Reverendissimo in Christo [patri ac domino,] domino Ioanni Dei gratia [episco]po Culmensi ... [ob]servandissimo

Reverendissime in Christo pater ac domine mi observandissime. Solitam commendationem.

Debilitatus ex fluxu ventris et frequenti, immo assidua litterarum scriptione, quae me enecat, cogor brevibus ad copiosas Vestrae Reverendissimae Paternitatis respondere. Respondi tamen, ut puto, re ipsa votis Vestrae Reverendissimae Paternitatis, cui mitto privilegium ad nundinas pro oppido eius Wambresno. Mitto et mandatum regium ad dominum Kostka, cui, ut videbit, non sine aculeis scribitur . Scribo ego quoque ad illum commonefaciens hominem de insolentia sua, a qua nisi sibi caverit, irritabit animum in se regium: puto, si sapit, acquiescet monitis meis et ubi non fecerit, sibi imputabit, si quid illi praeter spem evenerit.

Nicolaus Holste non est hic visus. Ego tamen non recordor, quod ille adversus reverendissimum dominum episcopum Varmiensem verbis excessisset in ea causa, ad quam discutiendam ego quoque eram deputatus et interfui partium controversiis, si tamen veniet huc, dabo operam, ut nihil obtineat, quod merito displicere debeat Vestris Reverendissimis Dominationibus.

Iacobus Campe quid et quibus coloribus impetravit a maiestate regia, intelliget lectis exemplis litterarum regiarum, quae mitto, unde coniciet, si profectum aliquem afferre debent vel possunt, quae suppressa veritate per eius amicos, quos hic non paucos habet, pro illo impetrata sunt. Bene factum fuisset, si quemadmodum se res cum illo habuit, mox ex conventu ad maiestatem regiam perscripsissent Dominationes Vestrae.

Male me habuit impudentia domini Kostka, quam ex litteris Vestrae Reverendissimae Dominationis legi maiestati regiae, quae illius stultitiam indigno animo ferens, vituperavit, quod tamen adhuc ego illi aperire litteris, quas nunc ad eum scribo, nolui, sed suadeo ei, ne se exosum reddat his, inter quos vivit, sed cumprimis Vestrae Reverendissimae Dominationi. Exspectabo, quemadmodum ille respondebit consiliis meis.

Quando dominus castellanus Gdanensis ad nos veniet, praebebo me illi totum et sincerum, praesertim in his, quae pertinent ad rem publicam terrarum Prussiae. Quod hactenus neque dominus Ioannes a Werden neque alius ex Gedanensibus aliquid significaverit maiestati regiae, quid et quemadmodum res cum Lubecensibus sit composita, non placet maiestati regiae, quae tanto indignius fert, quod ad alios quosdam in aulam regiam quam ad suam maiestatem dominus Ioannes maluit omnia perscribere. Haec ideo scribo, sciens Vestram Reverendissimam Dominationem faventem esse amicum domino Werden, ut illum in posterum cautiorem reddat. Pro novis, quae mihi scripsit Vestra Reverendissima Dominatio, ago illi ingentes gratias, quibus oblectabatur maiestas regia. Cui omnia legi et dixi ea ratione a Dominatione Vestra Reverendissima mihi scripta fuisse, ut per occasionem maiestati suae perlegerentur a me, quod grato suscepit animo maiestas regia.

Universales etiam mitto ad Pomesaniensis dioeceseos utriusque status homines, verum copiam expeditionis desuper in urbe mittere non potui, quod exemplar illius numquam vidi neque ubi sit, scio, proinde requirendum potius censerem de hoc reverendissimum dominum episcopum Cracoviensem.

Dominus Kostka etiam si velit, non poterit ulla in re hic nocere Vestrae Reverendissimae Dominationi, quae hic non pauciores habet amicos quam ille et maiorem gratiam principum, si quid tamen illi salis est, temperabit sibi post meam admonitionem, quam cum praesentibus illi mitto per Vestram Reverendissimam Dominationem, mittendam etiam, si satisfecerit mandatis regiis, proderit futuris etc.

Nova apud nos pauca habentur. Oczyesky notarius terrae Cracoviensis, quem ante suum ex Cracovia discessum regia maiestas in Turciam allegaverat, Cracoviam rediit omniaque, pro quibus illuc erat missus, ex animi maiestatis regiae sententia confecit et in omnibus, quae in mandatis acceperat, optatum obtinuit responsum. Habet etiam secum nuntium vaiewodae Transalpinensis. Cum huc venient et referent, quae attulerunt, non sinam esse incognitum Vestrae Reverendissimae Dominationi.

Otto Henricus et Philippus comites et palatini Rheni miserunt huc ad maiestatem regiam per proprium famulum litteras, quibus modeste imprimis cohortantur maiestatem regiam de dotis exsolutione aviae suae, deinde postulant a maiestate regia dari illis locum et diem ad quem uterque aut saltem unus eorum venire vellet et tam de hoc quam de aliis, quae utrique parti prodesse possent, tractaturi essent. Verum iniecta videtur spes, quod istorum ducum, si non uterque, saltem unus esset postulaturus filiam maiestatis regiae in uxorem, quod Deus secundet.

Dominus noster Nipschycz non admodum recte valet idque ob nimiam sobrietatem et continentiam bubonibus nunc laborat, sed formidamus, ne proemia sint illius mali, quod a Gallis apud nos nomen accepit. Hoc mali genus tam diligenter his diebus proxime lapsis quaesivit, non secus quam si XX-ti annorum esset. Nunc angitur estque inter spem et metum, caveam tamen egredi non audet. Dominus sit adiutor eius.

De concordia cum Mosco nondum despondimus animum, utinam non fallamur. Arte geritur res, sed quae mihi non omnino probatur, felicitas tamen maiestatis regiae per Dei clementiam omnia vertet in bonum exitum. In praesens nihil est, quod scribam amplius, solum ut me solito amori Vestrae Reverendissimae Dominationis iterum commendem, optans, ut felix sit et incolumis.

Datae Vilnae, 7-ma Novembris MDXXXIII.

Vestrae Reverendissimae Paternitati obsequens episcopus Premisliensis scripsit