gian Galeazzo Sforza of Milan and Isabella of Aragonreginalis maiestasBona Sforza (*1494 – †1557), Queen of Poland and Grand Duchess of Lithuania (1518-1557); the second wife of Sigismund I Jagiellon; Duchess of Bari and Rossano; daughter of Gian Galeazzo Sforza of Milan and Isabella of Aragon agnoscet, sicque agnoscet, ut in posterum necessarium non erit me toties cohortari. Hanc ut amico operam Dominatio Vestra citra serenissimae Bona Sforza (*1494 – †1557), Queen of Poland and Grand Duchess of Lithuania (1518-1557); the second wife of Sigismund I Jagiellon; Duchess of Bari and Rossano; daughter of Gian Galeazzo Sforza of Milan and Isabella of Aragonreginalis maiestatisBona Sforza (*1494 – †1557), Queen of Poland and Grand Duchess of Lithuania (1518-1557); the second wife of Sigismund I Jagiellon; Duchess of Bari and Rossano; daughter of Gian Galeazzo Sforza of Milan and Isabella of Aragon gratiae offensam impendat, maiorem in modum oro. Vicissim me Domintio Vestra ad omnia et desideria sua propensissimum habitura.

Quam diutissime feliciter valere ex animo cupio.