Reverendissimo in Christo Patri, Domino, domino Ioanni [Dei] gratia episcopo Varmiensi, domino ... suo colendissimo

Reverendissime in Christo Pater et Domine, domine colendissime.

Salutem et obsequiorum meorum commendationem.

Non habeo plane, quod hinc scribam Dominationi Vestrae Reverendissimae, segregatus a curia. Nam propter pestem varie nunc dispersi sumus, alii alio commigrarunt. Rex etiam excedens Cracovia per pagos vicosque vagatur, non nisi cum ambobus cancellariis et cum uno palatino Sandomiriensi. Aulicos etiam a se ablegat et in Russiam militatum mittit cum nonnulla manu stipendiariorum aere suo privato conductorum, cum nos subditi iuvare illum contributione noluimus.

Ego Cracoviae ago securus et sperans in Deo cum ceteris canonicis, nam lues haec non nisi in xenodochiis regnat et kucharcas, scholares, babas, mendicos tollit. Domina nostra de peste hac maiora veris narrare iubet et metum auget, ut seniculum regem extra Cracoviam teneat ac vertet hinc inde, ut scilicet vitam ei producat vectatione, cantu, choreis et id genus frascariis charitiis vel, ut homines dicunt, ut senem alibi quam Cracoviae morti proximae obiciat. Suum hic agit negotium, ut thesauros et res suas omnes, quas sub colore pestis, etiam longe antea, quam pestis suspicio ulla esset, Cracovia extulit, salvas retineat. Cracoviam fugitat, ne in morte senis Cracoviae cum rebus concludatur. Timet episcopum, palatinum, castellanum Cracoviensem, regi filio non fidit. Nollet quidquam ex divitiis suis amittere. Plerique ad fugam eam spectare arbitrantur, ex eo maxime, quod sub fines Regni vagetur, quo facilior sit rerum exportatio. Miseri divites! Quantis sceleribus divitias parant, quantis curis servant, quanto metu, ne amittant, discruciantur! Miseret me dominae, cui uti servus omnia debeo. Cupio illam hoc metu liberari. Non cadet ei capillus de capite manenti apud nos in Regno suo. Numquam enim Polona gens tanta se turpi <tu> dine coninquinavit.

Dominatio Vestra Reverendissima epistulam hanc concerpat nec istas frascas quisquam sciat, quas confidenter ei scribo.

Non est adhuc tanta pestis hic, uti fertur. Sunt quidem aegritudines acutissimae ac violentae, quae dispositos ad hanc luem subito necant. Multi tamen homin[es] Cracovia discesserunt. Omnes maledicunt reginae, quae fuga et praedicatione pestilentiam disseminavit etc. Quam Dominus Deus a nobis ac a populo Christiano procul avertat.

Nova dominus Mauritius, quae audivit, quae vidit, dicet, praecipue de caesare Catholico. De Turcico vero mercatores nostri dicunt cum maxima potentia adventare illum ad Transilvaniam, quam rex Ferdinandus prodit perditque. Hac enim condicione pacem seu indutias cum Turco fertur fecisse, ut omnia, quae in manibus Ferdinandi sunt, ea tuto retineat. Transilvaniam autem in manibus eius non fuisse. Hae igitur indutiae, haec pax potissimam Hungariae partem perdet. Utinam haec vera non sint.

Quod autem Dominatio Vestra Reverendissima tam humaniter ad me scribere dignatur et ad amicitiam recipit, ago illi hoc nomine maximas gratia[s] et hanc tantam illius in me propensionem perpetuis obsequiis meis promereri curabo. Cui me humiliter commendo et ut salva, felix ac laeta quam diutissime vivat, ex animo precor.

Cracoviae, XVIII-a Iunii 1547.

Eiusdem Reverendissimae Dominationis Vestrae servitor Stanislaus Gorski canonicus manu mea