Text #313
Ioannes DANTISCUS to Charles V of Habsburg[Augsburg] [1530-07-27]
Manuscript sources:
1 | |
2 | |
3 |
Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus
BNW BOZ 2053 TG 27, No. 3471, f. 124r
Sacratissima Caesarea et Catholica Maiestas M
Supplicatio seu memoriale a Dantisco caesari datum.
Sacratissima Caesarea Maiestaset Catholica Maiestas
Cum superiori die Sacratissima Maiestas Vestra reverendo domino Valtero de Cronenberg ad eius postulationem, ut magistro electo, terras, quas ordo fratrum Theutonicorum in Germania, Italia et eas, quas in Prussia novissimus istius ordinis magister habuit, in feudum concesserit praeter usum et veterem morem ab imperatoribus observatum, qui magnis magistris terras, quas in Prussia possidebant, numquam prius in feudum conferre sunt soliti, visum mihi est non abs re, si forsan Sacratissima Maiestas Vestra non satis bene fuerit instructa, paulo altius hoc negotium repetere.
Cum ordo iste primum Hierosolimis ad hospitalitatem pauperum fuisset institutus et successu temporis, multis bona sua ad pauperum alimoniam conferentibus auctus, hincque post Ptolemaidis in Syria amissionem in Germaniam delatus, Conradus Mazoviae dux contra rebelles Prutenos, qui tunc erant infideles, quosdam istius ordinis fratres anno domini 1231 in auxilium vocavit illisque Culmensem et Lubauiensem terram in Prussia sub ea condicione donavit, quod si reliquam Prussiae partem conquirerent, facta secum aequa divisione ex priore donatione cederent. Cum a duce Mazoviae adiuti quaedam castra in ripa Istulae posuissent et in dies felicius eis contra hostes omnia evenirent, obliti, quod <donatione> cedere et quod conquisita ex aequo dividere cum duce deberent, ad arma paulo post fuerat deventum, quae durarunt, cum reges Poloniae ablata semper repeterent usque ad haec tempora cum novissimo magistro. Adegerunt tamen reges Poloniae istius ordinis magistros in istis 300 annis non semel, ut eas terras in Prussia, quas illis ex pactis reliquerant in feudum, ab eis praestito homagio acciperent, quod aliquotiens factum est, et novissimis temporibus anno 1479 a magno magistro Martino Treslar(!), et post illum anno 1497 a magistro Ioanne de Tiffen superinscribed in place of crossed-out n⌈nnn superinscribed in place of crossed-out n⌉, et paulo ante ab isto, qui fuit nuperrime, et nemo umquam magistrorum Prussiae ea, quae in Prussia possederat, a praedecessoribus Sacratissimae Maiestatis Vestrae in feudum suscepit. Quod igitur in notitiam Sacratissimae Maiestatis Vestrae deducendum existimavi, quo ista apud se accuratius reputaret et non permitteret serenissimo domino meo regi Poloniae, cuius antecessores et ipse verum se semper omnium terrarum Prussiae dominum et heredem scripsit, ea in re gravamen aut praeiudicium fieri.
Quod spectat illustrissimum dominum Albertum marchionem Brandenburgensem ducem in Prussia, qui ab adversariis suis coram Sacratissima Maiestate Vestra traductus esse fertur, quod habitum ordinis reliquerit, id ego defendendum, cum mihi commissum non sit, non suscipio. Sed est quidam consiliarius, ab eo huc BNW BOZ 2053 TG 27, No. 3471, f. 124v ob id missus Georgius Clingenbek capitaneus in Mimel, quem dixit Sacratissima Maiestas Vestra accusatum esse pro malo homine et quod multa mala patrare debuerit, quod tamen contra illum, ut reor, non facile probari potest, cum alias eum numquam talem dici aut esse cognoverim fuitque prius apud Sacratissimam Maiestatem Vestram ab eodem domino suo marchione Alberto in Hispania sine ea labe nuntius. Is paulo ante admonitus, quod graviter Sacratissimae Maiestati Vestrae fuerit delatus, ne forsan causa indicta on the margin in place of crossed-out indicta⌈indictaindictaindicta on the margin in place of crossed-out indicta⌉ quicquam durius contra eum statueretur, secessit scripsitque eas, quas cum hoc memoriali mitto Sacratissimae Maiestati Vestrae, litteras, ut salvum conductum ad se purgandum de obiectis et ad negotia domini sui tractandum a Sacratissima Maiestate Vestra habere possit. Quod cum iniquum non sit, spero, non difficulter a Sacratissima Maiestate obtinebit.
Recensui etiam heri Sacratissimae Maiestati Vestrae, quo pacto reverendissimus dominus electus archiepiscopus Rigensis illustrem dominum Vilhelmum marchionem Brandenburgensem ob multos respectus et rationabiles causas cum consensu capituli et totius nobilitatis in coadiutorem sibi receperit, supplicando, ut ad eam coadiutoriam Sacratissima Maiestas Vestra clementer consentire et ad serenissimum dominum nostrum commendaticias suas pro utriusque confirmatione impetranda non gravate dare velit. Quod etiam per me serenissimus dominus meus, qui hoc mihi iniunxit, summopere rogat pro ipso domino marchione nepote suo apud Sacratissimam Maiestatem Vestram ex animo intercedendo. Qua in re Sacratissima Maiestas Vestra sibi serenissimum dominum meum non vulgariter devinciet.