» CORPUS of Ioannes Dantiscus' Texts & Correspondence
Copyright © Laboratory for Source Editing and Digital Humanities AL UW

All Rights Reserved. No part of this publication may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopy, recording or any other information storage and retrieval system, without prior permission in writing from the publisher.

Letter #809

Ioannes DANTISCUS to Sigismund I Jagiellon
Regensburg, 1532-07-07


Manuscript sources:
1office copy in Latin, in secretary's hand, BCz, 247, p. 132-133
2excerpt, 16th-century, GStA PK, XX. HA Hist. StA Königsberg, HBA, B 2, K. 356
3register with excerpt in Latin, English, 20th-century, CBKUL, R.III, 32, No. 482

Prints:
1AT 14 No. 323, p. 504-506 (in extenso; Polish register)
2DE VOCHT 1961 No. DE, 227, p. 150 (English register)
3EFE 35 No. 312, p. 58 (reference; reference)

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

Serenissima Regia Maiestas et Domine, domine clementissime. Humillimam perpetuae meae servitutis commendationem.

Scripsi novissime prima huius cum generoso domino Caspare Maczeyowski significavique per illum, quae tunc se offerebant. Interea non omisi urgere et instare, quo tandem hinc absolverer, cum in negotiis, quae mihi nuper per litteras suas Serenissima Maiestas Vestra iniunxit, tum etiam in his, quae res serenissimae reginalis maiestatis spectant, ob quas non sine magno meo dispendio hic tamdiu immorari coactus fui. His demum expeditis et nactus has a caesare ad Serenissimam Maiestatem Vestram litteras, quae illis respondent, quas Serenissima Maiestas Vestra in negotio Hungarico huc miserat, nolui hunc cubicularium retinere apud me diutius et quemadmodum Serenissima Maiestas Vestra mihi mandavit, ut experirer et diligenter cum caesarea maiestate agerem, an ex animo et serio caesarea et regia Romanorum maiestas conventum de concordia instituere pacemque cum adversario inire velint, Serenissimae Maiestati Vestrae sententiam et voluntatem illorum describerem. Feci id ipsum, quoad potui, apud utrumque, prius quam etiam cubicularii isti cum litteris Serenissimae Maiestatis Vestrae huc appulissent, quandoquidem certo intellegeram, quod adhuc esset retinendi Turcam et tractandae pacis opportunitas, sed surdis cecini fabulam. Respondebatur mihi iam ad profectionem contra Turcam magnas factas expensas et non restare locum induciarum ad pacem tractandam, si tamen sine indutiis opera Serenissimae Maiestatis Vestrae fieri posset, eos hic a pace non esse alienos. Status imperii in huius causae negotio plurimum paci afficiebantur, qua de re omnibus modis instabant apud caesarem, ut per medium Serenissimae Maiestatis Vestrae de componendo adhuc hoc dissidio ageretur, quod se caesar facturum promiserat iussitque scribi ad Serenissimam Maiestatem Vestram litteras in Aprili et misit illarum exemplum statibus imperii, si ad eum modum scriptae placerent factaque sunt illarum litterarum multa exemplaria, quorum his unum adiunxi, sed litteras ad Serenissimam Maiestatem Vestram non esse missas certo compertum habeo. Ad praesens vero, cum litterae Serenissimae Maiestatis Vestrae et serenissimi Ioannis regis litterarum exemplum, quod inclusum suis Serenissima Maiestas Vestra misit, coram caesare essent lectae, fertur hoc exemplum litterarum Ioannis regis caesarem non mediocriter commovisse, unde dictum fuerat satius fuisse, si hoc litterarum exemplum Serenissima Maiestas Vestra retinuisset et sententiam dumtaxat in his, quae pacem spectant, scripsisset, plus enim illud ad irritandos, quam conciliandos animos profuisse.

Ad ea, quae conveniebant, non sine iustis rationibus respondi. Ex his et ex litteris caesaris Serenissima Maiestas Vestra plane et plene intelliget, quae de pacis compositione spes reliqua sit. Sed de his coram, ut spero, Deo bene favente, brevi latius.

Quod illustrissimum dominum ducem in Prussia concernit et de banno hic contra illum publicato nullum adhuc mihi datum est responsum. Accepi tamen ex quibusdam amicis, quod ad litteras Serenissimae Maiestatis Vestrae status imperii cum magistro illo de Gronemberg, qui se magistratus in Prussia scribit administratorem, egerunt, quo esset contentus, ut bannum hoc ad duorum annorum decursum suspenderetur. Ille tamen nisi trium mensium voluit dare spatium, quapropter status imperii istius pertinaciam heri detulerunt ad caesarem rogantes, ut illi mandaret id suscipere, quod votis imperii recusavit. Quid inde futurum Serenissima Maiestas Vestra cum cubiculario Spiegel aut ex me fortassis abunde intelliget.

Ad postulationem meam de litteris publicae fidei oratoribus regis Ioannis in Germaniam mittendis nihil adhuc mihi est responsum neque, ut reor, cum non admodum ab his, quorum interest, pax desideretur, respondebitur, neque etiam in ea postulatione supra id, quod rei ipsius dignitati convenit, futurus sum importunior.

De appa<ra>tu bellico contra Turcas multa hic dicuntur, caesarem videlicet cum serenissimo Romanorum rege supra centum et viginti milia equitum et peditum habiturum magnamque tormentorum vim, ad quam conquirendam a civitatibus imperii mittuntur nuntii missusque est pridie magnificus dominus Cornelius Scepperus ad Augustanos egique cum eo, antequam abiret, ut aliquamdiu negotiis Serenissimae Maiestatis Vestrae inserviret, quod non gravate suscepit, modo semper possit esse in curia. Dicitur etiam alius proficisci a pontifice ad caesarem legatus nepos ipsius pontificis de Medices, qui secum fert impensam super decem milia peditum contra Turcam ad sex menses. Quis huius turbae erit exitus, tempus docebit.

Alia pro hoc tempore non restant, quam quod me humillime Serenissimae Maiestati Vestrae ut domino meo clementissimo commendo, quam me spero brevi multis, quae ista tempora concernunt, oneratum, incolumem et felicissimam visurum Deumque precor, ut priusquam hoc fiat me mori non sinat, postea illius divina fiat voluntas.

Ex Ratisbona, 7 Iulii anno Domini M D XXXII.

Serenissimae Maiestatis Vestrae Regiae humillimus servus et capellanus Ioannes Dantiscus confirmatus episcopus Culmensis manu propria