1 | IDL 1549 | Jakob von BARTHEN do Ioannes DANTISCUS, Gdańsk (Danzig), 1536-10-30 |
odebrano [1536]-11-01
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | czystopis język: łacina, autograf, AAWO, AB, D. 6, k. 2 + f. [1] missed in numbering after f. 2
| 2 | regest z ekscerptami język: łacina, angielski, XX w., CBKUL, R.III, 31, Nr 304
|
Publikacje: 1 | HIPLER 1891 Nr 40, s. 534-535 (in extenso; niemiecki regest) | 2 | DE VOCHT 1961 Nr DE, 339, s. 282 (angielski regest; ekscerpt) |
|
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
Reverendissimo in Christo Principi ac Domino, domino ⌊Ioanni episcopo Culmensi⌋ et administratori Pomesaniensi, domino ac patrono suo clementissimo
Salutem plurimam, humilliaque obsequia mea summo animi studio fide ac promptitudine. Reverendissime in Christo Princeps, domine clementissime.
Mitto Tuae Celsitudini in praesentiarum promissum Ecclesiasten ⌊Erasmi Roterodami⌋, suppliciter rogans, ut Tua Celsitudo hoc munusculum pauperis clientis sui benigno animo suscipere dignetur, non tam pecuniola, quae pro eo exposita est, id aestimans, quam ex animo meo, qui profecto Tuae Celsitudini addictissimus est eritque semper, „cf. Verg. A. IV 336 ⌊dum memor ipse mei, dum spiritus hos reget artuscf. Verg. A. IV 336 ⌋.” Sed spero etiam alio nomine hunc librum Tuae Celsitudini commendatum iri, posteaquam tandem, proh dolor! Verum esse coeperit, quod antea saepenumero falso rumore de morte auctoris eius percrebuit. Tametsi enim non dubitem, quin Tua Celsitudo magnum hunc ⌊Erasmum⌋ semper magni fecerit, tamen cum sic natura comparatum sit, ut virtutem sublatam magis quam praesentem admiremur, omnino credo Tuam Celsitudinem hominem incomparabilem iam mortuum in maiori pretio habiturum, quam antea vivum. Idque praesertim in hoc opere, quod fere postremum est, quod nobis e divino pectoris sui thesauro depromptum benigne impertivit. Unde puto in eo non solum cygneam cantionem, quod oratoribus atque poetis circa senectam fere peculiare est, resonare, sed etiam diviniora, pro suscepti
argumenti ratione, nobis in eo tradi, quam in superioribus huius rari organi Dei voluminibus. Si quidem quo propius pii doctores morti accedunt, morti autem, immo traiectui ex his mundi saevis periculis in perpetuae tranquillitatis portum, eo magis Deus in eis agit, suaque caelestia oracula per ipsos uberius nobis effundit. Sed quid ego homuncio haec apud Tuam Celsitudinem? Plane id, quod aiunt,
cf. Adagia 1,2,11 Ululas Athenas ⌊noctuas ⌊Athenas⌋cf. Adagia 1,2,11 Ululas Athenas ⌋. Verum Tua Celsitudo id clementer condonare dignabitur singulari meae fiduciae, quam de istius inclyta humanitate animo concepi. Nam nisi mihi ea cum ex aliorum sermone, tum ex Tuae Celsitudinis clementi colloquio cognita perspectaque esset, nescio an auderem huiusmodi exigua munuscula ad istam mittere, nedum inanium verborum turba eidem obstrepere. Porro cum Ioannes bibliopola alios libros ex ⌊Lypsia⌋ acceperit, seligam inde optimos quosque, qui Tuae Celsitudini non indigni videbuntur, eosque ⌊Matthaeo Platten⌋ Tuae Celsitudini transmittendos dabo. Nam si Tuae Celsitudini in re longe maiori obsequi aut inservire potero, facturus sum id quam promptissimo animo, quatenus id tenuitas mea patietur. His me Tuae Celsitudini humiliter commendatum velim, istam vero Deo Optimo Maximo quam diutissime atque felicissime incolumem conservandam.
Ex ⌊Dantisco⌋, III ante Calendas Novembris anno etc. XXXVI.
Tuae Celsitudini obsequentissimus cliens ⌊Iacobus à Barthen⌋
| |
2 | IDL 1554 | Jakob von BARTHEN do Ioannes DANTISCUS, Gdańsk (Danzig), 1536-11-22 |
odebrano Thorn (Toruń), [1536]-11-25
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | czystopis język: łacina, autograf, AAWO, AB, D. 6, k. 3-4
| 2 | regest z ekscerptami język: łacina, angielski, XX w., CBKUL, R.III, 31, Nr 305
|
Publikacje: 1 | HIPLER 1891 Nr 41, s. 535-537 (in extenso; niemiecki regest) | 2 | DE VOCHT 1961 Nr DE, 341, s. 282-283 (angielski regest; ekscerpt) |
|
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
Reverendissimo in Christo Principi ac Domino, ⌊domino Ioanni Episcopo Culmensi⌋ et administratori Pomesaniensi domino [et] [patro]no suo [cle]mentissimo
Salutem plurimam et perpetuum obsequendi studium. Reverendissime in Christo Princeps, Domine ac patrone longe clementissime.
Redditae sunt mihi litterae a Tua Celsitudine, quas tum debita tum prompta reverentia recepi summaque cum voluptate legi atque relegi. Declararunt enim Tuam Celsitudinem exiguum munus, quod ad istam misi, sic clementer excepisse, ut, cum ista illud propter magnum eius auctorem magni fecerit, meam humilem personam etiam maiori benevolentia complecti dignata sit, idque adeo, ut se Tua Celsitudo pro inclita sua clementia atque humanitate eo emiserit, ut iubeat mihi de se persuadere, quae non a vulgari amico exspectare soleam. Qua re profecto mihi vix quidquam gratius aut optatius contingere potuisset. Nam tametsi mihi Tua Celsitudo antea etiam visa sit me suo clementi favore prosequi, tamen id mihi modo longe liquidius factum est per has clementissimas litteras Tuae Celsitudinis, sic ut quod prius opinabar iam sine omni dubio de Tuae Celsitudinis clementi erga me atque paterno animo certam persuasionem induerim. Habeo itaque et ago Tuae Celsitudini magnam gratiam eo nomine, quod humilem clientem tanta benevolentia complecti dignata sit, quae vulgares amores excedat. Polliceorque quod erga summum patronum et dominum meum clementissimum sic me sedulo in omnibus obsequiis pro virili comparare velim, quemadmodum fidum, impigrum atque officiosum clientem decebit. Quod igitur Tua Celsitudo mihi clementer iniungere dignata est, ut apud bibliopolam nostrum inquirerem, quid novorum librorum advectum esset, id animo promptissimo et suscepi et expedivi. Verum praeter unum atque alterum autorem nihil inveni, quod Tua Celsitudine dignum fuisset. Nam cum hoc nostrum saeculum libris edendis perquam fecundum sit, ut mundus tantum non librorum copia repleatur, tamen inter eos, prout in aliis rebus plerumque contingit, multi mali, pauci boni inveniuntur. Duo tomi
operum ⌊Origenis⌋ prodierunt ex officina Frobeniana, quibus perpoliendis ⌊Erasmus⌋ ille Desideratissimus, ut Tua Celsitudo eum merito appellat, immortuus est. Nimirum cum articulari morbo sic confectus esset, ut nobis ex suo divino pectoris thesauro nihil fere amplius depromere posset, convertit se homo, ad bene merendum de praeclaris studiis natus, ad opus alienum restaurandum, quod temporum iniuria paene abolitum erat, ut si non per se, saltem per alios nobis prodesset. Cumque fere confecto iam labore, praefatio sibi in tantum auctorem contexenda esset, evocatur tandem veteranus atque strenuus miles ex sua statione ab aeterno nostro Duce, ut qui non minus bonam quam longam militiam in fide exercuisset iam tandem quietem praemiumque aeternum pro meritis suis reciperet. ⌊Beatus Rhenanus⌋ igitur praefationem ⌊Origeni⌋ adiecit, in qua post commendationem auctoris et vitam et mortem ⌊Erasmi⌋ nostri breviter perstrinxit, ostendens eum non minus pie decessisse atque vixisse, ut qui morte ingruente has pias voces ad Deum crebro emiserit: „Bone Deus, misericordia! Liever Godt!” similibusque his vitam finierit. Est autem mortuus VIII Iulii circa intempestam noctem, sicut accepi ex ⌊Ebrehardo Roggio⌋, qui octiduo ante apud eum fuit. Chrysostomus etiam editus est in epistolas ⌊beati Pauli⌋, versus in Latinum sermonem per ⌊Obsopoeum⌋ quendam. Sed ⌊Erasmus⌋ in postremis suis annotationibus in Novum Testamentum putat hos commentarios non esse germanos ⌊Chrysostomi⌋. Sicut namque hunc clarissimum Doctorem πολυλαλία vincant, ita eos eius argutiam non assequi. Si tamen forte hos ipsos et ⌊Origenem⌋ Erasmicum suae bibliothecae adiicere voluerit Tua Celsitudo, rescribat id mihi. Ioannes bibliopola paratus est Tuae Celsitudini ex ⌊Lypsia⌋ pro aequo pretio apportare et horum
auctorum exemplaria et quodcumque praeterea ista voluerit. Porro inter alios libros, quos praeter hos bibliopola habuit, placuit mihi Conciliatio haec sanctorum patrum cum Sacra Scriptura, quam Tuae Celsitudini his transmitto. Etenim cum Tua Celsitudo et alios libros ab eo antea acceperit, poterit et hoc opusculum ab eo retinere aut reddere, quando illi ratione subducta pretium numeraverit. Mitto iuxta Tuae Celsitudini fasciculum quendam librorum, qui huc ex Lypsia Tuae Celsitudini allatus est, suppliciter rogans, ut Tua Celsitudo haec mea humilia officia benigno paternoque animo suscipere dignetur mihique pro summo suo erga hunc humilem clientem iure et in posterum semper demandare, si quid oblatum fuerit, in quo meis promptis obsequiiiis Tuae Celsitudini inservire potero. His me suppliciter commendatum velim Tuae Celsitudini ad perpetuam gratiam, istam vero Deo Optimo Maximo quam diutissime atque felicissime incolumem conservandam.
⌊Dantisci⌋, XI ante Calendas Decembris anno etc. XXXVI.
Tuae Celsitudini addictissimus atque obsequentissimus cliens
⌊Iacobus à Barthen⌋
| |
3 | IDL 1644 | Jakob von BARTHEN do Ioannes DANTISCUS, Gdańsk (Danzig), 1537-05-27 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | czystopis język: łacina, autograf, AAWO, AB, D. 6, k. 13
| 2 | kopia język: łacina, XX w., B. PAU-PAN, 8243 (TK 5), a.1537, k. 29r-v
| 3 | regest z ekscerptami język: łacina, angielski, XX w., CBKUL, R.III, 31, Nr 313
|
Pomocnicze podstawy źródłowe: 1 | regest język: niemiecki, XX w., B. PAU-PAN, 8248 (TK 10), k. 461
|
Publikacje: 1 | DE VOCHT 1961 Nr DE, 349, s. 291 (angielski regest) |
|
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
Reverendissimo in Christo Principi ac Domino, domino ⌊Ioanni episcopo Culmensi⌋ et administratori Pomesaniensi, domino suo clementissimo
Salutem plurimam ac prompta obsequia mea. Reverendissime in Christo Princeps, domine clementissime.
Quod Tua Celsitudo exigua officia mea pro inclyta sua humanitate boni consulere dignatura, magnam isti habeo gratiam polliceorque me in posterum eo diligentiorem fore et in scribendo, et in novis libris transmittendis. Sed rogo etiam atque etiam, ut Tua Celsitudo unum atque alterum libellum, quos dono misi, dignetur eo titulo clementer retinere, proinde ut unum ex iis, ⌊Ecclesiasten⌋ scilicet modo accepit mihique eo nomine gratias egit. Neque id enim citra ingenui animi offensam fieri posset, ut pro eo, quod litteris testatus fuerit se dono misisse, pretium reciperet atque sic factis a verbis discreparet. Et ego, quomodo cupio qualecunque mei pignus apud Tuam Celsitudinem exstare, quod aspectu suo istam interdum addicti sui clientis admoneat. Quando autem fortuna Tuae Celsitudinis amplior sit, quam ut isti re parva quicquam addi possit, et mea tenuior, quam ut magnum quid dare queam, facile posthac morem geram Tuae Celsitudini, ut pro libris, quos misero, pecuniam ab ista recipiam, qua eos bibliopolae persolvam, quoniam sic plane Tuae Celsitudini placere video. Quae pro eximia humanitate et clementia sua contenta est officio meo, quod in libris emendis et transmittendis utcumque adhibeo.
Ad quem quidem modum et in praesentia Tuae Celsitudini libenter inservissem, sicut mihi demandavit, verum nostri bibliopolae nondum reversi sunt ex mercatu Raegiomontano, haerentes nimirum in itinere in celebribus oppidis, ut id, quod reliquum habent librorum, distrahant. Quare Tuae Celsitudini exspectandum erit usque ad nostras nundinas, in quibus et nostratos novos libros ex ⌊Lypsia⌋ rursus accepturi sunt, et peregrini quoque bibliopolae advenient. Ibi tum non sum defuturus officio meo. Ceterum in proximo mercatu Regiomontano vidi apud bibliopolam quendam ⌊Observationes ⌋ ⌊Nicelii⌋ viri docti in totum ⌊Ciceronem⌋, estque opus magnum, ut quod ut minimum tribus marcis veneat. Si Tua Celsitudo
hoc opus habere voluerit, dignetur mihi suam sententiam perscriber[e].
Novi, quod hic appendicis vice annectendum esset, nihil memora[bile] quod quidem sciam, habemus. De ⌊caesare⌋ et ⌊Gallo⌋ fama, aliq[uando] plus quam sonora, plane silet.
Tua Celsitudo quam optissime valeat suumque clementem favorem erga me conservare dignetur.
⌊Dantisci⌋, sexto ante Calendas Iunii, anno Domini XXXVII-o.
Tuae Celsitudini addictissimus cliens ⌊Iacobus a Barthen⌋
| |
4 | IDL 1645 | Jakob von BARTHEN do Ioannes DANTISCUS, Gdańsk (Danzig), 1537-05-30 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | czystopis język: łacina, autograf, AAWO, AB, D. 6, k. 11 + f. [1] missed in numbering after f. 11
| 2 | regest z ekscerptami język: łacina, angielski, XX w., CBKUL, R.III, 31, Nr 311
|
Pomocnicze podstawy źródłowe: 1 | regest język: polski, XX w., B. PAU-PAN, 8248 (TK 10), k. 463
|
Publikacje: 1 | HIPLER 1891 Nr 43, s. 539-541 (in extenso; niemiecki regest) | 2 | DE VOCHT 1961 Nr DE, 350, s. 291-292 (angielski regest; ekscerpt) |
|
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
Reverendissimo in Christo Principi ac Domino, domino ⌊Ioanni episcopo Culmensi⌋ et administratori Pomesaniensi, domino suo ac patrono perpetua fide colendo
Salutem plurimam ac prompta obsequia mea, Reverendissime in Christo Princeps ac domine, domine clementissime.
Cum proximo autumno a me postulare dignata sit Tua Celsitudo, ut sibi perscriberem, quid novorum librorum ex nundinis Lipsensibus huc allatum esset, statui apud me, quod Tuae Celsitudini rem non ingratam facturus essem, si isti semper deinceps officiose significarem, cum quippiam eiusmodi praestantissimarum mercium huc advectum fuerit, aut quod alioqui comperero, in celeberrimo emporio Francofordiano orbi publicatum invulgatumque fuisse. Quare neque in praesentia huic officio qualicumque deesse volui, donec mihi Deus maiorem occasionem obtulerit animi mei studium addictissimum erga Tuam Celsitudinem declarandi. Principio quod ad desideratissimum ⌊Erasmum⌋ nostrum attinet, non dubito quin Tua Celsitudo simul cum multis aliis doctis et piis viris sibi persuaserit, eum insigne aliquod opus post obitum suum primum edendum reservasse, quod invidia una cum corpore suo sopita aequioribus animis ab omnibus exceptum iri speravisset. Verum ea opinio nos prorsus fefellit. Nam heres eius fidei commissarius, ⌊Amorbachius⌋ nomine, praefixit epistolam quandam catalogo librorum ⌊Erasmi⌋, in qua palam pernegat, quicquam ab Erasmo relictum, quod post mortem suam primum in lucem prodire voluisset, nisi quod inter libros suos opera quaedam antea modo ab ipso edita inventa sint recognita. Nam eam fuisse hominis pietatem, ut quaecumque de fide catholica deque aliis gravissimis rebus, quae in ecclesia agitantur, senserit, abunde suis aeternis monumentis interim, dum vixisset, piis communicaverit. Hanc epistolam una cum novo catalogo librorum ⌊Erasmi⌋ libenter misissem Tuae Celsitudini, sed nostri rudes bibliopolae nullum eius exemplar secum advexerunt. Unius copia mihi solum legendi facta est, quod huc cuidam amicorum meorum ex ⌊Francofordia⌋ transmissum erat. Inter libros autem, quos bibliopolae hi attulerunt, paucos eximios inveni. In theologia ⌊Chuonradum Pellicanum⌋, qui modo commentarios in quattuor Evangelia et Apostolorum acta edidit, quemadmodum antea in Vetus Testamentum.
Item Itali cuiusdam carmen, quo quattuor Evangelia complexus est, nec non et ⌊Eobani Hessi⌋ lucubrationes in Psalterium. In iurisprudentia ex relictis operibus Zasii editi sunt commentarii super titulo "De actionibus in Institutionibus" et super aliquot libris (digesti) veteris. In politioribus litteris Rhetorica ⌊Lodovici Vivis⌋, item in aliquot orationes ⌊Ciceronis⌋ diversorum auctorum enarrationes, similiter et in aliquot orationes Livianas. Hi fere sunt praecipui libri, quos mihi videre contigit, ex quibus Tuae Celsitudini mitto carmen ⌊Eobani⌋ et Excusationem principum et aliorum statuum imperii, quos evangelicos vocant, quare synodum a ⌊summo pontifice⌋ indictam recusarint, rogoque ut Tua Celsitudo haec tenuia munuscula eadem benignitate recipere dignetur, qua mihi significavit se recepisse ⌊Erasmi⌋ Ecclesiasten, tum propter amicitiam, quam scio Tuae Celsitudini cum ⌊Eobano⌋ intercedere, tum propter animum meum nuncupatissimum Tuae Celsitudini perpetuaque fide istam culturum. Ceterum si Tua Celsitudo sibi aliquem et ex aliis auctoribus {sibi} mitti voluerit, dignetur id demandare mihi, nihil prius aut antiquius habituro, quam ut isti et in hac re conficienda et in aliis omnibus, quae facultatis erunt nostrae, promptum obsequium exhibeam. Novi quod his annectam fere habeo nihil, nisi quod certo accepi divorum ⌊Hieronymi⌋ et ⌊Ambrosii⌋ opera prelo Frobeniano rursus excudi, brevique longe emendatiora quam antea in manus hominum proditura. His me Tuae Celsitudini humiliter commendatum velim, istam vero Deo optimo maximo quam diutissime et felicissime communi patriae conservandam.
Ex ⌊Dantisco⌋, in vigilia Corporis Christi, anno etc. XXXVII-o.
Celsitudini Tuae addictissimus cliens ⌊Iacobus à Barthen⌋
| |
5 | IDL 4516 | Jakob von BARTHEN do Ioannes DANTISCUS, Gdańsk (Danzig), 1537-12-06 |
odebrano [1537]-12-10
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | czystopis język: łacina, autograf, AAWO, AB, D. 5, k. 60
|
Pomocnicze podstawy źródłowe: 1 | regest język: polski, XX w., B. PAU-PAN, 8248 (TK 10), k. 668
|
|
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
Reverendissimo in Christo patri ac domino, domino ⌊Ioanni episcopo Culmensi⌋, administratori Pomesaniensi ac electo Warmiensi, domino ac patrono suo perpetua fide colendo
In absentia ⌊reverendissimi⌋ praefecto eius relicto reddendae
Salutem plurimam ac prompta obsequia mea. Reverendissime in Christo princeps, domine ac patrone perpetua mihi fide colende.
Qui has Tuae Celsitudini reddet, est caementarius duxitque hic nuper uxorem viduam quandam, quae olim parentibus meis fideliter servierat. Quare rogo, ut eum Tua Celsitudo clementer commendatum habere dignetur sic, ut rebus suis ex animi sententia expeditis, fructum huius meae commendationis percipiat. Quacumque in re Celsitudini Tuae vicissim inservire potero, fidelis ac prompti clientis officio non sum defuturus. His me Tuae Celsitudini humiliter commendatum cupio, istam vero summo nostro pontifici in caelis quam diutissime et felicissime communi patriae nostrae conservandam.
⌊Gedani⌋, VIII Iduum Decembris anno a natali Christi salutifero 1537.
Celsitudini Tuae addictissimus ac obsequentissimus cliens ⌊Iacobus a Barthen⌋
| |
6 | IDL 5682 | Jakob von BARTHEN do Ioannes DANTISCUS, Gdańsk (Danzig), 1539-06-05 |
odebrano [1539]-06-11
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | czystopis język: łacina, autograf, AAWO, AB, D. 68, k. 274
|
Pomocnicze podstawy źródłowe: 1 | regest język: niemiecki, XX w., B. PAU-PAN, 8249 (TK 11), k. 89
|
|
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
Reverendissimo in Christo Principi ac Domino, domino ⌊Ioanni episcopo Warmiensi⌋, domino ac patrono suo clementissimo
Salutem plurimam ac prompta obsequia mea.
Reverendissime in Christo Princeps et Domine, domine clementissime.
Non possum celare Vestram Celsitudinem pro subdito meo erga istam studio me intra bimestre spatium in ⌊Inferiorem Germaniam⌋ profecturum esse. Velim itaque meum officium Vestrae Celsitudini oblatum, si ista ad amicos quid scribere ac aliud quippiam illic curatum cupiat, ut me nuntio aut ministro uti dignetur. Neque enim minus mihi curae erit, ut Vestrae Celsitudini inserviam, ac illud ipsum, propter quod hanc profectionem suscipio.
Tametsi autem omnino sperem me id bona gratia transacturum esse, tamen peto suppliciter, ut me Vestra Celsitudo amicis suis in curia Burgundionensi commendare velit, ita ut iuri meo patrocinentur, si forte causa in iudicium deducta fuerit.
His me Vestrae Celsitudini humiliter commendatum cupio, istam vero Deo Optimo Maximo quam diutissime ac felicissime nobis incolumem conservandam.
Dominus ⌊Georgius Scheueke⌋ Vestram Celsitudinem quam officiosissime salvere iubet.
⌊Dantisci⌋, in festo Corporis Christi, anno etc. XXXIX.
Vestrae Celsitudini nuncupatissimus cliens ⌊Iacobus a Barthen⌋
| |
7 | IDL 2272 | Jakob von BARTHEN do Ioannes DANTISCUS, Amsterdam, 1540-02-08 |
odebrano 1540-03-17
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | czystopis język: łacina, autograf, BCz, 1597, s. 931-934
| 2 | regest z ekscerptami język: łacina, angielski, XX w., CBKUL, R.III, 32, Nr 540
|
Publikacje: 1 | DE VOCHT 1961 Nr DE, 410, s. 323-325 (angielski regest; ekscerpt) |
|
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
Reverendissimo in Christo Principi ac Domino, domino ⌊Ioanni episcopo Warmiensi⌋, domino ac patrono suo clementissimo
Salutem plurimam ac prompta fidelis clientis obsequia.
Reverendissime in Christo Princeps ac Domine, domine clementissime.
Uno atque altero ab hinc mense misi ex ⌊Lovanio⌋ ad Tuam Celsitudinem litteras domini ⌊Cornelii Sceperi⌋, sperans easdem Tuae Celsitudini redditas esse. Nunc una cum his mitto ad Tuam Celsitudinem quorundam aliorum amicorum litteras, quos Tua Celsitudo sibi in his celebribus regionibus paravit. Nam cum non dubitem, quin Tuae Celsitudini litterae amicorum sint gratissimae, egi apud hos admonitorem, ut hac in re officio suo fungerentur.
⌊Hieronymus Campensis⌋ autem non indignus est, quem Tua Celsitudo in locum patris sui ⌊Ioannis⌋ gratia prosequendum suscipiat. Est enim iuvenis felicissimo ingenio praeditus, qui Deo aspirante maculam generis facile abstersurus est eruditione, si ipsi longior vita contigerit. Meditatur enim modo historiam nostrorum temporum, quam ab anno MDI ad hunc praesentem annum deducturus est. Si itaque studia hominis, si non aliquo annuo sumptu, saltem unico honorario promovere dignatus fueris, et de ⌊illo⌋ privatim, et de bonis litteris publice non male mereberis. Neque etiam poteris piis manibus huius ⌊parentis⌋ gratiora anniversaria (ut vocant) constituere, quam ut ⌊filii⌋ eius honestissimum conatum adiuves, ut lampada ab illo traditam eo commodius gestare possit.
Porro cum me dominus ⌊Cornelius Sceperus⌋ semel atque iterum pro sua humanitate prandio exciperet et inter alia potus genera, etiam cerevisiam Dantiscanam praebiberet, ⌊uxor⌋ eius deb[ita] honoris praefatione promissa, dixit Tuam Celsitudinem aliquan[do] pollicitam fuisse, se vas de eadem cerevisia domino ⌊Cornelio Scepero⌋ missuram. Verum se agnoscere Tuam Celsitudinem modo gravioribus negotiis occupatam esse, quam ut huiusmodi parvorum promissorum memor esse posset. Ibi ego, quoniam ipsa Tua Celsitudo scite excusasset, non esse opus, ut ego id pro mea erga Tuam Celsitudinem clientela facerem. Me autem Tua Celsitudo hac de re admoniturum, et si forte propter episcopatus tui distantiam a ⌊Dantisco⌋, tam br[evi] promisso tuo non esset satisfacturus, tam me per aliquem ex meis amicis curaturum, ut dominus ⌊Sceperus⌋ hoc vere praestantissimae cerevisiae vas haberet. Si itaque Tua Celsitudo veterem atque constantem amicum suum istius modi munere honorare volu[erit], demandabit hoc negotii domini ⌊Ioanni Copp⌋ scabino Dantiscano, viro tui studiosissimo. Nam ego ad ⌊eum⌋ hac de re scripsi, ut aut tuo sumptu, si id iusseris, aut meo vas cerevisiae cum primum huc ad me mittat, domino ⌊Cornelio⌋ porro mittendum.
Quod nova attinet, ⌊imperator⌋ superiori hebdomoda(!) ⌊Bruxellam⌋ venit, filii autem regis Gallorum eum comitati sunt Valeol[eto] usque huc vere Bruxellam, ut aiunt, ad eum red[ditum].
De causa Danica nihil adhuc constat, nam legati regis Daniae adventum ⌊imperatoris⌋ prim[um]
exspectare iussi sunt, deinde ipsorum causa per ipsum imperatorem tam diu prorogata est, donec controversia inter Flandros composita fuerit. Quattuor millium militum delectus iuxta civitatem Name actus est. Omnes naves in ⌊Hispania⌋ arrestatae sunt, ut vocant, aliqui putant milites his vehendos esse.
His me Tuae Celsitudini commendatum velim, istam vero Deo Optimo Maximo, quam diutissime ac felicissime communi patriae nostrae incolumem conservandam.
Ex ⌊Amstelredamo⌋, VI Idus Februarii anno etc. XL.
Tuae Celsitudini nuncupatissimus cliens ⌊Iacobus a Barthen⌋
| |
8 | IDL 6539 | Ioannes DANTISCUS do Jakob von BARTHEN, before 1540-11-20 List zaginiony |
odebrano Lübeck, 1540-01-02 — 1540-11-18 List zaginiony, reconstructed on basis of IDL 2359 |
| |
9 | IDL 2359 | Jakob von BARTHEN do Ioannes DANTISCUS, Gdańsk (Danzig), 1540-11-20 |
odebrano Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1540-11-22
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | czystopis język: łacina, autograf, UUB, H. 155, k. 33- 36
| 2 | kopia język: łacina, XVIII w., LSB, BR 19, Nr 52
| 3 | regest z ekscerptami język: łacina, polski, XX w., B. PAU-PAN, 8243 (TK 5), a.1540, k. 41r-v
| 4 | regest z ekscerptami język: łacina, angielski, XX w., CBKUL, R.III, 30, Nr 128
|
Publikacje: 1 | DE VOCHT 1961 Nr DE, 419, s. 334 (angielski regest) |
|
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
Reverendissimo in Christo Principi ac Domino, domino ⌊Ioanni, episcopo Vuarmiensi⌋, domino ac patrono suo clementissimo
Salutem plurimam ac prompta addicti atque fidelis clientis obsequia,
Reverendissime in Christo Pater, Princeps ac Domine clementissime.
In reditu meo ex inferiori ⌊Germania⌋ reddidit mihi ⌊Lubecae⌋ ⌊⌋ a Tua Celsitudine ⌊Eustachius a Cnobelssdorff⌋. Quae quidem mihi duplici nomine perquam gratae fuere. Primum quod significabant Tuam Celsitudinem adhuc commoda esse valetudine. Deinde quod continebant Tuam Celsitudinem qualecumque meum in scribendo officium non improbare. Unde in posterum minus verebor Tuam Celsitudinem meis impolitis litteris obstrepere, quoties mihi scribendi argumentum Tuae Celsitudinis non prorsus indignum, fuerit oblatum. Quae nova itaque mecum attuli et ex aliis aliunde allata accepi, de iis Tuam Celsitudinem paucis reddam certiorem.
Alter hic agitur mensis, posteaquam ex inferiori ⌊Germania⌋ profectus sum, tum ⌊imperator⌋ ⌊Bruxellae⌋ erat, eo singularum civitatum legati ex illis regionibus confluxerant. Quos quidem ⌊imperator⌋ dicebatur eam ob causam vocasse, ut ipsis valediceret eosque officii sui in republica se absente administranda commonefaceret, quoniam ipse brevi superiorem ⌊Germaniam⌋ petiturus esset. Ceterum regiones illae in ingentem pecuniae summam conferendam consenserunt. ⌊Holandia⌋ contribuet sex annorum spatio, sexies centena milia aureorum, ⌊Brabantia⌋ duodecies, ⌊Flandria⌋ decies octies, ⌊Hannonia⌋ etiam aliquoties centena milia dabit. ⌊Selandia⌋ autem, tametsi impetu maris valde sit attrita, tamen ultra septuaginta milia numerabit. Tributa ordinaria autem nihilominus pendentur. Inter ⌊Franciae regem⌋ et ⌊imperatorem⌋ subita illa atque insperata concordia exibit fortasse in magnum bellum. Nam cum ⌊imperator⌋ per illius regnum faceret iter, accepi eum aliquo modo illi promisisse se cessurum
⌊ducatu Mediolanensi⌋, causa illa hereditaria dissidii atque belli inter imperatores et ⌊Franciae⌋ reges. Postea autem summa contentione id dissuaserunt ⌊Italiae⌋ principes et praesides imperatoris, quos habet in ⌊Sicilia⌋ et ⌊Neapoli⌋, quandoquidem ⌊ille ducatus⌋ sit tamquam clavis, ad totam ⌊Italiam⌋ atque ⌊Siciliam⌋ invadendam. Et ut maxime praesens ⌊rex⌋ ⌊eo ducatu⌋ contentus futurus esset, tamen verendum esse, ne successores eius ad propagandum regnum per huiusmodi loci opportunitatem invitentur. Quare etiam neque ⌊rex⌋ ipse neque delphinus ad ⌊imperatorem⌋ in inferiorem ⌊Germaniam⌋ venerunt, cum tamen principio illorum adventus certo expectaretur.
Praeterea in reditu meo offendi in quodam oppido ⌊Vuestualiae⌋, quod vocant Loningem, legatum ⌊regis Franciae⌋ ac iuxta aliquot tribunos exercitus ⌊Bremensium⌋. Ex iis unus se adiunxit comitatui nostro ac aliquot miliarium nobiscum iter fecit. Unus autem ex nobis se insinuavit in eius notitiam comperitque ab eo. Legatum illum regis dictos tribunos, inter quos esset ⌊Mainardus vom Hamme⌋, ⌊regi⌋ conduxisse atque adeo cum eis convenisse, ut circa Natalem Domini apud regem adessent. Nam ⌊regem⌋ quoque aliis suis militibus ac tribunis, quibus stipendium quotannis numerat, edixisse, ut eo tempore quoque compareant.
De domino ⌊Cornelio Schepero⌋ non est, quod multa scribam, cum nuper ab illo Tua Celsitudo litteras acceperit. Adfuit mihi autem in causa amicorum meorum, propter commendationem Tuae Celsitudinis. Quare et amici mei, inter quos est dominus ⌊Tidemannus Gise⌋ consul, et ego Tuae Celsitudini ingentes agimus gratias.
Apud multos alios bonos viros mihi etiam valde profuit sola mentio Tuae Celsitudinis, ut quam affirmarent tanta prudentia atque humanitate illic versatam esse, ut numquam memoria istius ex bonorum virorum animis elapsura esset. Praecipuam operam autem mihi navavit dominus ⌊Galenius Zeger⌋, consiliarius ⌊imperatoris⌋ in Haga comitis, is Tuam Celsitudinem plurimum salvere iubet se offerens ad mandata tua.
Quomodo ⌊rex Angliae⌋ ⌊sorore ⌊principis Clevensis⌋⌋ repudiata aliam duxerit ⌊uxorem⌋, item quomodo caedem aedat primatum ⌊Angliae⌋, item quomodo ⌊Lutherum⌋ et ⌊Philippum Melanchthonem⌋ odio persequatur, non dubito quin Tua Celsitudo ea iam pridem ex aliis acceperit. De ⌊ducatu Gelriensi⌋ altum erat silentium. ⌊Lubecae⌋ repperi ⌊legatum ⌊imperatoris⌋⌋, episcopum Constantiensem, qui simul gerit titulum archiepiscopi Londensis. Is, tametsi tum supra duos menses ibi egerat, tamen clam fuit quidnam in mandatis habeat. Nam posteaquam illuc advenisset, mox correptus fuit febri, quae modo passim grassatur, eaque etiam tum vexabatur, cum ego illac facerem iter. Principio autem solummodo mutuae salutationes habitae sunt inter eum et senatum Lubecensem.
Haec fere sunt, domine clementissime, quae mecum ex inferiori ⌊Germania⌋ attuli, hic postea accepi, quid in superiori ⌊Germania⌋ agatur. Inter ⌊imperatorem⌋ et protestantes imperii status conventum est, ut theologi ex utraque parte ⌊Vuormaciae⌋ confluerent circa finem Octobris, ac de controversiis ecclesiasticis inter se conferrent. Quae autem inter ipsos concessa essent, ut ea postea ⌊Ratisbonae⌋ in conventu imperii proponerentur. Ibi tum
⌊imperatorem⌋ cum statibus imperii pronuntiaturum, quae servanda aut non servanda essent. ⌊Philippus Melanchthon⌋ autem cum uno atque altero collega ex ⌊Vuittenberga⌋ ad dictum conventum theologorum profectus est. ⌊Christus⌋, caput Ecclessiae ac princeps pacis, adsit disputationi huic theologicae, ut privatis commodis remotis tantum gloria ⌊Christi Servatoris⌋ ac salute animarum ob oculos posita piam concordiam ineant. Quae autem antea in conventibus theologorum de concordia acta sunt, ea typis excusa ad Tuam Celsitudinem mitto una cum aliquot epistulis de concilio et discidio ⌊Germaniae⌋. Indicem aliorum novorum librorum, quos bibliopola noster praecipuos attulit, his inclusum, ad Tuam Celsitudinem mitto. Si quos de his libris Tua Celsitudo sibi mitti voluerit, dignetur id mihi delegare, qui et in his curandis et in aliis rebus, quae per meam tenuitatem effici poterunt, numquam fidelis atque prompti clientis officio defuturus est. Adiunxi etiam his libellum de iis, quae Traiecti in honorem imperatoris apparata vidi.
⌊Christus⌋ Tuam Celsitudinem communi patriae incolumem et felicem quam diutissime conservet. Dominus ⌊Georgius Scheueke⌋, dominus ⌊Tidemannus Giso⌋, dominus ⌊Ioannes Treslerus⌋, ⌊magister Urbanu[s] Ulrich⌋ Tuam Celsitudinem officiose salutant.
Ex ⌊Dantisco⌋, XII Calendas Decembris, anno etc. XL
Tuae Celsitudini nuncupatissimus cliens ⌊Iacobus a Barthen⌋
Enclosure:
Nova commentaria Philippi Melanchthonis in
cf. Vulg. Rm ⌊Epistulam ad Romanoscf. Vulg. Rm ⌋
1 tomus operum ⌊Lutheri⌋ cum luculenta praefatione de ratione discendi sacras litteras
Opera ⌊Erasmi⌋ in aliquot tomos digesta
Cuspinianus De vitis imperatorum usque ad ⌊Carolum⌋ nostrum
(fuit autem hic Cuspinianus legatus ⌊Maximiliani⌋ per duodecim annos)
Liber Parabolarum Sanctorum Patrum
Paulus Cortesius in libros Sententiarum
Novi commentarii in Psalmos autore Ioanne Baptista Folengio monacho
Sinodus Nicaena tempore Irenae habita de imaginibus
⌊Lutherus⌋ in quindecim psalmos graduum
| |
10 | IDL 2374 | [Ioannes DANTISCUS] do Jakob [BARTHEN], Heilsberg (Lidzbark Warmiński), [1541-07-15] |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | kopia kancelaryjna język: łacina, ręką pisarza, BCz, 245, s. 282 (b.p.)
|
Pomocnicze podstawy źródłowe: 1 | regest język: polski, XX w., B. PAU-PAN, 8249 (TK 11), k. 343
|
|
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
Salutem.
Mi carissime domine Iacobe.
Scripsi in ⌊⌋ carissimo fratri meo, domino ⌊Cornelio Sceppero⌋, quod ei mitto tria vasa nostratis cerevisiae. Quae ut tu, melioris, qui haberi possit, saporis, meo nomine coemas et, quemadmodum priora, ad ⌊illum⌋ perduci ⌊Brugis⌋ cures, impense a te peto. Quicquid impenderis, etiam cum faenore, quamprimum me de eo certiorem reddes, reddi committam. Qua in re mihi plurimum gratificaberis, immo et non parum me tibi devinctum, si diligenter rem promoveris, efficies.
Ceterum res ⌊Stobii⌋ nostri, cui aeternam precor requiem, adhuc occlusae hic habentur. Commonebis ⌊eius⌋ ⌊fratrem⌋, ut huc se conferat, et quod tua interest, cum eo componas.
Bene vale.
Ex ⌊Heilsberg⌋, ut [supra].
| |
11 | IDL 6297 | Jakob von BARTHEN do Ioannes DANTISCUS, Gdańsk (Danzig), 1544-05-10 |
odebrano Marienburg (Malbork), 1544-05-12
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | czystopis język: łacina, autograf, AAWO, AB, D. 70, k. 227
|
|
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
Reverendissimo in Christo Principi ac Domino, domino ⌊Ioanni episcopo Warmiensi⌋, domino ac patrono suo clementissimo
Salutem plurimam ac prompta fidelis clientis obsequia.
Reverendissime in Christo Princeps ac Domine, domine clementissime
Thesis causae affinis meae Annae Dunckes ...m, quae pro alio fideiussit, a regia maiestate Ve[strae Ce]lsitudini ac aliis dominis ⌊consiliariis harum terrarum⌋ ...da ac decidenda committitur. Composui autem d...ac thesi scriptum quoddam, quod dominis consiliar[iis] ...hibebit. Id ut Vestra Celsitudo antea percurrere dignetur ... [p]ostea in concilio suum patrocinium fragili sex[u] ...is clementer praestare etiam atque etiam rog[o] ...irca necessarium privilegium, quod multis ab hi...lis huic sexui a viris
prudentissimis est indultum c...entur. Quod quidem ut Vestra Celsitudio, quae istius summ[a] ... [au]ctoritas factu facile erit, ita perquam honorificum ... [inc]litum morem suum in veteris placitis tuendis et in hoc decreto servaverit.
Christus Vestram Celsitudinem communi patriae nostrae quam diutissime et felicissime incolumem conservare dignetur.
Ex ⌊Dantisco⌋, X-o Maii anno etc. XLIIII-o.
Vestrae Celsitudini addictissimus atque obsequentissimus cliens ⌊Iacobus a Barthen⌋
Basilium Magnum a Carnario... translatum spero nos hic brevi ex mercatu Lypsensi habituros.
| |
12 | IDL 3104 | Jakob von BARTHEN do Ioannes DANTISCUS, Gdańsk (Danzig), 1547-06-03 |
odebrano Schmolainen (Smolajny), 1547-07-10
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | czystopis język: niemiecki, BCz, 1599, s. 825-830
|
|
| |
13 | IDL 3274 | Jakob von BARTHEN do Ioannes DANTISCUS, Gdańsk (Danzig), 1547-11-30 |
odebrano Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1547-12-11
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | czystopis język: łacina, autograf, BCz, 1599, s. 971- 976
|
|
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
Reverendissimo in Christo Principi ac Domino, domino ⌊Ioanni episcopo Vvarmiensi⌋, domino ac patrono suo perpetua fide colendo
Salutem plurimam cum promptorum ac fidelium obsequiorum meorum commendatione.
Reverendissime in Christo Princeps, domine ac patrone clementissime.
Tantum mihi de inclyta humanitate Tuae Celsitudinis atque clementia promitto, ut non solum mihi, sed etiam meis firmissimum praesidium in ista positum esse existimem. Cum ⌊Fabiano Leopoldi⌋, fideli subdito Tuae Celsitudinis ac cive Gudstetiensi, mihi vetus amicitia intercedit. Eius filius, ⌊Gregorius⌋ nomine, aliquot annos mihi fideliter servivit ac nuper hic secundum Deum Optimum Maximum mea opera duxit ⌊uxorem⌋, naturalem filiam a ⌊Iacobo Campensi⌋ piae memoriae relictam. Nam ⌊uxore⌋ mortua ⌊Iacobus Campensis⌋ adiunxit sibi ⌊concubinam⌋ eamque apud se per viginti quattuor annos ad extremum usque vitae diem servavit, ex qua quidem dictam hanc ⌊filiam⌋ sustulit. Vestivit autem ⌊eam⌋ ⌊Iacobus Campensis⌋, dum viveret, honeste et post obitum suum tertiam partem quadrantis omnium bonorum suorum ac iuxta alia quaedam ei legavit, ac tabulas quidem testamenti apud iudices huius civitatis deposuit. Qui iudices etiam testamentum hoc, quod attinet ad donationem quadrantis, confirmarunt.
Posteaquam vero ⌊Iacobus Campensis⌋ vita decessisset, ⌊Vvalterus Bischof⌋, cui nupsit una ex neptibus illius, simul cum tutoribus aliarum neptum statim domo et ⌊materm⌋, et ⌊filiam⌋ exegit, tametsi Iacobus Campensis iusserat, ut integrum annum post suam mortem in eadem domo perseverarent, ac solummodo unam atque alteram vilem vestem ipsis permisit secum asportare, et reliquas vestes ac ornamenta puellaria, donatione inter vivos a Iacobo Campensi illis data, retinuit nec quicquam de iis postea ad nuptiarum celebritate[m] ipsis concedere noluit. Tanta est hominum illorum inhumanitas et iniquitas.
Quin iidem adversa[rii] prae se ferre videntur se etiam donatione inter mortuos ⌊filiam⌋ ⌊Iacobi Campensis⌋ privaturos idque hoc praetextu, quod tutores eiusdem filiae in dictas nuptias non consenserunt. Sed Tuam Celsitudinem minime latet in statutis ⌊harum terrarum,⌋ quae plebiscitis huius civi[tatis] annexa sunt, tantummodo requiri, ut puella post obitum parentum nuptura alieni prius voluntate[m] proximis cognatis aperiat. ⌊Huius puellae⌋ ⌊mater⌋ autem adhuc superstes est. ⌊Ea⌋ praesente et consent[iente] ⌊puella⌋ et ⌊adolescens⌋ sibi invicem fidem dederunt de matrimonio contrahendo. Praeterea etiam ⌊ma[ter]⌋, antequam cum ⌊filia⌋ in hoc consensit, voluntatem suam et filiae duobus tutoribus patefecit, et priusquam in templo per honestos viros, ut moris est, public
[e] contraherentur sponsalia, iterum coram omnibus t[uto]ribus, quorum tres sunt, ipsa et filia comparuerunt ... suam voluntatem aperuerunt, et postea duobus civibus ipsos tutores ad eadem sponsalia voca[verunt], sponsus etiam antea duos cives ad eosdem tu[tores] misit, per quos petiit puellam sibi uxorem dari.
Quae qu[idem] duae res, ut ⌊puella⌋ suam voluntatem antea declar[et] et ⌊vir⌋ eam petat sibi dari uxorem, etiam tum, cum quis invitis cognatis puellam abducit, utrumque indemnem praestare solent. Haec quamquam ita se habeant, tamen vehementer vereor, ne adversarii longa lite amicum meum, praefatum ⌊Gregorium Leopoldi⌋, exerceant eumque fatigent, ac tandem ad iniquam condicionem suspiciendam compellant. Ac hoc quidem ne fiat, plurimum spei in Tuae Celsitudinis elementi patrocinio collocamus.
Rogo itaque, ut Tua Celsitudo pro inclyto suo amore erga sacrosanctam iustitiam, cum quibusvis, tum viduis ac pupillis, administrandam, dignetur ad ⌊senatum Gedanensem⌋ hac de re litteras dirigere, ne patiantur iniusta lite ⌊novum hunc suum civem⌋ (nam civitate eum modo donarunt), qui in ditione Tuae Celsitudinis natus est ac ⌊patrem⌋ bonum virum, Tuae Celsitudinis fidelem subditum, adhuc habet superstitem, diu molestari ac exhauriri, sed tamquam amatores tranquillitatis et successus civium suorum dent operam, ut primum vestes et alia ornamenta, quae ⌊matri⌋ et ⌊filiae⌋ donatione inter vivos donata sunt, tradantur, quandoquidem non legatarii, sed heredes solum ad collationem bonorum sunt obstricti. Deinde, ut legata ipsis expediantur. Quod quidem si adversarii facere recusaverint, tum Tuam Celsitudinem amico meo commemorato ⌊Gregorio Leopoldi⌋ suo clementi patrocinio non defuturam, ut tandem ingrati cum dedecore id facere cogantur, quod modo honeste et cum iustitiae laude ut faciant, in ipsorum manu est. Huiusmodi fere clausula videtur mihi perquam necessaria ad
{ad} fiduciam potentiae adversariorum labefacta[ndam].
Quicquid autem Tua Celsitudo in hac re facere dignabitur, id non minus gratum mihi erit, ac si id in me ipsum collatum fuisset. Nam, qui sui huius ma[tri]monii auctor iudico officii mei esse dare operam efficere, ut dos, quam pater filiae destinavit et legavit, matrimonium sequatur. Quaecumque obsequi[a] pater sponsi, sponsus ipse et ego Tuae Celsitudini vicissime p[rae]stare poterimus, ea semper quam promptissimis animis obibimus.
⌊Sponsa⌋ vero una cum ⌊matre⌋ cotidie pr[eces] suas ad Deum Optimum Maximum fundent, ut Tuam Celsitudinem quam diutissime ac felicissime hic in terris incolumem conser[vet] et post hanc vitam pro huiusmodi operibus ......, quae viduis et pupillis praestantur, aeternae vi[tae] brabium isti largiatur.
Ac hoc quidem, ut pa[ter], et ego ardentissimis votis ad eodem Tuae Celsitudini percor.
Datae ⌊Dantisci⌋, in die Divi Andreae Apostoli anno Domini 1547.
Celsitudini Tuae addictissimus atque obsequentissimus cliens ⌊Iacobus a Barth[en]⌋
| |
14 | IDL 3285 | [Ioannes DANTISCUS] do Jakob von BARTHEN, Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1547-12-12 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | brulion język: łacina, ręką pisarza, AAWO, AB, D. 70, k. 331r (t.p.)
|
Pomocnicze podstawy źródłowe: 1 | regest język: niemiecki, XX w., B. PAU-PAN, 8250 (TK 12), k. 506
|
|
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
Spectate Domine, amice in Christo nobis dilecte.
⌊⌋ ad spectabilem ⌊magistratum Gedanensem⌋ in causa ⌊Gregorii Ludicken⌋ subditi nostri ad ⌊⌋ non gravate illius parenti, ⌊Fabiano Ludike⌋, concessimus, qui eas etiam oportuno nuntio ad te deferri curabit. Utinam multum illis amicus tuus, ⌊Gregorius Ludicke⌋, obtineat. Nos certe, quantum animadvertere possumus, et si causa ita se habet, quemadmodum a te describitur, illi iniurios esse heredes olim ⌊Iacobi Kampe⌋, iudicamus, eo quod e domo ⌊matrem⌋ et ⌊filiam⌋ , nunc uxorem ⌊eius⌋, exegerint, et illis mundum muliebrem omnem abstulerint eumque sibi reservarunt, nec hoc, quod ad eam ex testamento spectat, illi concedere nolunt.
Quo iure illud faciant et defendere poterunt, o(!) cum totum hoc contra ultimam voluntatem ⌊patris⌋ et testamentum a iudicio tamquam legitime conditum iam confirmatum et acceptum fiat, non videmus? Ob idque putamus ⌊magistratum Gedanensem⌋ aequiorem futurum dicto ⌊Gregorio⌋ et curaturum, ne negotium hoc longius protrahatur, sed absque multis expensis componatur.
In eo ne desint ⌊Gregorii⌋ partibus, diligenter ab ⌊illis⌋ ⌊⌋ nostris petivimus, nec tibi et amicis tuis benevolentia nostra in posterum, quando requisiti fuerimus, sumus defuturi.
Bene vale.
Datae ex arce nostra ⌊Heilsberg⌋, XII Decembris MDXLVII.
| |
15 | IDL 3376 | Jakob von BARTHEN do Ioannes DANTISCUS, Gdańsk (Danzig), 1548-05-24 |
odebrano Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1548-05-25
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | czystopis język: łacina, autograf, BCz, 1599, s. 1095-1098
|
|
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
Reverendissimo in Christo Principi ac Domino, domino ⌊Ioanni episcopo Warmiensi⌋, domino et patrono suo clementissimo
Salutem plurimam cum promptorum atque fidelium meorum obsequiorum commendatione.
Reverendissime in Christo Princeps ac Domine, domine clementissime.
Litteras(!), quas Vestra Reverendissima Celsitudo in causa ⌊Gregorii Ludken⌋ meo rogatu scripsit, ⌊senatui Gedanensi⌋ sunt redditae, verum parum fructus inde ad eundem hactenus rediit, nam exemplum testamenti ⌊Iacobi Campen⌋ solummodo consecutus est. Quae antea in eo ⌊uxori suae⌋ legata sunt et mercedem ⌊socrus⌋ suae, et vestes socrus et uxoris impetrare non potuit, idque hoc praetextu, quod controversia de tutela ⌊filiae⌋ Iacobi Campen, quae olim domino ⌊Ioanni Sokolowsky⌋ palatino Pomeraniensi matrimonio iuncta fuit, nondum sit decisa. Quod quidem et per se iniquum videtur, et ipsi ⌊Gregorio Ludken⌋ perquam grave est, quemadmodum Vestra Reverendissima Celsitudo ex eodem latius cognoscere dignabitur. ⌊Qui⌋ huius etiam rei gratia Vestram Reverendissimam Celsitudinem una cum his suppliciter adit.
Rogo itaque etiam atque etiam, ut Vestra Reverendissima Celsitudo pro inclyta sua humanitate ac iuxta amore erga iustitiam dignetur porro huic ⌊amico meo⌋ et consilio suo, et commendatione adesse, ut ius suum consequatur. Nam adversarii freti potentia et gratia sua id unum spectare videntur, ut longa mora iuvenem hunc alienigenam sic atterant atque frangant, ut tandem exiguo se absolvi patiatur.
Si quae fidelia atque prompta obsequia erga Vestram Reverendissimam Celsitudinem praestare potero, ea semper quam libentissime obibo precorque Deum remuneratorem omnium bonorum operorum, ut Vestram Reverendissimam [Celsitudnem] communi patriae quam diutissime ac felicissime incolumem conservet.
Datae
⌊Gedani⌋, 24 die Mai anno Domini 1548.
Vestrae Reverendissimae Celsitudini addictissimus atque obsequentissimus cliens ⌊Iacobus a Bart[hen]⌋
| |