Poem #10
Ad Ianum Ianuarii mensis deumwritten before 1510-12-24 first edition 1510-12-24
Early printed source materials:
1 | DANTISCUS 1510 (Ad Ianum) (in extenso) |
Prints:
1 | Dantisci Carmina (Ad Ianum Ianuarii mensis deum) No. 6, p. 33-36 (in extenso) |
2 | Antologia 1985 (Do Janusa) p. 217-219 (Polish translation, Edwin JĘDRKIEWICZ) |
3 | DANTISCUS 1973, 1987 (Ad Ianum / Do Janusa) p. 36-39 (in extenso; Polish translation, Anna KAMIEŃSKA) |
Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus
Iane, novi bifrons pater et qui claviger anni
Diceris, et solus qui tua terga vides,
Qui fasces renovas redeuntis temporis altos
Et per quem clarus rite novatur honos,
Et cogis fortes sub iuga panda boves,
Ad nos duplatum paulisper flectito vultum,
Auribus has patulis suscipe, quaeso, preces!
Effice, venturus felicem proferat annus
Terra ferax Cereris ne sit mentita colono,
Rusticus ut segetes ditior inde metat!
Pelle procul rigidos imbres flatusque furentes,
Saxea fac numquam grandine gutta cadat!
Fac, salubris cunctis fiat et aura levis!
Regem longaeva Sigismundum, Iane, quiete
Defendas, placidus regna Polona petas!
Infido est nuper devictus pectore Mysus,
Claude tuas portas, sanctae da tempora pacis
Et procul hostiles armaque pelle manus!
Praeclaro pulchram de sanguine, quaeso, puellam
Progenitam regi da dominoque meo,
Quae facie aetherias vincet in orbe deas!
Illius Phoebi superet coma longa capillos,
Sidereas vincant lumina bina faces!
Aemula sint roseis mellita labella quadrigis
Pectora Riphaeis sint candidiora pruinis
Et cervix niveum candida vincat ebur!
Pulchrior illa tuo fiat, Venus alma, decore,
Cepisti Martis quo fera corda trucis!
Quas veterum vatum carmina docta canunt!
Incluta iungatur regi regina potenti,
Iungatur pulchro femina pulchra viro!
Haec faciat clarum praeclara prole parentem,
Et vivant parili coniunx cum coniuge flamma,
Iliaci sperent tempora longa senis!
Gaudia pro clipeis et pro thorace choreas
Et da pro Martis turbine, Iane, iocos!
Vertatur solito vomere pinguis humus!
Procedat tutus nullo insidiante viator,
Navita tranquillum per freta carpat iter!
Undivagus curvo piscis capiatur ab hamo,
Et calamis capiantur aves, et retia cervos
Involvant, pedicae decipiantque feras!
Libere ut herbosis vadant in montibus agni,
Non avidos timeat grex et ovile lupos
Huic annus felix sit novus iste, precor.
Ad nos si flectes iam vultum, Iane, bifrontem
Et nostras surdas non sinis esse preces,
Victima crebra tuis sacratis procidet aris
Diceris, et solus qui tua terga vides,
Qui fasces renovas redeuntis temporis altos
Et per quem clarus rite novatur honos,
5
Agricolae reparas qui curvum laetus aratrumEt cogis fortes sub iuga panda boves,
Ad nos duplatum paulisper flectito vultum,
Auribus has patulis suscipe, quaeso, preces!
Effice, venturus felicem proferat annus
10
Ortum, fac, fiat fertilis omnis ager!Terra ferax Cereris ne sit mentita colono,
Rusticus ut segetes ditior inde metat!
Pelle procul rigidos imbres flatusque furentes,
Saxea fac numquam grandine gutta cadat!
15
Pelle procul pestem, quam nobis astra minantur,Fac, salubris cunctis fiat et aura levis!
Regem longaeva Sigismundum, Iane, quiete
Defendas, placidus regna Polona petas!
Infido est nuper devictus pectore Mysus,
20
Est domitus iusto telifer ense Scytha.Claude tuas portas, sanctae da tempora pacis
Et procul hostiles armaque pelle manus!
Praeclaro pulchram de sanguine, quaeso, puellam
Progenitam regi da dominoque meo,
25
Fonticolas vincet quae pulchritudine nymphas,Quae facie aetherias vincet in orbe deas!
Illius Phoebi superet coma longa capillos,
Sidereas vincant lumina bina faces!
Aemula sint roseis mellita labella quadrigis
30
Aurorae, Siculi plena liquore favi!Pectora Riphaeis sint candidiora pruinis
Et cervix niveum candida vincat ebur!
Pulchrior illa tuo fiat, Venus alma, decore,
Cepisti Martis quo fera corda trucis!
35
Haec sit formosis formosior heroinis,Quas veterum vatum carmina docta canunt!
Incluta iungatur regi regina potenti,
Iungatur pulchro femina pulchra viro!
Haec faciat clarum praeclara prole parentem,
40
Axem quae fama tangat utrumque poli!Et vivant parili coniunx cum coniuge flamma,
Iliaci sperent tempora longa senis!
Gaudia pro clipeis et pro thorace choreas
Et da pro Martis turbine, Iane, iocos!
45
Ex gladiis falces fiant, ex ense ligones,Vertatur solito vomere pinguis humus!
Procedat tutus nullo insidiante viator,
Navita tranquillum per freta carpat iter!
Undivagus curvo piscis capiatur ab hamo,
50
Crebra canum pavidus sit quoque praeda lepusEt calamis capiantur aves, et retia cervos
Involvant, pedicae decipiantque feras!
Libere ut herbosis vadant in montibus agni,
Non avidos timeat grex et ovile lupos
55
Sitque solum divi Sigismundi fertile regis!Huic annus felix sit novus iste, precor.
Ad nos si flectes iam vultum, Iane, bifrontem
Et nostras surdas non sinis esse preces,
Victima crebra tuis sacratis procidet aris
60
Figenturque tuo debita dona tholo.