Reverendissimo in Christo Patri et Domino, domino Ioanni Dei gratia episcopo Culmensi, domino meo colendissimo atque observandissimo

Reverendissime in Christo Pater et Domine, domine mihi semper colendissime, salutem et servitiorum meorum commendationem.

Recte et prudenter, ni fallor, Reverendissima Dominatio Vestra instruxit ea, quae ad legationem venerabilis capituli a maiestate regia exspectantur, si modo id eveniet, quod Reverendissima Dominatio Vestra ut certum videtur habere, dominum Alexandrum ad maiestatem regiam perventurum et responsum ab ea relaturum ad nos esse. Verum dominus praepositus noster rediens a domino Costka refert eius maiestatem declinata Sandomiria Leopolim recta proficisci. Inde suspicor futurum, ut nuntius noster deposita Cracoviae legatione vacuus sit ad nos rediturus, nisi Dominatio Vestra Reverendissima curaret, ut tantisper illic sustineretur, donec veredariorum opera regium responsum advolaret. Quod an faciendum sit, videtur deferendum iudicio reverendissimi domini Plocensis, quem puto Cracoviae vicarium regium agere.

Videtur et in hoc falli Reverendissima Dominatio Vestra, quod existimat reverso nuntio et accepto responso posse statim ad postulationem procedi etiam ante diem praefixum, ad quem demum regius nuntius exspectandus sit, si postulatio non processerit. Ita enim videtur res a Reverendissima Dominatione Vestra instituta. Sed certum est nihil horum recte posse ante diem citationis confici et omnia illo referenda esse. Ideo prospiciat Reverendissima Dominatio Vestra, ne quis error hic incidat, serius adventante nuntio, quam ferat negotium, huncque tutius est verbo quam scripto nominatos proferre, quo liceat ex re moderari consilia.

Antea scripsi plurimum scrupuli in hoc residere apud plerosque, si absque nominationibus procedendum fuerit ad postulationem, quod non contemnat Reverendissima Dominatio Vestra. Ego in hoc sum assidue, ut hanc diluam superstitiosam vacillationem. Alioqui non est, quod Reverendissima Dominatio Vestra hic dubitet aut diffidat de his, qui re ipsa declaraverunt sua studia erga ipsam. Domini Alexandri fidem, quae anceps haberi potuit, mihi confirmavit is, qui virulentia sua omnem illi voluit fidem detrahere. Dominus Achatius noster, qui, cum haec scriberem, huc advenit, miranda mihi narravit de hominis illius portentosa impudentia, nam de maledicentia et mendaciis non ita mirandum est, quibus nominibus olim est nobilitatus. Hanc si apud imprudentem aut stolidum aliquem ageret fabulam, posset iudicio aliquo usus videri, sed homo, de quo nemo bene sentit aut loquitur, vult sibi fidem haberi de nullo commode sentienti et nullius non famam proculcanti.

Dixeram hic cuidam amico in secretam aurem querens omnes prope consiliarios se subduxisse ex proximo conventu Thorunensi et articulum de indigenae interpretatione prorsus neglectui habitum fuisse, nisi nos, qui relicti eramus, praestitissemus operam nostram, significans videlicet Reverendissimam Dominationem Vestram in primis, deinde me collegamque me[um]. Hanc rem ille subolfactam, ut est in talibus sagacissimus, in quam ement[iciam] calumniam traxerit, non sine stomacho audire potui. Ac utinam liceret mihi per Dominationem Vestram Reverendissimam digerere hanc meam iustam indignationem ac palam detegere illius prodigiosa mendacia ac cor livore et virulentia turgen[s]. Sed arbitror Reverendissimam Dominationem Vestram agnoscere artificium hominis, qui ut ulciscatur cassas affectiones suas et conscientiam non optimae de se opinionis, hoc maxime conatur, ut nobis, quorum studiis iuvari videtur Dominatio Vestra Reverendissima, fidem apud eam adimat, quominus sint Vestrae quoque Reverendissimae Dominationis res firmae. Sed quid aliud facit, quam quod prodit se ipsam turgens invidia, cuius ingenii est, talibus argumentis ad persuadendum uti, quibus efficit, ut nihil sibi credatur.

Dominatio Vestra Reverendissima, veniam, rogo, det stomacho meo, quo apud illam fortasse pl[us], quam decet, efferar. Dabit Dominus Deus tempus, quo de his licentius liceat s[cribere]. Quod Dominatio Vestra Reverendissima de canonicatu suo in dominum Fabianum destinato haer[et], videtur mihi hoc sine ratione facere. Cum enim alium rex, alium regi[na] a Reverendissima Dominatione Vestra petat promoveri, habet Reverendissima ipsa Dominatio Vestra occasionem honestam, ut neutri praestet obsequium, ne alteri parendo alterius contemptu aliquid egisse videatur, sed tertio ius illud conferat, utrique maiestati non minus illis grato et probato, cui pridem hoc ipsum Reverendissima Dominatio Vestra promiserit, olim in regiis negotiis fideli servitori suo, ac nunc non segniu[s] vacanti commisso munere in servitio regio, neque esse iam integrum Reverendissimae Dominationi Vestrae aliter facere.

Haec puto Reverendissimam Dominationem Vestram citra metum indignati[[ae]] ac honeste afferre in excusationem posse, quibus ne ipse quoque Fabianus [careat], si adest, vel eius benevoli apud principes desint, operae pretium erit. Aliud est, quod non minus debet Reverendissima Dominatio Vestra, ne his precibus cedat hortari, ne videlicet in consuetudinem veniat, ut principes sibi su[mant] potestatem disponendi de canonicatibus electorum in episcopos, quod, cum coepiss[et] in assumptione domini defuncti non sine effectu temptari, nunc magis ad us[um] veniret. Et scit Dominatio Vestra Reverendissima, quam levi occasione quam tenax sit in huiusm[odi] rebus curia.

Canonicatus ille per promotionem vel translationem Reverendissimae Dominationis Vestrae vacaturus est apud sedem, nec cadit sub reservatione [...] illius nominationis, quam habet doctor Hosius, quocumque mense fiat transla[tio]. Ideo nihil fiet in eius iniuriam, si alteri suum ius cesserit Reverendissima Dominatio Vestra, cu[m] neque conducet ante admissam postulationem beneficium hoc dimittere, qu[od] si non haberet, postulari non posset pactis obstantibus. Quae ratio sa[tis] ad rem deferendam proderit, maxime cum nihil fieri posset, nisi ex gratia papae. Post celebratam postulationem datis commendaticiis a maiestate regia videtur mihi Reverendissima Dominatio Vestra non honeste posse refragari votis regiis in resignanda parochiali illa, erit enim tunc secura de hoc episcopatu, qui non dependet ex hoc beneficio quemadmodum ex canonicatu, nec vacabit illa ecclesia ex translatione Vestrae Reverendissimae Dominationis, quae illam retinere, ni fallor, posset vi prioris indulti. Sed ante postulationem ne resignet, consulo.

Ex litteris Reverendissimae Dominationis Vestrae nihil intellego, numquid apud reverendissimum dominum Plocensem de meo quoque negotio curatum sit, quod iam ut maiori affectu et sollicitudine tuear, facit aemulorum meorum insectatio et malicia, e qua Dominus me faciet eluctari cum illorum pudore et tormento.

Tota mea spes est ex Dominatione Vestra Reverendissima et mea ipsius conscientia, quae est mihi portus tutissimus. Obsecro, Reverendissima Dominatio Vestra persuadeat sibi de me omnia, quae vel optare posset ab homine fidissimo ac integerrimo servitore. Res ipsa docebit eam non in calcitrosum, ut ille ait, iumentum alendum, sed in famulum obsequentem atque addictissimum sibi devinciendum minime paenitendam collocasse operam.

Valeat felicissime ipsa Reverendissima Dominatio Vestra, cui cupio esse commendatissimus.

Datae Frauenburg, die 26 Iulii 1537.

Eiusdem Reverendissimae Dominationis Vestrae obsequentissimus servitor, Tidemannus Gise custos Warmiensis