» CORPUS of Ioannes Dantiscus' Texts & Correspondence
Copyright © Laboratory for Source Editing and Digital Humanities AL UW

All Rights Reserved. No part of this publication may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopy, recording or any other information storage and retrieval system, without prior permission in writing from the publisher.

Letter #1778

[Ioannes DANTISCUS] to Antonio PUCCI
Löbau (Lubawa), 1537-11-16

English register: Dantiscus is asking the cardinal protector for his help in arranging for a reduction in the amount of annates for himself and Tiedemann Giese. He argues that the bishops’ income has decreased substantially as a result of the last two wars and the development of Lutheranism in the territories neighboring upon the Chełmno and Warmia dioceses. Dantiscus points out that though he paid the required 700 ducats for the provision for the Chełmno bishopric, his predecessors took advantage of substantial reductions due to the devastation of the bishopric estate. He also notes that the Warmia bishop, who is in a much better financial situation than the Chełmno bishop, pays just 400 ducats for his confirmation. The amount of the fee for the Chełmno bishopric seems all the more unjust to Dantiscus when the annual income of the Chełmno bishop barely reaches the required fee of 700 ducats. Dantiscus asks for support for the activity of his plenipotentiary in Rome, Dietrich von Rheden. He recalls the great kindness shown to himself by the cardinal protector during the coronation of the emperor (Charles V) in Bologna, and is counting on his continued kindness.


Manuscript sources:
1rough draft in Latin, autograph, BCz, 244, p. 299-300
2office copy in Latin, in secretary's hand, BCz, 244, p. 297-298

Auxiliary sources:
1register in Polish, 20th-century, B. PAU-PAN, 8248 (TK 10), f. 648

Prints:
1Starożytności p. 71 (excerpt in Polish translation)
2CEID 1/1 No. 72, p. 322-325 (in extenso; English register)

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

Ad cardinalem Pistoriensem protectorem etc.

Reverendissime in Christo Pater et Domine, domine modis omnibus colendissime.

Tametsi verear hanc meam scriptionem non nihil molestiae Dominationi Vestrae Reverendissimae allaturam, cogit me tamen rei necessitas, quae ingens telum est et cui, ut proverbium habet, ne dii quidem resistunt, ea in notitiam Dominationis Vestrae Reverendissimae deducere, quae cum meis tum etiam reverendissimi domini Tidemanni electi Culmensis et successoris mei rebus sunt apprime necessaria, quandoquidem non arbitror Dominationem Vestram Reverendissimam latere, quo pacto abhinc annis septem a serenissimo rege meo Poloniae, cuius tum apud caesaream maiestatem eram orator, ad hanc meam Culmensem ecclesiam Sedi Apostolicae praesentatus, nescio quo iniquo fato integram taxam, ut vocant, septingentorum aureorum, [a]d quo<d> se vix totus ecclesiae reditus extendit, soluere pro confirmatione in officiorum libris constitutam adactus fuerim, quod quidem vel adverso casu ac fortuito, vel potius quorundam avaritia aut procuratorum meorum ignorantia inscitiave commissum esse oportuit. Qua taxa si successor meus onerari deberet, nihil fieri posset magis ab aequitate alienum, praedecessores enim mei post bellum Prutenum ante novissimum, quod quattuordecim hic annis perduravit et ecclesiam Culmensem bonaque eius adeo extenuavit, quod vix sustinere poterant episcopum, gratuito fere et parvo dispendio confirmationes suas a Sede Apostolica obtinebant, a hac certissima ratione, quod ecclesia Varmiensis, ad quam postulatus sum, longe in fortunis pinguior, in libris officiorum ad quadringentos dumtaxat aureos sit astricta. Accedit item et hoc tempore, quod Varmiensis et Culmensis ecclesiae in bellis nuperrime sopitis non parum sint afflictae et per vicinum Luteranismi malum non parvo detrimento affectae. Hinc porro iure et pro mera pietate fieret, si quid indulgentiae in annatarum moderatione utrisque impenderetur. Quae ideo fusius Dominationi Vestrae Reverendissimae descripsi, ut pro sua incomparabili prudentia aequitateque in omnes dispiceret ac reputaret apud se. Quam gratiam ob has adductas causas istae duae ecclesiae, maxime autem Culmensis, quae, ut scripsi, vix septingentos aureos in annuis habet censibus, a Sede Apostolica merito impetrare deberent. Cumque ea in re ad neminem alium ego et successor meus, quam ad Dominationem Vestram Reverendissimam, quae Regnum Poloniae in suam suscepit protectionem, confugere debeamus, quantum possumus impensius supplicamus, ut nobis benignitatem beneficentiamque suam non gravate in iis et aliis quibuscumque, quae nostro nomine venerabilis dominus Theodericus de Rheden procurator noster referet, impartiri velit, memor illius gratiae et benevolentiae, qua me olim in Hispaniis agentem oratorem apud caesarem et in eius coronatione Bononiae prosecuta est. Qua fretus has prolixiores ad Dominationem Vestram Reverendissimam dedi, quae si quid amplius in me beneficii contulerit, omni gratitudine, cum melius res meae habere ceperint, atque adeo re ipsa Dominationi Vestrae Reverendissimae respondebo. Cui me summopere ut domino et patrono meo plusquam colendissimo commendo.

Ex castro meo Lubaviensi, XVI Novembris MDXXXVII.