Letter #2457
[Ioannes DANTISCUS] to [Samuel MACIEJOWSKI][Heilsberg (Lidzbark Warmiński)], 1541-07-15
Manuscript sources:
Auxiliary sources:
| ||||||||
Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus
Reverendissime mi Domine.
Exprimere nequeo, quanta laetitia gestiam, quod serenissima maiestas regia, invitis illis, qui benemeritos odio prosequuntur, Dominationem Vestram Reverendissimam episcopatu Plocensi auxerit. De quo paulo post cum Ioanne Holsten, qui feret quinquaginta florenos pe[nes] XXX grossos a Thoronensibus et a magnifico domino palatino Pomer[a]niae florenos X, copiosius, tum de iis, tum etiam de rebus al[iis] plurimis scripturus.
In praesenti mitto negotium cum ill[is] de Monte Regio quomodo transactum sit, ne quid per illos, q[ui], quemadmodum pater eorum, in veritate non stant, mendaci[um] confictum adferatur. Non deesse mihi velit Dominatio Vestra Reverendissima, ut iure meo et ecclesiasticae iurisdictionis libertate, praeter[ea] et regalibus a pontificibus et imperatoribus Romanis praedecessoribus meis et mihi datis, sine istorum impiorum rab[u]larum impedimento frui possum. Quod si iis uti permittitu[r] illustrissimus dominus dux vicinus meus, qui per suos subditos et nesci[o], si eo non iubente, mea regalia impugnare sinit, idem, q[uod] et mihi concedatur.
Sin vero, sit liberum similiter subditis m[eis], qui plerumque multis afficiuntur iniuriis a domino duc[e] et iudiciis eius non semper aequis, ad serenissimam maiestatem regiam appell[are] vel quavis etiam de re conqueri. Satius tamen esset, ut qu[em]admodum hactenus serenissima maiestas regia et aula ab huiusmodi molestiis fuit libera, sic aequae maneret deincep[s]. Sed de iis et aliis paulo post fusius.
Quod reliquum est, me fraterno Reverendissimae Dominationis Vestrae amori et negotia huius adolescentis domini iudicis terrestris districtus Culmensis si[bi] plurimum commendo etc.
Postscript:
Hac hora noster Nicolaus Plotowski appulit. Cui in assequ[en]da parte hereditatis, quae ad Alexandrum proscriptum pertinet, mandato regio nova est intrusa difficultas, quod frater proscri[pti] probatione docere debeat eam partem non ad proscriptum, sed ad s[e] et matrem devolvi. Qua in probatione in tribus terminis a generoso domino thesaurario Mariemburgensi institutis, quemadmodum et serenissimae maiestati regiae scribit, defecit.
Rogo itaque, intercedat pro eo, ut iam plane donatione regia, exclusis iis technis et moris, et sine quavis appellatione parti[um] [fac]ile frui possit. Quod ille inclinata cervice et [ego] omnibus fraternis officiis promereri studebo sedulo. Etc.
Reverendissime in Christo Pater et D[omine], ... observande.
Salutem et fraternorum o[bsequiorum meorum commendationem].
Causam ... , quam cum complicibus suis iure agit contra [subditos] serenissimae maiestatis regiae Lucam Helm et Sebaldum [Wartenberg] [ci]ves Elbingenses contra item quosdam mihi subiectos ..., ut novissime ex Braunsberg scripsi consulatui ... civitatis meae Ressel, inter partes tractandam ... cum illarum consensu concordiam certam componerent, aut si qu... iuridice a partibus postularetur, pro officio suo ....
Quo cum feria secunda post divi Ioannis Baptistae festum, p[rout] a me institutum fuerat, convenissent [s]ubditi regii, cives Elbing[enses], [qui] fide digna testimonia protulerunt ad heredita[tem], [de q]ua lis habetur, ad Reslenses relictam a sacerdote Georgio Langerbein proximiores se in gradu sanguinis esse exigentes a Bartolomeo Vogt et complicibus eius, ut [co]ram consulatu ...li et iudicio sua etiam producerent iura, quibus se ad eam hereditatem potiores arbitrantur, unde planum fieret, quis eorum ad eam hereditatem iustiorem haberet accessum.
Quod Bartolomeus cum suis facturum se prorsus negavit, sed sine quibusvis rationibus hereditatem sibi illam contra tenorem sententiae meae dari integram postulavit, in qua quidem sententia mea liquido expressum est, ut is, qui [p]er contendentes in gradu sanguinis sit proximior hocque probatis testificationibus docuerit, prae reliquis remotioribus ad eam hereditatem admitti debeat.
Quocirca cum subditi regii Elbingenses cum testimoniis suis ius suum, quod ad eam hereditatem habent, clare demonstrassent, parte adversa nihil praeter amarulenta verba pro sui iuris declaratione proferente, requisiverunt a consulatu et iudicio, ut de iis, quae iam Bartolomeus cum suis ex ea hereditate contra omnem aequitatem percepisset, cum propinquitatem suam, ut iuris est, non probasset, arrestaretur et eis de perceptis satisfaceret. Hocque ad eum modum iuridice a consulatu et iudicio factum es[t] arrestatusque fuit Bartolomeus cum suis, ut e[rat] integro die, quo capitaneus meus Reslensis applicare debu[it] [a]tque applicuit ... [c]ausae amissione civitatem non egrederentur, quo parti conquerenti sati[sfactum sit].
Eo die nondum peracto Bartolomeus praeconsulem S... [acc]cessit et protestatus est se servasse a me const[itutum] comparitionis terminum, de arresto vero nullam fecit [men]tionem et sic clandestine pedes civitatem egress[us] ..., postea currus subsecutus est, se ex arresto, s[ub amis]sione causae facto, subduxit. [Ea] omnia, ut acta sunt consulatus Reslensis parti peten[ti] s... scripta dedit.
Ex hac actione ... Bartolomeum cum suis ad hereditatem ... ... clareque comproba{r}verunt nullam habere iuris propinquitatem, quam ... litteris et testibus firmarunt ... ...[prae]terea Bartolomeum cum suis a causa ... decidisse , quod ex ar[resto] ... sub causae amissione facto profugerit illamque peni[tus] [d]eseruerit.
Proinde impense oro, si iterum quer[e]lis suis iniquis impostor ille non abs re ex Elbingo proscriptus et in Monte Regio ex consulatu eiectus serenissimam maiestatem regiam molestare destinaverit, ut, quomodo res acta sit, Dominatio Vestra Reverendissima referat inquietique hominis improbitatem compescat et, quemadmodum meruit, absolvat.
Quod vero impudens nugator Bartolomeus se dicit a sententia mea appellasse, hoc per illum factum non est, quandoquidem alius quispiam ex illius complicibus aderat. Cum sententia mea promulgaretur et is quidem ad dominos consiliarios harum terrarum appellavit, quibus ego vigore regalium meorum et ex vi pactorum praedecessoribus meis concessorum cum libera mea iurisdictione submissus non sum, verum intra decursum unius anni iuxta constitutionum nostrarum continentiam appellationem non est prosecutus, et sic iterum causa haec cassa et deserta mansit.
Ceterum serenissimae maiestatis regiae in ea appellation[e] ne verbo quidem meminit. Quae si etiam ad eius maiestatem extensa fuisset supra annum sine prosecutione iampridem expirasset, fact[a] enim fuit XXVI Ianuarii anni MDXL. Hinc es[t], quod Marsia ille potius, quam Bartolomeus cum suis adhae[ren]tibus nihil in hac causa legitime agere aut praetendere possit, a qua iam toties decidit, etsi senten[tia] mea sub incudem revocari deberet, in qua express[um] est, quod proximior in sanguinis gradu ad hereditat[em] relictam admitti debeat, cum id omnia iura praecip[ue] retractari a iurisperitis nequaquam possit.
Est porro aliud, quod me contra hunc amarulentum rabulam tueb[a]tur, deduci idipsum in notitiam serenissimae maiestatis regiae peto. Sace[r]dos ille , cum percepiss[et] post sororis suae mortem apud Reslenses meos, ub[i] et ille natus erat, quicquid in pecuniis auro et arg[en]to relictum fuit, profugit ad Montem Regium fact[usque] apostata, intestatus e vivis cessit. Unde ... dominus dux vicinus meus, ut ferunt, supra quadringen[tas] marcas nostrates accepit, Bartolomeo non audente [re]luctari. De fundis autem et censibus, quos sacerd[os] ille apostata et intestatus in civitate mea Res[sel] reliquit, iam se audet intromittere non docens, u[t] subditi regii Elbingenses fecerunt, propinquitat[em] se ad eam hereditatem habere putat. Cumque in eo sententiam meam contemnat, rogo Dominationem Vestram Reverendissimam a serenissima maiestat[e] [reg]ia obtinere velit, ut mihi iure meo, quod ab apostat[a] [et in]testato sacerdote ad me devolutum est, uti licea[t] ... ad illustrissimum dominum ducem litteras scribi committat, quarum vigore omne id, quod Bar[tolomeus] ... illis ad me iure pertine[ntibus] ... ab eo et ab eius complicibus possim, ... usurpavit, ne quid offensionis f... relinquo. Cumque in eo nihil, quod con... contra iurium nostrorum ecclesiasticorum sit consuetudin[em, iterum] atque iterum oro, mihi adesse et patrocinari [apud serenissimam] maiestatem regiam velit, ut hoc, quod legitime post[ulo, mihi] concedatur. Qua in re ecclesiasticae nostrae liber[tati com]modabit et mihi plurimum gratificabitur Dominatio Vestra Reverendissima.
[Cui] omnia faustissima , utque hanc longam scriptionem p... se necessaria instructione boni consulat, precor [ex] animo.
Datae Heilsberg, XV Iulii MDXLI.