Reverendissimo in Christo patri et domino, domino Ioanni [Dei gratia] episcopo Culmensi, domino et patrono suo colendissimo

Culmensi Thoruniae

Reverendissime in Christo pater et domine, domine patrone observandissime, cum mei commendatione.

Commiseram ad eandem meas litteras de mense Novembri affectantes sub illius esse patrocinio, quae si ad illius manus pervenerant, gauderem. Imperator hic parat ingentem classem contra Thurcam ad subveniendum regi Turnicii, qui Thurci potentia opprimitur et cui Barbaroso de mense Augusti civitatem illius regni primariam fraude intercepit. Papa studet omni conatu adhaerere imperatori, ad quod et regem Christianissimum incessanter hortatur. Habet papa nomen optimum et omnium ore appellatur Paulus tertius papa optimus, namque tota ferme Italia optima tranquillitate et omni abundantia gaudet. Et quam tandem diutissime, optime atque feliciter a Domino Deo valere plurimum exopto.

Romae, die XI Februarii anno Domini 1535.

Eiusdem Reverendissimae Paternitatis Vestrae Ioannes Wiseczsky, canonicus Wladislaviensis capellanus

Reverendissimo in Christo Patri et Domino, domino Ioanni Dei gratia episcopo Culmensi etc., domino et patrono gratiosissimo

Reverendissime in Christo Pater et Domine, domine gratiosissime.

Classis caesareae maiestatis die XXII Aprilis versus regnum Thunicii contra barbaroso(!) vela cepit, quae quinquaginta milia electum militem defert, qui loco et tempore opportunis litus victualibus provisi condescendet classe munita relicta. Rex etiam Portugaliae triginta milia militum maiestati caesareae in subsidium mittit. Et rex Christianissimus monitionibus papae flexus suam classem offert.

Romae omnia quieta et in optimo ordine. Licet cardinalis Ravennae die quinta mensis Aprilis detentus fuerit. Eo quidem legatus Anconae exsistens duos nobiles ex primoribus illius civitatis decapitari fecerit. Alia ex praesentibus inclusis Reverendissima Paternitas Vestra capiet.

Quae a domino Deo optime atque feliciter pro patriae consolatione valeat.

Ex Urbe die XIII Mai anno Domini 1533.

Esiudem Reverendissimae Paternitatis Vestrae Ioannes Witeczsky canonicus Wladislaviensis scripsit etc.

Reverendissimo in Christo Patri et Domino, domino Ioanni Dei gratia episcopo Culmensi, domino et patrono suo colendissimo

Toruniae

Reverendissime in Christo Pater et Domine, domine colendissime.

Cum mei humillima commendatione.

Imperator cum classem quadringentorum velorum in portu Barsolone eundo ex Hispania Neapolim versus opibus, electo milite et quam plurimorum principum praesentia (qualis a saeculo, ut dicitur, visa non erat) conspexisset utque alium conductorem classis constitueret, ab Andrea Doria ductore classis caesar hortatus fuisset(!). Ad quod caesar die sequenti missa de Sancto Spiritu exaudita respondendo Andreae Doriae in praesentia omnium se in propria persona contra Thurcam, communem hostem fidei Catholicae immanissimum tyrannum, in Dei nomine iturum declaravit eumque primo de regno Thunicy expellendum et deinde Graeciam Constantinopolim versus persequendum dixit. Unde cum omnium exsultatione classem die ultima mensis Maii intravit.

De quibus papa cum certificatus fuerat, indulgentiam plenariam per universum orbem Christianis concessit. Cuius transumptum Reverendissimae Paternitati Vestrae praesentibus mitto.

Classis fert praeter omnem illius munitionem electos milites quadraginta milia peditum et duo milia equitum, quos loco et tempore congruis ad devastandum terras infidelium in portum educet, expensis pro sex diebus provisos.

Et tandem gratiae et patrocinio Reverendissimae Paternitati <s> Vestrae me commendo. Quam ab Omnipotenti Deo diutissime optime atque feliciter valere exopto.

Ex Urbe, die XIX Iunii anno Domini 1535.

Eiusdem Reverendissimae Paternitatis Vestrae Ioannes Wiseczsky capellanus

Reverendissimo in Christo patri et domino, domino Ioanni Dei gratia episcopo Warmiensi, domino gratiosissimo

Reverendissime in Christo pater et domine, domine gratiosissime. Post humillimam mei commendationem.

Scio, Reverendissime Praesul, meas ad eandem litteras fore acceptas. Unde praesentibus eidem Reverendissimae Paternitati duxi significandum rem equidem iucundam ad laudem omnipotentis Dei et rei publicae valde commodam: hodie namque, Reverendissime Praesul, oratore maiestatis regiae praesente domino Ioanne Dzyadusky, praeposito, archidiacono, canonico Wladislaviensi, Posnaniensi, Calissiensi ecclesiarum regio secretario, domini de capitulo ecclesiae Wladislaviensis capitulario congregati unanimi voto magnificum ac illustrem dominum Lucam de Gorka palatinum Posnaniensem in suum praelatum ac pastorem in Dei nomine elegerunt, virum deificum, potentem et singularis prudentiae, verum et huic tam neglectae diocesi in parte haeresi infectae quam necessarium et cuius me tandem gratiae et patrocinio me et meos plurimum commendo. Quam dominus Deus diutissime optime atque feliciter conservare dignetur plurimum exopto.

Datum Wladislaviae, die Veneris quindecima mensis Februarii anno Domini M-o D-o XXXVIII-o.

Eiusdem Reverendissimae Paternitatis Vestrae Ioannes Wiseczski decretorum doctor, canonicus, Wladislaviensis capellanus