» CORPUS of Ioannes Dantiscus' Texts & Correspondence
Copyright © Laboratory for Source Editing and Digital Humanities AL UW

All Rights Reserved. No part of this publication may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopy, recording or any other information storage and retrieval system, without prior permission in writing from the publisher.

A-Z A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z


SEARCH

Memorials: full text

List Database Full text

Results found: 4

preserved: 4 + lost: 0

1 IDT  338 Memorial of Ioannes Dantiscus submitted on behalf of the King Sigismund I Jagiellon and of the Queen Bona Sforza to the Emperor Charles V von Habsburg, with inserted replies from the Great Chancellor of the Emperor, Mercurino Gattinara    [Toledo]    [1525-05-04 — 1525-06-01]

Manuscript sources:
1office copy in Latin, in secretary's hand, BNW, BOZ, 2053, TG 27, No. 3542, f. 220r-221v

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

BNW BOZ 2053 TG 27, No. 3542, f. 220r

Sacratissimae Caesareae et Catholicae Maiestati nomine serenissimorum regis et reginae Poloniae reverenter exponitur, quod cum divus olim caesar Maximilianus praeclarissimae memoriae inter ipsos serenissimos regem et reginam auctor et auspex matrimonii fuerit, pacta conventiones et quaedam capitula desuper per serenissimum regem praedictum et illustrissimam olim dominam Isabellam de Aragonia erant confecta , in quibus illustrissima domina dux assensum Serenissimae tunc Catholicae Maiestatis ratione successionis et huius matrimonii se impetraturam pollicetur, quem ipsi serenissimi principes rex et regina Poloniae certo a Maiestate Catholica fuisse impetratum sibi persuadent. Cum autem Deo sic volente illustrissima domina dux superiori anno e vivis cessit, post eius mortem huiusmodi assensus fortassis per aliquos oppressus inveniri non potuit. Qua de re nominibus, quibus supra, Sacratissimae Caesareae et on the marginCaesareae etCaesareae et on the margin Catholicae Maiestati supplicatur, ut denuo a tempore contractus paper damaged[us]us paper damaged istiusmodi assensum conventionumque et capitulorum praedicti matrimonii confirmationem dare et benigniter paper damaged[r]r paper damaged concedere dignetur, omnem defectum tam iuris, quam facti ac etiam negligentiae cuiuscumque supplendo, decernendo etiam omnia et singula contra huiusmodi matrimonii on the marginmatrimoniimatrimonii on the margin capitula iam consummati in praeiudicium directe vel indirecte, publice vel occulte, quovis quaesito colore vel ingenio, sive de iure, sive de facto, sive consensu et voluntate ipsorum serenissimorum regis et BNW BOZ 2053 TG 27, No. 3542, f. 220v reginae Poloniae per olim illustrissimam dominam ducem forsitan facta nullius roboris et firmitatis, fuisseque semper illius Caesaream et Catholicam Maiestatem illius voluntatis et animi, quod ipsa capitula aut omnia et singula in eis contenta ab illorum initio et conclusione suum debitum sortirentur effectum.

Decretatio cancellarii:

Ad articulum retro scriptum fiant litterae assensus in forma et cum clausulis ac cautelis solitis, quae effectum operentur a tempore contractus <initi>. Quo autem ad irritationem eorum, quae contra dicta capitula matrimonii gesta fuissent forent, ac suppletionem defectuum, cum ista iuridice fieri nequeant, nisi causa cognita et auditis his, quorum interest, poterunt super his fieri litterae iustitiae in forma.

Et quia in quarto capitulorum matrimonii articulo quaedam oriri possit difficultas, ubi cautum habetur, quod ipsa olim illustrissima domina dux de omnibus bonis, tam feudalibus, quam burgensaticis, quibuscumque nominibus designatis nihil posset sine expresso consensu serenissimorum regis et reginae vendere donare aut quovis alio modo alienare, sed tantum de annuis praedictorum bonorum reditibus illi licere facere, quod libuerit, integram omnium rerum successionem ipsi serenissimae dominae reginae filiae suae relinquendo, supplicatur nominibus, quibus supra, Sacratissimae Caesareae et Catholicae Maiestati, hunc articulum velit latius interpretari, videlicet quod ipsi illustrissimae dominae duci licuisset de annuis BNW BOZ 2053 TG 27, No. 3542, f. 221r reditibus facere, quod libuerit, vita dumtaxat illius durante, quod tamen ex praemissis et sequentibus in eodem articulo alias etiam satis liquide intelligitur.

Decretatio cancellarii:

Cum verba contractuum a iure interpretationem recipiant, qui licet ab initio sint voluntatis, tamen ex post facto sunt necessitatis, non potest talis declaratio iuste fieri, nisi auditis partibus, quarum interest, ideo iudicialiter petenda est.

Cumque eiusmodi assensus capitulorum confirmatio et articuli praedicti interpretatio facta fuerit, Sacratissimae Caesareae et Catholicae Maiestati iterum nominibus, quibus supra, supplicatur, dignetur exsecutoribus testamenti illustrissimae olim dominae ducis committere et mandare, quod in testamenti exsecutione nihil attemptent seu agere praesumant, quod in capitulorum praedicti matrimonii denuo confirmatorum defectum aut detrimentum vergere possit. Quod ipsi serenissimi principes rex et regina Poloniae fraternis studiis et officiis modisque, quibus umquam poterint omnibus, Sacratissimae Caesareae et Catholicae Maiestati referre semper curabunt.

Decretatio cancellarii:

Mandetur exsecutoribus, quod nihil iniuste in praeiudicium partis supplicantis audeant attemptare, sed debito iuris ordine ac causa cognita ad dictam exsecutionem procedant, servatis de iure servandis.

2 IDT  428 Ioannes DANTISCUS to Charles V of Habsburg     s.l.    [1525-06-10 — 1525-06-30?]

Manuscript sources:
1fair copy in Latin, autograph, AAWO, AB, Ef 32, f. 109
2copy in Latin, 20th-century, B. PAU-PAN, 8250 (TK 12), f. 603-604
3register in German, 20th-century, B. PAU-PAN, 8250 (TK 12), f. 605

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

AAWO, AB, Ef 32, f. 109r

Sacratissima Caesarea et Catholica Maiestas.

Superiori tempore, postquam cum collega meo nomine serenissimorum regis et reginae Poloniae de statu Barensi Maiestati Vestrae Sacratissimae homagium et iuramentum praestiti, dignata fuit Maiestas Vestra Sacratissima ipsis serenissimis principibus meis investitoriales concedere et sequestrum interpositum removere hac tamen adiecta condicione, quod castrum Barense nomine et impensis serenissimae dominae meae reginae Poloniae servari deberet, pro cuius custodia illa teneretur deputare castellanum fidum et gratum Maiestati Vestrae Sacratissimae, qui antequam hoc castrum ad manus suas acciperet, iurare et promittere deberet, quod si causa sic foret cognita et decisa ipsum castrum cum pertinentiis suis serenissimae dominae reginae non pertinere, seu per sententiam illius proprietas vel successio alteri adiudicaretur, idem castellanus dictum castrum cum pertinentiis in executionem iudicati relaxaret illi vel illis, quibus hoc castrum foret adiudicatum. Hanc condicionem interpositam serenissimi principes mei susceperunt suntque parati hoc castrum cum castellano huiusmodi providere, iste vero castellanus per illustrem dominum viceregem huic castro praefectus ab illo secedere non vult, nisi prius haberet singulares Maiestatis Vestrae Sacratissimae litteras, quibus illi trina vice mandetur, quod castro cedat et quod a iuramento super conservatione castri praestito absolvatur. Proinde nominibus, quibus supra Maiestati Vestrae Sacratissimae supplico, dignetur tandem committere, quod serenissimi principes mei sine longioribus moris in pristinam possesionem totius status et istius castri restituantur, illisque de istiusmodi ad castellanum litteris benigniter providere, ne iterum post tot difficultates aliqua nova suboriatur, quod serenissimi principes mei suis fraternis studiis et officiis modisque, quibus umquam poterint omnibus Maiestati Vestrae Sacratissimae referre et erga illam perpetuo promereri curabunt.

Sacratissimae Cesareae et Catholicae Vestrae Maiestatis humillimus Ioannes Dantiscus etc. Serenissimorum regis et reginae Poloniae orator

3 IDT  271 Ioannes DANTISCUS to Charles V of Habsburg        [1525-08-10 — 1525-08-18]

Manuscript sources:
1author's record in Latin, 16th-century, UUB, H. 155, f. 187-190
2copy in Latin, 20th-century, B. PAU-PAN, 8241 (TK 3), a. 1525, f. 39-45

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

UUB, H.155, f. 187r

Sacratissima Vestra Caesarea et Catholica Maiestas.

Ex litteris serenissimorum dominorum meorum, regis et reginae Poloniae, abunde intellexit illorum querelam de iniuria ab officialibus Sacratissimae Maiestatis Vestrae in mora remotionis sequestri illis illata. Quam et ego alias Maiestati Vestrae Sacratissimae aliquoties exposui, unde Maiestata Vestra Sacratissima nova mandata ad collaterale consilium, ut serenissima domina mea non audito prius illustrissimo Mediolani duce aut quovis alio in integrum restitueretur, his diebus fieri commisit, reservato nihilominus castellano Barensi per ill(ustrem) or ill(ustrissimum)ill(ustrem)ill(ustrem) or ill(ustrissimum) dominum viceregem instituto contra primam sententiam et voluntatem Maiestatis Vestrae Sacratissimae. Qua decreverat, quod serenissima domina mea castellanum fidum et gratum Maiestati Vestrae Sacratissimae, donec aliter foret cognitum, deputare deberet. Ad praesens vero hoc decreto mutato Maiestas Vestra Sacratissima magnificum Ferdinandum de Alarcon pro castellano vult designari. Quod serenissimi principes mei tam indignis modis duci et versari gravissimo ferunt animo supplicantque per me Sacratissimae Maiestati Vestrae illamque iterum atque iterum summopere rogant, velit in priore sua voluntate, quod dignum et caesareo nomine atque animo conveniens est, persistere castellanoque huic praeter scientiam serenissimae dominae meae constituto mandare, ut castrum Barense in manus serenissimae dominae meae cedat et resignet, eumque aliquo alio officio seu magistratu contentum reddere certum habitura, quod serenissima domina mea ad hoc castrum personam gratam et fidam Sacratissimae Maiestati Vestrae ex regno Neapolitano, donec aliter cognitum fuerit, praeficiet. Sperantque serenissimi principes mei, quod Sacratissima Maiestas Vestra ea in re illorum ac coniunctionis et necessitudinis cum Maiestate Vestra mutuae benigniorem habebit rationem neque illos tam indignis modis turbari atque circumduci patietur.

Maiestas caesarea non putat priori decreto derogatum seu contraventum. Si lite pendenti et donec de iuribus(?) partium sit cognitum, nominetur et declaretur persona grata et fida suae maiestati, cui per serenissimos regem et reginam committatur custodia dicti castri et qui habeat praestare iur(amen)tum ipsi caesareae maiestati iuxta formam eiusdem primi decreti. Et ideo grave censeri non debent ipsi serenissimis regi et reginae, si magnificus dominus Ferdinandus de Alarcone magis gratus et fidus ad hoc videatur electus, qui nihilominus decreti formam est servaturus. in next line, in the hand of Mercurino GattinaraMaiestas caesarea non putat priori decreto derogatum seu contraventum. Si lite pendenti et donec de iuribus(?) partium sit cognitum, nominetur et declaretur persona grata et fida suae maiestati, cui per serenissimos regem et reginam committatur custodia dicti castri et qui habeat praestare iur(amen)tum ipsi caesareae maiestati iuxta formam eiusdem primi decreti. Et ideo grave censeri non debent ipsi serenissimis regi et reginae, si magnificus dominus Ferdinandus de Alarcone magis gratus et fidus ad hoc videatur electus, qui nihilominus decreti formam est servaturus.Maiestas caesarea non putat priori decreto derogatum seu contraventum. Si lite pendenti et donec de iuribus(?) partium sit cognitum, nominetur et declaretur persona grata et fida suae maiestati, cui per serenissimos regem et reginam committatur custodia dicti castri et qui habeat praestare iur(amen)tum ipsi caesareae maiestati iuxta formam eiusdem primi decreti. Et ideo grave censeri non debent ipsi serenissimis regi et reginae, si magnificus dominus Ferdinandus de Alarcone magis gratus et fidus ad hoc videatur electus, qui nihilominus decreti formam est servaturus. in next line, in the hand of Mercurino Gattinara

Iniunxerunt etiam mihi, ut confirmationem articulorum matrimonii inter eos a Maiestate Vestra Sacratissima impetrarem. Quam cum Maiestas Vestra Sacratissima non gravate superioribus diebus concessit, erit serenissimis principi UUB, H.155, f. 187vbus meis apprime gratum, ut autem huiusmodi articuli vigore con leaf deeply bound[n]n leaf deeply boundfirmationis Maiestatis Vestrae Sacratissimae effectum suum sortiantur, serenissimi principes leaf deeply bound[s]s leaf deeply bound mei Maiestatem Vestram Sacratissimam rogant plurimum, ut quemadmodum prius executo leaf deeply bound[to]to leaf deeply boundribus testamenti illustrissimae olim dominae ducis Mediolani et collaterali consilio inhibuit, ne ad istiusmodi testamenti executionem procederent. Hoc illis iterum velit iubere, nam dominus vicerex in grave praeiudicium principum meorum collaterali consilio scripsit, ut testamenti executio fieret, quod esset ex diametro priori commissioni Maiestatis Vestrae Sacratissimae atque ipsis etiam articulis matrimonialibus contrarium, in quibus cautum habetur illustrissimam olim dominam ducem sine voluntate principum meorum hoc modo testari non potuisse. Quapropter  nominibus quibus supra Maiestati Vestrae Sacratissimae humiliter supplico, dignetur ipsos principes meos in eorum iustitia manutenere et conservare ac priorem suam inhibicionem leaf deeply bound[nem]nem leaf deeply bound novis mandatis validam facere. Quod illi omnibus fraternis studiis et officiis modisque, quibus umquam poterint, referre ac perpetuo prome leaf deeply bound[e]e leaf deeply boundreri erga Maiestatem Vestram Sacratissimam curabunt.

            Habetur hic in publico ad Maiestatem Vestram Sacratissimam huc esse perscriptum, quo(niam) or quo(modo)quo(niam)quo(niam) or quo(modo) serenisimus dominus meus contra religionem ecclesiae Romanae ac iura imperii Maiestatis Vestrae Sacratissimae cum illustri domino magistro Prussiae pacem fecerit. Quod cum serenissimus dominus meus ex litteris meis intellexisset, sic ut omnia acta sunt, in notitiam Maiestatis Vestrae Sacratissimae secundum rei veritatem pervenire voluit. Non est incognitum Maiestati Vestrae Sacratissimae, quo(niam) or quo(modo)quo(niam)quo(niam) or quo(modo) superioribus annis bellum hoc pro iure regni sui ac subditorum suorum tuitione serenissimus dominus meus inuitus cum domino magistro gessit, et deinde ad Sedis Apostolicae ac Maiestatis Vestrae Sacratissimae aliorumque Christianorum regum et principum postulata, non gravate per quadriennales inducias remisit. Quae cum iam prope exspirarent et regnicolae serenissimi domini mei, ut ulterius proro UUB, H.155, f. 188r garentur, nequaquam consentire vellent, quinimo ad prosequendum hoc bellum et ordinem ad debitam oboedientiam cogendum omnino persisterent, ipse dominus magister id sentiens, praemissis illustribus Georgio marchione fratre suo et Friderico duce Lignicensi ad tractandum de pace, cum ipsis tractatibus ultro se ad serenissimum dominum meum contulit. Et quia Sedes Apostolica et Maiestatas Vestra Sacratissima, serenissimus item Hungariae rex cum aliis quibusdam principibus pauloante serenissimum dominum meum ad pacem et concordiam ineundam cum domino magistro hortabantur resque idipsum Christiana, quae fere ubique intestinis dissidiis distrahitur, efflagitare videbatur, serenissimus dominus meus, qui alias pacis, ubi eam dignis modis habere potest, est amantissimus, facile ad hoc tam perniciosum bellum componendum consensit pacemque cum domino magistro, quae pro praesentium temporum ratione contingere potuit, confecit, ab eoque debitum suum ratione terrarum Prussiae, quae iustissimo titulo et antiquissimo hereditario iure ad serenissimum dominum meum ac illius regnum spectant, praestari written over eeii written over e sibi permisit, quod alias etiam maiores serenissimi domini mei ab hoc ordine semper exigebant, et illis aliquoties fuit praestitum, ratus multo fore commodius stantibus sic nunc orbis Christiani rebus, hoc modo sine armis debitum suum consequi, quam illud furore bellico extorquere.

Quod vero dominus magister a professione sua descivit, nulla serenissimo domino meo ea in re culpa impingi potest, cum iampridem et dudum ante subditi domini magistri unacum fratribus ordinis ab institutis ac oboedientia Sanctae Romanae Ecclesiae defecissent, iamque illic inter eos non solum de hoc ordine et professione, verum etiam de tota prorsus religione actum esset. Cui errori adeo nullam unquam occasionem serenissimus dominus meus praebuit, ut etiam in hac conficienda pace nihil non tentaverit, quo omnia sic composita fuissent. Quemadmodum constitutio et sanctae religionis catholicae observantia exigebat, hocque tractatus ipsi et istorum rerum actus liquido testabuntur. Effecit enim serenissimus dominus meus tantum pro iurisdictione ecclesiastica ecclesiasticorumque bonorum restitutione, quae iam in illis terris funditus direpta et deplorata videbantur, quo Deo propitio ac Sede Apostolica Maiestateque Vestra Sacratissima assistente reliqua sine magno strepitu ad normam et debitum modum aliquando reduci poterint. UUB, H.155, f. 188v Alia de religione inter serenissimum dominum meum et magistrum acta non sunt, tum quia hoc interesse illius non videbatur, cum istius ordinis institutor non fuerit, tum etiam, quod dudum prius sub ditione magistri de religione catholica et illius institutis omnibus votis et professione posthabita fuerat discessum. Serenissimus dominus meus istius ordinis curator numquam fuit, sed ab eo dumtaxat hereditarium ius suum ac regni sui necessario exegit sicque illi religio catholica semper fuit cordi, ut etiam facultates et sanguinem suum plerumque pro illa effundere non dubitaverit, tantum abest, ut ab illa opera et consensu suo quicquam per hanc transactionem detractum iri velit Luteranamque pestem eiusque perniciosissimum incendium, quo serenissimi domini mei proximus et maior paries ardet, quanta solicitudine et labore exstinguere atque a regno suo arcere conatus sit, satis illius edicta et variae ad Sedem Apostolicam leaf deeply bound[cam]cam leaf deeply bound ac alios principes legationes manifesto testimonio esse possunt.

Quapropter Maiestateque Vestra Sacratissima numquam sibi aliud de serenissimo domino meo et illius subditis persuadere patiatur, quam id, quod Christiano regi Christianaeque fidei fratrique et consanguineo observandissimo Maiestatis Vestrae Sacratissimae conveniens est, neglectis aemulorum calumniis, qui illi et favorem benevolentiamque Maiestatis Vestrae Sacratissimae invident et hanc mutuam coniunctionem ac necessitudinem inter Maiestatem Vestram ferre nequeunt. Habitura Maiestatas Vestra Sacratissima eum fratrem et singularissimum amicum Poloniae regem dominum meum, qui nulli in amore et observantia erga Maiestatem Vestram cum vita et fortunis suis umquam sit cessurus.

Caesarea maiestas agit gratias serenissimo regi, quod tam diffuse dignatus fuerit rem hanc ipsi caesareae maiestati explicare et statum rei sigillatim diserere. Quae numquam credidit Suam Serenitatem tanta prudentia ac experientia suffultam quidquam attemptaturam seu admissuram, quod a Christiana religione alienum suisque dignitati ac aetati indecens videretur. in next line, in the hand of Mercurino GattinaraCaesarea maiestas agit gratias serenissimo regi, quod tam diffuse dignatus fuerit rem hanc ipsi caesareae maiestati explicare et statum rei sigillatim diserere. Quae numquam credidit Suam Serenitatem tanta prudentia ac experientia suffultam quidquam attemptaturam seu admissuram, quod a Christiana religione alienum suisque dignitati ac aetati indecens videretur.Caesarea maiestas agit gratias serenissimo regi, quod tam diffuse dignatus fuerit rem hanc ipsi caesareae maiestati explicare et statum rei sigillatim diserere. Quae numquam credidit Suam Serenitatem tanta prudentia ac experientia suffultam quidquam attemptaturam seu admissuram, quod a Christiana religione alienum suisque dignitati ac aetati indecens videretur. in next line, in the hand of Mercurino Gattinara

Perlata huc etiam fuit a serenissimi domini mei malevolis vanissima quaedam fabula, quod ipse non solum dominum magistrum, ut a professione sua deficeret, induxerit, verumetiam filiam suam primogenitam illi in coniugem desponderit. Quantum hoc sit ab omni ratione et sano intellectu alienum, cum hoc numquam apud nostros tractatum, immo ne somniatum quidem extitit, Maiestatas Vestra Sacratissima pro sua incomparabili prudentia perpendat illosque, qui istiusmodi anilia deliramenta describunt, ut notam aliquam falso serenissimo domino meo inurerent cognoscat et ab illis sibi caveat. Reputetque secum istius serenissimum dominum meum et aetatis ac prudentiae UUB, H.155, f. 189r esse, quod tam enormis error, ne dicam turpitudo, in eum numquam Deo bene favente cadere possit.

Intellexi nuper male hic apud plerosque audire serenissimum dominum meum, quod cum Turca indutias fecerit aestimatumque est hoc pro magno quodam piaculo, quod tandem rebus suis consuluerit, verum cum Maiestatas Vestra Sacratissima causas, cur hoc factum sit, cognoverit, non poterit nisi boni consulere. Non ignorat Maiestatas Vestra Sacratissima et toti Christiano orbi cognitum est, quibus in discriminibus et extremis periculis iam a multis armis regnum et dominia serenissimi domini mei continue sint exposita. Quemadmodum ego id hac potissimum de causa ter in Hispanias ad Maiestatem Vestram Sacratissimam missus abunde coram in notitiam Maiestatis Vestrae perduxi. Meminit etiam Maiestatas Vestra Sacratissima, quam spem olim summi pontifices ac praeclarissimae memoriae divus Maximilianus caesar serenissimo domino meo et illius nepoti serenissimo Hungariae et Boemiae regi dederant de Christianis principibus in concordiam reducendis ac generali contra infideles expeditione paranda. Qua hactenus inhaerentes pacemque et indutias a Turca oblatas recusantes, ipse serenissimus dominus meus cum nepote suo Hungariae rege ingens detrimentum et damnum irrecuperabile his proximis annis passi sunt, unde et universa respublica Christiana non parum fuit inclinata. Qua de re subditi et regnicolae serenissimi domini mei considerantes non modo sopiri bella Christianorum intestina, verumetiam illa indies augeri et magis exasperari nequaquam voluerunt in ea spe generalis expeditionis diutius pendere et tantas infidelium vires, quibus se impares cognoverunt, citra ullius auxilium sustinere, praesertim cum pro comperto haberetur ducem Moscoviae cum Turca foedera et societatem contra serenissimum dominum meum inivisse, intelligentesque ipsi serenissimi domini mei subditi praesen UUB, H.155, f. 189v tissimum sibi imminere discrimen, dum Turcus, Tartarus et dux Moscoviae simul eos iunctis viribus impeterent, serenissimum dominum meum ad indutias cum Turca faciendas adegerunt, intra quas leaf deeply bound[s]s leaf deeply bound aliquamdiu respirare et tot aliis hostibus, quorum vel unus maximo cuique regno satis esset, commodius resistere possent. Proinde leaf deeply bound[e]e leaf deeply bound serenissimus dominus meus summopere rogat, ut si quid ea in re praeter Maiestatis Vestrae Sacratissimae sententiam factum sit, boni consulere dignetur. Quandoquidem et necessitas ipsa et subditorum serenissimi domini mei continuae expostulationes id exigebant, ac etiam, quod dux Moscoviae se aperte Turcis firmissimo foedere iunxit, et quod adhuc de certa inter Christianos principes pace nihil constare potest. Nihilominus tamen cum ad agendum aliquid in commune contra infideles ventum fuerit, Maiestatas Vestra Sacratissima persuasissimum sibi habeat serenissimum dominum meum cum omnibus gentibus et viribus suis, ut Christianum regem et fratrem integerrimum atque observandissimum Maiestatis Vestrae Sacratissimae decebit, non postremum futurum.

Sacratissimae Maiestatis Vestrae humillimus Ioannes Dantiscus, serenissimi Poloniae regis etc. orator

4 IDT  175 Ioannes DANTISCUS to Charles V of Habsburg     s.l.    [1525]

Manuscript sources:
1author's record in Latin, 16th-century, BCz, 403, p. 756-761

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

BCz 403, p. 756

Sacratissimae Caesareae et Catholicae Maiestati

Nomine serenissimorum regis et reginae Poloniae per eorum oratorem reverenter exponitur, quemadmodum anno praeterito, cum quondam illustrissima Isabella de Aragonia ducissa Mediolani mater et socrus ipsorum serenissimorum regum suum diem clausisset extremum superstite ipsa serenissima regina eius unica filia legitima et naturali ac universali herede et succeditrice in omnibus bonis praedictae eius matris et signanter in ducatu Bari et principatu Rossani cum omnibus aliis castris et pertinentiis suis et feudo nominato Monteserico, quae omnia praedicta quondam illustrissima ducissa tenu superinscribeduu superinscribederat et possederat iustis titulis et bona fide usque ad diem eius obitus, ipsa serenissima regina adepta fuisset possessionem dictorum feudorum et bonorum illaque tenuisset et possedisset certo temporis spatio percipiendo et percipi faciendo fructus, reditus et proventus ac exerceri faciendo iurisdic<t>ionem et per sacrum collaterale concilium regni Neapolis fuisset de facto ipsa non audita processum ad sequestrum sub praetextu certae regiae et caesareae ordinationis desuper emanatae, ut ipsum collaterale concilium praetendebat, habito recursu pro parte ipsorum serenissimorum regum et ad Vestram Caesaream et Catholicam Maiestatem super revocatione dicti asserti sequestri obtentis a Caesarea Vestra Maiestate litteris confirmationis et investiturae mediante iuramento ligii homagii ac etiam aliis provisionibus directis ill(ustr)i don Carolo de Lanoy viceregi dicti regni ac dicto collaterali concilio et cuilibet ipsorum in solidum circa revocationem et dissequestrationem dicti sequestri et possessionis praedictae ac reintegrationem ipsius praesentatis dictis provisionibus pro parte ipsorum serenissimorum regum in dicto collaterali concilio instatum fuit pro effectuali exsecutione ipsarum provisionum. Quibus intimatis fisci procuratori et advocato BCz 403, p. 757 et facta per ipsos responsione, quod dictae provisiones non debebant ex inconsulto praedicto don Carolo vicerege, ex quo maxime de ordine leaf deeply bound[e leaf deeply bound, possibly ationeee leaf deeply bound, possibly atione]e leaf deeply bound ipsius dictum sequestrum factum fuerat, supersessum fuit circa dictam dissequestrationem et per dictum collaterale concilium rescriptum leaf deeply bound[tum]tum leaf deeply bound eidem viceregi super praedictis, qua consultatione pendente, postmodum praesentatae fuerunt litterae Vestrae Caesareae Maiestatis dicto collaterali leaf deeply bound[ali]ali leaf deeply bound concilio, quibus mandatur, quod antequam procedatur ad dictam dissequestrationem, certioretur et moneatur illustrissimus dux Medio leaf deeply bound[io]io leaf deeply boundlani, quod transmittat procuratorem ad dicendum et allegandum iura sibi competentia adversus dictam dissequestrationem, adeo quod huc usque ius suum praedicti serenissimi reges consequi non potuerunt. Et q(uonia)m Sacratissima Caesarea et Catholica Maiestas dictum sequestrum iure fieri non potuit nec debuit, tum quia factum fuit (ut praedicitur) ipsis serenissimis regibus non vocatis nec auditis et absque causae cognitione, tum etiam quia per capitula regni est optime provisum, quae quidem capitula sunt in viridi observantia, quod quando feudarius moritur, superstitibus descendentibus non fit sequestrum leaf deeply bound[trum]trum leaf deeply bound per curiam sed tunc tantum, quando non est, quis claro et aperto leaf deeply bound[o]o leaf deeply bound iure succedat. Cum ergo, quae de facto processerunt, de facto etiam debent rescindi et annullari, debet absque alia causae cognitione restitui dictum sequestrum in pristinum statum et possessio dicti status remanere in posse dictae serenissimae dominae reginae, praecipue, quia sic fuit provisum, decretum et ordinatum per Vestram Caesaream Maiestatem. Expeditae proinde provisiones et litterae investituriales, quae essent vanae et sine aliquo effectu, si ante leaf deeply bound[e]e leaf deeply bound dissequestrationem esset audienda aliqua pars et praecipue ipse illustris dux Mediolani. Cum ergo ipsa serenissima regina parata sit stare iuri coram Vestra Caesarea Maiestate et deputatis per eam cum praedicto illustri duci et quibusvis aliis ius praetendentibus pro effectuali exsecutione iustitiae ipsius serenissimae BCz 403, p. 758 reginae et provisionum per Vestram Caesaream Maiestatem expeditarum debet provideri, quod absque mora et absque, quod in hoc citetur aut audiatur ipse illustris dux, restituatur possessio dicti status eo modo, quo erat ante sequestrum praedictum, et id quod de facto processit, de facto annullari et postea parata est ipsa serenissima regina stare iuri. Propterea recurritur ad eandem Vestram on the marginVestramVestram on the margin Maiestatem illique supplicatur, ut dignetur ex certa sua scientia providere indemnitati ipsorum [s]erenissimorum regum on the margin, in the hand of Dantiscuss leaf deeply bound[s]s leaf deeply bounderenissimorum regum[s]erenissimorum regum on the margin, in the hand of Dantiscus ac mandare dicto collaterali concilio, quod statim et in continenti absque ulteriori mora et responsione dicti illustris viceregis et dicti ducis facte facta seu facienda re<d>integrent ipsos serenissimos reges in possessionem dictorum status et bonorum, sicut erant ante sequestrum praedictum cum restitutione omnium et quorumcumque fructuum, redituum et proventuum inde perceptorum non obstantibus dictis litteris noviter emanatis ab eadem Maiestate Vestra, quod audiatur dictus illustris dux et etiam quod in dictis provisionibus obtentis pro parte ipsorum serenissimorum regum fuerit provisum, quod procedatur ad dictum dissequestrum vocatis vocandis, attentis praemissis, maxime cum ipsi serenissim<i> reges se superinscribedsese superinscribed offerant, prout alias obtulerunt, stare iuri cum praedicto illustri duce et alia implere, ad quae de iure tenerentur.

BCz 403, p. 759

Saepe etiam questus sum on the margin, in the hand of DantiscusSaepe etiam questus sumSaepe etiam questus sum on the margin, in the hand of Dantiscus nominibus etiam quibus supra reverenter exponitur, quod cum ipsa serenissima domina regina Poloniae, post mortem illustrissimae olim dominae Isabellae de Aragonia ducis Mediolani leaf deeply bound[i]i leaf deeply bound et Bari etc. matris suae desideratissimae ut heres universalis in omnia illius bona relicta legitime successisset, officiales Suae Caesarae et Catholicae Maiestatis se in illius leaf deeply bound[us]us leaf deeply bound feudum Montiserici nominatum nullo iuris ordine servato intromiserunt partemque eius maiorem acceperunt et usurparunt ac in duobus milibus ducatorum deteriorarunt condicionem ipsius feudi, prout liquidissime leaf deeply bound[ime]ime leaf deeply bound probari potest. Qua de re, cum id minus iuste fiat et cum magno ipsius serenissimae dominae reginae praeiudicio ac detrimento, Sacratissimae Catholicae et Caesareae Maiestati supplicatur leaf deeply bound[r]r leaf deeply bound, velit sub favorabili forma collaterali suo consilio Neapoli committere et mandare, ut huiuismodi Montisserici possessio ipsi serenissimae dominae reginae in integrum restituatur, quemadmodum illius mater illustrissima domina dux Mediolani, dum erat in vivis, tenebat et possidebat. Quod si deinde quisquam ius aliquod super eo feudo habere praetendit, fiat id, quod de leaf deeply bound[e]e leaf deeply bound iure convenit.

BCz 403, p. 760

Et quia status Barensis per hanc sequestrationem et novos officiales non parum est afflictus, supplicatur nominibus, quibus supra, Sacratissimae Catholicae et Caesareae Maiestati, si relevium erit solvendum, quod habeatur compensatio cum pecuniis tam ordinarie, quam extraordinarie a statu Barensi exactis praesertim de poenis et multis, quae ad multam pecuniarum quantitatem ascendunt, de quibus etiam liquidissime constat.

Castrum Barense, quod nomine serenissimae dominae reginae secundum Maiestatis Caesareae commissionem servari debet, habet quendam castellanum, dominum Fernandum de Archone ex mandato Maiestatis Caesareae impositum. Ille aperte dicit se hoc castrum nulli homini viventi extraditurum, nisi prius a Maiestate Caesarea singulares habeat litteras, quibus illi semel, bis et ter iubeat, quod illud in manus alterius castellani a Serenissima domina regina electi consignet illumque ab homagio et iuramento desuper praestito liberum faciat et absolvat. Quapropter Sacratissimae Caesareae et Catholicae Maiestati nominibus, quibus supra, supplicatur, ut huiusmodi tenoris litteras ad praedictum castellanum conscribi demandet, ne nova iterum citra hanc arcem oriri possit difficultas. Quod serenissimi rex et regina BCz 403, p. 761 Poloniae pro solita in Maiestatem Caesaream observantia omnibus fraternis studiis et officiis referre semper et promereri curabunt.