List #831
Alfonso de VALDÉS do Ioannes DANTISCUSPassau, 1532-09-11
Regest polski: Valdes zawiadamia Dantyszka, że spełnił jego prośbę i spowodował, że posłańcy, którzy przywieźli konie dla cesarza w imieniu pana Tarnowskiego, zostali hojnie obdarowani. Cesarz 1 września opuścił Ratyzbonę, wczoraj przybył do Passau i natychmiast udał się do wojsk. Krążą pogłoski, że Turcy wycofują się, spaliwszy tylko kilka wsi. Aby się o tym upewnić, cesarz pragnie posłużyć się pomocą Dantyszka. O szczegółach Dantyszek dowie się z listu cesarza, który Valdes umieszcza wewnątrz swojego, aby korespondencja Dantyszka z cesarzem nie wzbudziła podejrzeń. Do uznania Dantyszka pozostawia, czy odsłoni on sprawę przed królem [Zygmuntem I] i czy odpisze wprost do cesarza, czy też za pośrednictwem Valdesa. Valdes spodziewa się zrozumienia ze strony króla [Zygmunta I] i współpracy Dantyszka w obliczu zagrożenia ze strony Turcji. Nie ośmieliłby się prosić go o podobną przysługę w wypadku konfliktu między chrześcijanami. Flota turecka dopłynęła z Królestwa Neapolu do Epiru, po czym na wiadomość, że flota cesarska jest koło Sycylii, wycofała się. Podobno dotarła już do Konstantynopola. Jeśli to prawda, dwór cesarski będzie mógł pojechać przez Italię do Hiszpanii. Valdes przekazuje Dantyszkowi pozdrowienia od Granvelli. Narzeka na posła [angielskiego], który narobił głupstw na podobieństwo Lewickiego – Valdes prześle Dantyszkowi kopię jego odpowiedzi na prośbę cesarza, skierowaną do króla polskiego w sprawie pomocy przeciw Turcji.
| odebrano 1532-09-24 Rękopiśmienne podstawy źródłowe:
Pomocnicze podstawy źródłowe:
Publikacje:
| ||||||||||||||||
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
UUB, H.154, f. 96vReverendissimo in Christo Patri et Domino, domino Ioanni Dantisco, episcopo Culmensi, serenissimi regis Poloniae consiliario, domino paper damaged⌈[domino]domino paper damaged⌉[1] suo observandissimo, etc.
Cracoviae
UUB, H.154, f. 95rSalutem plurimam.
Cum his, qui ex parte ill(ustrissimi) or ill(ustris)⌈ill(ustrissimi)ill(ustrissimi) or ill(ustris)⌉ domini comitis de Tournau equos ad caesarem attuleri<n>t, diffusius ad te scripsi eosque donatos dimisi: primus eorum habuit ducenta scuta auri, alter centum et uterque nescio quot ulnas panni sericii, famuli sexaginta scuta. Haec dixi, non ut nostram tibi liberalitatem aperiam, sed ut scias me, quod imperasti, praestitisse. Caesar discessit ex Ratispona die primo huius mensis et heri huc venit eo animo, ut extemplo in campum prodiret, omnes enim copiae ante decem dies erunt congregatae. Hic autem rumor ad nos perlatus est Turcas omisso castro, quod expugnare non potuerunt, incensisque nonnullis villis retrocedere, id tamen certum ne sit aut incertum, ignoramus. Et cum maxime rei veritatem habere expediat, voluit caesar ea in re tua opera uti, quemadmodum ex ipsius litteris intelliges. Ego vero, ne tuis in suspicionem venires, aut quid mali tibi evenire propterea posset, curavi, ut ne tabellarius quidem ipse litteras se caesaris habere intelligeret, sed meas tantum. Quod si tibi visum fuerit serenissimo regi rem aperire, existimo suam serenitatem tamquam Christianum principem adeo non aegre laturam, ut pro reipublicae salute ea ad nos scribas, ut potius mihi persuadeam id ipsi gratissimum futurum. Si autem consultius existimabis ea ad nos aliter perscribere, omnia tuo arbitrio praestare poteris, cum nec nostrorum quisquam hoc sciat, nec tabellarius ipse, quidnam afferat or afferet⌈afferatafferat or afferet⌉, intelligat, modo ita caesaris erga te benevolentia<e> respondeas, ut non iniuria de te magna sibi promisisse agnoscat, quod ut facias, te etiam atque etiam rogo. Quod si ad ipsum caesarem ea scribere nolueris, ad me ea dirigere poteris, ut minori suspicione perferantur et a nostris legantur. Si cum Christianis principibus nobis contentio esset, nullo pacto hoc abs te peterem, sed cum haec pro reipublicae salute et adversus religionis hostes postulemus, sat scio ea te quam libentissime facturum.
De classe Turcica scribunt ad nos ex regno Neapolitano ad Epirum usque pervenisse et cum ibi intelligeret
classem nostram in Sicilia esse atque inde statim solvere velle, extemplo retrocessisse, ut sperent, iam Constantinopolim usque pervenisse. Quod si idem fecerunt Turcae, poterimus nos iter nostrum in Italiam et inde in Hispaniam prosequi, in qua utinam te videre valeamus. Dominus Granvella te plurimum valere iubet. Orator ille Levicianus maximum sui 
UUB, H.154, f. 95v specimen dedit in ea responsione, quam caesari exhibuit, cum ex Ratispona proficiscerentur hidden by binding⌈[tur]tur hidden by binding⌉, ad ea, quae a rege suo caesar adversus Turcas postulaverat. Quam responsionem una cum his, quae nos ad ea retulimus, per primum tabellarium ad te mittem, ut gentis imprudentiam vel impudentiam potius perspicias.
Vale.
Patavii, die XI Septembris 1532 adscribed, in the hand of other⌈15321532 adscribed, in the hand of other⌉.
Tuus, quicquid est, Valdesius
[1 ] part of address was written on the lost piece of paper through which the seal was impressed