Reverendissimo in Christo Patri ac Domino, Domino Ioanni episcopo Warmiensi etc., maecenati patrono et domino suo perpetua fide colendo.

Salutem plurimam dico.

Serius, quam par erat, Celsitudinis Tuae, illustrissime Princeps, nactus sum litteras, quae si in tempore ad me pervenissent, consilio Celsitudinis Tuae non tantum non libenter acquievissem, verum etiam gratissimum fuisset tam expectatam occasionem offeri, non tam written over tantum⌈tantum tam tam written over tantum⌉ patriam, parentes, fratres et quicquid mihi vel sanguine, vel affinitate iunctum est, quam Celsitudinem Tuam coram videndi. Iam enim dudum exoptabam mihi aliquam oportunitatem dari, qua iam olim ex facie cognitam nunc scriptis et rebus coniunctissimam complecterer, exoscularer, eiusque iucundissima fruerer consuetudine, contemplarer administrationem, quam non nisi exactissimam iudico. Sed cum hanc integram hiemem fugiens pestem in diversis regionibus peregrinatus essem vixque me studiis loco solito abdidissem, allabuntur carmina cum epistula Celsitudinis Tuae , quibus in patriam revocabar, si quicquam periculi esset labis grassantis. Quod ut legi, non parum ignaviae meae stomachabar me non potius Prussiam statim petiisse, ubi non tantum iucundissimis confabulationibus parentum iam senio confectorum fructus essem, verum habuissem, cuius maturitate et prudentia inscitia adolescentiae meae erudiretur. Sed quod factum est, infectum fieri non potest. Studia mea repetii, quibus perdius ms. indius(!) ⌈perdiusperdius ms. indius(!) ⌉ pernoxque inhaereo, pestis evanuit necque quicquam auditur, quod mihi iustam fenestram abeundi aperiret. Decem igitur illi ioachimici, quos a liberalitate Celsitudinis Tuae accepi, praesidio meis studiis fuerunt. De quibus octo statim expendere coactus sum, cuidam mihi hoc biennio privatim Institutionum Iustiniani BCz, 1597, p. 1020 quattuor libros enarranti, reliquos duos sumptibus impendere hidden by binding⌈[ere]ere hidden by binding⌉. Pro quibus Celsitudini Tuae nunc dignas gratias habere quidem possum hidden by binding⌈[um]um hidden by binding⌉, agere vero vel referre minime, in tempore enim mihi afferebantur, cum loculi sic peregrinationibus exhausti essent hidden by binding⌈[t]t hidden by binding⌉, ut vix teruncius restaret, ob quod etiam gratissimi fuerunt hidden by binding⌈[t]t hidden by binding⌉. Sed cum iam Celsitudinem Tuam familiariter ita, uti meis congerroni hidden by binding⌈[i]i hidden by binding⌉bus soleo, semel coepi confabulari, oro obsecroque, ne Celsitudo Tua in malam partem accipiat, si cum ea liberius ac demisse{t} collocutus fuero, non iam cum reverendissimo principe meo, verum maecenate written over i⌈iee written over i⌉ patrono ac patre verba facere puto, quod ut credam, Paraenesis illa tua longe humanissima me incitat, iubet et cogit. Cum satis superque diu de rebus hidden by binding⌈[s]s hidden by binding⌉ meis deliberarem et exquirerem, quidnam praecipue studiis meis conduceret, decrevi me inde alio conferre ob multas hidden by binding⌈[s]s hidden by binding⌉ rationes, verum cum nusquam locus commodior occurreret, coepi nonnihil ambigere et consilium initum repudiare. In Italiam hidden by binding⌈[am]am hidden by binding⌉ me quidem invitabat clarissimus ille orator Bembus Sanosarius Vida, in Galliam Budaeus cum reliquis doctissimis viris, verum utriusque aditum mihi praeclusit caeca illa Dea innitens globo , in patria delitescere neque consultum esse duxi, neque adhuc duco, cum admodum 1adulescens sim neque quicquam solidi in praecipua doctrina nactus, nil dubito, quin si hac aetate ab honestissimis scholis avellerer, me non tantum mihi consummati in usum reipublicae allaturum, verum etiam ea oblivioni mandaturum, quae nunc qualicumque cum laude incoepi. Postremo iam omni moto lapide mihi occurrit Lovanium Inferioris p. 1021 Germaniae, ut scis, celeberrimum gymnasium, mihi saepius a praestantibus viris commendatum, quod cum non tantum audirem variarum sectarum turbinibus carere, verum etiam humanissimis civibus praeditum esse. Consultum fore studiis meis credidi, si ibi unum atque alterum, si fieri posset, annum degerem. Ad Tuam igitur Celsitudinem tamquam ad sacram anchoram refugio, cuius sententiae et arbitrio consilium hoc meum satis tenue et puerile subiicio oroque, ut Paternitas Tua id in medium consulat, quod aetati meae praecipue usui fore credit, et ad id me praesidio auxilioque suo adiuvet. Ad quem enim alium rectius confugiam? Parentes iam sunt decrepi(?)ti et sic extenuati, ut insigne aliquod praesidium ab eis exspectare supervacaneum sit ac paene nefas ms. nephas(!) ⌈nefasnefas ms. nephas(!) ⌉ . Quicquid in prima aetate opum vel ex patrimonio, vel industria cumulaverunt, id iniuria incendii depopulantis totam patriam eripuit et devastavit. Accedit numerus tot liberorum, quos notoria iniuria afficerem, si paterer in me totum conferri, eosque legitimo patrimonio spoliarem. Amici, si qui sunt, parcent sumptibus, nonulli fortassis etiam perire impensas credunt, quae in bonarum artium notitiam collocantur, nec quicquam litteras ad rempublicam (quales Cyclopes multos reperias) momenti habere credunt. Sed cum Celsitudini Tuae non tantum {non} utilitas studiorum perspecta sit, verum etiam publicis suis No. XLII, p. 169 - 208 testata sit se futuram asylum quoddam meorum studiorum, oro, ne me Celsitudo Tua negligat, sed iuvet feliciter supremam manum imponere rebus p. 1022 magnis impensis meorum inceptis. Hoc, qualicumque acessione litterarum, quam hactenus ingeniolo meo feci, procul dubio hidden by binding⌈[o]o hidden by binding⌉ in tanta paenuria doctorum iam hoc efficere possem, ut me etiam honestissime sustentarem, sed cum longe alium scopum mihi praefixerim patriaeque illustrationem honorem et utilitatem privatis commodis praetulerim, quicquid meis studiis impenderis, non mihi, sed patriae atque adeo toti written over ae⌈aeii written over ae⌉ tuae provinciae collatum credas. Quod si Celsitudo Tua non restiterit, verum auctor ms. author(!) ⌈auctorauctor ms. author(!) ⌉ erit meae profectionis Lovanium versus, ego ad futuram Sexagesimam , ut vocant, vel citius in patriam cum tota mea supellectile advolavero indeque soluta navi felicibus ventis Deo volente in Inferioris Germaniae partes aliquantisper concessero. Interea tamen oro, ne et hic existentis Paternitas Tua obliviscatur. A parentibus nunc nihil sumptuum hidden by binding⌈[m]m hidden by binding⌉ accepi, de reliquo hic diu durare non potero in tanta caritate et paenuria omnium rerum, sed totum me Celsitudini Tuae commendo, quae me inter inhumanos hos homines fame perire non sinet, cui nunc omnia fausta precor. Faxit Christus, ut Paternitatem Tuam salvam et incolumem reversus offendam, cui Tuam Celsitudinem committo optoque, ut diu nobis et patriae pancratice valeat.

Ex musaeo nostro Wittenbergensi, anno a partu Virginis 1540, 19 Aprilis.

p. 1023

Tuae C(elsitudini) or C(elsitudinis)⌈C(elsitudini)C(elsitudini) or C(elsitudinis)⌉ fidelissimus Eustathius a Knobelsdorf