» CORPUS of Ioannes Dantiscus' Texts & Correspondence
Copyright © Laboratory for Source Editing and Digital Humanities AL UW

All Rights Reserved. No part of this publication may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopy, recording or any other information storage and retrieval system, without prior permission in writing from the publisher.

Letter #278

Bona Sforza to Ioannes DANTISCUS
Niepołomice, 1526-02-08
            received Granada, [1526]-06-01

Manuscript sources:
1fair copy in Latin, in secretary's hand, author's signature, BCz, 3465, p. 161-168
2copy in Latin, 18th-century, BCz, 38 (TN), No. 16, p. 79-84
3copy in Latin, 18th-century, BCz, 262, p. 241-245

Auxiliary sources:
1register in Polish, 20th-century, B. PAU-PAN, 8241 (TK 3), a.1526, f. 5r-v

Prints:
1AT 8 No. 229, p. 304-306 (in extenso)

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

BCz, 3465, p. 161

Bona Dei gratia regina Poloniae, magna dux Lythuaniae, Russiae Prussiaeque etc. domina

Magnifice et egregie vir sincere nobis dilecte.

Ex litteris sacrae regiae maiestatis domini et consortis nostri clementissimi sub data Toleti ad Tagum XVI Novembris per Tuam S(trenuita)tem or S(incerita)temS(trenuita)temS(trenuita)tem or S(incerita)tem scriptis, intelleximus, quo in ordine istuc pendeant res nostrae, quoad castellum nostrum Barense et eius castellanum. Circa castellum prout S(trenui)tas or S(inceri)tasS(trenui)tasS(trenui)tas or S(inceri)tas Tua intimavit caesaream maiestatem cavisse Alarconem castellanum, per dominum viceregem impositum, ibi in arce nostra moraturum usque ad decisionem litium inter nos et ducem Mediolani, affirmareque istam decretationem non contravenire illi priori decretationi etc. Nobis contrarium videtur, cum prius caesarea maiestas decreverat in arce nostra Barensi ponendum esse castellanum fidum et gratum caesari, ad electionem tamen nostram et per nos nominandum. In ultima vero decretatione pronuntietur Alarconem futurum castellanum, quem nos nec elegimus nec nominavimus, et ita non ad electionem nostram est ille gratus caesari. Sed ad caesaris opt(i)o(ne)m cogimur gratum caesari acceptare, licet prius ad illustris viceregis optionem elegeramus et nominaveramus quinque viros patricios regni Neapolitani et dites et bene meritos, de quibus gratiorem caesari virum acceptare poterat et iam elegerat, videlicet magnificum Ludovicum Poczotum, et quid obfuerit, quod haec non sint sortita effectum, ignoramus.

Quantum autem hoc nobis statuique nostro Barensi detrimenti et nocumenti afferat, ex his, quae sequuntur, S(trenui)tas or S(inceri)tasS(trenui)tasS(trenui)tas or S(inceri)tas tua dignoscat.

Cum enim delinquentes carcere aut compedibus coercere volumus et ad arcem nostram Barensem relegamus, castellanus ille BCz, 3465, p. 162 sive eius locumtenens aut amicitia vel potius pecunia corruptus a gubernatore nostro liberationem carceratorum petit, quae si negatur, seditiones in populo excitat, murmurat et eos, si placet ... illegible...... illegible, liberare potest in contumeliam et levitatem nostram. Qui si ad electionem nostram ordinaretur, minime auderet in talia facinora, cum eum facile et alienare et privare possemus, quando foret in potestate nostra, sed cum auctoritate caesarea electus et impositus est, eum minime castigare aut amovere valemus, quo fit, ut alio in castro ad cohibendos errores vasalorum nostrorum cogamur carceres et tenere et reformare, vel cum ex impunitate vel facilitate veniae sequitur audacia delinquendi.

Nec illud omittimus, licet sciamus S(trenuita)tem or S(incerita)temS(trenuita)temS(trenuita)tem or S(incerita)tem Tuam non latere Alarconem habuisse in mandatis a caesarea maiestate in decretatione per Borck delata, quod nobis castrum Barense cederet, qui minime consere(?)t consensit affirmans hoc ex consuetudine Hispanica esse, nisi ad tertium regis mandatum et per proprios hostiarios nuntiatum non posse salvo suo honore arcem restituere et ita nil obtinere potuimus. Ortae postea sunt difficultates, quas supra Tuae S(trenuita)ti or S(incerita)tiS(trenuita)tiS(trenuita)ti or S(incerita)ti scripsimus, quas illi etiam certo explicare non possumus, cum ad hunc usque diem expeditionem cum Pantaleone missam videre nobis non concessum est, verum per litteras S(trenuita)tis or S(incerita)tisS(trenuita)tisS(trenuita)tis or S(incerita)tis Tuae moniti Ludovico nostro scripsimus, ut arcem omni, qua offerretur, condicione acceptare non renuat, procuraturi tandem apud caesaream maiestatem, ut illa, prout decet, nobis libere restituatur. Ideo nunc per has nostras S(trenuita)ti or S(incerita)tiS(trenuita)tiS(trenuita)ti or S(incerita)ti Tuae nil novi desuper agendum aut tractandum cum caesarea maiestate committimus, donec sit nobis significatum BCz, 3465, p. 163 per Ludovicum nostrum, quae novissime circa hanc arcem Barensem acta fuerint, quae in dies exspectamus. Haec tamen nunc scripsimus pro informatione et documento, ut si contingeret interea coram caesare aliquam desuper fieri mentionem ab illis, qui fortasse fingerent tamquam nos iam essemus contentae de isto castellano per caesaream maiestatem constituto, quem hactenus ignoramus, an nobis aliquam fidem aut oboedientiam praestiterit, et tunc S(trenui)tas or S(inceri)tasS(trenui)tasS(trenui)tas or S(inceri)tas Tua sciret respondere, quam hoc nobis non solum molestum, sed etiam grave fuerit, quod non credimus processisse de mente caesareae maiestatis, sed ad instigationem et suggestionem aliquorum, quod castellanus per nos nominatus, licet fuerit electus et repraesentatus ac per illustrem viceregem acceptatus, videlicet magnificus Ludovicus Poczotus, attamen, allegata illa consuetudine Hispanica, de qua supra perscripsimus, ad castellum non fuit intromissus cum nostra indignitate, et inde orta est haec turba.

Praeterea scripsit nob S(trenui)tas or S(inceri)tasS(trenui)tasS(trenui)tas or S(inceri)tas Tua, qualiter s(acra) or s(erenissima)s(acra)s(acra) or s(erenissima) caesarea maiestas paratum se obtulit facere nobis iustitiam cum omnibus nos indigne et iniuste super hoc statu Barensi impetentibus, nescimus tamen, quamdiu hoc exspectare debeamus, quandoquidem totiens nulliter et de facto impedite hactenus nil de iure aut de iustitia contra nos deductum sit nec saltem doctum de alicuius legitimo interesse, et iam totiens erat statutus terminus duci Mediolanensi etiam cum intimatione ad docendum de suo interesse et iuribus. Vicerex quoque exspectatus est. Itane ergo perpetuo ventilabitur haec causa nostra in suspenso?

Quapropter, ut et nos aliquid iam certi habeamus et Tuam S(trenuita)tem or S(incerita)temS(trenuita)temS(trenuita)tem or S(incerita)tem eo citius huc revocari possimus, volumus, ut haec interea secum mature revolvat et deliberet, BCz, 3465, p. 164 et quando iterum illi scribemus, sciret et sit parata proponere coram caesarea maiestate hoc gravamen nostrum et negligentiam administrandae nobis iustitiae nostrae, et tunc sollicite instabit, quod caesarea maiestas omnibus adversariis nostris, ad hunc statum nostrum Barensem interesse suum praetendentibus, statuerit iam certum, ultimum et peremptorium terminum, infra quem causas asserti iuris sui proponere et terminare debeant sub poena perpetui silentii et repulsionis. Quod si sua asserta iura proposuerint, Tua S(trenui)tas or S(inceri)tasS(trenui)tasS(trenui)tas or S(inceri)tas iam non ignorat, quid pro nobis respondere debeat et quomodo causam nostram defendere cum illa reconventione super aliis bonis, prout ante scripsimus, et quo diligentius egerit S(trenui)tas or S(inceri)tasS(trenui)tasS(trenui)tas or S(inceri)tas Tua, eo citius rebus nostris istuc bene confectis se revocari et remunerari speret ac esxpectet.

Quantum est de capitulis matrimonii nostri, Tua superinscribedTuaTua superinscribed S(trenui)tas or S(inceri)tasS(trenui)tasS(trenui)tas or S(inceri)tas omnem eam adhibeat operam et diligentiam, ut quicquid, quod favori nostro accedere adhuc poterit, obtinere valeat praesertim in eo articulo, quo cogi videmur ad legatorum satisfactionem contra capitula matrimonii nostri et illorum confirmationem, super quorum tractatu scripsimus ac commisimus Ludovico nostro nonnulla, quae adhuc nescimus ob temporis angustiam, quomodo perfecerit, illis autem intellectis S(trenuita)tem or S(incerita)temS(trenuita)temS(trenuita)tem or S(incerita)tem Tuam certiorem reddemus et tunc ibi necessarias petemus provisiones, quas noverimus opportunas et efficaces.

Licet nos ordinaverimus modum capiendi nummos Tuae S(trenuita)ti or S(incerita)tiS(trenuita)tiS(trenuita)ti or S(incerita)ti ad contentationem et provisionem suam per illam viam a Ludovico, qua via, ut scripsit nobis Ludovicus noster, Tua iam S(trenui)tas or S(inceri)tasS(trenui)tasS(trenui)tas or S(inceri)tas dederat quietantiam de ducentis et decem ducatis et s, quam Ludovicus redemit et satisfecit et, BCz, 3465, p. 165 tunc ante decem dies miserat Tuae S(trenuita)ti or S(incerita)tiS(trenuita)tiS(trenuita)ti or S(incerita)ti trecentos, nos mirari non sufficimus, quod Tua S(trenui)tas or S(inceri)tasS(trenui)tasS(trenui)tas or S(inceri)tas non per illam viam, qua incepit, receptionem pecuniarum prosequitur, idque nobis molestum est, quod duplicata procedat via, volumus, ut deinceps illa via Ludovici provisionem suam habeat et non alia via, nihilominus soluti iam sunt illi ducenti dominis Fuggaris et quietantia repetita. Hactenus Tua S(trenui)tas or S(inceri)tasS(trenui)tasS(trenui)tas or S(inceri)tas illa via Ludovici habeat provisionem suam et non hac vel alia.

De novitatibus, quae ibi aguntur, de quibus s(acrae) or s(erenissimae)s(acrae)s(acrae) or s(erenissimae) regiae maiestati satis perficienter perscripsit, fuimus et nos ms. non(!) nosnos ms. non(!) contentae et, ut ita frequenter faciat, hortamur. Et bene valeat.

Ad mandatum serenissimae reginalis maiestatis

Postscript:

Iam dudum est, quod nos scripsimus et misimus ill(ustri) or ill(ustrissimo)ill(ustri)ill(ustri) or ill(ustrissimo) domino comiti de Nassau tres quadragenas sabellorum, hactenus nescimus, si habuit. Scribat nobis S(trenui)tas or S(inceri)tasS(trenui)tasS(trenui)tas or S(inceri)tas Tua.

Bona regina subscripsit