Liczba odwiedzin: 275
» Korpus Tekstów i Korespondencji Jana Dantyszka
Copyright © Pracownia Edytorstwa Źródeł i Humanistyki Cyfrowej AL UW

Wszelkie prawa zastrzeżone. Zabrania się kopiowania, redystrybucji, publikowania, rozpowszechniania, udostępniania czy wykorzystywania w inny sposób całości lub części danych zawartych na stronie Pracowni bez pisemnej zgody właściciela praw.

List #362

Jan ZAMBOCKI do Ioannes DANTISCUS
Cracow, 1527-08-16
            odebrano Burgos, [1527]-11-03

Rękopiśmienne podstawy źródłowe:
1czystopis język: łacina, autograf, BCz, 243, s. 65-68
2kopia język: łacina, XVIII w., BK, 222, Nr 45, s. 175-178
3kopia język: łacina, XVIII w., BCz, 40 (TN), Nr 104, s. 431-436

Pomocnicze podstawy źródłowe:
1regest język: polski, XX w., B. PAU-PAN, 8245 (TK 7), k. 455

Publikacje:
1AT 9 (2nd ed.) Nr 248, s. 251-252 (in extenso)
2RDHD 1889 Nr 12111, s. 1431 (łacina regest, selective - only Danish matters)
3PAZ Y MELIA 1924, 1925 s. 598 (hiszpański przekład)
4AT 9 (1st ed.) Nr 222, s. 238-240 (in extenso)

 

Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny

 

BCz, 243, p. 68

Spectabili et generoso domino Ioannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), eminent diplomat and humanist in the service of the Jagiellons, neo-Latin poet; 1530-1537 Bishop of Kulm; 1537-1548 Bishop of ErmlandIoanni DantiscoIoannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), eminent diplomat and humanist in the service of the Jagiellons, neo-Latin poet; 1530-1537 Bishop of Kulm; 1537-1548 Bishop of Ermland, oratori serenissimi domini Sigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of AustriaPoloniae regisSigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria apud Charles V of Habsburg (*1500 – †1558), ruler of the Burgundian territories (1506-1555), King of Spain as Charles I (1516-1556), King of Naples and Sicily, King of the Romans (1519-1530), Holy Roman Emperor of the German Nation (elected 1519, crowned 1530, abdicated 1556); son of Philip I the Handsome and Joanna the Mad of Castilecaesaream maiestatemCharles V of Habsburg (*1500 – †1558), ruler of the Burgundian territories (1506-1555), King of Spain as Charles I (1516-1556), King of Naples and Sicily, King of the Romans (1519-1530), Holy Roman Emperor of the German Nation (elected 1519, crowned 1530, abdicated 1556); son of Philip I the Handsome and Joanna the Mad of Castile in Spain (Hispania)HyspaniaSpain (Hispania), amico tamquam fratri carissimo

BCz, 243, p. 65

Salutem.

Duas hoc anno a te accepisse me epistolas scito: cf. Ioannes DANTISCUS to [Jan ZAMBOCKI] Granada, 1526-10-13, CIDTC IDL 307primamcf. Ioannes DANTISCUS to [Jan ZAMBOCKI] Granada, 1526-10-13, CIDTC IDL 307 Granada (Granata), city in southern Spain, Andalusia, at the foot of the Sierra Nevada mountainsGranataeGranada (Granata), city in southern Spain, Andalusia, at the foot of the Sierra Nevada mountains 1526-10-13XIII die Octobris 15261526-10-13 scriptam, ad quam ego rescripsi 1527-06-14XIV die Iunii1527-06-14, litterasque ipsas ad Georg Hegel (†1547), the Thurzons' and later the Fuggers' factor in Cracow (worked for the Fuggers at least from 1521); supplier to the royal court in Cracow (PSB 9, p. 336)Georgium HegelGeorg Hegel (†1547), the Thurzons' and later the Fuggers' factor in Cracow (worked for the Fuggers at least from 1521); supplier to the royal court in Cracow (PSB 9, p. 336) dedi, qui se, ut ad te perferrentur, curaturum recepit; cf. Ioannes DANTISCUS to [Jan ZAMBOCKI] Valladolid, 1527-05-01, CIDTC IDL 337alteramcf. Ioannes DANTISCUS to [Jan ZAMBOCKI] Valladolid, 1527-05-01, CIDTC IDL 337 ex Valladolid (Vallisoletum, Oleti vallis), city in central Spain, Castile and León, on the Pisuerga riverValle OletiValladolid (Vallisoletum, Oleti vallis), city in central Spain, Castile and León, on the Pisuerga river 1527-05-01Calendis Maii 15271527-05-01 datam, mihi vero Cracow (Kraków, Cracovia), city in southern Poland, Małopolska, on the Vistula river, from 1038 capital of the Kingdom of PolandCracoviaeCracow (Kraków, Cracovia), city in southern Poland, Małopolska, on the Vistula river, from 1038 capital of the Kingdom of Poland die 1527-06-22XXII Iunii1527-06-22 redditam. De rebus, quae hic geruntur, magnam partem intelligere poteris ex domini Piotr Tomicki (*1464 – †1535), humanist, statesman, diplomat, one of the most trusted collaborators of King Sigismund I of Poland; 1500-1503 Chancellor of Cardinal Fryderyk Jagiellon, 1502 Gniezno Cantor, Archdeacon of Cracow, 1503-1505 servant of Jan Lubrański, Bishop of Poznań, 1504-1510 Canon of Poznań, 1506 royal scribe, 1507-1519 Grand(?) Secretary, 1509 Canon of Włocławek, 1510-1514 - of Gniezno, 1511 Custos in Kielce and Sandomierz, 1514 Bishop of Przemyśl; 1515 Crown Vice-Chancellor, 1520 Bishop of Poznań, 1523 - of Cracow; from 1524 (at least) General Collector of świętopietrze (Peter's pence), 1509 royal envoy to the Dukes of Pomerania and to Mecklenburg, 1510 - to Wallachia, 1510, 1511, 1512, 1513 - to Hungary (WYCZAŃSKI 1990, p. 268)Cracoviensis episcopiPiotr Tomicki (*1464 – †1535), humanist, statesman, diplomat, one of the most trusted collaborators of King Sigismund I of Poland; 1500-1503 Chancellor of Cardinal Fryderyk Jagiellon, 1502 Gniezno Cantor, Archdeacon of Cracow, 1503-1505 servant of Jan Lubrański, Bishop of Poznań, 1504-1510 Canon of Poznań, 1506 royal scribe, 1507-1519 Grand(?) Secretary, 1509 Canon of Włocławek, 1510-1514 - of Gniezno, 1511 Custos in Kielce and Sandomierz, 1514 Bishop of Przemyśl; 1515 Crown Vice-Chancellor, 1520 Bishop of Poznań, 1523 - of Cracow; from 1524 (at least) General Collector of świętopietrze (Peter's pence), 1509 royal envoy to the Dukes of Pomerania and to Mecklenburg, 1510 - to Wallachia, 1510, 1511, 1512, 1513 - to Hungary (WYCZAŃSKI 1990, p. 268) litteris, quas ad te scripsit. Me et reliquum sodalicium tuum adhuc valere scias; ego ex veteri meo curriculo ne passum quidem unum deflexi, eundem cursum teneo, quem te hinc discedente tenebam. Sis contentus, inquies; ego quidem contentus sum hac sorte neque tamen meliorem abnuerem, si offerretur. Sed tuam vicem doleo, immo meam, nam incommodum tuum meum incommodum duco; intellego enim te istic invitum manere et valetudine laborare. Crede mihi: una confabulatiuncula nostra magni a me aestimaretur, quamvis etiam Tagus (Tajo)TagiTagus (Tajo) aurum, si modo illic est, non aspernor. Obtundo aures heroum nostrorum, ut agant, quo aliquando revoceris, sed hic, ut ubique, absentes in demortuorum loco habentur; ego tamen conspectum tuum avidissime exspecto. Fruimur deliciis nostris Cracoviensibus, quas nosti; pereat, qui crastina curat etc. Multi curialium uxores duxerunt et cui quisquam obviam fit, eam abducit. Italae puellae praeter illas, quas nupsisse iam pridem ad te scripsi, adhuc speciem virginum obtinent. Wazik Czurilownam duxit, palatinides Wilnensis Magdalenam, Boneri filiam, Goscz, pincerna, quandam Cosczeleczska, Tarlo, structor mensae regiae, castellani Sandecensis Jan Tarnowski Ciężki (Ioannes Gravis) (*before 1479 – †1527)Ioannis GravisJan Tarnowski Ciężki (Ioannes Gravis) (*before 1479 – †1527), de cuius interitu nuper ad te scripsi, filiam, cuius patrimonium plus forte adamabat quam formam, tametsi neque forma deest; sed adhuc nihil assecutus est, litigat tamen pro dote. Rex Ferdinandus aspirat ad regnum Hungariae, quod si assequetur, praeter Deum scit nemo. Exortus erat in Hungaria mox on the marginmoxmox on the margin post interitum Ludovici regis latro quidam, natione Tribalus, qui vulgo niger vir dicebatur. huius Is collecta non mediocri Tribalorum, qui nunc Rasci vocantur, reliquorumque agrestium manu, non aliter ac olim Sehel Georgius, omnia in ea parte Hungariae, quae est inter Danubium et Tibiscum amnes, infesta reddiderat, dicebaturque Ferdinandi partes sequi. Is niger vir, sub idem fere tempus, quo Ferdinandinae copiae fines Hungariae ingressae erant arcemque Posoniensem per deditionem acceperant, Ferdinandinis copiis coniungere se parabat, sed in procinctu ipso BCz, 243, p. 66 ab sectatoribus Ioannis regis oppressus est. Caput eius praecisum regique Budam allatum est, atque ita ipse Ioannes rex (ego eum adhuc regem voco, Ferdinandiani enim eum hoc titulo dedignantur, nec eum aliter, quam vel comitem, vel waydam vocitant) qui prius duplici bello distinctus erat et illud intestinum utpote perniciosius et periculosius, iam interempto latron, iam confecerit, ad resistendum regi Bohemiae se parat. Ferdinandus ita sibi persuasum habet in hocque potissimum nititur, quasi fines Hungariae ingresso universi Hungari, deserto Ioanne, ad se deficere deberent. Quod si fiet, nullo negotio et illum pellet et regno potietur. Sed eius rei adhuc nulla sunt indicia, nam praeter illos, qui post superioris anni on the marginsuperioris annisuperioris anni on the margin cladem se mox ad eum contulerunt, videlicet episcopum Vesprimensem, Stephanum de Bathor, regni Hungariae palatinum, et Alexium Turzonem, nemo se obtulit hidden by binding[it]it hidden by binding. Rex Ioannes, maximo illo obice hoc est nigro viro liberatus, nunc primo manum cogere incipit, adhuc se tamen Buda non movit, quamvis Ferdinandus urgeat et iam usque ad Rab pervenisse dicitur, quod castellum cum oppido XIII dumtaxat milliaria a Buda distat. Res est in ancipiti. Si Hungari regem suum non deserent, difficulter potietur Hungaria Ferdinandus; qui si invitis Hungaris regnum istud occupaverit, rex regum merito dici poterit; Turcus quidem imperator anno superiori cum tot equitum peditumque myriadis id efficere non potuit. Idem Turcus hoc anno Europam quiescere sinit, nam Persarum reguli fines Ciliciae, quae est dicionis Turci, incurrerant, ad quam rem vindicandam misit copias per Hellespontum in Asiam, duce Ibreimo Bassa, atque ita, quomodo istic res ceciderit, adhuc ignoramus. Urbis Romae casum et credo, quod iam dudum intellexisti, papamque in arce hidden by binding[e]e hidden by binding Hadriani in custodia detineri. Res miranda cunctisque saeculis stupenda, sed vereor, ne huic caesari utque olim Iulio, clementia sua obsit. Servavit regem Galliae, qui nunc vitae et imperio eius insidiatur. Si ita clemens et mitis esse perrexerit et papam, tantum artificem, aut servaverit aut dimiserit, verendum erit, ne tandem ipsemet pereat. Omnino non parcendum est inimico. Sed id fata viderint. Nescio rectene fecerim, quod ad te de hidden by binding[e]e hidden by binding tantis rebus tam libere scripsi, praesertim cum per tot infensas terras litterae perferri debeant. Scriberem adhuc ad te plura etiam, quicquid in buccam veniret, sed sum BCz, 243, p. 67 occupatissimus. Tertius noster valet quidem, sed argentum illud, quod legationibus obeundis corraserat, ludens paene totum perdidit; si sciret litteras ad te mitti, et ipse fortassis aliquid ad te scriberet, sed et ego ipse vix certior factus sum e domino episcopo, quod litterae ad te mittuntur, itaque confestim nulla mora interposita hic nescio quid exaravi, nec tantum temporis habui, ut id Tertio significarem. Hac hora rex cum regina venatum ad Nyepolomice proficiscitur. Uxor ducis Prussiae, filia Danorum regis, enixa est filiam. Gdanenses tui quiescunt et pristinis caerimoniis suis utuntur. Philippus Bischoff et magister Ambrosius rerum potiuntur, reliqui cives serviunt. Hinc hinc illa misericordia etc., hinc illa religio. Ioannes Pileczski noster, capitaneus Lublinensis, mortuus est pleuresi, mox frater eius Stanislaus subsecutus, restat dumtaxat Nicolaus, palatinus Belsensis. Nescio, an tibi aliquis significavit, Prospera, paramour of Ioannes DANTISCUS (†1524)ProsperamProspera, paramour of Ioannes DANTISCUS (†1524) tuam, dum castra sequitur, Leopoli esse mortuam,... illegible...... illegible anno abhinc tertio. Comitatus sum funus eius usque ad sepulcrum. Vale mei memor. Particulam auri, quam mihi olim miseras, servo, sed nihil mallem, quam adventum tuum. Non desinam sollicitare, [...]ut [re]vo[ce]ris on the margin[...] hidden by binding[...][...] hidden by bindingut re hidden by binding[re]re hidden by bindingvoce hidden by binding[ce]ce hidden by bindingris[...]ut [re]vo[ce]ris on the margin. Sed regina est in sententia pertinax, ne dicam obstinata. Iterum vale.

Cracoviae, XVI die Augusti 1527.

Postscript:

Princeps Tartariae Zawolhensis nummis, pannis ac pellibus equisque donatus dimissus iam est. Pervenerat primum Kyoviam et illinc cum paucissimis suorum in solitudines ad civitatem suam hoc est Ordam se recepit. Interim, quo animo sit erga nos, aut quo locorum pervenit, etiam vivat necne, ignoramus. Carnifex ille Stephanus, wayvoda Moldaviae, mortuus est (credo) Aprili mense. Suffectus est in locum eius, approbante etiam Turco, Petrus quidam, magni illius Stephani senis filius, qui hactenus latitabat. Dux Constantinus fuit hic Cracoviae XX ferme dierum spatio. Nuper hinc discessit. Vale Tuus Ioannes Szamboczski.