» Korpus Tekstów i Korespondencji Jana Dantyszka
Copyright © Pracownia Edytorstwa Źródeł i Humanistyki Cyfrowej AL UW

Wszelkie prawa zastrzeżone. Zabrania się kopiowania, redystrybucji, publikowania, rozpowszechniania, udostępniania czy wykorzystywania w inny sposób całości lub części danych zawartych na stronie Pracowni bez pisemnej zgody właściciela praw.

List #2161

Ioannes DANTISCUS do Tiedemann GIESE
Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1539-06-06, postscript 1539-06-09

Regest polski:

Dantyszek dziękuje Giesemu za słowa pociechy [po śmierci matki].

Podziela jego opinię w kwestii sejmu [pruskiego].

Na życzenie kasztelana gdańskiego [Achacego Cemy] Dantyszek napisał do króla [Zygmunta I] list polecający w sprawie jeziora Drużno, przy okazji prosząc o przełożenie sejmu [pruskiego] na dzień św. Michała [29 września].

Obszerniej sprawę wyłożył podkanclerzemu [Samuelowi Maciejowskiemu]. Doradził też kasztelanowi gdańskiemu, by wraz z wojewodą [malborskim Jerzym Bażyńskim] i innymi panami napisali do króla w tym samym duchu. Dantyszek chciałby, aby list ten został przysłany otwarty i opatrzony pieczęciami znaczniejszych panów — wyśle go przez swojego posła wraz z własnym.

Podobnie jak Giesemu, któremu odpisał jedynie kasztelan chełmiński [Mikołaj Działyński], żaden z panów nie odpisał Dantyszkowi [w sprawie przesunięcia terminu sejmu], odpowiedziała mu natomiast rada Elbląga, lękliwie opowiadając się za zachowaniem terminu 15 czerwca, o ile inni na to przystaną. Dantyszek zawiadomi Giesego o nadejściu kolejnych odpowiedzi.

Dantyszek nie wysłał napisanego 6 czerwca listu do Giesego błędnie oceniwszy plany posłańca. Tymczasem otrzymał kolejny list od rady m. Gdańska. Zgadza się ona z listem wojewody pomorskiego [Jerzego Konopackiego] skierowanym do Giesego. Dantyszek nie wątpi, że podzielą ich opinię również wojewoda malborski i kasztelan gdański, nie dba natomiast o zdanie wojewody chełmińskiego [Jana Luzjańskiego], który nie zwykł uczestniczyć w zjazdach. Jest też przekonany, że kasztelan elbląski [Ludwik Mortęski], poinstruowany przez innych, również złoży swój podpis.

W takim przeświadczeniu Dantyszek przygotował koncept listu od Giesego, wojewodów i kasztelanów do króla. Prosi, by Giese uzupełnił koncept wedle swojej woli i gotowe pismo, po jego podpisaniu i przyłożeniu pieczęci, wysłał pozostałym panom, on sam zaś zadba, by wraz z jego własnym listem w tej samej sprawie, trafiło ono do króla.

Radzie Gdańska doradził, by wraz z radą Torunia oraz radą Elbląga uczynili tak samo, nie wysłał im jednak wzoru pisma. Prosi, by zrobił to Giese. Sugeruje, by już teraz poprosić króla o pozostawienie panom swobody wyboru miejsca sejmu w razie pojawienia się w Grudziądzu na św. Michała zarazy.

Cieszy się z poprawy zdowia Giesego.


            odebrano 1539-06-10

Rękopiśmienne podstawy źródłowe:
1czystopis język: łacina, autograf, address in secretary's hand, BCz, 245, s. 183-186, 213-214

Pomocnicze podstawy źródłowe:
1regest język: polski, XX w., B. PAU-PAN, 8249 (TK 11), k. 88

Publikacje:
1CEID 1/2 Nr 66, s. 240-244 (in extenso; angielski regest)

 

Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny

 

Reverendissimo in Christo Patri et Domino, domino Tidemanno Dei gratia episcopo Culmensi, fratri et amico carissimo et honorando

Reverendissime in Christo Pater et Domine, frater et amice carissime ac honorande.

Salutem et fraternam commendationem.

Ex litteris Dominationis Vestrae Reverendissimae libenter ac confirmatiori animo consolationem accepi et admisi non gravate voluntatique divinae meam subieci. Quae, quid nobis expediat, melius quam nostra novit habeoque Dominationi Vestrae Reverendissimae pro ea fraterna propensione gratiam.

Ceterum quae ad conventum nostrum pertinent, quemadmodum ea Dominatio Vestra Reverendissima prudenter dispexit, non sunt a sententia mea aliena. Scripsi fere ad eundem modum generoso domino castellano Gdanensi, qui in negotio Lacus Drausen ad maiestatem regiam mittere destinaverat et meas commendatitias postulavit. In quibus ultima mensis praeteriti, quomodo et quibus de causis conventus noster infectus manserit, serenissimae maiestati regiae descripsi, petens, cum sic accidisset et tempus per moram deflueret neque adeo essent causae arduae tractandae, quae celeritatem exigerent, ut sua maiestas praeteritum in futurum, pro die sancti Michaelis, nostrum congressum transferret.

Eamque rem latius reverendo domino vicecancellario declaravi, amice cum eo expostulans, quod communis salutis nostrae non habita fuisset ratio, quae plerumque in acie, ubi referire licet, tutior esse, quam in peste non viso hoste, solet.

Utque in hanc sententiam dominus castellanus cum magnifico domino palatino et aliis vicinis dominis maiestati regiae scriberent, consului. Placetque, si in iis ad aulam mitti debent litterae, ut sint apertae et potiorum dominorum sigillis obsignatae. Quas per meum nuntium meis adiunctis perferri curabo.

Quod scribit Dominatio Vestra Reverendissima ab aliis dominis praeterquam a domino castellano Culmensi nullam ea in re significationem seu responsionem se recepisse, idem mihi contigit, Elbingenses tamen rescripserunt, qui putant diem XV Iunii formidine quadam ducti servandum, si in hoc ceteri consenserint. Quicquid ad me ab aliis dominis deferetur, Dominationem Vestram Reverendissimam non latebit, ut communi consilio, quid in iis faciendum, cum primis statuer[e] possimus.

Quod reliquum est, Dominationem Vestram Reverendissimam restitui prosperrimae valetudini fraternoque amori commendatum me esse opto summopere.

Ex Heilsberg, VI Iunii MDXXXIX.

Reverendissimae Dominationis Vestrae {Reverendissimae} frater integerrimus Ioannes episcopus Varmiensis scripsit

Postscript:

Postquam VI-a huius has absolvissem, ratus eum, qui mihi reddidit litteras, Dominationis Vestrae Reverendissimae nuntium fuisse, continui illas hucusque. Interim scripserunt ad me domini Gdanenses, qui cum litteris magnifici domini palatini Pomeraniae ad Dominationem Vestram Reverendissimam datis consentiunt, neque ambigo, quin et dominus palatinus Marienburgensis cum castellano Gdanensi, a quibus nondum recepi responsum, huic sententiae ac<ce>dent. Nihil moror dominum palatinum Culmensem, qui conventibus nostris interesse non solet, quod tamen fit sine periculo. Dominum castellanum Elbingensem ab aliis instructum non gravate subscripturum mihi persuadeo.

Concepi igitur, quibus modis a Dominatione Vestra Reverendisima et aliis dominis palatinis et castellanis serenissimae maiestati regiae (salvo tamen meliori iudicio) scribendum esset, et hoc, consilio Dominationis Vestrae Reverendissimae, patentibus et mihi fidem facientibus litteris, quod exemplum, ut in scheda est, Dominatio Vestra Reverendissima ad formam debitam suo arbitratu, cui libenter cedo, conferre dignabitur a seque subscriptum et sigillatum aliis mittere dominis. Non erit palatino Pomeraniae difficile, quo in Mevam deferatur. Sicque tandem, cum hoc scriptum sigillis firmatum ad me perveniet, sine mora cum meis, in quibus copiosius omnia adnotabo, ad serenissimam maiestatem regiam perferri curabo.

Rescripsi dominis Gdanensibus, ut cum Thoronensibus et Elbingensibus facerent similiter, modum autem, quem scheda habet, non praescripsi. Et ne quid durius, quod aliquando solent, litteris suis insererent, expediret mihique gratum faceret plurimum Dominatio Vestra Reverendissima, ut ad eos formam mitteret. Quamprimum eas litteras accepero, promissa opera non deerit. Esset tamen addendum, si videbitur, ut a maiestate regia peteretur, si in Graudencz pro festo sancti Michaelis contagio quaedam esset pestis, ut liceret dominis locum eligere salubriorem, quae singula iudicio permitto Dominationis Vestrae Reverendissimae.

A qua non vulgariter gaudio sum affectus, quod sic se in prospera valetudine confirmatam sentiat, ut quovis tempore ad conventum se conferre possit. In ea ut Dominus Deus eandem diutissime conservet, precor ex animo.

Datae IX Iunii etc.