Wiersz #183
De duabus Lucretiis, barbara et Romana. De Lucretia barbaranapisany [1530-10 — 1531-03] pierwodruk [1531, spring or early summer]
Rękopiśmienne podstawy źródłowe:
| 1 | |
| 2 |
Podstawy źródłowe - stare druki:
| 1 | COMES s. C3v-C4r (in extenso) |
Publikacje:
| 1 | KRZYCKI 1888 (De Lucretia barbara) Nr VI.VII, s. 199-201 (in extenso) |
| 2 | TOURNOY s. 72-74 (in extenso) |
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
Osnabrück, Gymnasium Carolinum, MS 38, [f. 177r]
De Lucretia barbara
Regis apud matrem degebat virgo decenti
Forma, rex cuius captus amore fuit.
Quam prece nec precio quum flectere posset, amanti
Mater opem nato clam miserata tulit.
Texebat nivea serica picta manu.
Ingressus pavidam mox vi tentavit, at illa
Blanditias fingens talia verba dedit:
”Est quod agam quo sim magis apta, recede parumper
Substitit ante fores spe fervidus ille recepta,
Illa fugae coepit quaerere mille modos.
Tum praeceps stuprum ne pateretur, ait:
Servato fregit sicque pudore gulam.
Dicite qui veteres extollitis Heroinas,
Estne pudicitia clarior ulla prior?
Se fixit vim passa priusLucretia, wife of Lucius Tarquinius Collatinus ⌊LucretiaLucretia, wife of Lucius Tarquinius Collatinus ⌋ ferro,
Haec compressa tulit prognatum rege potenti,
Casta manens regi praetulit ista necem.
Perdidit haecLucretia, wife of Lucius Tarquinius Collatinus ⌊RomanaLucretia, wife of Lucius Tarquinius Collatinus ⌋ minis deiecta pudorem,
Barbara re nulla victa sed ista fuit.
Fassa scelus, proprio concidit ense prius.
Dedecus ista tegens potuisset opes et honores
Sperare, et vitae commoda multa suae
Deliciisque frui tam magni regis in aula,
Sic Cymbras imitata olim se casta necavit,
Sed tamen hinc Cymbris anteferenda venit.
Hostibus hae tradi amissis timuere maritis,
Noluit haec vivens rege ab amante capi.
Itala, monstravit virginis huius opus.
O foelix una ante alias quas prisca tulerunt
Saecula, barbarici gloria magna soli.
Nomen adhuc res ipsa recens ne cognita laedat
Forma, rex cuius captus amore fuit.
Quam prece nec precio quum flectere posset, amanti
Mater opem nato clam miserata tulit.
5
Immisit thalamo cupidum, quo sola puellaTexebat nivea serica picta manu.
Ingressus pavidam mox vi tentavit, at illa
Blanditias fingens talia verba dedit:
”Est quod agam quo sim magis apta, recede parumper
10
Hinc modo; quod poscis vi, tibi sponte dabo”.Substitit ante fores spe fervidus ille recepta,
Illa fugae coepit quaerere mille modos.
Osnabrück, Gymnasium Carolinum, MS 38, [f. 177v]
Tum praeceps stuprum ne pateretur, ait:
15
“Ex hac me superis castam commendo fenestra”,Servato fregit sicque pudore gulam.
Dicite qui veteres extollitis Heroinas,
Estne pudicitia clarior ulla prior?
Se fixit vim passa prius
20
Quam vi corrumpi maluit ista mori.Haec compressa tulit prognatum rege potenti,
Casta manens regi praetulit ista necem.
Perdidit haec
Barbara re nulla victa sed ista fuit.
25
Haec metuens facinus ne post vulgaret adulterFassa scelus, proprio concidit ense prius.
Dedecus ista tegens potuisset opes et honores
Sperare, et vitae commoda multa suae
Deliciisque frui tam magni regis in aula,
30
Vivere sed duxit turpe, manente nota.Sic Cymbras imitata olim se casta necavit,
Sed tamen hinc Cymbris anteferenda venit.
Hostibus hae tradi amissis timuere maritis,
Noluit haec vivens rege ab amante capi.
35
Quantum igitur nostris virtus superatur in orisItala, monstravit virginis huius opus.
O foelix una ante alias quas prisca tulerunt
Saecula, barbarici gloria magna soli.
Nomen adhuc res ipsa recens ne cognita laedat
40
Suppressi, quod post libera fama dabit.