Liczba odwiedzin: 667
» Korpus Tekstów i Korespondencji Jana Dantyszka
Copyright © Pracownia Edytorstwa Źródeł i Humanistyki Cyfrowej AL UW

Wszelkie prawa zastrzeżone. Zabrania się kopiowania, redystrybucji, publikowania, rozpowszechniania, udostępniania czy wykorzystywania w inny sposób całości lub części danych zawartych na stronie Pracowni bez pisemnej zgody właściciela praw.

List #3219

Jakob FÜRSTENBERGER (ARCHIMONTANUS) do Ioannes DANTISCUS
Gdańsk (Danzig), 1547-09-25
            odebrano Wormditt (Orneta), 1547-09-30

Rękopiśmienne podstawy źródłowe:
1czystopis język: łacina, autograf, BK, 230, s. 275-284

 

Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny

 

BK, 230, p. 275

Reverendissime in Christo Pater, antistes dignissime idemque gratiose domine. Debitum inserviendi officium cum precatione rectae valetudinis optataeque felicitatis Vestrae Reverendissimae Paternitati animo dudum devoto offero. Reve<re>ndissime et gratiose domine ms. o(!) ee ms. o(!) .

Quod suis ad me iam pridem datis litteris, omni paterno in me affectu conspersis, hactenus non responderim, boni, ut solet omnia, consulat, oro idque non neglegentiae, sed dirae podagrae, quae me post meum reditum illico deiectum egit hodieque inter parietes tenet, tribuere dignetur.

Quod nobilis olim domini Georg Schewecke (Georg Scheffke) (*1491 – †1547), 1522 Gdańsk alderman; 1525 - town councillor; 1528 - judge; 1531 - mayor; 1536-1537, 1540, 1542-1545 - burgrave; 1534 Gdańsk envoy to convention in Lüneburg in affairs of seafaring and conflicts with Lübeck (AT 15, p. 501, 510; AT 16/1, p. 42, 44; ZDRENKA 2, p. 275)Georgii ScheuekeGeorg Schewecke (Georg Scheffke) (*1491 – †1547), 1522 Gdańsk alderman; 1525 - town councillor; 1528 - judge; 1531 - mayor; 1536-1537, 1540, 1542-1545 - burgrave; 1534 Gdańsk envoy to convention in Lüneburg in affairs of seafaring and conflicts with Lübeck (AT 15, p. 501, 510; AT 16/1, p. 42, 44; ZDRENKA 2, p. 275), sui, dum vixit, affinis innotissimi, ex hac mortalium luce decessum plurimi faciat animoque non minus, quam stilo, querulo prosequitur, facit plane pro sua in rempublicam huius nativae suae Gdańsk (Danzig, Dantiscum), city in northern Poland, on the Bay of Gdańsk at the mouth of the Vistula, on the Baltic, the biggest and wealthiest of the three Great Prussian Cities (Gdańsk, Thorn (Toruń), and Elbing (Elbląg)) with representation in the Council of Royal Prussia; a member of the Hanseatic LeagueurbisGdańsk (Danzig, Dantiscum), city in northern Poland, on the Bay of Gdańsk at the mouth of the Vistula, on the Baltic, the biggest and wealthiest of the three Great Prussian Cities (Gdańsk, Thorn (Toruń), and Elbing (Elbląg)) with representation in the Council of Royal Prussia; a member of the Hanseatic League studio et prudenter et officiose nimirum, expenden(do), quam passa sit civitas ista in demortuo written over iioo written over i viro iacturam quemque ille cum animi dexteritate, tum in rebus et publicis et privatis, non quidem fastu aut praecipiti spiritu (ut quida<m>), sed lenitate et modestia gerendis statuendisque valuit, ne dicam, excelluerit. Quo nunc respublica orba aliorum consilio et sensu dirigenda relicta est. At moderatoribus istis eundem spiritum in clavo recte tenendo precor. Cuique rei eventum, ex futuris diebus requirendum puto.

Reverendissimae Paternitatis Vestrae litteras domino Hermann Bremer (*ca. 1490 – †1548-1549), 1526, 1535 Gdańsk town councillor; 1531 town judge (HARTMANN 1525-1550, No. 412; ZDRENKA 2, p. 55-56)Hermanno BremerHermann Bremer (*ca. 1490 – †1548-1549), 1526, 1535 Gdańsk town councillor; 1531 town judge (HARTMANN 1525-1550, No. 412; ZDRENKA 2, p. 55-56) perscriptas, paternae etiam erga me pietatis testes, legi. In BK, 230, p. 276 quibus et podagrae exsecrandae mentionem, magno quidem nempe dominorum titulo compellatam offendi. Quod nominis iam vulgo aegritudini illi tributum non infitior. At cum sit dominorum, quo errore quave iniuria fiat, nescio, ut illa dominis deauratis phaleris obequitantibus omniaque nutu suo temperantibus vel neglectis vel praeteritis, nunc etiam in servos miseros aut forte rectius servorum servos gravi dolores impetu atque illo quidem nec suspiriis, compressis labris aditu atque nec dentium stridore, ne clamore nocturno placabili saeviat et debacchetur. Sed ego id, quod vitare nequeo, cum aliis incommodis feram, oportet hac etiam indignitate comitante, ut inter milia vix unus appareat, qui Iacobi, veterani istius reipublicae servitoris, vel iura vel respectu aliquo moveatur. Adeo quisque sibi soli placet suaeque tantum rei studio ducitur. Sed abeant ista cum aliis erroribus, in rem suam. Verumtamen hac insignis reipublicae ingratitudo adeo me afficit, ut, nisi anni ac reliqua rei meae domesticae condicio obstaret, aliud quodcumque consilium rerumque mearum rationem captarem. Sed de his iam nimium et forte ad Reverendissimae Paternitatis Vestrae taedium usque. In finem autem me ac meos servitiaque mea Paternitati Vestrae Reverendissimae commendo. Quam per Dei gratiam diu incolumem atque felicem fore, ex animo percupio.

Postscript:

BK, 230, p. 277

Reverendissime et gratiose domine. Quamquam mihi rerum ignaro tantum tribuere nec ausim nec volo, ut vel praesentibus vel impendentibus reipublicae incommodis avertendis aliquid consilio praestare possem. Simplicitati tamen meae utrumque temperare nequeo, quin quod sentire mihi videor, exprimam. Res monetaria nempe quod mallei nostri continue resonent, non ab omnibus probatur, quorum sententiae et ipse quoque subscribo. Licet quidam modici temperantique commodi sapore capiantur. Nullo interim perpetui incommodi respectu ad universam hanc terram penetrante habito, huius autem negotii ratio contrariam considerationem mereri postulareque videretur. Multi gradus seu grani tenuitatem ab initio statutam arguunt, quam et ipse, in quibusdam non inferioris status hominibus, non omnino insontem censeo. Quorsum igitur res tandem sit abitura, aliorum altiora sapientium esto iudicium. Ad quantum etiam pretium aureus Hungaricus ascenderit, notum est omnibus. Comitatur et id rei alia minime neglegenda ratio. Neminem enim infitiaturum credo magistros illos, qui statuendi (ut vocant) gradus fabricandaeque rei praefecti fuere hodieve sunt, tam fuisse esseque acuta exquisitaque peritia praeditos, ut nec auro nec argento parcentes extremum gravum attingere et exsugere commodisque suis cum irremediabili multorum damno applicare norint. Quod ut ad multos pertinere palam est ita maturo iudicio indigere puto. Est enim res ista subtilis nec omnibus perspicua. Quam nec ego quidem (nisi forte in superficie) satis capio et ob id inertiae meae veniam dari precor. Haec enim atque subsequentia soli Reverendissimae Paternitati Vestrae confidenter scripta velim, quae rem hanc sua prudentia subicere et expendere dignabitur.

BK, 230, p. 278

Novus quidem concionator pro ecclesia suburbana divae Barbarae sacra ex Grosse Lichtenau (Lichnowy), village in ErmlandLichtenawGrosse Lichtenau (Lichnowy), village in Ermland accersitur, qui alias in Königsberg (Królewiec, Mons Regius, Regiomontium), city in Ducal Prussia, on the mouth of the Pregel (Pregoła) river, capital city of Ducal Prussia; today Kaliningrad in RussiaMonte RegioKönigsberg (Królewiec, Mons Regius, Regiomontium), city in Ducal Prussia, on the mouth of the Pregel (Pregoła) river, capital city of Ducal Prussia; today Kaliningrad in Russia sacellanum deinde in pago Ladekop pa hidden by binding[a]a hidden by bindingrochum et postremo in Lichtenaw contionatorem egit, s(cilicet) contionandi munus in ecclesia praedicta suscepit. Hac tamen lege, ut missae officium celebrare nolit, quod acceptantibus facile placuit. Cuius igitur farinae ille sit, vel ex hoc deprehendere licet.

Ceterum nos Gdańsk (Danzig, Dantiscum), city in northern Poland, on the Bay of Gdańsk at the mouth of the Vistula, on the Baltic, the biggest and wealthiest of the three Great Prussian Cities (Gdańsk, Thorn (Toruń), and Elbing (Elbląg)) with representation in the Council of Royal Prussia; a member of the Hanseatic LeaguehicGdańsk (Danzig, Dantiscum), city in northern Poland, on the Bay of Gdańsk at the mouth of the Vistula, on the Baltic, the biggest and wealthiest of the three Great Prussian Cities (Gdańsk, Thorn (Toruń), and Elbing (Elbląg)) with representation in the Council of Royal Prussia; a member of the Hanseatic League more genioque et religione nostris solitis vivimus. 14 mensis Augusti praeteriti, qui fuit, aut potius esse solebat, festi Assumptionis Mariae vigilia sacra, celebratae sunt Gdańsk (Danzig, Dantiscum), city in northern Poland, on the Bay of Gdańsk at the mouth of the Vistula, on the Baltic, the biggest and wealthiest of the three Great Prussian Cities (Gdańsk, Thorn (Toruń), and Elbing (Elbląg)) with representation in the Council of Royal Prussia; a member of the Hanseatic LeaguehicGdańsk (Danzig, Dantiscum), city in northern Poland, on the Bay of Gdańsk at the mouth of the Vistula, on the Baltic, the biggest and wealthiest of the three Great Prussian Cities (Gdańsk, Thorn (Toruń), and Elbing (Elbląg)) with representation in the Council of Royal Prussia; a member of the Hanseatic League ad vesperum eius diei Dominici nuptiae tanta religione, ut ad multam (ne totam dixerim) noctem potatum saltatum clamatum tripudiatum insanitumque sit. Quod olim saniore adhuc saeculo minusque corruptis moribus nostris denique et Sanctis Dei alio respectu et cultu veneratis, nefas ac pro grandi deluto habitum nec impunitum fuisset. Reliqua nunc scriptu digna non occurrunt. Haec autem, quae nunc scribo Reverendissimae Paternitai Vestrae, apud se solam legere et nunc alias legere dignabitur.

BK, 230, p. 281

Reverendissime Domine. Si res ita ferret, ut mei servitii, mei diuturni memoria coram nuntiis Gedanensibus sumpta, undecumque occasione facienda videretur, vix aliam temporis commodiorem rationem fore ad hoc putarem, nisi ut id magnifico domino Georg von Baysen (Jerzy Bażyński) (*1469 – †1546), 1503-1512 Chamberlain of Marienburg (Malbork); 1512-1546 Voivode of Marienburg (PSB 1, p. 377)palatino MarienburgensiGeorg von Baysen (Jerzy Bażyński) (*1469 – †1546), 1503-1512 Chamberlain of Marienburg (Malbork); 1512-1546 Voivode of Marienburg (PSB 1, p. 377) praesenti hoc fieret. Siquidem ex Georg von Baysen (Jerzy Bażyński) (*1469 – †1546), 1503-1512 Chamberlain of Marienburg (Malbork); 1512-1546 Voivode of Marienburg (PSB 1, p. 377)illius magnificentiaGeorg von Baysen (Jerzy Bażyński) (*1469 – †1546), 1503-1512 Chamberlain of Marienburg (Malbork); 1512-1546 Voivode of Marienburg (PSB 1, p. 377) egregium nec infrugiferum suffragium certo certius polliceor. Dat(um), ut in litteris.