» CORPUS of Ioannes Dantiscus' Texts & Correspondence
Copyright © Laboratory for Source Editing and Digital Humanities AL UW

All Rights Reserved. No part of this publication may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopy, recording or any other information storage and retrieval system, without prior permission in writing from the publisher.

Letter #477

Ioannes DANTISCUS to Piotr TOMICKI
Bologna, 1530-03-17


Manuscript sources:
1fair copy in Latin, autograph, BNW, BOZ, 2053, TG 11, No. 1290, f. 93-94
2copy in Latin, 16th-century, BJ, 6557, f. 284r-286r
3copy in Latin, 18th-century, BCz, 44 (TN), No. 32, p. 187-193
4copy in Latin, 18th-century, BCz, 274, No. 183, p. 357-359

Auxiliary sources:
1register in Polish, 20th-century, B. PAU-PAN, 8242 (TK 4), a.1530, f. 9

Prints:
1AT 12 No. 64, p. 75-76 (in extenso)

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

BNW, BOZ, 2053, TG 11, No. 1290, f. 94v

Reverendissimo in Christo Patri et Domino, domino Petro, Dei gratia episcopo Cracoviensi etc. et regni Poloniae vicecan text damaged[vicecan]vicecan text damagedcellario etc., domino meo gratiosissimo.

BNW, BOZ, 2053, TG 11, No. 1290, f. 93r

Reverendissime in Christo Pater et Domine, Domine Gratiosissime. Humillimam commendationem.

Mitto tandem hunc fratrem meum, ut per novissimas sum pollicitus, cum rerum omnium hic gestarum historia, quam satis, ut opinor, diffuse regiae maiestati descripsi, petens tandem rudem, qua post sextum annum mihi liceret redire. Neque est, cur hic ulterius immorer neque etiam, si vellem, possem; etsi possem, multo minus vellem; adeo bene in hoc tam duro hic servitio tractatus sum, de quo cum iam toties scriptis meis Dominationem Vestram Reverendissimam molestaverim, ad praesens supersedendum censui. Quandoquidem ex meis ad maiestatem regiam abunde angustias meas intelleget.

Auxit etiam meas passiones, quod, cum iam hic simus in Italia cum caesare per decursum 8 mensium, de quibus hic Bonnoniae apud pontificem quinque fere menses absumpsimus, et ego interea toties scripserim nullo hucusque habito responso, non dico de Dominatione Vestra Reverendissima, quae mihi dominus est et patronus colendissimus, sed ne a sociis quidem et amicis, ad quos ex ista Italia, adeo nostris propinqua, plures dedi litteras, visus sum mihi desertus esse ab omnibus: unde istum meum fratrem misi, ut experiatur, quid de me amici sentiant. Cum dominis meis expostulare non licet, a quibus non solum neglectus, verum etiam provisione mea prorsus destitutus hic ago. Utinam, antequam Cracoviam novissime exivissem (quod in his sex annis mihi precatus sum saepius), egissem animam; multis caruissem miseriis et calamitatibus, quibus actus per impatientiam meam non sum factus Deo carior, a quo in dies misericordiam et in his difficultatibus patientiae meae confirmationem peto.

Rescripsit mihi tandem dominus Levicius ex Neapoli 18 Februarii praeteriti et misit mihi 150 ducatos per litteras cambii, quos a me habuerat in mutuum; ceterum cum esset in Bario, nihil pro me a thesaurario ibidem reginalis maiestatis pro mea provisione obtinere potuit, qui nescio quem mihi calculum posuit superinscribedposuitposuit superinscribed: quolibet mense 100 ducatos, asserens nihil mihi deberi amplius, quasi ego centum ducatis per singulos menses omnia oratoris munia, tot itinera, navigationes, expeditiones litterarum, praemia advocatorum, solutiones postarum et alia pleraque, quae pro reginali maiestate exposui, ut pro vectura in Hispaniam trium quadragenarium sabellinorum et missiones nuntiorum, quando Fabianum et nunc fratrem meum bis misi, et plurima alia, quae extraordinarie in dies exponere coactus fui, transigere potuissem. Cum autem sic fortassis reginali maiestati placuit, ut me pro tam diuturnis et fidelibus servitiis meis perdat, in quibus tempus, aetatem, salutem et praeterea quicquid domi et mecum pecuniarum habui, amisi, cogor ferre eo quo possum animo, ponens mihi ob oculos id, quod cum BNW, BOZ, 2053, TG 11, No. 1290, f. 93v episcopatu Poznaniensi Dominationi Vestrae Reverendissimae evenit. Utcumque tamen res habet, si quis paper damaged[is]is paper damaged adhuc precibus locus est, ut hanc crudelem mentem exuat, Dominationi Vestrae Reverendissimae humiliter supplico, dignetur ad reginalem maiestatem intercedere, si frus paper damaged[us]us paper damagedtra non videbitur, et praesertim ad maiestatem regiam, quo solutis paper damaged[s]s paper damaged hic debitis, quae in hoc servitio contraxi, honeste hinc abire et ad Dominationem Vestram Reverendissimam redire possim.

Scripseram etiam Dominationi Vestrae Reverendissimae de negotio Gneznensi etc., de quo cum hucusque responsum non habeam, neque sciatur, quid in eo maiestas regia fieri velit, frigidi hucusque habiti sunt tractatus. Reverendissimus dominus cardinalis Gattinarius, maiestatis caesareae supremus cancellarius, ne paper damaged[ne]ne paper damagedgotium hoc direxit per dominum Cornelium, quem ego hic habui ad paper damaged[d]d paper damaged ma paper damaged[ma]ma paper damagednum mihique ea in remorigerum, ne quid gravius attentaret, quousque paper damaged[uousque]uousque paper damaged Dominationis Vestrae Reverendissimae haberemus in his voluntatem. Egit etiam mecum impri paper damaged[pri]pri paper damagedmis per eundem Cornelium, deinde per se dominus cancellarius, ut paper damaged[ut]ut paper damaged maiestati regiae et reginali scriberem, si pro suis meritis, quae in rebus Ba paper damaged[Ba]Ba paper damagedrensibus strenue exhibuit, obtinere posset ea, quae per fratrem paper damaged[trem]trem paper damaged meum paper damaged[meum]meum paper damaged Dominationi Vestrae Reverendissimae exponere commisi, ut ab eo latius intelleget. Ille etiam paper damaged[etiam]etiam paper damaged alia, quae litteris credere mihi non visum fuit integrum, referet. Unde paper damaged[de]de paper damaged Dominationi Vestrae Reverendissimae humiliter supplico, dignetur eum edocere, quomodo se gerere debeat in his apud regiam et reginalem maiestatem, vel quia iuvenis est et non habet linguam, qua commode ista maiestatibus eorum recensere queat, dignetur instructionem meam, quam ei dedi, perlegere et ex his ea, quae videbuntur accommodatiora, regiae et reginali maiestatibus adscribedbusbus adscribed referre, qua in re Dominatio Vestra Reverendissima quaeso solitam suam mihi gratiam impertiat et me tandem ex hoc ergastulo liberatum sibi restituat. Quod si non esset mihi cum duabus sororibus viduis superinscribedviduisviduis superinscribed mater vidua et iam provectioris aetatis, quam adhuc ante mortem libenter viderem, temonem in aliam partem inflecterem neque ea in re Dominationi Vestrae Reverendissimae essem molestior. Quapropter summis precibus quibus possum Dominationem Vestram Reverendissimam oro et obsecro, atque ne quid ad eam vehementiam desit, obtestor, mei misereatur meque ex his angustiis eruat. Praestolabor in curia caesaris in ea qua semper aestimatione, etiam si omnia sint impendenda, adventum fratris mei suntque mihi adhuc in vestibus et aliis rebus, quae vendi possunt, quibus me utcumque sustentabo, quousque frater advenerit. Nihil me peius habuit, quam quod superiore die vendere coactus fui parvum quendam smaragdum, quem mihi dederat dux Ferrariae, pro 80 ducatis; Venetiis ante annos 5 centum ducatos valuisset, si vendere voluissem; hunc ego hucusque pro Dominatione Vestra Reverendissima conservaveram, sed transiit; si tamen mihi essent pecuniae, esset mihi modus, quo illum recuperare possem, est enim apud dominum Antonium Welser etc.

BNW, BOZ, 2053, TG 11, No. 1290, vf. 94r Ea, quae regiae et reginali maiestati scripsi, si forsan fuerint acriora, quam convenit, utpote iusto dolore extorta, Dominatio Vestra Reverendissima pro sua in me gratia moderetur et sic temperet, ne mihi, qui alias satis afflictus sum, maiorem afflictionem pariant; servavi tamen quantum potui modum, ne alneum calamitatum mearum fluctus transirent, quamvis, ut Cicero pro Caelio, durum sit tacere, cum doleas. Nulla me res magis in animo conficit, quam quod nesciam, cum tanto tempore nihil litterarum acceperim, qua in re bene vel male servitio hoc meo principibus nostris usus fuisse visus sim; licet nihil tale conscia mens recti vereatur, tamen tempora nostra adeo sunt periculosa, culpa hominum malorum, qui neque Deum neque homines timent, ut etiam si iustissime vivas et recte te geras in omnibus, ne in calumniam incidas, metuendum sit. Quocirca Dominationem Vestram Reverendissimam maximopere rogo, si quippiam istiusmodi, quod non spero, apud nostros mihi impingitur, in notitiam meam deducere non gravetur. Nemo enim est, coram quo iustius erubescere debeam, si quid tale (quod Deus per misericordiam suam prohibeat) admiserim, quam coram Dominatione Vestra Reverendissima, quae ut me eveheret et fortunis meis prodesset, in oratorem me toties transformavit et quasi fidem suam ea in re principibus nostris pro me dedit; illam ego Christo domino nostro duce quemadmodum conservavi semper sine labe, sic eam incorruptam brevi, ut spero, mecum feram, et talentum superlucratus, cum foenore Dominationi Vestrae Reverendissimae reddam. Alia, quae me concernunt et quae his acta sunt in hoc pontificis et caesaris conventu, a fratre meo Dominatio Vestra Reverendissima accipiet, quem una mecum humillime commendo et rogo, quantum potest fieri citius, hunc rursus ad me remittat, meque ex hac anxia angustia assertum sibi et meis restituat, habitura me Dominatio Vestra Reverendissima perpetuum servum et mancipium.

Dat(ae) or Dat(um)Dat(ae)Dat(ae) or Dat(um) Bononiae, 17 Martii anno 1530

Reverendissimae Dominationis Vestrae humillimus servus Ioannes Dantiscus