» Korpus Tekstów i Korespondencji Jana Dantyszka
Copyright © Pracownia Edytorstwa Źródeł i Humanistyki Cyfrowej AL UW

Wszelkie prawa zastrzeżone. Zabrania się kopiowania, redystrybucji, publikowania, rozpowszechniania, udostępniania czy wykorzystywania w inny sposób całości lub części danych zawartych na stronie Pracowni bez pisemnej zgody właściciela praw.

List #498

Bona Sforza do Ioannes DANTISCUS
Cracow, 1530-06-01
            odebrano Augsburg, 1530-06-28

Rękopiśmienne podstawy źródłowe:
1czystopis język: łacina, ręką pisarza, podpis własnoręczny, BCz, 3465, s. 33-36
2kopia język: łacina, XVIII w., BCz, 44 (TN), Nr 74, s. 351-355
3kopia język: łacina, XVIII w., BCz, 284, Nr 40, s. 124-127

Pomocnicze podstawy źródłowe:
1regest język: polski, XX w., B. PAU-PAN, 8242 (TK 4), a.1530, k. 32

Publikacje:
1AT 12 Nr 153, s. 146-148 (in extenso)

 

Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny

 

[Reverendo in Chris]to Patri, domino Ioanni [Dantisco, electo] episcopo Culmensi, [apud sacram] [caesar]eam et catholicam [maiestatem] [regio] et nostro nuntio ac oratori, [since]re nobis dilecto

Bona Dei gratia regina Poloniae, magna dux Lithuaniae, Russiae Prussiaeque, Masoviae etc. domina.

Reverende in Christo Pater, sincere nobis dilecte.

Binas Tuae Paternitatis accepimus litteras, alteras die 19 Aprilis, alteras 4 Maii Mantuae datas. Ex utrisque cognovimus, quam graviter sit succensa sacra maiestas caesarea contra Scipionem de Summa, neque iniuria, quod tam temere ad Gallos defecerit, et ligium homagium non invitus praestiterit, nostris neque mandato, neque assensu intercedentibus, ubi hoc impune sibi fecisse videretur, et nescimus, cui sententiae declaratoriae inniteretur. Insuper, videns se duarum provinciarum praesidem, ne dicamus viceregem, declaratum et in officii administratione constitutum, tam elati animi et insolentis factus est, ut nobis sub caesarei favoris praetextu paene minari ausus sit, coram aliis nostris officialibus in haec verba prorumpens: „Si serenissima domina regina meorum servitiorum rationem non habuerit, cogetur a sacra maiestate caesarea mihi congruam remunerationem praestare, cum bene servierim”. Et ecce, quam bene et quam fideliter servivit, ut merito nedum honoribus, sed et vita privari deberet.

Nos, sacrae maiestatis caesareae voluntate intellecta, e vestigio litteras ad officiales nostros p[er] cursorem direximus, quibus mandavimus, ut abhinc in antea eidem Scipioni ne[mo] pareat, nemo assistat, ac nemo secum commercium habeat, pro quanto nostram [g]ratiam [sit amissurus, mandavimus et] thesaurario nostro, ut illi solitum salarium ulterius nequaquam persolvat, quod factum iri procul dubio tenemus. Et quia ex huiusmodi regimine, amoto ipso Scipione, non esset tutum neque rationi consent[a]neum, quod frater suus in arcis Barensis praefectura remaneret, idcirco hortamu[r] Paternitatem Tuam, velit totis viribus conari atque efficere, ut et ipse a sua praefectura deiciatur, nam fratres sunt et ab eodem germine procedunt. Aliter de illis nobis praedicatum fuerat, aliter re ipsa comprobatum est. Hactenus illos tolerare necessum fuit, imminente bellorum turbine, modo rebus nostris mature consulendum, cum pax in regno dominetur. Si de sacrae maiestatis caesareae mente processerit, quod castellanus ipse privetur, gratissimum nobis esset, ut nihil gratius, quod nobis libera daretur facultas constituendi quemcumque vellemus praefectum, modo illius regni indigena vel incola sit, nam cum nos ligium homagium caesari praestiterimus, non esset, cur de nobis et nostra fide dubitandum sit.

Sin autem id fieri non poterit et caesari hoc durum videretur, tunc Paternitas Tua curet modis omnibus, ut nos tres vel quattuor nominare possimus nobiles, probos viros et fide dignos, quorum unus per viceregem vel concilium collaterale eligeretur, qui arci Barensi praeesset, iuxta prioris caesaris litterarum tenorem et ut calumniis hominum obvietur, mandetur expresse per caesarem, quod unus de quattuor omnino eligeretur, qui et fide, et integritate polleat, et de quo caesar merito confidere possit. Committimus hoc negotium, quod nobis cordi est, singulari prudentiae Paternitatis Tuae. Quae id studeat obtinere, quid poterit, et quid nobis commodum et honorem afferre poterit.

De pecuniis salariatus Paternitatis Tuae satis superque providimus, quod nullum damnum neque dedecus inde sibi futurum dubitet. Mandavimus thesaurario nostro Barensi, ut omnes et singulas pecuniarum summas persolvat, de quibus per Tuae Paternitatis litteras certior factus fuerit, neque aliter eum facturum credimus.

Pergratum nobis fuit audire, quod tandem a solutione adohae praeteritae liberae sumus, pro quo Paternitati Tuae multas habemus gratias, nam ni tam opportune et importune cum caesare egisset, numquam hoc negotium nostris votis [proce]ssisset. Curabimus id laboris quam maxima gratia nostra impendere ....

Vidimus et litterarum copias, quae Neapolim transmissae sunt in adoharum novissime indictarum extenuationem, tum pro duobus milibus nobis a caesare donatis, tum etiam pro quinque milibus comiti Bonelli et domino Alarconi mutuo datis. Faxit Deus, ut apud collaterale concilium non obaudiantur, cum durius ibi, quam apud caesarem, nostra negotia tractentur, sed quiscumque eventus sequatur, non possumus non laudare et operam, et diligentiam Paternitatis Tuae. Quae post tot exanclatos labores cognoscet ingratae principi servitia sua minime praestitisse.

Scribit Levicius se cupere edoceri et informari de pecuniis sequestri tempore exactis, quid factum sit, nam ad XXI milium ascendebant summam. Et quia illum iam in itinere esse credimus, idcirco illi nihil scribimus, sed non ignoret Paternitas Tua, de his omnibus pecuniis factam fuisse rationem magnifico secretario nostro tunc temporis, quando Status possessionem accepit. Remansit tamen physicus regius debitor in quinque milibus et quingentis aureis, acceptis poenarum nomine, nam asserebant caesariani has poenas tempore sequestri exactas ad caesarem pertinere, quod est falsissimum et contra privilegiorum nostrorum tenorem, nam de i[ur]e omnes poenae ad nos spectant, etiam in laesae maiestatis crimine, ut clarius ex nostris privilegiis apparet. Si haec summa recuperari posset, esset nobis gratissimum, sin autem caesari grave videretur modo, reiciatur hoc negotium in aliud tempus, quo caesar possit erga nos suam ostendere benevolentiam.

De Monte Sericoi Paternitas Tua studeat aliquid boni obtinere, nam caesari inde nulla provenit utilitas et nobis utilissimum foret, quod totum feudum redintegraretur. Committimus haec et alia fidei et diligentiae Paternitatis Tuae.

Quam bene et feliciter valere optamus.

Datae Cracoviae, die prima Iunii anno Domi[ni] M-o D-o XXX-o.

Ad mandatum serenissimae maiestatis reginalis proprium

Bona [regina] [subscripsit]