Reverendissimo Domino, domino Ioanni electo episcopo Culmensi ac apud caesaream maiestatem serenissimi Poloniae regis oratori et consiliario, amico carissimo

Reverendissime et carissime mi Domine Praesul.

Officiosam mei commendationem.

Paucis ante diebus miseram meum primum nuntium ad caesaream et catholicam maiestatem, cui etiam ad Vestram Reverendissimam Dominationem dederam litteras, quibus abunde declaravi tam illius maiestati, quam etiam Vestrae Reverendissimae Dominationi, in qua statera pendeant negotia. Quibus profecto nisi per ipsam solam caesaream celsitudinem consulatur, non video modum, ut quispiam alter medicorum hoc letale vulnus curare posset. Nam bis fui cum serenissimo Romanorum rege, apud quem multa egi, omnia tamen frustra, nam tanta eius est industriae ac indolis vis, tanta animi magnitudo, ut propter hanc binam praeclaram dotem iuvenis princeps nesciat, ad quem finem sibi esset declinandum. Consulit enim partim honori suo, partim autem liberorum amore detinetur, quos exspectat pro iuventa sua futuros plures, ob idque advigilat, ut illis quanto maiores titulos et regna relinquat, et ob eam rem trahit negotium Hungaricum ad longiores moras. Quod an futurum sit suae maiestati utile, videbunt alii, mihi nihil perniciosius semper visum fuit, quam nectere moras, nam multi sunt, qui utroque oculo exitum rerum Hungaricalium prospiciunt, ut iuxta eventus sciant se accomodare tempori.

Quicquid tamen fuit, quod ad rem pertinebat, de omnibus intrepide regem Ferdinandum admonebam et praeponebam tam Germanicas simultates illius celsitudini, quam etiam inoblitam regis Franciae sortem eiusque liberorum tractationem etc., nec reliqui aliquid intactum etc. Cuius maiestati, dum me ad caesaream maiestatem non sineret proficisci, protestabar futurum id deinceps magno ad concordiam impedimento. Et ita accidit, nam serenissimus dominus meus rex, posteaquam non fuerim ad caesaream celsitudinem admissus, motus ista iniuria noluit suos oratores, ut statuerat, mittere ad caesaream maiestatem. Accessit etiam, quia caesar nullas suae fidei et salvi conductus litteras oratoribus nostris misit, et ita omnia stant in ancipiti.

Turcarum imperator, dum propensionem suam videt esse parum gratam principibus Christianis (nam inductus erat per principem meum ad ineundam cum Christianis principibus pacem) omnia in contrarium aget et molietur, et ista iam iam aestate maritima expeditione temptabit Italiam, et solus omnia per terram turbabit. Quod si mihi patuisset ad caesarem iter, retinere eum domi potuissemus et tractassemus vel Veneciis vel apud serenissimum Poloniae regem per communes oratores universalem et necessariam pacem, [qui]bus omnibus rebus, habita cum caesarea maiestate intelligentia, servire et consulere scivissem et potuis[sem].

Nam sub his indutiis eo omnem meam industriam locavi, ut me auctore et instrumento princ[eps] meus reipublicae Christianae hoc beneficium reliquisset, sed cogitationes nostrae et studia Dei voluntate et non n[ostro] conceptu transiguntur.

Hic itaque, optime praesul, cogitabis et diligenter perpendes, quam prope iam fu[eri]mus in portum reducti, nec dicere poteris defuisse in nobis aliquid, admonebis autem cae[sare]am maiestatem, ut suos oratores Poloniam mittere dignaretur, quod suae maiestati neque est factu inde[corum] neque etiam durum, ut saltem Turcarum imperator videret, non penitus suam propensionem sperni etc.

Ego autem, quamquam numquam minus sperabam, quam sperem nunc, tamen omnia conabor et revolabo [brevi] iterum Poloniam, nam nunc sum brevi apud Daciae regem futurus, qui videtur indigere op[er]a mea et scripsit, ut ad eum venissem. Non me autem suis negotiis ita irretiam, ut non sim rev[ola]turus ad principem meum, vel tractatum concordiam, vel denuo pugnatum. Conabor etiam a[pud] Daciae regem, ut Olandinae naves Dantiscum transmitterentur, nam omnino cum reliquis m[ari]nis Hensae civitatibus constituit prohibere Olandinis navigationem illam, inde autem Dantiscum v[ela] dabo. Rogo, velit Vestra Reverendissima Dominatio mittere illuc ad Cimerman litteras suas et scribat, quic[quid] habuerit novi, ut post pertaesam navigationem illam litterae illius essent mihi oblectamento. Cristier[nus] cum suo exercitu fit saepius discors, timeo, ne ab illo deficiant. Rex Fridericus contulit se inde versus Coppenhagen cum 4000 peditum. Et cum his me Vestrae Reverendissimae Dominationis amo[ri] et veteri familiaritati commendo.

Ex Gotdorff, 15 Martii anno Domini 1532.

Eiusdem Vestrae Reverendissimae Dominationi amicissimus Hieronymus de Lasko wayvoda [etc.] manu propria subscripsit