List #2372
[Ioannes DANTISCUS] do [Samuel MACIEJOWSKI]Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1541-07-17
Regest polski:
Dantyszek relacjonuje Maciejowskiemu najnowsze wydarzenia w procesie sądowym [Anny] Woszczkowej (Wachslagerinn). Wbrew licznym dotychczasowym wyrokom kobieta wciąż narzuca się swoimi skargami królowi [Zygmuntowi I] i członkom jego dworu. Dantyszka oskarżyła o stronniczość, toteż wyłączył się on z działań podjętych przez radców [pruskich], którzy przełożyli rozpatrzenie sporu na ostatni sejm [pruski] w Malborku [w maju 1541]. Woszczkowa przez cały czas jego trwania nie stawiła się jednak przed Radą [Pruską], podczas gdy druga strona domagała się, by sprawa była procedowana.
Tymczasem Woszczkowa przebywała na zamku malborskim, gdzie zniesławiała Dantyszka oraz Maciejowskiego przed niektórymi panami i wieloma innymi osobami, zarzucając im przekupstwo i twierdząc, jakoby Maciejowski popadł w wielką niełaskę u królowej [Bony], ponieważ odmówił jej udostępnienia swojej korespondencji z Dantyszkiem na temat procesu.
Pod koniec sejmu Woszczkowa przysłała do Radców [Pruskich] usprawiedliwienie swojej nieobecności, rzekomo z tytułu choroby. Adwersarze Woszczkowej poprosili, by w związku z uchylaniem się przez nią od zawarcia nakazanej przez króla ugody, wyegzekwowano królewski wyrok uzyskany przez Dantyszka w drodze powrotnej z Wrocławia [tj. latem 1538].
Radcy [pruscy], wciąż bez udziału Dantyszka, zadecydowali o przeprowadzeniu egzekucji królewskiego wyroku. Woszczkowa nie stawiła się w Toruniu, by poddać się egzekucji, lecz złożyła apelację do króla. Apelacja ta nie został jednak dopuszczona, jako sprzeczna z prawem.
W tej sytuacji strona pokrzywdzona prosi Maciejowskiego o wstawiennictwo u króla, Dantyszek zaś gorąco tę prośbę popiera, odwołując się do praw , obowiązujących [w Prusach] od 300 lat. Przestrzega przed zamętem, jaki powstanie, jeżeli przestaną one być respektowane.
Rękopiśmienne podstawy źródłowe:
| ||||
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
BCz, 245, p. 281Reverendissime in Christo Pater et Domine paper damaged⌈[omine]omine paper damaged⌉, [...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉ honoran(de) or honoran(dissime)⌈honoran(de)honoran(de) or honoran(dissime)⌉.
Salutem et fraternorum obsequiorum meorum commendationem paper damaged⌈[obsequiorum meorum commendationem]obsequiorum meorum commendationem paper damaged⌉.
[...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉rat superiori anno serenissima maiestas regia [...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉ iam tandem serio et, qua possent, maiori paper damaged⌈[ri]ri paper damaged⌉ [...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉rent causae, in qua contra tot latas sententias paper damaged⌈[entias]entias paper damaged⌉ [...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉ Voschkowa lamentis suis multam maiestati regiae paper damaged⌈[regiae]regiae paper damaged⌉ atque paper damaged⌈[atque]atque paper damaged⌉ in aula omnibus adfert molestiam, si quo pac[...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉ consensu sedari possit. Quo factum est, quod paper damaged⌈[od]od paper damaged⌉ [...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉ domini con paper damaged⌈[domini con]domini con paper damaged⌉siliarii me excepto, qui ob suspicionem quam implacabilis paper damaged⌈[acabilis]acabilis paper damaged⌉ per hanc mulierem superinscribed in place of crossed-out haec mulier⌈haec mulier per hanc mulierem per hanc mulierem superinscribed in place of crossed-out haec mulier⌉ de me concep{i}tam adscribed⌈amam adscribed⌉ adesse nolui. Partes [...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉runt et ex Graudentino pro Divi Michaelis festo proximo on the margin⌈pro Divi Michaelis festo proximopro Divi Michaelis festo proximo on the margin⌉ conventu compositionem hanc transigen paper damaged⌈[ransigen]ransigen paper damaged⌉dam ad verna comitia novissime habita Marienburgi paper damaged⌈[urgi]urgi paper damaged⌉ [...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉ reservarunt, utraque parte consentiente, eo cum res con paper damaged⌈[s con]s con paper damaged⌉ducta esset, quam diu duravit conventus, mulier haec coram paper damaged⌈[ram]ram paper damaged⌉ consilio non visa est, adversa parte interim superinscribed⌈interiminterim superinscribed⌉ aliquoties flagitante paper damaged⌈[nte]nte paper damaged⌉, ut coeptum negotium prosequeretur.
Illa vero in castro Marienburgensi se continebat et seorsum quosdam circuibat dominos, quibus me on the margin⌈meme on the margin⌉ et coram(?) plerisque aliis me impudenter receptore(!) more traducere non abstinebat dicens me Dominationem Vestram Reverendissimam multis muneribus corrupsisse et ab omni aequitate reddidisse alienam, quodque quodam tempore miserim ingens argenteum deauratum poculum tanti ponderis, ut vix levari potuerit, et quod tum reginalis maiestas a Dominatione Vestra Reverendissima litteras meas sibi legendas dari postulasset, quod quia facere renuisset, in magnam eius maiestatis incidisse indignationem. Eiusmodi mediis cum parte adversa quaerebat compositionem. Cumque iam fere omnes conventus actiones ad finem perductae essent, tum illa quendam ad dominos consiliarios misit se excusans, quod aegritudine praepedita sistere se ad compositionem causae non posset. Pars vero adversa petiit, ut cum illa detrectaret solitis suis technis concordiam a serenissima maiestate regia tractari commissam et aliud non ageret, quam quod longioribus moris, quas hucusque nectere non desiisset, elaberetur, ut tandem quae iuris sunt iuxta serenissimae maiestatis regiae ultimam sententiam manu regia sigillo appenso subscriptam, [q]uam opera Dominationis Vestrae Reverendissimae [r]ediens ex Vratislavia pro existimationis meae conservatione obtinui on the margin⌈manu regia sigillo appenso subscriptam, q paper damaged⌈[q]q paper damaged⌉uam opera Dominationis Vestrae Reverendissimae r paper damaged⌈[r]r paper damaged⌉ediens ex Vratislavia pro existimationis meae conservatione obtinuimanu regia sigillo appenso subscriptam, [q]uam opera Dominationis Vestrae Reverendissimae [r]ediens ex Vratislavia pro existimationis meae conservatione obtinui on the margin⌉, quaque adscribed⌈queque adscribed⌉ omnes aliae confirmatae sunt, decernerent.
Quod dominis consiliariis negare non licuit decretumque fuit, me tamen non praesente, ut sententiae serenissimae maiestatis regiae fieret executio. A qua executione, cum ea Thoroniae in effectum venire deberet, infatigabilis pertinen paper damaged⌈[nen]nen paper damaged⌉tiae mulier haec iterum ad maiestatem regiam appellavit, quae [...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉ appellatio legitime non facta, quandoquidem ab executione senten paper damaged⌈[nten]nten paper damaged⌉tiae non appellatur, non est admissa.
Scribitur igitur Dominationi Vestrae Reverendissimae paper damaged⌈[ominationi Vestrae Reverendissimae]ominationi Vestrae Reverendissimae paper damaged⌉ a parte laesa Dominationi Vestrae Reverendissimae, quae eiusdem superinscribed in place of crossed-out cuius⌈cuius quae eiusdem quae eiusdem superinscribed in place of crossed-out cuius⌉ patrocinium implorat [...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉, ut illi strenue impartiat et nos ab ea muliere liberet paper damaged⌈[iberet]iberet paper damaged⌉ iuraque nostra, quae a trecentis annis et adhuc in re [...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉ sunt intercessione sua ad serenissimam maiestatem regiam in vigore on the margin⌈in vigorein vigore on the margin⌉ conservet [...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉ oro. Perpendens, si eo in casu iuribus nostris detractaretur paper damaged⌈[ractaretur]ractaretur paper damaged⌉, quae confusio, ne dicam tumultus, apud nos exorirentur paper damaged⌈[ur]ur paper damaged⌉ [...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉ semper quando contribuendum est, quod iura nostra non [...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉ fieret si huic observatae legi nedum consuetudini paper damaged⌈[ni]ni paper damaged⌉ [...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉. Quod ut ingenue et sub mutua inter nos paper damaged⌈[s]s paper damaged⌉ [...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉ hic omnibus intolerabile esseob id superinscribed in place of crossed-out Sunt igitur omnes hi and then crossed-out⌈Sunt igitur omnes hi esseob id esseob id superinscribed in place of crossed-out Sunt igitur omnes hi and then crossed-out⌉ [...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉ apud serenissimam maiestatem regiam in maiori aestimatione paper damaged⌈[ione]ione paper damaged⌉ [...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉ Aviculae ploratus haberi conveni[...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉ nobis hic omnibus non defuturam confido. on the margin⌈nobis hic omnibus non defuturam confido.nobis hic omnibus non defuturam confido. on the margin⌉ Quam Dominus Deus quam diutissime paper damaged⌈[tissime]tissime paper damaged⌉ [...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉.
Ex Heilsberg, XVII Iulii MDXLI.