» Korpus Tekstów i Korespondencji Jana Dantyszka
Copyright © Pracownia Edytorstwa Źródeł i Humanistyki Cyfrowej AL UW

Wszelkie prawa zastrzeżone. Zabrania się kopiowania, redystrybucji, publikowania, rozpowszechniania, udostępniania czy wykorzystywania w inny sposób całości lub części danych zawartych na stronie Pracowni bez pisemnej zgody właściciela praw.

List #377

Ioannes DANTISCUS do Mercurino Arborio di GATTINARA
Paredes de Nava, 1527-10-07

Regest polski:

Dantyszek prosi Gattinarę o wybaczenie, iż trzy dni wcześniej nie towarzyszył mu w uroczystym wjeździe do Palencji. Stało się tak z powodu zakazu wydanego przez cesarza [z powodu zagrożenia zarazą]. Polski poseł obserwował wjazd Kanclerza z oddali i czuł się niczym proskrybowany wygnaniec. Uważa zakaz cesarski za niesprawiedliwy i bezpodstawny i postrzega go jako despekt w stosunku do władcy, którego osobę reprezentuje jako poseł. Zastanawia się, czy to on sam z nieznanego sobie powodu popadł na niełaskę cesarza, czy też król Polski przestał być uważany przez Karola V za przyjaciela, mimo iż ostatnio zawarł traktat z bratem cesarza [arcyksięciem Ferdynandem].

Dantyszek cieszy się z dobrego przyjęcia kanclerza przez cesarza i środowisko dworskie, ostrzega go jednak, aby zanadto nie ufał pochlebcom. Wyraża nadzieję, że cesarz będzie postępował rozumniej niż dotychczas. Żałuje, że nie był obecny przy żartobliwej rozmowie Gattinary z Lalemandem o tym, że broda jest atrybutem dobrych ludzi.

Prosi o wiadomość, kiedy cesarz planuje opuścić Palencję. Pyta, czy będzie mu wolno podążyć za dworem.




Rękopiśmienne podstawy źródłowe:
1brulion język: łacina, autograf, AAWO, AB, D. 66, k. 153r
2kopia język: łacina, XX w., B. PAU-PAN, 8241 (TK 3), a.1527, k. 47-48

Publikacje:
1CEID 2/3 (Supplement Letter No. 79) s. 310-312 (in extenso; angielski regest; polski regest)

 

Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny

 

Illustris et Magnifice Domine. Commendationem plurimam.

Nudius tertius, cum Excellentia Tua iuncta aliis, qui eam honoris causa comitabantur, Palenciam intraret, et ego sequebar a longe, cumque iam essem ad istiusmodi ingressum proximus, ne mecum tota societas contaminaretur, quo mandatis caesareae maiestatis satisfieret, ab introitu me continui, sicque circa muros obequitans non sine animi maerore multa inter eundum mecum reputans, huc in exilium proscriptus, diverti. Quod certe huic personae, quam fero, regiae non potest esse non ignominiosum, praesertim cum neque iusta causa subsit, ob quam ab aula arceor scurris alias et inferioribus hominibus non interdictam, ut ne amicos quidem in ea invisere liberum fuerit neque me quisque etiam ut usu receptum est ubique ob crimen exilio dignum condemnavit vocabiturque haec causa aliquando in dubium ut illa Ovidii , de qua adhuc est quaestio, cur extorris apud Scythas egerit. Neque scio, si propter regem meum huc relegatus sum, quod semper maiestatem caesaream summa benevolentia et observantia sit prosecutus et quod cum fratre eius nuper foedus novum et arctum percusserit, vel si ego promeruerim, qui semper fui caesareus , quod iam ter in Hispanias missus et novissime non semel indignis modis affectus triennium hic transegerim. Utcumque fit, non fit sine meo magno dolore et dedecore personae, quam in hac tragoedia repraesento. Dabit igitur Excellentia Tua veniam, si propensioni meae, qua honoris causa in Palenciam comes esse volui, non satisfecerim, oportet enim me hic plus oboedire caesari, quam mihi, quam vel dignitati meae , quae ad hunc modum tractatur. Sed de iis hactenus.

Gratum mihi est summopere quod adeo honorificus in Tuam Excellentiam caesar fuerit et tam humaniter in colloquium admiserit. Det ei Deus clariorem intellectum, ut videns videat, et audiens audiat. Neque mihi minus gratum fuit responsum Tuae Excellentiae, quod de barba sua Ioanni Lalemant dedisse fertur, utpote se boni viri nutrivisse barbam, innuens in barbam illius, quae nihil umquam istiusmodi habuit. Cuperem et ego adesse, si liceret, spectator vultuum compositorum, qui blande toties tibi arridebunt cum felle praecordia madeant. Tu vero plus quam Ulixes in hac tam probata aetate et prudentia ab istis Syrenibus, quas superioribus diebus praeternavigasti incorruptus, non capieris. Non est Tuae Excellentiae incognitum hoc Graecum adagium una manu panem altera lapidem.

Velim fieri certior quando maiestas caesarea ex Palencia solvet, et si illam sequi licebit nec ne, cum iam hic in istis pulveribus, ut reor, satis poenarum dederim, ne si me in hoc luto pluviae offendent , exitus occludatur.

Quod reliquum est, me Tuae Excellentiae commendo atque dedo et rogo in suorum me numero habere non dedignetur.

Datae in Parietibus Dealbatis, 7 Octobris 1527.