Korespondencja pomiędzy Dantyszkiem i Caspar URSINUS Velius
Spis
Baza danych
Pełny tekst
Znaleziono: 3 zachowanych: 3 + zaginionych: 0 | 1 | IDL 6256 |   Caspar URSINUS Velius do Ioannes DANTISCUS, s.l., [1516-11-01] (poetical letter) |
Podstawy źródłowe - stare druki: | 1 | DANTISCUS 1571 (C. Ursini Velii genethliacon Ioannis Dantisci viri clarissimi) s. A7 v + 2 pp. not numbered (in extenso) | | 2 | DANTISCUS 1576 (C. Ursini Velii genethliacon Ioannis Dantisci viri clarissimi) s. A7 v + 2 pp. not numbered (in extenso) | | 3 | DANTISCUS 1764 (Casp. Ursini Velii genethliacon Io. Dantisci poetae clarissimi) s. 297-300 (in extenso) | | 4 | PERIANDER (C. Ursinus Velius in genethliacon Ioannis Dantisci poetae clarissimi) s. 446-449 (in extenso) | | 5 | URSINUS 1522 (C. Ursini Velii genethliacon Ioannis Dantisci poetae clarissimi) s. q-q3 (in extenso) |
Publikacje: | 1 | SKOLIMOWSKA 2016 Records s. 338-347 (in extenso; angielski przekład) |
| Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
Natali, Dantisce, tuo pia sacra frequentet
Quisquis Castalio lavit in amne caput.
Personet aurata cithara praedulcis Agileus
Et carmen solito laetius ore canat.
Illo Pierides saltent cantante sorores
Et sua cum Phoebi carmine mixta sonent.
Adsit, adhuc pedibus surisque madentibus Evan
Nuper ab expresso praela peruda mero.
Altera post decimam lux haec trieterida nobis
Annua lux partus conscia grandis adest.
Tale vel hoc carmen pariturae ad limina matris
Divino Clarius protulit ore deus.
Nascere felici puer o pulcherrime fato
Tantum non Phoebo pulchrior et Bromio.
Et tibi formoso crescant in corpore vires
Membra lacertosis sint bene firma toris.
Qualis erat cum victor ovans Tirynthius heros
Aurea ab Hesperio mala dracone tulit.
Et celeber scriptis, et factis clarus habetor.
Carmina Peligno proxima lude seni.
Prima tuos ignes recitabunt ludicra: toto
Prospera versiculis vivet in orbe tuis.
Tristia post laetos vulgabis carmina versus,
Et dices patrio praelia facta solo.
Signaque Sarmatici victricia regis, et arma
Vidit Pellaei quae ducis ara canes.
Arma per infecti disiecta Boristhenis undas:
Cumque suis armis corpora vasta virum.
Magna tibi semper fulgebit gratia regum,
Quorum munificas experiere manus.
Tum peregre populos varios visurus et urbes
Ibis, et externis gentibus hospes eris.
Cymbrica namque leges prima formose iuventa
Littora, permensus Baltheon ante fretum.
Acre virum genus, et validos Saxones adibis.
Omne per Hercynium progrediere nemus.
Innumeros late populos, gentesque videbis
Quas claudunt gelidis Rhenus et Ister aquis.
Italiae posthac et opes miratus et urbes
Audebis vastos per maris ire sinus.
Alcinoi veteres primum mirabere sedes.
Alta tibi hospitium deinde Zacinthus erit.
Atque Epidaurus, ubi serpentis imagine cultus
Indigenis Phoebo natus in aede fuit.
Atque Rhodon Phoebo claram, et magno Iove Creta
Et Cypron Idaliae regna superba deae.
Et Syriae populos, et inhospita vasta videbis,
Qua non aequoreo tutius extat iter.
Quin et adorabis sacrum quo condita passi
Lurida sarcophago membra fuere dei.
Quaeque Palaestinas loca sunt veneranda per oras
Bethlemiumque larem Calvariaeque solum.
Denique Trinacriam, fumantemque ignibus Aetnam
Conspicies, Siculo praeteriture freto.
Claram et Parthenopen peragrabis, et Appula iuxta
Arva, et Campani rura beata soli.
Atque orbis dominam victi mirabere Romam,
Quicquid et in tota visitur Ausonia.
Mox iterum regumque aulis, regumque vacabis
Conciliis, regum laus erit arma sequi.
Regius Augusti vives orator in aula
Iussus ad Euganeos saepius ire patres.
Ista quidem mediis iam tum perfeceris annis
Pectus et ingenium testificata tuum.
Cum decorata sacrae lambent tua tempora laurus
Caesaris invicta munera lata manu.
Quod reliquum est vitae spatium, nam longa beato
Pollicita est facilis stamina parca tibi.
Curret id omne tibi feliciter, et tenor unus
Unus erit vitae cursus ubique tuae.
Et non est oneri tibi sera futura senectus
Sed viridis, sed quae rara venire solet.
Ipse tuas augebit opes, augebit honores
Rex tuus, ingrata ni volet esse manu.
Sic cecinit Phoebus. Phoebo cessante sorores
Lanificae nivei staminis orsa trahunt.
Solvebat magnum Lucina facillima partum.
Et positum est utero dulce parentis onus.
Natus es in lucem, lux o generosa tuorum.
Felicem o genium terque quaterque tuum.
Natus es auspicibus diis et Iunone secunda.
Fila quater vitae terque beata tuae.
Sed iam convivae plausum date. Pocula sumat
Quisque simul mecum et talia voce sonet:
Vivat io Dantiscus, io laetum exigat aevum
Vivat io patriae, vivat io ille suis.
Est bene, non votis optamus inanibus ista
Risit, et optatis annuit ipse deus.
| | | 2 | IDL 6766 | Caspar URSINUS Velius do Ioannes DANTISCUS, s.l., [1531, August/September] (poetical letter) |
Podstawy źródłowe - stare druki: | 1 | DANTISCUS 1764 (Eiusdem ad eumdem epistola) s. 301-304 (in extenso) | | 2 | Epitaphia (Magnifico Domino Serenissimi Poloniae Regis Oratori nunc Episcopo Culmensi etc. Casparus Ursinus Velius salutem) s. D2v + [1] unnumbered (in extenso) |
| Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
Magnifico domino, serenissimi Poloniae regis oratori, nunc episcopo Culmensi etc. C. Ursinus Velius salutem
Dum tu Menapiis digressum maxime fortes
augustum in Belgas, Dantisce, secutus abires
legatus regis prudens sapientis et aequi,
nos una augusti cum principe fratre recepit
inclyta Romanis olim Agrippina Colonis
et nunc divitiis ac moenibus aucta, virisque
Inde per adversum vario molimine Rhenum
usque Maguntiacas lenti raptamur ad arces,
ac Drusi antiquam celso super aggere molem,
cum Vuenceslao, nosti quem pectore magnum
Loxanoque meo, nosti quem corpore pulchrum,
sed nec mente minus validum, ut neque turpior ille est.
Hic quam pene nigri vidissem limina ditis
Cocytique atras pro Rheni fluctibus undas
tranassem, gelidos haurit dum fracti liquores
impulsa ad scopulum sub flumine navis acutum
hic mihi quae fuerant dicenda ad caesaris aures
pontificesque sacros, regesque, ducesque togatos
nuper amicorum sunt aedita parva coacta,
queis equidem adiunxi, quae scripsi fervidus olim
Hadelium contra, qui carmine polluit atro
sed falso, et gentis praeclarum nomen et urbis.
Debuit hoc pridem iam nostra Thalia Polonis
debuit altrici mens grata fideliter urbi
post haec Vangionas peragravimus usque reversi
oppidulum, leniqua per sola pinguia tractu
Danubio modicus miscetur flumine Vuerda,
vnde per immensum festinis labimur amnem
lintribus Austricis et tandem exponimur oris
tectaque iam Lincii dudum exoptata subimus
hic ego non multos degens cum principe soles
illius imperio mox moenia pulchra reversi
quamvis afflictae belli modo clade Viennae
quartus ibi historiae liber additus, et miserandum
Pannonii interitum regis, regnique ruinam
mandavi scriptis, et nostro carmine dignas
Austria iam fundit bello convulsa querelas
auxiliumque tuum Germania magna, fidemque
implorat, si quid reliquum mihi temporis esset
scriptori belli totum id cedebat Achivi
et libris Caesar quibus ipse sua inclyta facta
extulit et docuit civilis damna tumultus
tradentique tuos demens Catilina furores
necnon perfidiam Numidae et scelera impia regis
caetera tam longae curta cum nocte dici
tempora dilecta cum coniuge suaviter egi
quae me foeminea fecit modo prole parentem
cuius ab amplexu nuper discedere iussus
rursum sollicitae tero limina sedulus aulae
o qui tum fletus, lamentaque quanta fuerunt
durius in terris nil coniuge vivit amante
alter ubi alterius caret assuetudine dulci
mi desyderium dilectae coniugis atque
susceptae nuper sobolis, praesentia lenit
regis et effulgens divino gratia vultu
qui cum me referam Romani ad caesaris aulam
mox ubi consilio Spiram properabit habendo.
Illic, quod votis exopto frequentibus, omnes
incolumes tecum cupide complectar amicos
Valdesium ante alios iamdudum gestio, cuius
manat ab ore decens ac non sine pondere sermo
doctus et ille quidem paucis bene multa profari.
Etiam nunc aveo Corneli grandia linguae
verba, simul doctas audire ac discere voces
sive hic iudicio pulchro cuiuslibet aevi
explicat historias, seu cantat amabile carmen
aut academiae sublimis acumina promit
audiam et exactum recitare poema rotundo
ore pium vatem quem antiqua Panhormus alumnum
aedidit et pulchro Gentilem nomine dixit
qui res augusti bene gestas ordine scribit
sed tua precipue tua sunt mihi carmina cordi
leniter, et puri labentia fluminis instar
dii tibi divitias, formanique decusque dederunt,
ingentiumque ingens, ac mentis acumen honestae
vive, vale, atque boni facias leve carmen et aequi.
| | | 3 | IDL 794 |  Caspar URSINUS Velius do Ioannes DANTISCUS, Innsbruck, 1532-06-10 | odebrano Regensburg, [1532]-06-13
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: | 1 | czystopis język: łacina, autograf, BCz, 243, s. 233-234
| | 2 | regest z ekscerptami język: łacina, angielski, XX w., CBKUL, R.III, 32, Nr 571
|
Pomocnicze podstawy źródłowe: | 1 | regest język: polski, XX w., B. PAU-PAN, 8247 (TK 9), k. 80
|
Publikacje: | 1 | AT 14 Nr 272, s. 434-435 (in extenso; polski regest) | | 2 | DE VOCHT 1961 Nr DE, 90, s. 56-57 (angielski regest) |
| Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
 Bcz 243, p. 233
Reverendissime et Amplissime Antistes, domine benefice et unice observande. Secundum debitam commendationem.
Salutem.
Cum Viennam mense Martio venisset nobilis et elegans iuvenis Florianus Zyrlo Polonus, meus olim Cracoviae apud Constantium Italum condiscipulus ac me pransum vocasset, ut fieri assolet in conviviis, suaviter et otiose multis de rebus collocuti sumus, ubi ille praeter cetera dixit mihi Tuam Amplitudinem legationis munere tandem aliquando perfunctam aut iam tum a caesare digressum aut propediem in Poloniam rediturum.
Quare factum est, ut hactenus ad Amplitudinem Tuam nihil dederim litterarum intermiserimque scribendi officium. Verum ubi nuper accepissem litteras a Brassicano, ex eis intellexi Dominationem Tuam Reverendissimam adhuc haerere aulae caesaris et iam pridem edidisse Bruxellis epistolam meam, exemptis versiculis, quos de eius studiis et ingenio inserueram. Utinam vero, si emissa est epistola, mut{t}ati sint in ea unus alterque versiculus, de quibus tempestive Dominationem Tuam Reverendissimam admonui. Cuius editae exemplum unum ad me primo quoque tempore mitti superinscribed⌈mittimitti superinscribed⌉ vehementer cupio.
Commendo me Amplitudini Tuae itemque ab eadem magnifico domino Valdesio ceterisque magnificis et amplissimis viris, qui me norunt, commendari opto.
Aeniponte, die X Iunii MDXXXII.
Eiusdem Dominationi Vestrae Reverendissimae deditissimus C(asparus) Ursinus Velius
[1 ] Missing parts of address were written on lost piece of paper the seal was impressed through.
| |
Teksty ze wzmianką o Caspar URSINUS Velius Results found: 5 IDL, 0 IDP, 1 IDT | 1 | IDL 4852 | Ioannes DANTISCUS do Joachim von WATT (VADIANUS), Hall, 1515-10-02 | | 2 | IDL 557 | Helius EOBANUS Hessus (KOCH) do Ioannes DANTISCUS, Nuremberg, 1530-10-12 | | 3 | IDL 609 | Helius EOBANUS Hessus (KOCH) do Ioannes DANTISCUS, Nuremberg, 1531-04-04 | | 4 | IDL 693 | Georg von LOGSCHAU (LOXANUS) do Ioannes DANTISCUS, Speyer, 1531-10-06 | | 5 | IDL 6195 | Melchior ISINDERUS do Ioannes DANTISCUS, Königsberg, 1546, [shortly before April 28] (dedicatory letter) |
| 1 | IDT 439 | Introductory letter from Hilarius BERTHOLF to the Reader of the “Epitaphia, Epigrammata et Elegiae aliquot illustrium virorum in funere Mercurini Cardinalis marchionis Gattinariae caesaris Caroli Quinti Augusti supremi cancellarii”, published in Antwerp, 1531 Antwerp 1531 |
|
Bcz 243, p. 234
Bcz 243, p. 233