Visits: 124
» CORPUS of Ioannes Dantiscus' Texts & Correspondence
Copyright © Laboratory for Source Editing and Digital Humanities AL UW

All Rights Reserved. No part of this publication may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopy, recording or any other information storage and retrieval system, without prior permission in writing from the publisher.

A-Z A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

KALECKI Maciej of Mąkolin · Kalkstein inhabitants of · KAMIENIECKA Elżbieta · KAMIENIECKI Klemens · KAMIEŃSKI · KAMIEŃSKI Dominik · KAMMERMANN Gregor · KAMMERMANN Gregor, wife of · KAMPE(N) Jacob · KAMPE(N) Jacob, concubine of · KAMPE(N) Jacob, wife of · KAMPE(N) Ursula, spurious daughter of Jacob KAMPE(N) · KAMYN Hans · KARNKOWSKI Jan · Karolus, oeconomus of Mercurino Arborio di GATTINARA · KARSTEN Hans · Kartuzy Carthusian convent in · Kartuzy Carthusian convent in, prior of · Kashubians · KASPROWICZ · Katarina, Abbess of the Benedictine monastery in Kulm · Katharina of Austria · Katherina, wife of Lucas van TELGHEN · KATZIANER Hans · Kazanice, parish priest · Kazimierz IV Jagiellon · KELLER Ludwig · KEMPEN Eggert van · KEMPSCHE Barbara · KERGER Vincencius · KESLERIUS Michael · KETING Hans · KETTING Lucas · KEULER Jacob · KEUTSCHER Jakob · Khasseki Khurrem Sultan · KIEGELSZ Iheronimus · KIERDEJ Jan · KIEŻGAJŁO Stanisław · KIEŻGAJŁO Stanisław Mikołajewicz · KIJEWSKI Stanisław · KIJEWSKI Wojciech · KIKOL GARDYUSKI Iacobus · KINWANG Georg · Kirchdorff a parish priest in · KIRDEY · KIRSZA Lucas · KITTLITZ Georg von · Klamm, Castle stewart · Klein Macz · Klein Macz, wife of · KLEMME Pancratius, Dominican monk · KLETZ Andrzej · KLEWOISCH Stentzel · KLINGENBECK Georg · KMITA Piotr of Wiśnicz · KMITA Piotr Sobieński · Kneiphof, Town Council · KNIPPERDOLLING Bernhard · KNOBELSDORF Eustathius · KNOBELSDORF Georg von · KNOBELSDORF Georg von, children of · KNOBELSDORF Mauritius · KNOBELSDORF Sebastianus · KNOBELSDORFF Felix · KNOR Barbara · KNOR Bonaventura · KNOR Valten · KOBERSEHE Peter · KOCZER Karl · KOCZER Karl, servant of · Kohelet · KOLA Jan · KOLBEN Simon · KOLBITZ Daniel · KOLBITZ Georg · Köln Citizens of · KOŁODZIEJSKI · KOMORSKI Bartłomiej · KONARSKI Jan · KONARSKI Krzysztof · KONARSKI Piotr · KONFFTICK Martinus · Königsberg, Town Council · Konitz magister from · Konitz young man from · KONOPACKI Jan Jr · KONOPACKI Jan Sr · KONOPACKI Jerzy Jr · KONOPACKI Jerzy Sr · KONOPACKI Jerzy Sr, wife of · KONOPACKI Rafał · KONOPCZYŃSKI · KONOPNICKI Tomasz · Konrad I of Mazovia · KOP Ioannes · KOPEĆ Jakub · KOPZAW Dignatz · KORCHE Antonius · KORCHE Antonius, father of · Koronowo Prior in · KOS · KOS Paweł · KOS Rafał · KOSTKA Andrzej · KOSTKA Stanisław · KOSTKA Stanisław, messenger of · KOSTKA Stanisław, Servant of · KOŚCIELECKA Barbara · KOŚCIELECKA Beata · KOŚCIELECKI Andrzej · KOŚCIELECKI Jan · KOŚCIELECKI Stanisław · KOTOMSKY Sasszin · KOWALEWSKI Jakub · KOYE Johann · KOZIELSKI Jakub · KRAFT Barthel · KRAKAU Błażej · KRANCH Hans · KRANCH Michael · KRANZ Albert · KRAPITZ Mikołaj Jr · KRAPITZ Mikołaj Sr · KRASSOWSKI Paweł Sebastian · KRAUS Elisabeth · KRAUTSSCHULT Simon · KRECHTINCK Bernhard · KRENDNERUS Gregorius · KRETKOWSKI Erazm · KREUTZ Till von · KREYTZEN Christoph von · KREYTZEN Elisabeth von · KREYTZEN Johann von · KREYTZEN Melchior von · KROMER Marcin · KRON Jodok · KRUGER Urban · KRUMPEN Stygge · KRUPKA Anna · KRYSCHKER Caspar · KRZIWKOWSZKI Andreas · KRZYCKI Andrzej · Krzysztof, notary of Georg von BAYSEN · KUCHLER Lorenz · KUCHLINSKI Stentzel · KUHNEN Hans Tripmacher · KUHSCHMALZ Franz · KULKE Gabriel · KULKE Gabriel, wife of · Kulm Benedictine convent in · Kulm Citizens of · Kulm diocese inhabitants of · Kulm District · Kulm Franciscans in · Kulm Land, nobility · Kulm owner of a horse mill in · Kulm school in · Kulm, Chapter · Kulm, clergy · Kulm, Town Council · KUNHEIM Georg von · KUNICKI Jan · KUNIGK Franz · KUPPENER Christoph · KUREK Marcin of Proszowice · KUROZWĘCKI Krzesław · KURTZ Christof · KURTZ Joachim · KURTZ Sebastian · KŸRSTEN Jakob · KYRSTEN Mathias · KŸRSTEN Michel · KYSZEWETER Martinus


SEARCH

Full text

List Database Full text

Results found: 20

preserved: 16 + lost: 4

1IDL 3486 Kulm (Chełmno) Chapter to Ioannes DANTISCUS, Kulmsee (Chełmża), 1530-06-10
            received Augsburg, 1530-07-04

Manuscript sources:
1fair copy in Latin, in secretary's hand, BCz, 1595, p. 113-116

Auxiliary sources:
1register in Polish, 20th-century, B. PAU-PAN, 8246 (TK 8), f. 172

Prints:
1AT 12 No. 168, p. 158 (in extenso)

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

BCK, 1595, p. 113

Reverende domine, domine multum gratiose, humillima famulatus nostri, et devotarum orationum recommendatione praemissa.

Ingenti gaudio summoque affectu gratulamur et Deo altissimo, fonti totius pietatis, amplissimas gratias agimus, qui nobis ex sua divina benignitate Reverendissimam Dominationem Vestram in praesulem dederit, doctrina et maximo ingenio excellentem ac omnium virtutum genere exornatum. Non dubitamus Reverendissimam Dominationem Vestram hoc tempore pernicioso periculosoque, quo fides catholica orthodoxa variis procellis perculsa periclitatur, sponsae suae ecclesiae Culmensi ex sua singulari prudentia optime provisu(ram) or provisu(rum)provisu(ram)provisu(ram) or provisu(rum) reformando, tuendoque bonae institutionis vias, pro aeterna beatitudine obtinenda. Testis enim nobis Deus, in cotidianis orationibus nostris, talem antistitem dari et concedi, divinam clementiam deprecati sumus. Faxit altissimus, ut ista sublimatio Reverendissimae Dominationis Vestrae ad praefatam ecclesiam redundet in omnem felicitatem ipsius Dominationis Vestrae, tum sponsae suae, tum personarum nostrarum. Annuatque Deus, ut Vestra Reverendissima Dominatio eundem episcopatum felicissime pro laude sanctae et individuae Trinitatis dirigat, quatenus oviculas sibi creditas ad superni regis ovile perducat, ubi una cum suo pastore in perpetuae lucis refrigerio aeternaliter cum electis Dei vivant. Praeterea de rebus melioribus, puta argento, vestibus, equis, armis et reliqua suppellectili, per dominum palatinum Pomeraniae post obitum domini olim episcopi nobis nondum praesentibus receptis, fecimus meliorem quam potuimus diligentiam, secundum regiae maiestatis domini nostri clementissimi commissionem, ut restitutio in aliqua parte fieret. Sed ad ea nullatenus condescendere voluit et ad cognitionem regiae maiestatis et ad praesentiam Vestrae Reverendissimae Dominationis appellavit, et ita negotium manet suspensum. Cetera super hac re latius germanus Reverendissimae Dominationis Vestrae coram vivae vocis oraculo exponet, quam Deus optimus pro singulari nostro solamine in optata sanitate et incolumitate diutissime conservet et ad nos in brevi secundis velis perferat. Cui nos et obsequia nostra paratissima offerimus et recommendamus.

Eiusdem Reverendissimae Dominationis Vestrae humiles Kulm Chapter capellani, capitulum ecclesiae CulmensisKulm Chapter

2IDL 7049     Ioannes DANTISCUS to Kulm (Chełmno) Chapter, Augsburg?, 1530-07-04 — 1530-09-14 Letter lost
            received Kulmsee (Chełmża), 1530-09-14
Letter lost, mentioned in IDL 3494: Redditae sunt nobis XIIII die Septembris litterae Reverendissimae Paternitatis Vestrae
3IDL 3494 Kulm (Chełmno) Chapter to Ioannes DANTISCUS, Kulmsee (Chełmża), 1530-10-16
            received Günzburg, [1530]-12-09

Manuscript sources:
1fair copy in Latin, BCz, 1595, p. 161-164

Auxiliary sources:
1register in Polish, 20th-century, B. PAU-PAN, 8246 (TK 8), f. 225

Prints:
1AT 12 No. 330, p. 301 (in extenso)

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

BCK, 1595, p. 161

Reverendissime in Christo pater et domine, domine multum gratiose et colendissime.

Orationum et famulatus ac obsequiorum debita commendatione praemissa.

Redditae sunt nobis XIIII die Septembris cf. Ioannes DANTISCUS to Kulm (Chełmno) Chapter Augsburg?, 1530-07-04 — 1530-09-14, CIDTC IDL 7049, letter lostlitteraecf. Ioannes DANTISCUS to Kulm (Chełmno) Chapter Augsburg?, 1530-07-04 — 1530-09-14, CIDTC IDL 7049, letter lost Reverendissimae Paternitatis Vestrae, quae nos maiorem in modum singulari laetitia refecerunt omnes, fuerunt enim plane indices integerrimi animi erga suam sponsam et specialis favoris et gratiae in personas nostras. Ex eo etiam cum intelleximus, felici et optata sanitate perfrui Reverendissimam Paternitatem Vestram, Deus cunctarum misericordiarum dominus in longissimum aevum id idem tribuat Reverendissimae Vestrae Paternitati et in brevi incolumem ad nos reducat, ut tandem Reverendissima Paternitas Vestra curiae molestiis et variis curis liberata, suo Salvatori in tranquillo sui episcopatus statu militare possit et reliquum vitae traducere, pro aeterna propriae animae gregisque sibi crediti salute consequenda. Cuius Altissimus Dominus omnes vias dirigat pro laude et honore sui sanctissimi nominis, assidue deprecamur.

Hic om<n>is diligentia et f written over r(?)r(?)ff written over r(?)idelis opera apponitur in administratione et gubernatione episcopatus et bonorum Reverendissimae Paternitatis Vestrae pro commodo et singulari utilitate, prout id idem Reverendissima Paternitas Vestra duce Domino in praesentia facto experietur.

Cum his Reverendissimam Paternitatem Vestram misericordiae divinae in longissima sanitate conservandam commendamus et committimus, et nos suo favore et gratia prosequi dignetur.

Eiusdem Reverendissimae Paternitatis Vestrae humiles capellani et servitores Kulm Chapter Capitulum ecclesiae CulmensisKulm Chapter

4IDL 3497 Kulm (Chełmno) Chapter to Ioannes DANTISCUS, Kulmsee (Chełmża), 1530-12-03
            received Aix-la-Chapelle, [1531]-01-12

Manuscript sources:
1fair copy in Latin, in secretary's hand, BCz, 1595, p. 171-172

Auxiliary sources:
1register in Polish, 20th-century, B. PAU-PAN, 8246 (TK 8), f. 243

Prints:
1AT 12 No. 383, p. 369 (in extenso)

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

BCK, 1595, p. 171

Reverendissime in Christo pater et domine, domine plurimum gratiose et colendissime. Commendatione humillima et debita subiectione praemissa.

Testamur Dominum, qui est cordium omnium inda ms. i(!) aa ms. i(!) gator, quod tam longa absentia Reverendissimae Paternitatis Vestrae nobis magnae perturbationis et anxietatis incommodum afferret, si non eandem in tanto Imperial Diet (Reichstag) coetuImperial Diet (Reichstag) Charles V of Habsburg (*1500 – †1558), ruler of the Burgundian territories (1506-1555), King of Spain as Charles I (1516-1556), King of Naples and Sicily, King of the Romans (1519-1530), Holy Roman Emperor of the German Nation (elected 1519, crowned 1530, abdicated 1556); son of Philip I the Handsome and Joanna the Mad of Castilecaesareae maiestatisCharles V of Habsburg (*1500 – †1558), ruler of the Burgundian territories (1506-1555), King of Spain as Charles I (1516-1556), King of Naples and Sicily, King of the Romans (1519-1530), Holy Roman Emperor of the German Nation (elected 1519, crowned 1530, abdicated 1556); son of Philip I the Handsome and Joanna the Mad of Castile et Germanorum principum aliorumque magnorum heroum pro singulari tranquillitate et pace reipublicae Christianae, et praesertim incliti Poland (Kingdom of Poland, Polonia)regni PoloniaePoland (Kingdom of Poland, Polonia) commoditate et felici statu, necessario adesse sciremus. Isto perpenso aequiori animo ferimus. Deus altissimus omnia pro sua pietate secundet et Vestram Reverendissimam Paternitatem, iam dudum ingenti desiderio affectatam, ad nos salvam et sospitem reducat in brevi. In diem prae paper damaged[em prae]em prae paper damagedstolavimus et praestolamus nobilis domini Fabiani Waynoffsky adventum on the marginadventumadventum on the margin, ut quae in commi paper damaged[mmi]mmi paper damagedssis haberet, ex nomine et cum plenipotentia Reverendissimae Paternitatis Vestrae exsequeretur. Hucusque non venit, quid in causa sit, penitus ignoramus. Hic omnia in dominio episcopatus Reverendissimae Paternitatis Vestrae pro debita cura et sollicitudine disponuntur in commodum et utilitatem eiusdem Reverendissimae Paternitatis Vestrae. Dignetur nobis significare Reverendissima Dominatio Vestra cum debita informatione, quid de pecuniis ex proventibus congregatis agendum sit: an in praesentiam per fidum nuntium mitti debeant, vel hic in loco conservari usque ad written over ininadad written over in felicem adventum Vestrae Reverendissimae Paternitatis. Omnia promptissimo animo exsequi paratissimi sumus. Cum his nos iterum atque iterum humillime commendamus eidem Reverendissimae Paternitati Vestrae, quam Deus, cunctarum misericordiarum dominus, in longissima sanitate et incolumitate conservare dignetur pro huius afflictae patriae, ecclesiae suae et nostro speciali solatio et incremento.

Dat(ae) or Dat(um)Dat(ae)Dat(ae) or Dat(um) in Culmenze, prima Dominica Adventus Domini anno Domini etc. XXX-o.

Eiusdem Reverendissimae Paternitatis Vestrae humiles et deditissimi capellani — Capitulum ecclesiae Culmensis

5IDL  981 Kulm (Chełmno) Chapter to Ioannes DANTISCUS, Kulm (Chełmno), 1533-07-18
            received [1533]-07-21

Manuscript sources:
1fair copy in Latin, in secretary's hand, BCz, 243, p. 299-302

Auxiliary sources:
1register in Polish, 20th-century, B. PAU-PAN, 8247 (TK 9), f. 322

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

BCz, 243, p. 299

Reverendissime in Christo Pater et Domine, domine gratiosissime.

Debiti famulatus et orationumm commendatione praemissa.

Litterae, quarum copiam proxime per venerabilem dominum Jan Meckler (Jan Mekeler) (†1534), Kulm canon (MAŃKOWSKI 1928, p. 125)Johannem MecklerJan Meckler (Jan Mekeler) (†1534), Kulm canon (MAŃKOWSKI 1928, p. 125) Reverendissimae Paternitati Vestrae misimus super illis quingentis marcis, quas felicis recordationis dominus Mikołaj Krapitz Sr (Chrapicki, Crapicz) (*ca. 1450 – †1514), studied probably in Köln and Cracow; founder of the Bernardines convent in Löbau; 1488-1494 Ermland canon; 1496-1907 (resignation due to ill health) Kulm bishop (NITECKI, p. 39; PSB 3, p. 435)NicolausMikołaj Krapitz Sr (Chrapicki, Crapicz) (*ca. 1450 – †1514), studied probably in Köln and Cracow; founder of the Bernardines convent in Löbau; 1488-1494 Ermland canon; 1496-1907 (resignation due to ill health) Kulm bishop (NITECKI, p. 39; PSB 3, p. 435) olim episcopus Culmensis ex summo erga Deum zelo pro capellanis circa ecclesiam tenendis in maiorem auctionem cultus divini converti voluit, inventae sunt in mensa domini defuncti Mikołaj Krapitz Sr (Chrapicki, Crapicz) (*ca. 1450 – †1514), studied probably in Köln and Cracow; founder of the Bernardines convent in Löbau; 1488-1494 Ermland canon; 1496-1907 (resignation due to ill health) Kulm bishop (NITECKI, p. 39; PSB 3, p. 435)Nicolai CrapitzMikołaj Krapitz Sr (Chrapicki, Crapicz) (*ca. 1450 – †1514), studied probably in Köln and Cracow; founder of the Bernardines convent in Löbau; 1488-1494 Ermland canon; 1496-1907 (resignation due to ill health) Kulm bishop (NITECKI, p. 39; PSB 3, p. 435) cancellatae et sigillo abscisso vitiatae. In quem finem factum sit, Vestra Reverendissima Paternitas de facili perpendere potest, quod eas pecunias heredibus apropriare voluerit. In fine tamen eius paenituit facti, ob id in testamento de eisdem pecuniis aliquid inseruit. Iam Reverendissima Paternitas Vestra pro sua excellenti deliberatione disponere, secundum quod melius et efficacius videbitur, potest. Ducentae marcae sunt apud iudicem terrestrem Kulm Land (terra Culmensis, Ziemia Chełmińska), region historical region in central-northern Poland; part of Royal Prussiaterrae CulmensisKulm Land (terra Culmensis, Ziemia Chełmińska), region historical region in central-northern Poland; part of Royal Prussia, centum apud nobilem dominum Mathiam de Legendorff, centum apud nobilem dominum Math Gregorium Grwnseffsky ad censum sub titulo reemptionis datae, de reliquo heres Mikołaj Krapitz Sr (Chrapicki, Crapicz) (*ca. 1450 – †1514), studied probably in Köln and Cracow; founder of the Bernardines convent in Löbau; 1488-1494 Ermland canon; 1496-1907 (resignation due to ill health) Kulm bishop (NITECKI, p. 39; PSB 3, p. 435)domini defunctiMikołaj Krapitz Sr (Chrapicki, Crapicz) (*ca. 1450 – †1514), studied probably in Köln and Cracow; founder of the Bernardines convent in Löbau; 1488-1494 Ermland canon; 1496-1907 (resignation due to ill health) Kulm bishop (NITECKI, p. 39; PSB 3, p. 435) respondere pollicitus est et se inscripsit.

Habuit idem Mikołaj Krapitz Sr (Chrapicki, Crapicz) (*ca. 1450 – †1514), studied probably in Köln and Cracow; founder of the Bernardines convent in Löbau; 1488-1494 Ermland canon; 1496-1907 (resignation due to ill health) Kulm bishop (NITECKI, p. 39; PSB 3, p. 435)dominus defunctusMikołaj Krapitz Sr (Chrapicki, Crapicz) (*ca. 1450 – †1514), studied probably in Köln and Cracow; founder of the Bernardines convent in Löbau; 1488-1494 Ermland canon; 1496-1907 (resignation due to ill health) Kulm bishop (NITECKI, p. 39; PSB 3, p. 435) in villa Kuncendorff XXVI marcas, quae ex commutatione ville Plawszkewantz pro villa dicta Kunczdorff sibi per Kulm Chapter capitulumKulm Chapter assignatae erant pro ecclesia, tamen per praenominatum reverendum patrem dominum Mikołaj Krapitz Sr (Chrapicki, Crapicz) (*ca. 1450 – †1514), studied probably in Köln and Cracow; founder of the Bernardines convent in Löbau; 1488-1494 Ermland canon; 1496-1907 (resignation due to ill health) Kulm bishop (NITECKI, p. 39; PSB 3, p. 435)NicolaumMikołaj Krapitz Sr (Chrapicki, Crapicz) (*ca. 1450 – †1514), studied probably in Köln and Cracow; founder of the Bernardines convent in Löbau; 1488-1494 Ermland canon; 1496-1907 (resignation due to ill health) Kulm bishop (NITECKI, p. 39; PSB 3, p. 435) olim episcopum Culmensem legatae et inscriptae, prout hoc litterae super villa Plawszkewantz emanatae sufficienter ostendunt. Habuit et villam capituli meliorem Vittkaw, quae sibi censuabat XXX marcis annautim et ita singulis computatis habuit in proventibus ultra alios canonicos LXXX marcas de villa Brzosza. Retulit praefatus venerabilis dominus Jan Meckler (Jan Mekeler) (†1534), Kulm canon (MAŃKOWSKI 1928, p. 125)Iohannes MecklerJan Meckler (Jan Mekeler) (†1534), Kulm canon (MAŃKOWSKI 1928, p. 125) Reverendissimam Paternitatem Vestram certam mentionem fecisse, quo iure ecclesiae aut Kulm Chapter capituloKulm Chapter sit apropriata.

Desuper, Reverendissime Domine, sunt sufficientia documenta et munimenta, q... illegible...... illegible quod illa villa sit comparata a reverendo patre domino Jan Konopacki Jr (Ioannes de Conopat) (†1535), studied in Leipzig (1522) and Frankfurt an der Oder (1527); courtier of Vice-Chancellor Piotr Tomicki; 1533 Canon of Ermland (Warmia) (KOPICZKO 2, p. 160)JohanneJan Konopacki Jr (Ioannes de Conopat) (†1535), studied in Leipzig (1522) and Frankfurt an der Oder (1527); courtier of Vice-Chancellor Piotr Tomicki; 1533 Canon of Ermland (Warmia) (KOPICZKO 2, p. 160) olim episcopo Culmensi, praecessore Reverendissimae Paternitatis Vestrae, pro parata pecunia duorum milium et quingentarum marcarum et ob respectum donationis Sigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austriaregiae maiestatisSigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria ecclesiae factae secundum fundationem praenominati domini Mikołaj Krapitz Sr (Chrapicki, Crapicz) (*ca. 1450 – †1514), studied probably in Köln and Cracow; founder of the Bernardines convent in Löbau; 1488-1494 Ermland canon; 1496-1907 (resignation due to ill health) Kulm bishop (NITECKI, p. 39; PSB 3, p. 435)NicolaiMikołaj Krapitz Sr (Chrapicki, Crapicz) (*ca. 1450 – †1514), studied probably in Köln and Cracow; founder of the Bernardines convent in Löbau; 1488-1494 Ermland canon; 1496-1907 (resignation due to ill health) Kulm bishop (NITECKI, p. 39; PSB 3, p. 435) olim episcopi Culemnsis, cuius anima in perpetuo sit refrigerio. Pro quattuor anniversariis BCz, 243, p. 300 et pro fabrica ecclesiae exponitur.

Spe firma et indubitata sumus, quod Reverendissima Paternitas Vestra fundationes circa istam pauperculam ecclesiam factas per written over praepraeperper written over prae praecessores suos episcopos Culmenses factas pro cultus divini augmento, pro sua in Sanctam Trinitatem devotione et sponsae suae meliori statu ac personarum ms. honestiori reg. honestiorehonestiorims. honestiori reg. honestiore sustentatione conservare in suo debito vigore dignabitur, alias veniret in malam sequelam, quod absit, ita quod nullae fundationes ecclesiis cathedralibus factae per suos praesules essent validae contra aequitatem et iurisdispositionem prout Reverendissima Paternitas Vestra melius novit.

Cui nos ex omni humilitate et debita subiectione commendamus et Eandem felicissime valere exoptamus in longissimum aevum pro nostro omnium solamine et ecclesiae, sponsae suae, incremento.

Eiusdem Reverendissimae Paternitatis Vestrae humiles capellani, Kulm Chapter capitulum ecclesiae CulmensisKulm Chapter

6IDL 1071 Ioannes DANTISCUS to [Kulm (Chełmno) Chapter], Löbau (Lubawa), 1534-01-02


Manuscript sources:
1rough draft in Latin, autograph, BCz, 244, p. 37 (t.p.)

Prints:
1AT 16/1 No. 4, p. 7 (in extenso; Polish register)

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

Venerabiles Domini, fratres in Christo carissimi. Salutem et omnem felicitatem.

Remittimus vobis litteras in causa fugitivi ad vos rustici nobis scriptas, ratione quarum vos hortamur, ut id, quod iustum est, faciatis. Nolumus tamen vos latere, quod hic cum Council of Royal Prussia the most important local authority in Royal Prussia. It consisted of two bishops (of Ermland (Warmia), who served as the Council’s president, and of Kulm (Chełmno)), three voivodes (of Kulm, Marienburg (Malbork), and Pomerania), three castellans (of Kulm, Elbing (Elbląg), and Gdańsk (Danzig)), three chamberlains (of Kulm, Marienburg, and Pomerania), and representatives of the three Great Prussian Cities – Gdańsk, Thorn (Toruń), and Elbing (ACHREMCZYK 2016, p. 17-18)terrarum et civitatum dominis et consiliariisCouncil of Royal Prussia the most important local authority in Royal Prussia. It consisted of two bishops (of Ermland (Warmia), who served as the Council’s president, and of Kulm (Chełmno)), three voivodes (of Kulm, Marienburg (Malbork), and Pomerania), three castellans (of Kulm, Elbing (Elbląg), and Gdańsk (Danzig)), three chamberlains (of Kulm, Marienburg, and Pomerania), and representatives of the three Great Prussian Cities – Gdańsk, Thorn (Toruń), and Elbing (ACHREMCZYK 2016, p. 17-18) ea in re contulimus, qui sic nos edocuerunt, quod superioribus annis post bellum novissimum ill(ustres) olim duces Masoviae ad Provincial Diet of Royal Prussia conventumProvincial Diet of Royal Prussia tum Graudenz (Grudziądz, Graudentium), city in Poland, Voivodeship of Pomerania, on the upper east bank of the Vistula, Graudenz (taking turns with Marienburg (Malbork)) was the venue for the Provincial Diet of Royal Prussia, which were chaired by the bishop of Ermland (Warmia)GraudentinumGraudenz (Grudziądz, Graudentium), city in Poland, Voivodeship of Pomerania, on the upper east bank of the Vistula, Graudenz (taking turns with Marienburg (Malbork)) was the venue for the Provincial Diet of Royal Prussia, which were chaired by the bishop of Ermland (Warmia) nuntios hac in causa miserant, qui cum dominis ibidem concluserunt, ut si quis sex annis rusticus profugus non repetitus quiete in Royal Prussia (Prussia Regalis), region, part of Prussia annexed to the Kingdom of Poland in 1466 under the provisions of the Second Peace of ThornPrussiaRoyal Prussia (Prussia Regalis), region, part of Prussia annexed to the Kingdom of Poland in 1466 under the provisions of the Second Peace of Thorn sederit, vicissim et profugus a nobis superinscribeda nobisa nobis superinscribed in Mazowsze (Masovia) historic region in Central Poland, before 1526 an autonomous duchy and feud of the Kingdom of Poland, from 1526 included in the KingdomMasoviaMazowsze (Masovia) historic region in Central Poland, before 1526 an autonomous duchy and feud of the Kingdom of Poland, from 1526 included in the Kingdom, ne deinceps repetatur. Quod sic in notitiam vestram deducendum existimavimus vosque in hoc novo anno feliciter et quam diutissime valere optamus.

7IDL 1225 Kulm (Chełmno) Chapter to Ioannes DANTISCUS, Kulmsee (Chełmża), 1534-09-26
            received [1534]-10-01

Manuscript sources:
1fair copy in Latin, in secretary's hand, AAWO, AB, D. 4, f. 4

Auxiliary sources:
1register in German, 20th-century, B. PAU-PAN, 8247 (TK 9), f. 640

Prints:
1UBC No. 897, p. 754 (in extenso; German register)

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

AAWO, AB, D. 4, f. 4r

Reverendissime in Christo Pater et Domine, domine gratiosissime et colendissime.

Orationum et obsequiorum debita commendatione praemissa.

Intelleximus ex litteris Reverendissimae Paternitatis Vestrae nobilem Jerzy Głuchowski Georgium GlwchowszkyJerzy Głuchowski conquestum de nobis, quamvis minus iuste, quoniam aliquas res felicis memoriae domini Mikołaj Krapitz Jr (Mikołaj Crapicz, Mikołaj Chrapicki) (†1533), son of a Thorn (Toruń) brewer, and nephew of Mikołaj Krapitz Sr, Bishop of Kulm; 1503-1533 Canon of Kulm (Chełmno) (MIKULSKI 2000, p. 102-103, and footnote 7, p. 112-113)CrapitzMikołaj Krapitz Jr (Mikołaj Crapicz, Mikołaj Chrapicki) (†1533), son of a Thorn (Toruń) brewer, and nephew of Mikołaj Krapitz Sr, Bishop of Kulm; 1503-1533 Canon of Kulm (Chełmno) (MIKULSKI 2000, p. 102-103, and footnote 7, p. 112-113) proprias detineremus in suum praeiudicium. Quod numquam docere aequa veritate poterit, cum omnem suppellectilem domus, pecora omnia et frumenta recepit, praeter unam lastam siliginis et aliquot modios de annonis pro fabrica ecclesiae relictis, cuius tot annis optimis emolumentis usus est, tenendo meliorem villam et praedium, eius tamen immemor nec unum nummum pro eadem ecclesia legavit. Est etiam, Reverendissime Domine, vetus consuetudo apud eam ecclesiam dudum observata, quod cum aliquis ex confratribus decesserit, frumenta relicta, quae non fuerint in testamento legitime inserta, pro ecclesia et fratribus cedere debent. Et ita post obitum piae recordationis confratrum, dominorum Gregorii Gasparis, Michaelis Wolszky et Raphaelis Wayner, est observatum, et ipse dominus Mikołaj Krapitz Jr (Mikołaj Crapicz, Mikołaj Chrapicki) (†1533), son of a Thorn (Toruń) brewer, and nephew of Mikołaj Krapitz Sr, Bishop of Kulm; 1503-1533 Canon of Kulm (Chełmno) (MIKULSKI 2000, p. 102-103, and footnote 7, p. 112-113)CrapitzMikołaj Krapitz Jr (Mikołaj Crapicz, Mikołaj Chrapicki) (†1533), son of a Thorn (Toruń) brewer, and nephew of Mikołaj Krapitz Sr, Bishop of Kulm; 1503-1533 Canon of Kulm (Chełmno) (MIKULSKI 2000, p. 102-103, and footnote 7, p. 112-113) post illos etiam aequa sorte usus est. Iustum ergo visum est, quod etiam aliquod post se relinquat aliis et praesertim pro ecclesia. Non habet ullam causam querulandi de nobis idem Georgius, eo quod plus recepit, quam licitum fuit, in pecoribus, suppellectili, frumentis etc. Etiam fenestras et stanna de habitatione satis frivole tulit. Reverendissima Paternitas Vestra hoc negotium differre dignetur usque in aliud tempus congruum, ubi sibi in faciem omnia obici possint.

Nos semper stamus iudicio et cognitioni Reverendissimae Paternitatis Vestrae. Recepit enim siliginis plus quam XVI lastas, pecora plura abegit, alia vendidit et debita solvere familiae praedii et aliis creditoribus non vult. Insuper Reverendissimae Dominationis habetur chirographus de manu domini Mikołaj Krapitz Jr (Mikołaj Crapicz, Mikołaj Chrapicki) (†1533), son of a Thorn (Toruń) brewer, and nephew of Mikołaj Krapitz Sr, Bishop of Kulm; 1503-1533 Canon of Kulm (Chełmno) (MIKULSKI 2000, p. 102-103, and footnote 7, p. 112-113)CrapitzMikołaj Krapitz Jr (Mikołaj Crapicz, Mikołaj Chrapicki) (†1533), son of a Thorn (Toruń) brewer, and nephew of Mikołaj Krapitz Sr, Bishop of Kulm; 1503-1533 Canon of Kulm (Chełmno) (MIKULSKI 2000, p. 102-103, and footnote 7, p. 112-113), in quo se obligaverat cuilibet domino ex illo meliori praedio on the marginpraediopraedio on the margin daturum singulis annis unam lastam siliginis, et a multis annis non dedit.

Magnificus dominus palatinus Pomeraniae gravi infirmitate laborat, Deus omnipotens faciat cum eo secundum suam magnam misericordiam. Dominus Jan Meckler (Jan Mekeler) (†1534), Kulm canon (MAŃKOWSKI 1928, p. 125)Iohannes MecklerJan Meckler (Jan Mekeler) (†1534), Kulm canon (MAŃKOWSKI 1928, p. 125) in sua infirmitate nondum aliquod sentit iuvamen, Deus sit sibi adiutor.

Cum his AAWO, AB, D. 4, f. 4v Reverendissimam Paternitatem Cestram clementiae divinae committimus diutissime in optata sanitate et felicitate conservandam pro nostro omnium speciali solamine.

Dat(ae) or Dat(um)Dat(ae)Dat(ae) or Dat(um) in Culmenze, ipso die sanctorum martyrum Cosmae et Damiani anno Domini etc. XXXIIII-o

Eiusdem Reverendissimae Paternitatis Vestrae humiles capellani, capitulum ecclesiae Culmensis

8IDL 6574     Kulm (Chełmno) Chapter to Ioannes DANTISCUS, before 1536-01-07 Letter lost

Letter lost, mentioned in IDL 71
9IDL   71 [Ioannes DANTISCUS] to [Kulm (Chełmno) Chapter], Löbau (Lubawa), 1536-01-07


Manuscript sources:
1office copy in Latin, in secretary's hand, BCz, 244, p. 60 (b.p.)

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

BCz,244,p. 60

Reveren(di) et eximii domini f(rate)r et amici carissimi, salutem et omnem felicitatem.

Reddidit mihi superiori die a Dominationibus Vestris rediens Baltazar of Lublin (†after 1543-05-20), from 1535 at the latest Canon of Kulm (Chełmno); 1538 Judicial Vicar in the Kulm Chapter; Chancellor to the Bishops of Kulm, Ioannes Dantiscus and then Tiedemmann Giese (MAŃKOWSKI 1928, p. 115)cancellariusBaltazar of Lublin (†after 1543-05-20), from 1535 at the latest Canon of Kulm (Chełmno); 1538 Judicial Vicar in the Kulm Chapter; Chancellor to the Bishops of Kulm, Ioannes Dantiscus and then Tiedemmann Giese (MAŃKOWSKI 1928, p. 115) meus amicas admodum cf. Kulm (Chełmno) Chapter to Ioannes DANTISCUS before 1536-01-07, CIDTC IDL 6574, letter lostlitterascf. Kulm (Chełmno) Chapter to Ioannes DANTISCUS before 1536-01-07, CIDTC IDL 6574, letter lost, quibus opem suam illi meo nomine impensam describunt et quaecumque ad causam eius adhuc necessaria cognoverint, pollicentur. Habeo itaque, quas possum, gratias, et rogo, quemadmodum coeperunt patrocinari, non desinant. Quod omni studio et fraterno officio Dominationibus Vestris, quas optim<e> valere ex animo cupio, rependere curabo sedulo. Reliqua ipse Baltazar of Lublin (†after 1543-05-20), from 1535 at the latest Canon of Kulm (Chełmno); 1538 Judicial Vicar in the Kulm Chapter; Chancellor to the Bishops of Kulm, Ioannes Dantiscus and then Tiedemmann Giese (MAŃKOWSKI 1928, p. 115)cancellariusBaltazar of Lublin (†after 1543-05-20), from 1535 at the latest Canon of Kulm (Chełmno); 1538 Judicial Vicar in the Kulm Chapter; Chancellor to the Bishops of Kulm, Ioannes Dantiscus and then Tiedemmann Giese (MAŃKOWSKI 1928, p. 115) noster referet.

10IDL 6584     Kulm (Chełmno) Chapter to Ioannes DANTISCUS, before 1536-02-18 Letter lost

Letter lost, mentioned in IDL 1417
11IDL 1417 Ioannes DANTISCUS to Kulm (Chełmno) Chapter, Löbau (Lubawa), 1536-02-18


Manuscript sources:
1rough draft in Latin, autograph, BCz, 244, p. 75 (t.p.)

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

Venerabiles Domini, fratres in Christo dilecti, salutem in Domino. superinscribedsalutem in Domino.salutem in Domino. superinscribed

Accepimus cf. Kulm (Chełmno) Chapter to Ioannes DANTISCUS before 1536-02-18, CIDTC IDL 6584, letter lostlitterascf. Kulm (Chełmno) Chapter to Ioannes DANTISCUS before 1536-02-18, CIDTC IDL 6584, letter lost vestras, quibus decimas villae Srebrniki, village in north-central Poland, 23 km NE of ToruńSzrebernikiSrebrniki, village in north-central Poland, 23 km NE of Toruń, quod ad superinscribedadad superinscribed eas fortassis Jan Konopacki Sr (Ioannes de Conopat) (†1530), before 1500 Provost and Treasurer of Marienburg; 1508-1530 Bishop of Kulm (NITECKI)praedecessor nosterJan Konopacki Sr (Ioannes de Conopat) (†1530), before 1500 Provost and Treasurer of Marienburg; 1508-1530 Bishop of Kulm (NITECKI) ad tempus conniverit superinscribed in place of crossed-out vobis concesseritvobis concesseritconniveritconniverit superinscribed in place of crossed-out vobis concesserit, defendere conamini, quasi ad vos spectarent ob id, quod sint(?) in Thorn district (powiat toruński, districtus Thorunensis)districtu ThoronensiThorn district (powiat toruński, districtus Thorunensis), quem vobis concessum esse asseritis, habeantur superinscribedhabeanturhabeantur superinscribed, rem altius quam oportet repetentes, cum districtus iste quadraginta et non quatuor canonici written over uuii written over us sit additus sicque neque vos, ut scribitis, eas decimas percepistis, neque ad castrum nostrum Friedeck (Wąbrzeźno, Briesen), town in Poland, Pomeranian Voivodeship, in the centre of historic Kulm Land, 31 km S of GraudenzFridekFriedeck (Wąbrzeźno, Briesen), town in Poland, Pomeranian Voivodeship, in the centre of historic Kulm Land, 31 km S of Graudenz, quo prius ducebantur, sunt tanto tempore on the margintanto temporetanto tempore on the margin allatae, qui error, quod vos eas decimas nobis non requisitis on the marginnobis non requisitisnobis non requisitis on the margin usurpare intenditis, commissus est, de quo et aliis coram Deo bene favente aliquando on the marginaliquandoaliquando on the margin latius. Haec ad praesens ad V written over ..VV written over .estras litteras respondenda duximus vosque Deum pro nobis orantes on the marginDeum pro nobis orantesDeum pro nobis orantes on the margin bene valere optamus.

12IDL 1419 Ioannes DANTISCUS to Kulm (Chełmno) Chapter, Löbau (Lubawa), 1536-02-23


Manuscript sources:
1rough draft in Latin, autograph, BCz, 244, p. 75 (b.p.)

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

Venerabiles etc.,

Mittimus ad vos venerabilem dominum Baltazar of Lublin (†after 1543-05-20), from 1535 at the latest Canon of Kulm (Chełmno); 1538 Judicial Vicar in the Kulm Chapter; Chancellor to the Bishops of Kulm, Ioannes Dantiscus and then Tiedemmann Giese (MAŃKOWSKI 1928, p. 115)Baltasarem a LublinBaltazar of Lublin (†after 1543-05-20), from 1535 at the latest Canon of Kulm (Chełmno); 1538 Judicial Vicar in the Kulm Chapter; Chancellor to the Bishops of Kulm, Ioannes Dantiscus and then Tiedemmann Giese (MAŃKOWSKI 1928, p. 115) cancellarium nostrum et ecclesiae nostrae una vobiscum canonicum, cui quaedam mentis nostrae desideria vobis referre written over iiee written over i iussimus, ut ei fidem vigore harum habeatis, et quicquid ad stabiliendum ius suum in audien(dis) dictis testium opus habuerit, illi ministretis, pro vestra in nos observantia facturi. Beneque vos valere Deum pro nobis orantes optamus.

Postscript:

De statutorum solutione, velimus Baltazar of Lublin (†after 1543-05-20), from 1535 at the latest Canon of Kulm (Chełmno); 1538 Judicial Vicar in the Kulm Chapter; Chancellor to the Bishops of Kulm, Ioannes Dantiscus and then Tiedemmann Giese (MAŃKOWSKI 1928, p. 115)cancellarium nostrumBaltazar of Lublin (†after 1543-05-20), from 1535 at the latest Canon of Kulm (Chełmno); 1538 Judicial Vicar in the Kulm Chapter; Chancellor to the Bishops of Kulm, Ioannes Dantiscus and then Tiedemmann Giese (MAŃKOWSKI 1928, p. 115) esse liberum, quia nobis et ecclesiae nostrae et vobis apud nos on the marginet vobis apud noset vobis apud nos on the margin inseruit, nollemus etiam curiam nostram eiusque domesticos oneribus subiectos esse illis, quibus, qui forinsecus intrant, quandoquidem ecclesia nostra proventibus, unde vos sustinetis, a praedecessoribus nostris et non ab externis dotata est. Proinde vos a Baltazar of Lublin (†after 1543-05-20), from 1535 at the latest Canon of Kulm (Chełmno); 1538 Judicial Vicar in the Kulm Chapter; Chancellor to the Bishops of Kulm, Ioannes Dantiscus and then Tiedemmann Giese (MAŃKOWSKI 1928, p. 115)cancellario nostroBaltazar of Lublin (†after 1543-05-20), from 1535 at the latest Canon of Kulm (Chełmno); 1538 Judicial Vicar in the Kulm Chapter; Chancellor to the Bishops of Kulm, Ioannes Dantiscus and then Tiedemmann Giese (MAŃKOWSKI 1928, p. 115) nihil exacturos arbitramur, vel eam vos superinscribedvosvos superinscribed exactionem, quo illi, quod debetur, ei ad written over ininadad written over in praesens assequatur superinscribed in place of crossed-out assequi possitassequi possitassequaturassequatur superinscribed in place of crossed-out assequi possit usque ad nostrum felicem, Deo bene favente, adventum, quod a vobis postulamus suspensuros, qua in re nobis non parum gratificabimini.

13IDL 1461 Ioannes DANTISCUS to [Kulm (Chełmno) Chapter], Löbau (Lubawa), 1536-05-31


Manuscript sources:
1rough draft in Latin, autograph, BCz, 244, p. 96 (t.p.)
2excerpt in Latin, 20th-century, B. PAU-PAN, 8243 (TK 5), a.1536, f. 59r-60v

Auxiliary sources:
1register in Polish, 20th-century, B. PAU-PAN, 8248 (TK 10), f. 227

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

Venerabiles Domini, Fratres in Christo carissimi, salutem in Domino et omnem felicitatem.

Cum superiori die inter alias schedas obiter quaedam de proventibus nostris post morte, quam diu legatione apud Charles V of Habsburg (*1500 – †1558), ruler of the Burgundian territories (1506-1555), King of Spain as Charles I (1516-1556), King of Naples and Sicily, King of the Romans (1519-1530), Holy Roman Emperor of the German Nation (elected 1519, crowned 1530, abdicated 1556); son of Philip I the Handsome and Joanna the Mad of Castilecaesaream maiestatemCharles V of Habsburg (*1500 – †1558), ruler of the Burgundian territories (1506-1555), King of Spain as Charles I (1516-1556), King of Naples and Sicily, King of the Romans (1519-1530), Holy Roman Emperor of the German Nation (elected 1519, crowned 1530, abdicated 1556); son of Philip I the Handsome and Joanna the Mad of Castile fungebamur, exposita esse comperiebamus written over musmusebamusebamus written over mus, ad quae superinscribed in place of crossed-out de quibusde quibusad quaead quae superinscribed in place of crossed-out de quibus numquam vel a vobis requisiti assensum nostrum praebuimus, mirari coepimus, qui factum sit, ut quae pro fabrica pontis et aliis exposita sunt, omittamus on the marginut quae pro fabrica pontis et aliis exposita sunt, omittamusut quae pro fabrica pontis et aliis exposita sunt, omittamus on the margin, quod tam magnam pecuniae nostrae summam sine scientia et voluntate nostra domino olim Franciscus, canon of Kulmsee FranciscoFranciscus, canon of Kulmsee , Jan Konopacki Sr (Ioannes de Conopat) (†1530), before 1500 Provost and Treasurer of Marienburg; 1508-1530 Bishop of Kulm (NITECKI)praedecessoris nostriJan Konopacki Sr (Ioannes de Conopat) (†1530), before 1500 Provost and Treasurer of Marienburg; 1508-1530 Bishop of Kulm (NITECKI) in Christo defuncti cancellario et domino Thomas of Bydgoszcz (†after 1539-04-25), 1535-1537 (at least) Dantiscus' administrator (oeconomus) in Althausen (Starogród) (UBC, No. 902, p. 758-759)ThomaeThomas of Bydgoszcz (†after 1539-04-25), 1535-1537 (at least) Dantiscus' administrator (oeconomus) in Althausen (Starogród) (UBC, No. 902, p. 758-759), oeconomo Althausen (Starogród, Antiquum Castrum), town on the Vistula river, ca. 1.5 km S of Kulm, initial location of Kulm; given to the Kulm cathedral by Alexander Jagiellon, it was the summer residence of the Kulm bishopsCastri nostri AntiquiAlthausen (Starogród, Antiquum Castrum), town on the Vistula river, ca. 1.5 km S of Kulm, initial location of Kulm; given to the Kulm cathedral by Alexander Jagiellon, it was the summer residence of the Kulm bishops, dare ausi fueritis, cuius rei rat(i)on(em) a vobis on the marginvobisvobis on the margin postulamus. Quod si forsan Jan Konopacki Sr (Ioannes de Conopat) (†1530), before 1500 Provost and Treasurer of Marienburg; 1508-1530 Bishop of Kulm (NITECKI)praedecessoris nostriJan Konopacki Sr (Ioannes de Conopat) (†1530), before 1500 Provost and Treasurer of Marienburg; 1508-1530 Bishop of Kulm (NITECKI) quem testamentum ultimam dispositionem asserere volueritis, oportuisset utique vi illam penes a nobis visam et confirmatam fuisse, priusquam proventus et text damaged[t]t text damaged pecuniae nostrae distribuerentur a vobis ad eum modum cuipiam fuissent distributae. Quod cum factum non sit compertumque habeamus, praesente hic magnifico domino Jerzy Konopacki Sr (Georg von Konopat) (*ca. 1480 – †1543), brother of Jan Konopacki, Bishop of Kulm (Chełmno); 1512-1516 Chamberlain of Pomerania; 1516-1518 Castellan of Gdańsk (Danzig); 1518-1543 Voivode of Pomerania (PSB 13, p. 547-548)palatino PomeraniaeJerzy Konopacki Sr (Georg von Konopat) (*ca. 1480 – †1543), brother of Jan Konopacki, Bishop of Kulm (Chełmno); 1512-1516 Chamberlain of Pomerania; 1516-1518 Castellan of Gdańsk (Danzig); 1518-1543 Voivode of Pomerania (PSB 13, p. 547-548), qui ex relictis pecuniis iis, qui servitiu(m)(?) text damaged[iu(m)(?)]iu(m)(?) text damaged satisfecisse fertur, nullum a Jan Konopacki Sr (Ioannes de Conopat) (†1530), before 1500 Provost and Treasurer of Marienburg; 1508-1530 Bishop of Kulm (NITECKI)praedecessore nostroJan Konopacki Sr (Ioannes de Conopat) (†1530), before 1500 Provost and Treasurer of Marienburg; 1508-1530 Bishop of Kulm (NITECKI) testamentum conditum legitime fuisse, quod si etiam esset, in successorem non obligaret extendi non(?) posset neque aliqua in parte obligare me posset, a vobis paterne poscimus, ut pecunias nostras a vobis sine permissione nostra in usus illo text damaged[lo]lo text damagedrum, quibus bene voluistis conversas, nobis restituatis, quandoquidem on the margin in place of crossed-out ne quidemne quidemquandoquidemquandoquidem on the margin in place of crossed-out ne quidem neque debita pro Jan Konopacki Sr (Ioannes de Conopat) (†1530), before 1500 Provost and Treasurer of Marienburg; 1508-1530 Bishop of Kulm (NITECKI)praede superinscribed in place of crossed-out sucsucpraedepraede superinscribed in place of crossed-out successoreJan Konopacki Sr (Ioannes de Conopat) (†1530), before 1500 Provost and Treasurer of Marienburg; 1508-1530 Bishop of Kulm (NITECKI) nostro, neque cuiquam stantia illi et non nobis praestita solvere ac rependere astric text damaged[c]c text damagedti esse volumus vel debemus. Bene in Christo valete.

14IDL 1471 Kulm (Chełmno) Chapter to [Ioannes DANTISCUS], Kulmsee (Chełmża), 1536-06-03


Manuscript sources:
1fair copy in Latin, in secretary's hand, AAWO, AB, D. 68, f. 126 + f. [1] missed in numbering after f. 126

Auxiliary sources:
1register in Polish, 20th-century, B. PAU-PAN, 8248 (TK 10), f. 234

Prints:
1UBC No. 909, p. 765-766 (in extenso; German register)

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

AAWO, AB, D. 68, f. 126r

Reverendissime in Christo Pater et Domine, domine gratiosissime et colendissime.

Humili obsequiorum et orationum commendatione praemissa.

Satis anxio et conturbato animo ex litteris Reverendissimae Paternitatis Vestrae accepimus nos redargui in eo, quod testamentum domini piae recordationis defuncti praedecessoris Reverendissimae Paternitatis Vestrae, tanquam invalidum et non confirmatum, in absentia, iuxta tamen vim et formam ultimae voluntatis suae conscriptum, exsecuti sumus. Cum illud magnificus dominus palatinus Pomeraniae mox post obitum domini germani sui sit executus, familiae curiae in loco tunc praesenti ex integro legata tunc solvendo absentibusque dominis cancellario et Thoma oeconomo, et burgrabiis in Fredeck, Papaw et Aldenhaws, de frumentis per dominum defunctum relictis sibi propriis, persolutionem per nos eis faciendam ad nos remisit. Itaque per eos frequentius impetiti et importune moniti capitulariter congregati satis desuper consultavimus et tandem de unanimi consensu visum est, eo quod dominus palatinus iam solvisset aliae familiae inferiori, quae minus meruerat, eorum legata, dignum esse iliis maioribus ob eorum longa servitia bene demerita pro ultima voluntate testatoris satis fieri debere.

Reverendissime Domine.

Hoc ita actum esse fatemur, satisfaciendo reliquae solutioni, quia iam pro maiori parte exsecutum fuit testamentum per dominum palatinum, nobis persuadentes id ratum et gratum haberi a Reverendissima Paternitate Vestra, cum factum sit more aliarum ecclesiarum cathedralium, quod defuncto episcopo capitulum habeat facultatem disponendi de rebus relictis, praesertim in testamento legatis. Et hic in isto episcopatu, migrante felicis memoriae domino Stephano de hoc saeculo, nequa(quam) peracta sepultura ante ingressum domini Nicolai, successoris sui, absque mora, priusquam eidem fuisset datus episcopatus per regiam maiestatem, totalis distributio testamenti per capitulum facta fuit, et ratum ac gratum habitum est. Dominus vero Iohannes Episcopus in Domino defunctus, eo quod sibi episcopatus resignatus fuit per piae memoriae dominum Nicolaum, cui octo annis eo vivente praefuit, solus personaliter testamentum post eius decessum distribuit.

Itaque obnixe oramus Reverendissimam Paternitatem Vestram nos in ea re non dignetur turbare, sed nostram innocentiam apud se excusatam habere, de sua excellenti prudentia, quia et in futurum ita accidere possit. Fecimus enim omnia bono et fideli animo, cum necdum sciremus debite, quis esset futurus praesul. Misimus ad sacram maiestatem regiam proprium nuntium, supplicantes pro conferendo Reverendissimae Paterniati Vestrae episcopatu. Etiam impetrari fecimus, quod nobis protunc commissa fuit per regiam maiestatem totalis administratio, et domino palatino adempta, licet sibi fuerit antehac commissa. Fecimus in omnibus (deum testamur) meliorem, quam potuimus, diligentiam pro commodo Reverendissimae Paternitatis Vestrae. Aedificatio pontis, prout nobis visum est, levi pretio conducta pernecessaria fuit, quia antiquus pons in dies ruinam minabatur, nihilque in aedificiis aliisque rebus expositum est, nisi urgente causa, AAWO, AB, D. 68, f. 126v prout debita ratio per capitulum coram domino Bernhardo, germano Reverendissimae Paternitatis Vestrae sufficiens facta fuit. Non speramus itaque per Reverendissimam Paternitatem Vestram ceterosque regni praelatos et capitula ratione istius testamenti aliorumque expositorum ad restitutionem condemnari.

Cum his Reverendissimam Paternitatem Vestram felicissime valere exoptamus deumque assidue deprecamur pro eius incolumitate, cuius nos gratiae semper committimus, et quam pro nostro singulari solamine et incremento, ac felici statu ecclesiae suae magno ardore et summo desiderio nobis praeesse desideravimus et desideramus, obsecrantes Dei clementiam, ut id futurum sit longum in aevum.

Eiusdem Reverendissimae Paternitatis Vestrae humiles capellani et servitores, Kulm Chapter capitulum ecclesie CulmensisKulm Chapter

15IDL 1478 Ioannes DANTISCUS to [Kulm (Chełmno) Chapter], Löbau (Lubawa), 1536-06-07


Manuscript sources:
1rough draft in Latin, autograph, BCz, 244, p. 117-118
2copy in Latin, 18th-century, BK, 232, p. 185-187
3copy in Latin, 18th-century, B. Ossol., 151/II, f. 141v-142r
4copy in Latin, 18th-century, BCz, 54 (TN), No. 91, p. 303-306
5copy in Latin, 20th-century, B. PAU-PAN, 8243 (TK 5), a.1536, f. 64r-v

Auxiliary sources:
1register in Polish, 20th-century, B. PAU-PAN, 8248 (TK 10), f. 236

Prints:
1AT 18 No. 204, p. 232-233 (in extenso; Polish register)

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

Venerabiles Domini, fratres in Christo carissimi. Salutem in Domino et omnem felicitatem.

Excusationem vestram vel potius vestri superinscribedvestrivestri superinscribed accusationem, qua errorem vestrum manifeste fatemini, paterne vobis condolentes legimus in eo praesertim, quod asseruistis ex frumentis relictis per superinscribed in place of crossed-out postpostperper superinscribed in place of crossed-out post Jan Konopacki Sr (Ioannes de Conopat) (†1530), before 1500 Provost and Treasurer of Marienburg; 1508-1530 Bishop of Kulm (NITECKI)praedecessorem written over isisemem written over is nostrum superinscribed in place of crossed-out nostri mortemnostri mortemnostrumnostrum superinscribed in place of crossed-out nostri mortemJan Konopacki Sr (Ioannes de Conopat) (†1530), before 1500 Provost and Treasurer of Marienburg; 1508-1530 Bishop of Kulm (NITECKI) cancellario olim et domino Thomas of Bydgoszcz (†after 1539-04-25), 1535-1537 (at least) Dantiscus' administrator (oeconomus) in Althausen (Starogród) (UBC, No. 902, p. 758-759)ThomaeThomas of Bydgoszcz (†after 1539-04-25), 1535-1537 (at least) Dantiscus' administrator (oeconomus) in Althausen (Starogród) (UBC, No. 902, p. 758-759) tantam pecuniarum summam ad illorum requisitionem solvisse, cum non solum frumenta, verum etiam totum episcopatus nostri dominium cum castris oppidis villis proventibus et censibus praedecessor noster reliquerit. Cum quibus omnibus ea lege, quam praetenditis, ad eundem modum ut cum frumentis, liberum vobis disponere fuisse declaratis, id superinscribedidid superinscribed quod si cf. Pl. Rud. 1306 Tetigisti acu rem acu attigeritiscf. Pl. Rud. 1306 Tetigisti acu , longe se aliter habere cognoscetis. De testamento quae adducitis, subsistere non possunt, cum hoc ipsum testamentum per magnificum dominum Jerzy Konopacki Sr (Georg von Konopat) (*ca. 1480 – †1543), brother of Jan Konopacki, Bishop of Kulm (Chełmno); 1512-1516 Chamberlain of Pomerania; 1516-1518 Castellan of Gdańsk (Danzig); 1518-1543 Voivode of Pomerania (PSB 13, p. 547-548)palatinum PomeraniaeJerzy Konopacki Sr (Georg von Konopat) (*ca. 1480 – †1543), brother of Jan Konopacki, Bishop of Kulm (Chełmno); 1512-1516 Chamberlain of Pomerania; 1516-1518 Castellan of Gdańsk (Danzig); 1518-1543 Voivode of Pomerania (PSB 13, p. 547-548), quod vos scribitis, illum fuisse exsecutum, numquam nobis sit ab eo superinscribed in place of crossed-out pro eiuspro eiusab eoab eo superinscribed in place of crossed-out pro eius in ablatis hinc superinscribedhinchinc superinscribed defensione allegatum vel ostensum, per amicam dumtaxat compositionem nobiscum transegit omnia neque hoc testamentum, cum in Löbau (Lubawa, Lubavia), town in northern Poland, Kulm Land (Ziemia Chełmińska), ca. 67 km E of Graudenz (Grudziądz), the main seat of the bishops of Kulm (Chełmno)oppido nostro LubaviensiLöbau (Lubawa, Lubavia), town in northern Poland, Kulm Land (Ziemia Chełmińska), ca. 67 km E of Graudenz (Grudziądz), the main seat of the bishops of Kulm (Chełmno) tum superinscribedtumtum superinscribed eratis, sine vobis ut confratribus vel adhibitis quibus absque his, qui adhiberi debebant, aut quae in istiusmodi testatione fieri sunt solita on the marginvel adhibitis quibus absque his, qui adhiberi debebant, aut quae in next line in place of crossed-out autautquaequae in next line in place of crossed-out aut in istiusmodi superinscribedmodimodi superinscribed testatione fieri sunt solitavel adhibitis quibus absque his, qui adhiberi debebant, aut quae in istiusmodi testatione fieri sunt solita on the margin, condi legitime potuit. Tantum abest, ut vigorem aliquem obtinere valeat superinscribed in place of crossed-out valuissetvaluissetvaleatvaleat superinscribed in place of crossed-out valuisset. Praeterea superinscribed in place of crossed-out CumqueCumquePraetereaPraeterea superinscribed in place of crossed-out Cumque cf. Kulm (Chełmno) Chapter to [Ioannes DANTISCUS] Kulmsee (Chełmża), 1536-06-03, CIDTC IDL 1471scribitiscf. Kulm (Chełmno) Chapter to [Ioannes DANTISCUS] Kulmsee (Chełmża), 1536-06-03, CIDTC IDL 1471, quod Jerzy Konopacki Sr (Georg von Konopat) (*ca. 1480 – †1543), brother of Jan Konopacki, Bishop of Kulm (Chełmno); 1512-1516 Chamberlain of Pomerania; 1516-1518 Castellan of Gdańsk (Danzig); 1518-1543 Voivode of Pomerania (PSB 13, p. 547-548)dominus palatinusJerzy Konopacki Sr (Georg von Konopat) (*ca. 1480 – †1543), brother of Jan Konopacki, Bishop of Kulm (Chełmno); 1512-1516 Chamberlain of Pomerania; 1516-1518 Castellan of Gdańsk (Danzig); 1518-1543 Voivode of Pomerania (PSB 13, p. 547-548) exsecutus sit in minori familia testamentum, dignum etiam fuisse, ut maioribus satisfieret, hoc quidem non a vobis de iam nostris frumentis, verum de relictis pecuniis auro argento satisque pretiosa supellectile ablata fieri de paper damaged[e]e paper damagedbuisset. Fuissent Fuerant, quibus solutum non erat, ad ipsum paper damaged[sum]sum paper damaged Jerzy Konopacki Sr (Georg von Konopat) (*ca. 1480 – †1543), brother of Jan Konopacki, Bishop of Kulm (Chełmno); 1512-1516 Chamberlain of Pomerania; 1516-1518 Castellan of Gdańsk (Danzig); 1518-1543 Voivode of Pomerania (PSB 13, p. 547-548)dominum palatinumJerzy Konopacki Sr (Georg von Konopat) (*ca. 1480 – †1543), brother of Jan Konopacki, Bishop of Kulm (Chełmno); 1512-1516 Chamberlain of Pomerania; 1516-1518 Castellan of Gdańsk (Danzig); 1518-1543 Voivode of Pomerania (PSB 13, p. 547-548), qui aliis satisfacere coeperat, remittendum paper damaged[um]um paper damaged, et si ablata tanti non fuissent, tum demum successori hoc hoc incubuisset negotium, quandoquidem post satis parvam moram successimus, hoc est duodecima post decessum Jan Konopacki Sr (Ioannes de Conopat) (†1530), before 1500 Provost and Treasurer of Marienburg; 1508-1530 Bishop of Kulm (NITECKI)praedecessorisJan Konopacki Sr (Ioannes de Conopat) (†1530), before 1500 Provost and Treasurer of Marienburg; 1508-1530 Bishop of Kulm (NITECKI) die nos Sigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austriaserenissima maiestas regiaSigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria Holy See (Sedes Apostolica) Sedi ApostolicaeHoly See (Sedes Apostolica) in episcopum declaravit commendavitque, cf. Vulg. Dt 23.25 si intraveris in segetem amici tui franges spicas et manu conteres falce autem non metes oportuisset utique falcem in aliena messe prudentius continerecf. Vulg. Dt 23.25 si intraveris in segetem amici tui franges spicas et manu conteres falce autem non metes , vel saltem superinscribed in place of crossed-out etetvel saltemvel saltem superinscribed in place of crossed-out et, cum a vobis scriberetur, ad nos ea de re superinscribed in place of crossed-out eius reieius reiea de reea de re superinscribed in place of crossed-out eius rei ad on the marginadad on the margin nos referre superinscribed in place of crossed-out reddere certioresreddere certioresreferrereferre superinscribed in place of crossed-out reddere certiores et non ad invalidam legitime testamento paper damaged[o]o paper damaged non praecedente postulationem 650 marcas pecuniarum nostrarum sine nostra permissione aut mandato expendere. Non satis ea, quod Jerzy Konopacki Sr (Georg von Konopat) (*ca. 1480 – †1543), brother of Jan Konopacki, Bishop of Kulm (Chełmno); 1512-1516 Chamberlain of Pomerania; 1516-1518 Castellan of Gdańsk (Danzig); 1518-1543 Voivode of Pomerania (PSB 13, p. 547-548)dominus palatinusJerzy Konopacki Sr (Georg von Konopat) (*ca. 1480 – †1543), brother of Jan Konopacki, Bishop of Kulm (Chełmno); 1512-1516 Chamberlain of Pomerania; 1516-1518 Castellan of Gdańsk (Danzig); 1518-1543 Voivode of Pomerania (PSB 13, p. 547-548) vobis praesentibus omnia hinc superinscribedhinchinc superinscribed contra iura et libertatem ecclesiasticam abstulerat, nisi et vos, quod reliquum erat de nostris frumentis illis, quibus voluistis, distribueretis. Oportuisset - inquam - de ablatis pro successore cum Jerzy Konopacki Sr (Georg von Konopat) (*ca. 1480 – †1543), brother of Jan Konopacki, Bishop of Kulm (Chełmno); 1512-1516 Chamberlain of Pomerania; 1516-1518 Castellan of Gdańsk (Danzig); 1518-1543 Voivode of Pomerania (PSB 13, p. 547-548)domino palatinoJerzy Konopacki Sr (Georg von Konopat) (*ca. 1480 – †1543), brother of Jan Konopacki, Bishop of Kulm (Chełmno); 1512-1516 Chamberlain of Pomerania; 1516-1518 Castellan of Gdańsk (Danzig); 1518-1543 Voivode of Pomerania (PSB 13, p. 547-548) iuridice contendere, quem vos testamenti, qu<o>d nullum fuit, facitis exsecutorem et non ultimas reliquias ab episcopo vestro alienare. Non immerito igitur, quod certe commiserantes facimus, quae nostra sunt, repetimus. Cum Thomas of Bydgoszcz (†after 1539-04-25), 1535-1537 (at least) Dantiscus' administrator (oeconomus) in Althausen (Starogród) (UBC, No. 902, p. 758-759)oeconomo nostro domino ThomaThomas of Bydgoszcz (†after 1539-04-25), 1535-1537 (at least) Dantiscus' administrator (oeconomus) in Althausen (Starogród) (UBC, No. 902, p. 758-759), qui nullum umquam contractum pro 40 marcis annui stipendii on the marginpro 40 marcis annui stipendiipro 40 marcis annui stipendii on the margin cum Jan Konopacki Sr (Ioannes de Conopat) (†1530), before 1500 Provost and Treasurer of Marienburg; 1508-1530 Bishop of Kulm (NITECKI)praedecessoreJan Konopacki Sr (Ioannes de Conopat) (†1530), before 1500 Provost and Treasurer of Marienburg; 1508-1530 Bishop of Kulm (NITECKI) nostro factum nobis ostendit, nullum etiam inivit nobiscum, ne dicat, quod gratis nobis serviat, nos pro gratia nostra in illum de perceptis 250 marcis pecuniarum nostrarum convenire sciemus neque turbare vos nitimur. Vos ipsi iam cognoscitis, quid nobis debeatis. Quod vero per prioprium nuntium pro nobis ad Sigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austriamaiestatem regiamSigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria intercesseritis, quantumcumque valuit on the marginquantumcumque valuitquantumcumque valuit on the margin, de eo numquam vobis futuri sumus ingrati, quamvis ante nuntii fortassis vestri adventum res acta sit. Omittimus ad BCz, 244, p. 118 praesens pleraque alia, quae non abs re scribi possent, ne animos vestros molestia afficiamus neque paterna nostra in vos propensio et benevolentia sinit nos quicquam exprimere durius. Ista nihilominus, quae scripsimus rei ipsius aequitate id exigente, ut vobis respondamus written over ereereamusamus written over ere, in notitiam vestram deducenda existimavimus, utque pro nobis Deum oretis, quemadmodum promittitis, a vobis paterne petimus vosque in Jesus of Nazareth (Jesus Christ), in Christianity the Messiah foretold in the Old TestamentChristoJesus of Nazareth (Jesus Christ), in Christianity the Messiah foretold in the Old Testament bene et feliciter valere optamus.

16IDL 6640     Kulm (Chełmno) Chapter to Ioannes DANTISCUS, before 1536-06-15 Letter lost
            received 1536-06-15
Letter lost, mentioned in IDL 1488
17IDL 1488 Ioannes DANTISCUS to [Kulm (Chełmno) Chapter], Löbau (Lubawa), 1536-06-16


Manuscript sources:
1rough draft in Latin, autograph, BCz, 244, p. 114 (b.p.)

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

Venerabiles etc.,

Litteras vestras heri accepimus, quibus nobis apprime gratum fecistis scribentes sycophantias et contra apertissimam veritatem molimina Krzysztof Osieczkowski in 1538 Kulm sword-bearer (Urzędnicy 5/2, p. 224; AT 18, p. 430-431)Chr(ist)oferi OsszieczkowskiKrzysztof Osieczkowski in 1538 Kulm sword-bearer (Urzędnicy 5/2, p. 224; AT 18, p. 430-431) et quae per procuratorem et nuntios suos coram vobis proponi commiserit, verum quis ille procurator fuerit, qualiave verba contra nos prolata sint, cognoscere velimus, quo illis obiicem iustitia fulciti temporius opponere possemus, quandoquidem cf. Aug. Serm. p. 124 qui confidens conscientiae suae neglegit famam suam, crudelis est: maxime in loco isto positus, de quo loco dicit apostolus scribens ad discipulum suum: circa omnes te ipsum bonorum operum praebens exemplum; ALLEN 3 p. 459 Mihi bonus vir non est qui famam negligit bonus vir non est, ut ille inquit philosophus, qui famam negligitcf. Aug. Serm. p. 124 qui confidens conscientiae suae neglegit famam suam, crudelis est: maxime in loco isto positus, de quo loco dicit apostolus scribens ad discipulum suum: circa omnes te ipsum bonorum operum praebens exemplum; ALLEN 3 p. 459 Mihi bonus vir non est qui famam negligit . Sciemus Deo et cf. Vulg. Io 14.6 Dicit ei Iesus: Ego sum via, et veritas, et vita. Nemo venit ad Patrem, nisi per me veritate auctore, quae ipsamet Deus estcf. Vulg. Io 14.6 Dicit ei Iesus: Ego sum via, et veritas, et vita. Nemo venit ad Patrem, nisi per me , compositis his mendaciis, per quae superinscribed in place of crossed-out quibusquibusper quaeper quae superinscribed in place of crossed-out quibus improbi homines fidem et credulitatem quaerunt, quibus modis obviam ire debeamus. cf. [Quint.] Decl. 11.6.5 actum est de rebus humanis, si de criminibus nostris tantundem mendaciis licet, nec ullus innocens hucusque felix est, ut diligentiae fingentium par sit. quemquamne mortalium; [Quint.] Decl. 16.7.26 actum est de rebus humanis, si sola servatur utilitatium fides Actum iam esset de rebus humanis, si malitiae et iniquis conatibus par animo nocendi suppeteret facultascf. [Quint.] Decl. 11.6.5 actum est de rebus humanis, si de criminibus nostris tantundem mendaciis licet, nec ullus innocens hucusque felix est, ut diligentiae fingentium par sit. quemquamne mortalium; [Quint.] Decl. 16.7.26 actum est de rebus humanis, si sola servatur utilitatium fides .

Ceterum nihil nos moratur Matthias, Abbot of the Cistercian monastery in Koronowo at least from 1536 to 1539 an Abbot of the Cistercian monastery in Koronowo (AT 18, p. 271)abbatis CoronovensisMatthias, Abbot of the Cistercian monastery in Koronowo at least from 1536 to 1539 an Abbot of the Cistercian monastery in Koronowo (AT 18, p. 271), quod metu fortassis perculsus contra seipsum dederit testimonium, qui ut res acta est cum occiso Matthias (Maciej) (†1536), Guardian of the Franciscan Monastery in KulmguardianoMatthias (Maciej) (†1536), Guardian of the Franciscan Monastery in Kulm clare nos per litteras suas, quarum iis inclusimus exempla, et ore proprio unacum Prior in Koronowo priore eius conventusPrior in Koronowo , qui Matthias (Maciej) (†1536), Guardian of the Franciscan Monastery in KulmguardianoMatthias (Maciej) (†1536), Guardian of the Franciscan Monastery in Kulm in extremis laboranti adfuit illius superinscribed in place of crossed-out eiuseiusilliusillius superinscribed in place of crossed-out eiusque ultimam audivit confessionem, certiores reddidit. Qua de re Matthias, Abbot of the Cistercian monastery in Koronowo at least from 1536 to 1539 an Abbot of the Cistercian monastery in Koronowo (AT 18, p. 271)illiMatthias, Abbot of the Cistercian monastery in Koronowo at least from 1536 to 1539 an Abbot of the Cistercian monastery in Koronowo (AT 18, p. 271) serio superinscribedserioserio superinscribed scripsimus, ut se pro tuitione veritatis sic gerat, ne opus sit Apostolic See Sedem ApostolicamApostolic See interpellare et ab ea contra Matthias, Abbot of the Cistercian monastery in Koronowo at least from 1536 to 1539 an Abbot of the Cistercian monastery in Koronowo (AT 18, p. 271)illumMatthias, Abbot of the Cistercian monastery in Koronowo at least from 1536 to 1539 an Abbot of the Cistercian monastery in Koronowo (AT 18, p. 271) ob negatam veritatem quaerere subsidium. Vobis vero, qui muneri et observantiae erga nos vestrae eo contra adversarios nostros on the margincontra adversarios nostroscontra adversarios nostros on the margin in eo casu non defuistis, paterne gratias habemus et per omnem occasionem referemus. Negotium hoc inter nos aliud, quemadmodum petistis, usque ad nostrum ad vos felicem adventum suspendimus vosque in Christo, cuius ut divinam clementiam pro nobis superinscribedpro nobispro nobis superinscribed oretis, rogamus, optime valere optamus.

18IDL 4500 Kulm (Chełmno) Chapter to Ioannes DANTISCUS, Kulmsee (Chełmża), 1537-08-09
            received [1537]-08-12

Manuscript sources:
1fair copy in Latin, in secretary's hand, AAWO, AB, D. 5, f. 41

Auxiliary sources:
1register in German, 20th-century, B. PAU-PAN, 8248 (TK 10), f. 537

Prints:
1UBC No. 923, p. 778 (in extenso; German register)

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

AAWO, AB, D. 5, f. 41r

Reverendissime in Christo Pater et Domine, domine gratiosissime et colendissime.

Debito famulatu et humili oratione praemiss(a) or praemiss(is)praemiss(a)praemiss(a) or praemiss(is) .

Quamprimum venerabilis dominus Iohannes Rodolffus, canonicus Warmiensis, in Kulmsee (Chełmża, Culmense), town in northern Poland, Kulm Lake District, between Kulm and Thorn, 1251-1824 the seat of the Kulm bishops, with a cathedral and a collegiate churchCulmenzeKulmsee (Chełmża, Culmense), town in northern Poland, Kulm Lake District, between Kulm and Thorn, 1251-1824 the seat of the Kulm bishops, with a cathedral and a collegiate church applicuerit, honorifice excipietur et perhumaniter pro meliori facultate nostra tractabitur, et conducetur on the marginet conduceturet conducetur on the margin pro gratia Reverendissimae Paternitatis Vestrae erga nos, suos servulos et pauperculam istam ecclesiam, in perpetuum conservanda. Cum enim clementia divina, sub cuius nutu omnia consistunt, ita voluerit, ut Reverendissima Paternitas Vestra episcopatum Warmiensem, qui in omnibus isto Culmensi locupletior et abundantior existat, per Dei gratiam assequatur, pro nunc vacantem post obitum reverendissimi in Christo patris Mauritius Ferber (*1471 – †1537), doctor of both canon and civil law; from 1507 Canon of Ermland (Warmia) and Lübeck; from 1514 Canon of Trier; 1512-1515 parish priest of the Church of Saints Peter and Paul in Gdańsk (Danzig); from 1516 Custos of Ermland and parish priest of the Church of the Blessed Virgin Mary in Gdańsk; from 1519 Canon of Dorpat; from 1523 Canon of Revel; 1523-1537 Bishop of Ermland (KOPICZKO 2, p. 71-72; SBKW, p. 59-60)domini MauriciiMauritius Ferber (*1471 – †1537), doctor of both canon and civil law; from 1507 Canon of Ermland (Warmia) and Lübeck; from 1514 Canon of Trier; 1512-1515 parish priest of the Church of Saints Peter and Paul in Gdańsk (Danzig); from 1516 Custos of Ermland and parish priest of the Church of the Blessed Virgin Mary in Gdańsk; from 1519 Canon of Dorpat; from 1523 Canon of Revel; 1523-1537 Bishop of Ermland (KOPICZKO 2, p. 71-72; SBKW, p. 59-60) in Domino defuncti, cui exsequias debitas et solemnes in crastino sancti Laurencii faciemus ex commissione Reverendissimae Paternitatis Vestrae, plenam spem habemus, quod istius suae ecclesiae prioris ac eius personarum et servitiorum non immemor erit, sed sua sp(eci)ali or sp(iritu)alisp(eci)alisp(eci)ali or sp(iritu)ali gratia et innata clementia in perpetuum prosequetur.

Quam Reverendissimam Paternitatem Vestram misericordiae divine usque ad Nestoreos annos in omni felicitate, incolumitate et sospitate conservandam committimus et Deum exorare policemur nosque iterum atque iterum humillime commendamus.

Eiusdem Reverendissimae Paternitatis Vestrae humiles cappellani et servitores Kulm Chapter capitulum ecclesiae CulmensisKulm Chapter

19IDL 4519 Kulm (Chełmno) Chapter to Ioannes DANTISCUS, Kulmsee (Chełmża), 1537-12-18
            received [1538]-01-02

Manuscript sources:
1fair copy in Latin, in secretary's hand, AAWO, AB, D. 5, f. 63

Auxiliary sources:
1register in German, 20th-century, B. PAU-PAN, 8248 (TK 10), f. 673

Prints:
1UBC No. 935, p. 787 (in extenso; German register)

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

AAWO, AB, D. 5, f. 63r

Reverendissime in Christo Pater et Domine, domine gratiosissime et colendissime

Continua servitiorum et orationum commendatione humiliter praemissa.

Gratias immensas ac immortales habemus Reverendissimae Paternitati Vestrae pro eo, quod ex sua clementia rationem bonam haben(do) or haben(s)haben(do)haben(do) or haben(s) ecclesiae suae in Kulmsee (Chełmża, Culmense), town in northern Poland, Kulm Lake District, between Kulm and Thorn, 1251-1824 the seat of the Kulm bishops, with a cathedral and a collegiate churchCulmenzeKulmsee (Chełmża, Culmense), town in northern Poland, Kulm Lake District, between Kulm and Thorn, 1251-1824 the seat of the Kulm bishops, with a cathedral and a collegiate church illa residua bona per dominum Albertum noviter in Domino defunctum relicta, cuius anima in caelesti curia in perpetuum vivat, qui certo tempore bonis capituli praefuit in Kawrnick ibique omnem suam substantiam paene congessit et aquisivit, pro curia capituli sui relinquere dignata est, ne curia illa omnibus suis necessariis post bella proxime habita non modica capituli impensa conquisitis omnino destituta maneret, illa tamen condicione adiecta, quod exsequiae praefato domino Alberto defuncto omni anno modo solito et ex cons paper damaged[ns]ns paper damageduetudine aliorum anniversariorum peragantur. Quam condicionem nos gratissimo accep paper damaged[accep]accep paper damagedtamus animo, desiderio Reverendissimae Paternitastis Vestrae et illius saluti obsequendo, utque illa ibi reli paper damaged[bi reli]bi reli paper damagedcta bona integra pro usu dictae curiae permaneant, dignetur Reverendissima Paternitas Vestra deman paper damaged[man]man paper damageddare. Oramus obnixe, ut eadem curia tant<o> meliorem provisionem habeat pro ho paper damaged[ho]ho paper damagednore ecclesiae sanctae et individuae Trinitatis, primae sponsae Reverendissimae Paternitatis Vestrae, et commodo capituli, eandemque Reverendissimam Paternitatem Vestram clementiae divinae in perpetuum felicissime conservandam committimus et nos suae gratiae singulari commendamus.

Eiusdem Reverendissimae Paternitatis Vestrae humiles Kulm Chapter capellani et servitores, capitulum ecclesiae CulmensisKulm Chapter

20IDL 4524 Kulm (Chełmno) Chapter to Ioannes DANTISCUS, Kulmsee (Chełmża), 1538-01-08
            received [1538]-01-17

Manuscript sources:
1fair copy in Latin, in secretary's hand, AAWO, AB, D. 5, f. 68

Prints:
1UBC No. 938, p. 789 (in extenso; German register)

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

AAWO, AB, D. 5, f. 68r

Reverendissime in Christo Pater et Domine, domine gratiosissime et colendissime.

Nostra humili servitiorum et orationum commendatione praemissa.

Cum Reverendissima Paternitas Vestra, prout ex litteris venerabilis domini cancellarii, confratris nostri, intelleximus, unum ex nobis de gremio sui capituli ad se optat mitti cum plenaria facultate ob certos tractatus de anniversario et rebus relictis honorabilis domini Alberti in Domino defunc paper damaged[unc]unc paper damagedti habendos. Itaque mittimus venerabilem dominum Vincentium canonicum, confratrem nostrum, viribus validiorem pro hoc itinere et negotio perficiendum cum plenaria facultate. Et Reverendissimam Paternitatem Vestram, ut clementissimum dominum nostrum, oramus obnixe eidem plenariam fidem in omnibus, quaecumque in hoc negotio nomine capituli coram retulerit, habere dignetur.

Cum hiis nos singulari gratia Reverendissimae Paternitatis Vestrae in omnibus commendamus et eandem felicissime et diutissime valere exoptamus. Pro quo consequendo Deum altissimum nostra indigna prece continue exoramus.

Eiusdem Reverendissimae Paternitatis Vestrae humiles Kulm Chapter capellani et servitores, capitulum ecclesiae CulmensisKulm Chapter