CIDT&C Corpus of Ioannes Dantiscus' Texts & Correspondence

List #2463

[Ioannes DANTISCUS] do [Stanisław HOZJUSZ (HOSIUS)]
H[eilsberg] (Lidzbark Warmiński), 1541-[07-19] or shortly after

Regest polski: Dantyszek wyraża zadowolenie z nominacji biskupa chełmskiego [Samuela Maciejowskiego] na biskupstwo płockie oraz ze zrzeczenia się przez niego parafii w Gołąbiu na rzecz Hozjusza. Podziekował za to Maciejowskiemu i poprosił o dalszą przychylność dla adresata.

Ze względu na swój wiek i znużenie dawniejszymi podróżami Dantyszek wymawia się od sugerowanej przez Hozjusza wspólnej wyprawy do Rzymu. Załatwienie spraw własnych i adresata w Rzymie zlecił [przebywającemu tam] siostrzeńcowi Kasparowi [Hannauowi].

Z listu Hannaua datowanego 10 kwietnia dowiedział się, że sprawa przeciwko Aleksandrowi [Scultetiemu] została zawieszona do czasu udzielenia przez króla [Zygmunta I] odpowiedzi kardynałowi [Antonio Pucciemu]; zdaniem Dantyszka odpowiedź tę wraz z "książeczką" dostarczył już [Bartłomiej] Gądkowski, więc zapewne wkrótce będą znane rezultaty.

Kaspar [Hannau] pozwał w kurii rzymskiej siostrzeńca Scultetiego, Aleksandra von Suchtena. Z listu Dietricha von Rheden, znalezionego w papierach Scultetiego, wynika, że drugi z jego siostrzeńców, przebywający z nim w Rzymie Georg von Suchten, otrzymał instrukcje w sprawie działań przeciwko Hozjuszowi.

Rheden przybył do Królewca, aby prosić księcia [Albrechta Hohenzollerna], by ten pomógł Scultetiemu wrócić do łask [króla Zygmunta I]. Planował odwiedzić również Dantyszka, odstraszyła go jednak pogłoska o edykcie królewskim. Rheden miał za radą Achacego [Trencka] wysłać list do Dantyszka w sprawie spotkania, jednak do tej pory tego nie uczynił. Dantyszek prosi, by adresat wraz z biskupem chełmskim w miarę możności przeciwdziałali wstawiennictwu księcia i powstrzymali [króla] przed wystawieniem listu podróżnego dla Rhedena. Spodziewa się bowiem, że Rheden zamierza działać na rzecz przywrócenia Scultetiemu kanonikatu warmińskiego.

Z listu adresata Dantyszek dowiedział się, że wysłał on biskupowi chełmińskiemu [Tiedemanowi Giese] okazanie i potwierdzenie testamentu. Dokument okazania jest mu znany, prosi natomiast o przesłanie mu w dyskrecji dokumentu potwierdzenia. Nadmienia, że Giese skrycie sprzyja Scultetiemu.

Dantyszek dopytuje się o postępy sprawy Wolfganga Foldera, w której wcześniej interweniował.

Wyjaśnia, że zabronił swemu siostrzeńcowi Simonowi [Hannau] odwiedzić Hozjusza w trosce o to, by nie powtórzyła się sytuacja, że jego posłaniec przysparza Hozjuszowi kłopotów. Zawiadamia, że oddalił tamtego niesfornego chłopaka.

Prosi by adresat przekazał biskupowi chełmskiemu opieczętowaną sakiewkę z pieniędzmi, którą dostarczy mu Hans Holsten.

Postscript: Po zapieczętowaniu tego listu administrator olsztyński [Achacy Trenck] doręczył Dantyszkowi list od Dietricha von Rheden, zawierający prośbę o spotkanie w celu oczyszczenia się z zarzutów. Dantyszek, znając prawdziwe zamiary Rhedena, postanowił grać na zwłokę. Odpisał mu więc, że nie wolno mu go przyjąć bez zgody króla, u którego znajdują się listy, znalezione w skrzyni Scultetiego (co jest nieprawdą). W tej sytuacji Rheden powinien wystarać się o list podróżny. Dantyszek ostatecznie prosi więc adresata, by doprowadził do jego wystawienia, ale z odpowiednio krótkim terminem, tak by Dantyszek zdążył wybadać Rhedena, lecz by ten nie zdążył zbyt wiele zdziałać. Prosi także o nowiny.

Rękopiśmienne podstawy źródłowe:

1	brulion język: łacina, autograf, BCz, 245, s. 272
2	kopia kancelaryjna język: łacina, ręką pisarza, BCz, 245, s. 269 (b.p.)
3	regest z ekscerptami język: łacina, polski, XX w., B. PAU-PAN, 8244 (TK 6), a.1541, k. 47r-v

Pomocnicze podstawy źródłowe:

1	regest język: polski, XX w., B. PAU-PAN, 8249 (TK 11), k. 344
2	koncept język: łacina, autograf, XVI w., BCz, 245, s. 2 (b.p.) not numbered after p. 274 (f. 146v according to previous foliation)