[No]s Ioannes [Dei gratia] episcopus Culmensis etc. recognoscimus vigore praesentium, [quod] a generoso domino Nicolao Boguss aulico regiae maiestatis ratione [ar]endae decimarum et proventuum ad ecclesiam nostram in Goląbie [spec]tantium anno Domini M-o DXXXVI centum florenos Hungaricales [in] auro in quemlibet 45 grossos computando , quos domino Georgio Hegel civi Cracoviensi adnumeravit, et iterum anno Domini M-o DXXXVII octava Ianuarii ab eodem domino Bogusz ratione praefatae arendae septuaginta quattuor florenos Hungaricales in auro et 18 grossos, quos nobis pro futuro festo Pentecostes solvere debuit, percepimus defalcando XXIIII marcas numeri et monetae Polonicalis pro decima Oszini a duobus annis per illustrem dominum Andream comitem de Tączin gladiferum Cracoviensem retenta, pro qua singulis annis per XII marcas dare se nobis submisit. De quibus centum septuaginta quattuor florenis Hungaricalibus et 18 grossis pro duobus annis exsolutis praefatum dominum Boguss quietamus et liberum reddimus per praesentes.

In cuius rei fidem sigillum nostrum praesentibus est subimpressum.

Datum Cracoviae, X Ianuarii anno Domini 1537.

Ioannes episcopus Culmensis subscripsit.

Nos Ioannes etc. recognoscimus vigore praesentium, quod ab illustri domino Andrea comite de Tączin gladifero Cracoviensi XXIIII marcas numeri et monetae Polonicalis pro decimo Oszini ad ecclesiam nostram parochialem in Goląbie spectante a duobus annis videlicet 1535 et 1536 retenta percepimus , reliquum quod spectat istius decimae a duobus annis retentae valorem, ei ex singulari nostra benevolentia ad praesens remittentes. De quibus XXIIII marcis praefatum illustrem Andream comitem de Tączin quietamus et liberum reddimus per praesentes.

In cuius rei fidem sigillum nostrum praesentibus est subimpressum.

Datum Cracoviae, XI Ianuarii anno Domini 1537.

Nos Ioannes Dei gratia episcopus Culmensis et administrator episcopatus Pomezaniensis universis et singulis, ad quorum notitiam istae litterae contractus pervenerint, manifestum facimus, quod cum illustri domino Andrea comite de Tączin gladifero Cracoviensi ratione decimarum et proventuum ad ecclesiam nostram in Goląbia spectantium eo, ut sequitur, modo convenimus, quod incipiendo a festo Pentecostes anni Domini M-o DXXXVIII futuro, cum praesens arendator dominus Boguss arendam dimiserit, ipsi domino Andreae comiti de Tączin eas ipsas decimas et proventus conduximus seu arendavimus, sic quod ipse a reverendissimo domino episcopo Cracoviensi petat consensum, curiam et domum nostram plebanalem cum pecoribus porcis gallinis et aliis quibuscumque rebus domesticis una cum agris et generaliter omnibus, ut tabernis et rusticis ad ipsam domum nostram pertinentibus, omnes praeterea et singulas decimas proventus census et reditus nostros ad ecclesiam nostram in Goląbie spectantes pro centum florenis Hungaricalibus auri in quemlibet 45 grossos computando. Quos quidem centum, ut praemittitur, florenos ipse nobis sub censuris ecclesiasticis, quibus se submisit, pro festo Pentecostes singulis annis solvere et in effectu deponere obligabitur. Insulas vero Hystulares ceram mellificiique obventiones ac altarium oblationes ipsi ecclesiae sacerdotibusque et ministris eius pro candelis vino ture et aliis ad ecclesiasticas caeremonias necessariis reservamus. Similiter et administrationem ecclesiae atque scholae, capellanorum institutionem et destitutionem cum illorum integris decimis, quas illis relinquimus, in nostra cura retinemus, alia omnia in arendam domini Andreae comitis de Tączin reicientes. Qui etiam debebit curiam et domum nostram plebanalem et quae ad illam spectant cum aedificiis et structuris iuxta necessitatem providere reficere et a ruinis asserere saepesque et id genus construere et, ubi opus est, restaurare. Et si in successu temporis ab ea arenda seu contractu declinare voluerimus, licebit nobis sex mensibus, antequam hoc faciemus, illi voluntatem nostram denuntia.... Et cum hanc arendam dimiserit, omnia, quae in domo curiaque nostra invenit, non minori numero quam illis usus est, relinquere sit astrictus. Et quo contractus iste inter nos sit firmior et validior, similes litteras hunc contractum exprimentes sub sigillo suo dominus Andreas comes de Tączin nobis dare tenebitur.

In cuius rei testimonium sigillum nostrum praesentibus est impressum.

Datum Cracoviae, V Februarii anno Domini M-o DXXXVII.

Ioannes, Dei gratia episcopus Culmensis et administrator episcopatus Pomezaniensis tenore praesentium notum facimus nos ab honesto viro domino Georgio Hegel spectabilium dominorum Fuggarorum factore ducentos florenos quemlibet per triginta grossos Polonicales computandum in mutuum accepisse, quos illi bona fide et debita cum gratitudine hic Cracoviae cum primis persolvere pollicemur numerarique curabimus.

In cuius rei testimonium has scribi sigilloque nostro communiri iussimus manuque propria subscripsimus.

Actum et datum Cracoviae, IX Februarii anno Domini M-o DXXXVII.

Ioannes etc. episcopus Culmensis etc. manu propria subscripsit

In nomine Domini amen. Anno a nativitate Domini millesimo quingentesimo trigesimo septimo die vero decima sexta mensis Augusti pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Pauli divina providentia papae tertii anno tertio in mei - notarii publici testiumque infrascriptorum ad hoc specialiter vocatorum et rogatorum praesentia personaliter constitutus reverendissimus in Christo pater et dominus, dominus Ioannes Dei gratia episcopus Culmensis et canonicus ecclesiae Warmiensis principalis principaliter pro se ipso citra tamen quorumcumque procuratorum suorum hactenus quomodolibet constitutorum revocationem asserendo proposuit et dixit se nuper vigore citationis per venerabile capitulum ecclesiae Warmiensis decretae ad vigesimum diem mensis Septembris proxime futurum pro electione de novo episcopo et pastore eiusdem ecclesiae Warmiensis per obitum bonae memoriae Mauritii illius ultimi episcopi viduatae facienda vocatum et citatum esse, sed se huiusmodi electioni ob negotia publica harum terrarum et instantem publicam conventionem in Graudentz tenendam, ad quam se accingere cogitur, interesse non posse. Et cum nihilominus intelligat a multis retroactis annis in pluribus factis episcoporum electionibus praedictum capitulum habere in viridi observatione et consuetudine, quod ante ipsam electionem pro defensione iurium et libertatum ipsius ecclesiae Warmiensis ac tranquillitate et fraternae caritatis conservatione nonnulli articuli fieri soleant et formari, quos omnes electioni interessentes et ad quos spectat venire, promittere consueverunt ac iurare, ne autem propter praedictam suam futuram absentiam se ipsum et honorem suum negligere videatur et contemnere, si unus ex quattuor per sacram regiam maiestatem nominatus fuerit, ideo omnibus melioribus modo via iure causa et forma, quibus melius et efficacius de iure potuit et debuit fecit constituit creavit et solemniter deputavit suum verum certum legitimum et indubitatum procuratorem actorem factorem negotiorumque suorum infrascriptorum gestorem ac nuntium generalem et specialem, ita tamen quod specialitas generalitati non deroget nec e contra, videlicet venerabilem et praestantissimum dominum Tidemannum Gyse custodem et canonicum ecclesiae Warmiensis absentem tanquam praesentem solum et insolidum specialiter et expresse ad ipsius reverendissimi domini constituentis nomine et pro ipso omnes et singulos articulos ante aliquot menses in coadiutoriae de persona sua ad ecclesiam et episcopatum Warmiensem deputatione per ipsum promissos et iuratos ante et post factam electionem vel postulationem admodum promittendum et in animam suam de illis firmiter observandis iurandum, necnon ipsos nomine suo subscribendum. Promittens idem reverendissimus dominus episcopus constituens mihi notario publico infrascripto solemniter stipulanti et accipienti vice ac nomine omnium et singulorum, quorum interest intererit vel interesse poterit quomodolibet in futurum, se ratum gratum atque firmum perpetuo habiturum totum id et quicquid per dictum suum procuratorem in praemissis actum factum dictum vel procuratum fuerit ac se articulos huiusmodi, quatenus per ipsum capitulum ad ecclesiam Warmiensem postulatus fuerit, promittere et more praelatorum de firmiter ipsis observandis personaliter in praesentia primorum nuntiorum eiusdem capituli ad se venturorum iuraturum et manu sua propria subscripturum sub obligatione omnium et singulorum bonorum suorum praesentium et futurorum ac sub omni iuris et facti renuntiatione ad haec necessaria pariter et cautela.

Super quibus omnibus et singulis praemissis idem reverendissimus dominus constituens sibi a me notario publico fieri atque confici petiit instrumentum et instrumenta.

Acta sunt haec in arce Lubaviensi Culmensis dioecesis, sub anno indictione et aliis quibus supra.

Praesentibus ibidem dominis venerabilibus, dominis Alexandro Sculteti canonico et cancellario Warmiensis ecclesiae et Balthasare a Lublin canonico Culmensi et cancellario ac honorabili domino Iacobo Sczapnitzki sacellano praefati reverendissimi domini episcopi Culmensis testibus ad praemissa vocatis specialiter atque rogatis et ego Bartholomeus Bartholomei de Bydgostia clericus dioecesis Wladislaviensis sacra imperiali auctoritate notarius publicus etc.

Nos Ioannes Dei gratia episcopus Culmensis et administrator episcopatus Pomezaniensis manifestum facimus omnibus et singulis praesentes litteras visuris audituris et lecturis, quod ad nostram praesentiam venientes nobiles Iacobus Kikol Gardyuski et Bartholomeus de Grabaw feudales nostri nobis exposuerunt privilegium, quod se super certis mansis in villa nostra Grabaw habuisse praetendebant, esset illis in conflagratione novissima civitatis nostrae Lubaviensis, ubi illud tutioris loci gratia asservandum dedisse se affirmabant, pariter cum civitate exustum, nobis propterea humillime ac debita cum instantia supplicantes, ut illis de remedio providere opportuno et in libro nostro privilegiorum ad querendum committere dignaremur, si forte copia eorum privilegii inibi inveniri posset, ut eis eam ipsam privilegii copiam litteris nostris et sigillo roboratam, ne in posterum damnum aliquod sentire possent, dare et concedere dignaremur. Nos eorum precibus moti querendo reperta est in libro nostro privilegiorum copia eiusdem privilegii, quae de verbo ad verbum sequitur et est talis:

 Et quamvis praedictarum litterarum seu privilegii copia per nos visa et inspecta integra sana et prorsus omni vitio carens inventa est nihilominus cum multa temporis successu immutata alienata et in alium usum conversa sint, idcirco non ipsum privilegium, ut sonat, quod in nullo nobis et successoribus nostris derogare et obesse volumus, sed in eo duntaxat (satisfacientes dictorum feudalium nostrorum petitioni), quod hactenus dicti nobiles et feudales nostri in pacifica possessione habuerunt et nunc habent eoque huc usque usi sunt et utuntur in praedicta villa nostra Grabaw confirmamus ratificamus huic ipso perpetuum robur apponimus.

In quorum omnium fidem et testimonium sigillum nostrum maius praesentibus est subappensum.

Datum in castro nostro Lubaviensi, nona mensis Septembris anno Domini millesimo quingentesimo tricesimo septimo.

Nos Ioannes Dei gratia episcopus Culmensis et canonicus Warmiensis, notum facimus et attestamur per praesentes omnibus, quorum interest, quod

cum nuper ad diem et actum electionis de episcopo ecclesiae Warmiensis, die videlicet XX huius mensis Septembris, per venerabile capitulum eiusdem ecclesiae simus vocati, non possimus tamen ob causas et impedimenta inevitabilia electioni ipsi interesse, ne videamur ab officio nostro, quod dictae ecclesiae vacanti debemus, ulla ratione decedere aut ipsius ecclesiae negligere utilitatem, constituimus per praesentes ac nominamus procuratorem nostrum legitimum, solum et insolidum venerabilem fratrem nostrum N., dantes ei potestatem omnimodam pro nobis et nomine nostro dictae electioni seu postulationi futuri episcopi omnibusque propterea celebrandis seu habendis capitularibus consiliis et tractatibus interessendi causasque et excusationum rationes, cur personaliter interesse aut apud dictam ecclesiam temporibus statutis comparere non queamus, exponendi et allegandi. Vota quoque et suffragia tam in ipso electionis actu, quam in singulis aliis concomitantibus vel emergentibus consiliis et tractatibus capitularibus dandi et explicandi eaque admitti petendi ac alia quaecumque circa illa opportuna faciendi et exercendi, etiam si talia forent, quae mandatum exigerent magis speciale, quam praesentibus est expressum, promittentes bona fide nos habituros ratum et gratum quicquid per dictum nostrum procuratorem in his actum erit aut curatum.

In cuius fidem has litteras manu nostra propria subscripsimus sigilli nostri impressione communitas.

Datae in arce nostra Lobaviensi, die etc.

Ioannes episcopus Culmensis in fidem manu propria subscripsit

Ioannes Dei gratia episcopus Culmensis administrator Pomesaniensis et ad Varmiensem ecclesiam postulatus manifestum iis nostris litteris, quibus expedit universis, facimus, quod ex debito centum et septuaginta quinque marcarum per XX grossos computando, quod nobis nobilis Georgius Gluchowski debet , et cuius ratio[ne] iam nobis septuaginta quinque marcas persolvit, residuam summam centum marcarum nobili domino Nicolao Gluchowski dedimus et donavimus damusque et donamus cum omni facultate repetendi percipiendique a praefato domino Georgio tenore praesentium in eos videlicet usus, ut fratri suo domino Ioanni Gluchowski pro redemptione litterarum super villam Phalanczino et eiusdem in posterum impetitionis instantia quinquaginta marcas numeri supra expressi filiaeque eius Hedwigi ex gratuito nostro munere XXV marcas , reliquas vero XXV marcas filiae suae Anastasiae det ac extradat in effectu.

In cuius rei testimonium has nostras litteras scribi sigillique nostri impressione communiri iussimus.

Datae in castro nostro Lubaviensi, XXIX Octobris MDXXXVII.

Ioannes Dei gratia etc. notum facimus iis nostris litteris, quod ex singulari nostra benevolentia dedimus et donavimus damusque et donamus eximio et venerabili domino Samueli Maczyowski Cracoviensi etc. canonico serenissimae regiae maiestatis secretario primario centum florenos Hungaricalios boni auri et iusti ponderis aut eorundem valorem, hoc est quadraginta quinque grossos in florenum computando, quos nobis generosus dominus Nicolaus Bohus regiae maiestatis aulicus ratione arendae ecclesiae parrochialis in Goląbya pro festo Pentecostes proxime futuro debet. De quibus quidem centum florenis ut praemittitur, cum eos domino Samueli nostro nomine persolvet, <eundem> dominum Nicolaum quietum et <> liberum reddimus.

In cuius rei testimonium has manu propria subscripsimus sigillo nostro communitas.

Actum et datum in castro nostro Lubaviensi, XVI Novembris 1537.

Nos Ioannes Dei gratia episcopus Culmensis administrator Pomezaniensis et ad ecclesiam Varmiensem postulatus manifestum facimus tenore praesentium quibus expedit universis, quod ad nostram praesentiam veniens honestus Iacobus Straschewski feudalis noster de Dembyenye suo aliorumque feudalium nostrorum videlicet Felicis Iacobi Dominici Lucae Alberti Dembenyskye nomine nobis exposuit, quomodo privilegium, quod super triginta mansos bonorum Dembyenye a praedecessoribus nostris eorum praedecessoribus datos habuerunt, esset hoc praesente anno ipso Die Magno Veneris ex divinae maiestatis cuius iudicium abyssus multa permissione pariter cum ipsius domo, ubi illud servabat, exustum, nobis propterea humillime suo aliorumque praedictorum feudalium nostrorum nomine supplicavit, ut illis de remedio provide opportuno et in libro nostro privilegiorum ad quaerendum committere, si forte copia privilegii ipsorum inibi inveniri posset, ut eis eam ipsam privilegii copiam litteris nostris et sigillo roboratam, ne in posterum damnum aliquod sentire possent, dare et concedere dignaremur. Quaerendo ergo reperta est copia eiusmodi privilegii, quae de verbo ad verbum sequitur et est talis:

Nos itaque iustis supplicationibus praedicti honesti Iacobi Straschewski feudalis nostri suo aliorumque praedictorum feudalium nostrorum nomine factis benigne annuentes praeinsertas litteras seu privilegium in omnibus eius punctis clausulis articulis et condicionibus et toto eius tenore approbavimus ratificavimus et confirmavimus, prout approbamus ratificamus et confirmamus

ipsique robur firmum et validum obtinere decernimus tenore praesentium mediante harum, quibus sigillum nostrum maius est subappensum, testimonio litterarum.

Actum et datum in castro nostro Lubaviensi, feria sexta ante festum sanctae Catherinae anno Domini MDXXXVII.

Praesentibus nobili domino Georgio de Curiis alias Flachsbinder fratre nostro et venerabili ac honorabilibus dominis Balthasare a Lublyn canonico Culmensi et cancellario nostro Valentino plebano Lubaviensi Iacobo Szebawski(!) sacellano nostro et nobilibus Gregorio Czyrlynski burgrabio Lubaviensi Paulo Coss marschalco curiae nostrae et aliis plerisque fide dignis testibus ad praemissa.

Allen und iczlichen geistlichen und weltlichennn fursten / hernn lande und stetenn amptleutenn vor weserenn und zcollernn etc.

Thun kunt wir Ioannes noch entpittung unserr freuntlicher dienst grusses / und gunstes, / das wir mit zceigern dis briffs Jorg Stal unsere zcwene wagenn mit unserem geschir und flachs beladenn hynaus schickenn / uns da vor etliche ware und weine wider zubrengen. / Ist der wegen unser fruntlich bitt und synnenn wolt solche unsere zcwene geladen wagenn ein und aus zcol maut und ander hyndernis frey widerummb zu uns zcyhen und passirenn lossenn. /

Das vie und einn itzli{li}chen noch werde und stande freuntlich wollen vordynenn beschulden und vorgleichen / des zu erkunt hab wir an dissen briff unser sigel lossen drucken. /

Datum [aus un]serem slosse Lobau, denn [XXVIII] [Novemb]ris [MDXXXVII.]

Iohannes de Curiis Dantiscus Dei gratia episcopus Culmensis et administrator episcopatus Pomesaniensis et ad ecclesiam Varmiensem postulatus

Datum in castro nostro Lubaviensi, feria quarta ante festum sancti Andreae Apostoli anno Domini MDXXX...

praesentibus ... Georgio de Curiis alias Flachsbinder fratre nostro et ... domino Balthasare a Lublin canonico Culmensi et cancellario nostro Valentino ... parrocho Lubaviensi ... Gregorio Czirlinski burgrabio nostro Lubaviensi Paulo Coss marschalco curiae nostrae.