» CORPUS of Ioannes Dantiscus' Texts & Correspondence
Copyright © Laboratory for Source Editing and Digital Humanities AL UW

All Rights Reserved. No part of this publication may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopy, recording or any other information storage and retrieval system, without prior permission in writing from the publisher.

Letter #3447

[Ioannes DANTISCUS] to Andrzej ZEBRZYDOWSKI
Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1548-10-16


Manuscript sources:
1rough draft in Latin, in secretary's hand, AAWO, AB, D. 70, f. 386r-v
2office copy in Latin, in secretary's hand, AAWO, AB, D. 70, f. 391r (b.p.)
3rough draft in Latin, in secretary's hand, AAWO, AB, D. 70, f. 385r-v

Auxiliary sources:
1register in Polish, 20th-century, B. PAU-PAN, 8250 (TK 12), f. 579-581

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

Binas his diebus a Reverendissima Dominatione Vestra litteras accepi, quarum alterae 24 Septembris, alterae vero 7 huius datae erant. Respondebo igitur prioribus prius. Causa domus, quam ab affini meo Georgio Scholtz Reverendissima Dominatio Vestra Thoroniae emit, mihi videtur aequissima, ita ut mirari satis nequeam, quod in ea emptione magistratus Thoronensis Reverendissimam Dominationem Vestram impedire conetur, cum hoc iam apud illos usitatum et non semel istiusmodi emptiones admissas esse reperiatur. Quare persuadeat sibi Reverendissima Dominatio Vestra me in ea causa illi non defuturum sed omnem adhibiturum diligentiam, ne hic contractus inter Reverendissimam Dominationem Vestram et affinem meum irritus fiat idque iam partim in superiore Graudentino harum terrarum conventu curassem, si per valetudinem eo me conferre potuissem. Et quoniam nondum intellexi causam hanc in eo conventu propositam fuisse, integra mihi adhuc reservata est in futuro conventu eius mentionem faciendi et Reverendissimae Dominationis Vestrae affinisque mei defendendi opportunitas et facultas. Quam pro meo in Reverendissimam Dominationem Vestram studio non negligam, quando ipsa quoque, ne sibi et affini meo desit, providebit.

De canonicatu ecclesiae suae Wladislaviensis, qui olim morte Stanislai Rzeczicza poenitentiarii in Romana Curia vacuus factus nepoti meo Gaspari Hannovio iuris utriusque doctore on the marginiuris utriusque doctoreiuris utriusque doctore on the margin, per Sedem Apostolicam collatus est, de quo in posterioribus scribit, rem ita cum eo communicavi. Is cum intellexisset, quas Reverendissima Dominatio Vestra pro eo canonicatu offert condiciones, nempe Gdanensem ad Divam Virginem parochialem et officialis munus, gratias quidem illi una mecum on the margin, in the hand of Johann Lehmannuna mecumuna mecum on the margin, in the hand of Johann Lehmann pro ea benevolentiae significatione agendas censuit. Verum a parochialibus ecclesiis, quod iis sit animarum ars artium, id est cura animarum coniuncta, et ab officialis, id est iudicis, officio, quo nihil itidem periculosius praesertim hoc tempore, cum status et condicio rerum ecclesiasticarum adeo apud eos homines viluerit, ut neque divina neque humana iura sine contemptu apud eos habeantur on the margin, in the hand of Johann Lehmannpraesertim hoc tempore, cum status et condicio rerum ecclesiasticarum adeo apud eos homines viluerit, ut neque divina neque humana iura sine contemptu apud eos habeanturpraesertim hoc tempore, cum status et condicio rerum ecclesiasticarum adeo apud eos homines viluerit, ut neque divina neque humana iura sine contemptu apud eos habeantur on the margin, in the hand of Johann Lehmann, ita superinscribed in place of crossed-out adeoadeo ita ita superinscribed in place of crossed-out adeo se abhorrere dixit, ut nequicquam in vita magis sibi fugiendum statuerit ob idque, dum novem annis in Urbe egerat, multarum parochialium in Polonia et alibi adipiscendarum occasionem studio volensque semper praetermisisset. Proinde, etsi cuperet Reverendissimae Dominationi Vestrae plurimum gratificari, has tamen condiciones suscipere nec posset, nec auderet.

Quam hac in re sententiam eius cum AAWO, AB, D.70, f. 386v audissem, non potui non probare. Est enim certe animarum sollicitudo et iudicis provincia superinscribed in place of crossed-out officiumofficium provincia provincia superinscribed in place of crossed-out officium onus summum ac multis written over orumorumisis written over orumque adscribedqueque adscribed periculis written over orumorumisis written over orum plenum. At si quid aliud fuisset, quod huiusmodi onere vacuum, aequam etiam haberet opimi huius sacerdotii compensationem, melius et nepos superinscribedet neposet nepos superinscribed, quid sibi superinscribed in place of crossed-out nepotinepoti sibi sibi superinscribed in place of crossed-out nepoti sequendum, nepos et ego, quid illi suadendum esset, considerare potuissemus, quamquam tamen ipsemet post potius hunc canonicatum possidere cupiat, cum ideo, quod nativae suae dioecesis sit, tum quod in ea ecclesia, dum nuper transisset, vehementer sibi placuerint omnia.

Peto itaque a Reverendissima Dominatione Vestra maiorem in modum, ut cum idem nepos propinquitatis iure aliisque de causis mihi superinscribedmihimihi superinscribed non vulgariter carus sit diplomataque apostolica certissima et efficacissima habeat et tantopere nativam ecclesiam suam amet hanc Wladislaviensem ecclesiam ceu eam, sub qua natus est, amet, ut inquam, illum sive doctoris, quo et ab antecessore suo Rzeczicza idem canonicatus semper possessus est sine nobilitatis aut alio quovis titulo, ea facilitate on the marginea facilitateea facilitate on the margin in possessionem venire sinat faciatque, ut et Sedis Apostolicae litteris, prout par est on the marginprout par estprout par est on the margin, libenter suo cum capitulo obtemperare et mihi pro nepoti diligenter scribenti gratificari voluisse videatur, cum ipse maxime cupiam Reverendissimae Dominationi Vestrae gratificari et obsequi in omnibus, ut etiam quempiam sanguinis mei apud ecclesiam Reverendissimae Dominationis Vestrae, qui hoc praestet, habeam on the margin, in the hand of Johann Lehmanncum ipse superinscribedipseipse superinscribed maxime cupiam Reverendissimae Dominationi Vestrae gratificari et obsequi in omnibus, ut etiam superinscribedetiametiam superinscribed quempiam sanguinis mei apud ecclesiam Reverendissimae Dominationis Vestrae, qui hoc praestet, habeamcum ipse maxime cupiam Reverendissimae Dominationi Vestrae gratificari et obsequi in omnibus, ut etiam quempiam sanguinis mei apud ecclesiam Reverendissimae Dominationis Vestrae, qui hoc praestet, habeam on the margin, in the hand of Johann Lehmann. Id quod mihi vehementer gratum futurum ac mutuis benevolentiae officiis semper compensandum statuam.

De ipso nepote meo hoc etiam on the marginhoc etiamhoc etiam on the margin promittere etiam non dubito habituram in eo Reverendissimam Dominationem Vestram canonicum, cui prae ceteris favisse et opem sua auctoritate tulisse numquam poenitebit. Rediturus est Wladislaviam petendae possessionis ergo, cum ad has meas litteras Reverendissima Dominatio Vestra responderit, ut prius hinc, quae sit eiusdem voluntas quidque apud se mea ista commendatio ponderis habuerit on the marginquidque apud se mea ista commendatio ponderis habueritquidque apud se mea ista commendatio ponderis habuerit on the margin, exactius ambo cognoscamus. Eum igitur ut tum omnibus modis adiutum velit, iterum atque iterum impense rogo.

Dominus Iesus incolumem florentemque perpetuo servet Reverendissimam Dominationem Vestram. Cui me, nepotisque mei negotium istud et honestum, et aequum studiosissime et intime commendo.

Dat(ae) or Dat(um)Dat(ae)Dat(ae) or Dat(um) Heilsperg, 16 Octobris 1548.

Postscript:

AAWO, AB, D.70, f. 391r

Reverendissime et Observandissime mi Domine.

Ut in iis, quae pro nepote meo scripsi, Dominatio Vestra Reverendissima se exorabilem et benignam mihi exhibere velit, quantum possum, oro diligentius, ubi vicissim necessitudine iunctus ms. iunctis(!) iunctusiunctus ms. iunctis(!) Dominationi Vestrae Reverendisimae ex usu et re esse potero, propensissimum me offero et ad quaevis alia officia et superinscribedofficia etofficia et superinscribed obsequia quaecumque scivero grata Dominationi Vestrae Reverendissimae futura.

Cui me iterum atque iterum cum nepote meo commendo etc.

AAWO, AB, D.70, f. 385r

[1]Domino Vladislaviensi

Causa domus, quam ab affini meo, Georgio Schultz superinscribedGeorgio SchultzGeorgio Schultz superinscribed, Reverendissima Dominatio Vestra Thoroniae emit, mihi videtur aequissimam, ita ut mirari satis nequeam, quod in ea emptione magistratus Thorunensis Reverendissimam Dominationem Vestram superinscribed in place of crossed-out eandemeandem Reverendissimam Dominationem Vestram Reverendissimam Dominationem Vestram superinscribed in place of crossed-out eandem impedire conetur superinscribed in place of crossed-out conenturconentur conetur conetur superinscribed in place of crossed-out conentur, cum hoc iam apud illos receptum sit superinscribedsitsit superinscribed et non semel huiusmodi venditiones admissae sint.

Quare persuadeat sibi Reverendissima Dominatio Vestra me superinscribed in place of crossed-out nosnos me me superinscribed in place of crossed-out nos in illa causa ei non defuturum, sed omnem adhib stain[] staineam adhibiturus sum diligentiam, ne hic contractus inter Reverendissimam Dominationem Vestram et affinem meum imped irritus fiat irritus, idque fortassis iam partim in superiori Graudentino harum terrarum conventu cuAAWO, AB, D.70, f. 385vrassem, si illi ob adversam valetudinem mihi interesse licuisset. Verum, cum sciam illam necdum ibi superinscribedibiibi superinscribed coram dominis harum terrarum consiliariis esse propositam, erit servata mihi est integra eius in futuro conventu mentionem faciendi et partes Reverendissimae Dominationis Vestrae et affinis mei defendendi, utque R nec ipsa sibi, nec affini meo desit Reverendissima Dominatio Vestra, plurimum rogo.

Cui cupio esse commendatissimus atque eandem felicissime cum omnium rerum successu valere opto.

Dat(ae) or Dat(um) Dat(ae) Dat(ae) or Dat(um) Heilsberg, XVI Octobris MDXLVIII.

[1 ] here abandoned first draft of the letter follows