» CORPUS of Ioannes Dantiscus' Texts & Correspondence
Copyright © Laboratory for Source Editing and Digital Humanities AL UW

All Rights Reserved. No part of this publication may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopy, recording or any other information storage and retrieval system, without prior permission in writing from the publisher.

Letter #1543

Stanisław HOZJUSZ (HOSIUS) to [Ioannes DANTISCUS]
Cracow, 1536-09-21


Manuscript sources:
1fair copy in Latin, autograph, BCz, 240, p. 243-246
2register with excerpt in Latin, English, 20th-century, CBKUL, R.III, 32, No. 452

Auxiliary sources:
1register in Polish, 20th-century, B. PAU-PAN, 8248 (TK 10), f. 320

Prints:
1HE 1 No. 20, p. 38-39 (in extenso; Latin register)
2DE VOCHT 1961 No. DE, 335, p. 275-276 (English register)
3AT 18 No. 361, p. 398 (Polish register)

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

Reverendissime in Christo Pater et [Domi]ne, domine colendissime.

officiosissi[mae servi]tutis meae commendationem

Lit[terae Reverendissimae Dominationis Vestrae] maiorem quam credi queat [laetitiam mihi a]ttulerunt, fuerunt enim sing[ularis erga me gratiae] et benevolentiae m[plenae. Ad quas respondere pri]mo quoque tempore ... [cupiera]m. Sed cum is qu[i eas attulisset, eodem] ipso tempore se ... [vell]et, a me vero pos[tularet, ut per ipsu]m aliquid ad Reverendissimam [Dominationem Vestram darem], ...debam eum procrastinare ... et longius opinione m[ea].

[Nunc ta]men tam certi hominis mihique [coniunc]tissimi potestate data, malui per eum se[rius] Reverendissimae Dominationi Vestrae rescribere, quam alteri minus certo litteras credere, praesertim cum neque res festinationis indigere videretur, neque fuerit quisquam, quod quidem ego scierim, cui recte dare potuissem.

cf. Epitaphium Petri Tomicii 1 Piotr TOMICKI 1535-10-19 — 1536-02-18, CIDTC IDP 50;
Epitaphium Petri Tomicii 2 Piotr TOMICKI 1535-10-19 — 1536-02-18, CIDTC IDP 51;
Epitaphium Petri Tomicii 2a Piotr TOMICKI 1535-10-19 — 1536-02-18, CIDTC IDP 52
Epitaphiacf. Epitaphium Petri Tomicii 1 Piotr TOMICKI 1535-10-19 — 1536-02-18, CIDTC IDP 50;
Epitaphium Petri Tomicii 2 Piotr TOMICKI 1535-10-19 — 1536-02-18, CIDTC IDP 51;
Epitaphium Petri Tomicii 2a Piotr TOMICKI 1535-10-19 — 1536-02-18, CIDTC IDP 52
sunt quidem iam descripta, nondum tamen appensa. In iis ut pro „ęgritudine” — „aegritudine” scriberetur, est a me curatum. Elogium Reverendissimae Dominationis Vestrae de optimo illo et clarissimo Piotr Tomicki (*1464 – †1535), humanist, statesman, diplomat, one of the most trusted collaborators of King Sigismund I of Poland; 1500-1503 Chancellor of Cardinal Fryderyk Jagiellon, 1502 Gniezno Cantor, Archdeacon of Cracow, 1503-1505 servant of Jan Lubrański, Bishop of Poznań, 1504-1510 Canon of Poznań, 1506 royal scribe, 1507-1519 Grand(?) Secretary, 1509 Canon of Włocławek, 1510-1514 - of Gniezno, 1511 Custos in Kielce and Sandomierz, 1514 Bishop of Przemyśl; 1515 Crown Vice-Chancellor, 1520 Bishop of Poznań, 1523 - of Cracow; from 1524 (at least) General Collector of świętopietrze (Peter's pence), 1509 royal envoy to the Dukes of Pomerania and to Mecklenburg, 1510 - to Wallachia, 1510, 1511, 1512, 1513 - to Hungary (WYCZAŃSKI 1990, p. 268)praesulePiotr Tomicki (*1464 – †1535), humanist, statesman, diplomat, one of the most trusted collaborators of King Sigismund I of Poland; 1500-1503 Chancellor of Cardinal Fryderyk Jagiellon, 1502 Gniezno Cantor, Archdeacon of Cracow, 1503-1505 servant of Jan Lubrański, Bishop of Poznań, 1504-1510 Canon of Poznań, 1506 royal scribe, 1507-1519 Grand(?) Secretary, 1509 Canon of Włocławek, 1510-1514 - of Gniezno, 1511 Custos in Kielce and Sandomierz, 1514 Bishop of Przemyśl; 1515 Crown Vice-Chancellor, 1520 Bishop of Poznań, 1523 - of Cracow; from 1524 (at least) General Collector of świętopietrze (Peter's pence), 1509 royal envoy to the Dukes of Pomerania and to Mecklenburg, 1510 - to Wallachia, 1510, 1511, 1512, 1513 - to Hungary (WYCZAŃSKI 1990, p. 268), hero olim meo, ut est ex a[nimo] gratissimo candidissimoque profectum, ita [etiam es]t verissimum. Cecidisse videtur [columna Regni] nostri. Talem alium optare [plus licet qu]am sperare. Magnum vulnus [respublica acce]pit, incredibile damnum [bonae litterae atqu]e omnes earum studiosi, [quibus] ... [qua]ntum ex tanti patroni [maxima liberalitate] commodi pervenerit, tacere [hoc tempore malo quam c]ommemorando dolorem [renovare].

...le in hunc diem, esset iam ... acta parte Hosius. Magis ... ne ipso de meis ornamentis ... alia effecisset, tum illud iam pr[aemium] illius fuissem beneficio consecutus, quod [simul cum] Reverendissima Dominatione Vestra reliquum aetatis meae exigere atque illi mihi potissimum servire licuisset. Nam quin altius sit ascensura Reverendissima Dominatio Vestra, mihi quidem dubium non est. Postulant hoc merita illius, flagitant virtutes cum non mediocri doctrina coniunctae. Quod si autem hero illi meo paulo saltem diutius quam palatinidi vita suppeditavisset, fuissem Reverendissimam Dominationem Vestram non ita longo temporis intervallo et episcopum meum et dominum salutaturus. Nunc nihil habeo praeter spem, quae ut aliquando ad re[m con]feratur, magna ex parte in gratia et [benignit]ate Reverendissimae Dominationis Vestrae positum est. Nam d...ra, procul dubio non est n...nstitui, iussu heri olim ...ui mihi de facie ... notissimus. Pr... herum meum ...sse quendam fals...o cariorem esse ...mum illum patronum ... vita iam functum, R[everendissimam Dominationem Vestram] ...m spero facturam lubentius, ... [f]aciat quaeso, ut in illius de me a[ugendo e]t honestando curam succedat, illius [inch]oatum in me beneficium, si quando usus tulerit, absolvere velit et ad optatum exitum perducere, devinctissimum sibi me semper habitura. Quod si hoc ipso tempore aliqua in re servitute mea uti volet, promptam semper inveniet et paratam. Si aliud non potero, hoc certe praestabo, ut fidem in me ac diligentiam non requirat.

Atque ut intelligat Reverendissima Dominatio Vestra, qua sim de gratia illiu[s in m]e spe ac confidentia, non solum me [fortunamq]ue meam Reverendissimae Dominationi Vestrae commendo, [sed eum ip]sum quoque, qui has perfert, ... isthic habet negotia: vir ...e et doctrina perpolitus ... [ma]gnum pondus apud Reverendissimam Dominationem [Vestram] ... suspicor; fuit ipse quoque ...a reverendissimi domini olim mei ...ine satis eum commendatum ... [Reverendissimae] Dominationi Vestrae, in cuius gratiam [quam maxime cupit i]nsinuari.

Quod superest ...ue meam iterum atque it[erum gra]tiae patrocinioque Reverendissimae Dominationis Vestrae com[men]do. Cui quamquam me aliquid oneris imponere minime decet, tamen ut ignoscat quaeso huic meae rusticitati et me quamquam ignotum per occasionem Mauritius Ferber (*1471 – †1537), doctor of both canon and civil law; from 1507 Canon of Ermland (Warmia) and Lübeck; from 1514 Canon of Trier; 1512-1515 parish priest of the Church of Saints Peter and Paul in Gdańsk (Danzig); from 1516 Custos of Ermland and parish priest of the Church of the Blessed Virgin Mary in Gdańsk; from 1519 Canon of Dorpat; from 1523 Canon of Revel; 1523-1537 Bishop of Ermland (KOPICZKO 2, p. 71-72; SBKW, p. 59-60)reverendissimo domino VarmiensiMauritius Ferber (*1471 – †1537), doctor of both canon and civil law; from 1507 Canon of Ermland (Warmia) and Lübeck; from 1514 Canon of Trier; 1512-1515 parish priest of the Church of Saints Peter and Paul in Gdańsk (Danzig); from 1516 Custos of Ermland and parish priest of the Church of the Blessed Virgin Mary in Gdańsk; from 1519 Canon of Dorpat; from 1523 Canon of Revel; 1523-1537 Bishop of Ermland (KOPICZKO 2, p. 71-72; SBKW, p. 59-60) atque una domino Tiedemann Giese (Tidemannus Gisius) (*1480 – †1550), in 1519 ennobled by King Sigismund I; 1504-1538 Canon of Ermland (Warmia); 1516-1527, 1533-1537 Judicial Vicar and Vicar General of Ermland; 1523-1538 Custos of Ermland; 1537-1549 Bishop of Kulm (Chełmno); 1549-1550 Bishop of Ermland (BORAWSKA 1984, passim)GieseTiedemann Giese (Tidemannus Gisius) (*1480 – †1550), in 1519 ennobled by King Sigismund I; 1504-1538 Canon of Ermland (Warmia); 1516-1527, 1533-1537 Judicial Vicar and Vicar General of Ermland; 1523-1538 Custos of Ermland; 1537-1549 Bishop of Kulm (Chełmno); 1549-1550 Bishop of Ermland (BORAWSKA 1984, passim) de meliore nota commendare ne gravatur.

Deus Optimus Maximus Reverendissimam Dominationem Vestram omnium votorum suorum compotem faciat.

[Eiu]sdem Reverendissimae Dominationis Vestrae servus deditissimus Stanisław Hozjusz (Stanisław Hosz, Stanislaus Hosius) (*1504 – †1579), diplomat and theologian; 1534-1538 secretary to the Bishops of Cracow Piotr Tomicki and Jan Chojeński; 1538-1549 royal secretary; 1538-1549 Canon of Ermland (Warmia) and from 1539 Cantor; 1540-1550 Canon of Cracow; 1549-1551 Bishop of Kulm (Chełmno); 1551-1579 Bishop of Ermland; in 1560 elevated to Cardinal; 1561-1563 Papal Legate to the General Council of Trent; in 1573 appointed Grand Penitentiary to Pope Gregory XIII (SBKW, p. 95-96; KOPICZKO 2, p. 129-130)Stanislaus HosiusStanisław Hozjusz (Stanisław Hosz, Stanislaus Hosius) (*1504 – †1579), diplomat and theologian; 1534-1538 secretary to the Bishops of Cracow Piotr Tomicki and Jan Chojeński; 1538-1549 royal secretary; 1538-1549 Canon of Ermland (Warmia) and from 1539 Cantor; 1540-1550 Canon of Cracow; 1549-1551 Bishop of Kulm (Chełmno); 1551-1579 Bishop of Ermland; in 1560 elevated to Cardinal; 1561-1563 Papal Legate to the General Council of Trent; in 1573 appointed Grand Penitentiary to Pope Gregory XIII (SBKW, p. 95-96; KOPICZKO 2, p. 129-130)