» CORPUS of Ioannes Dantiscus' Texts & Correspondence
Copyright © Laboratory for Source Editing and Digital Humanities AL UW

All Rights Reserved. No part of this publication may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopy, recording or any other information storage and retrieval system, without prior permission in writing from the publisher.

Text #589

Stanisław HOZJUSZ (HOSIUS) to Samuel MACIEJOWSKI
Cracow 1548-07-10
Prints:
1DANTISCUS 1548 p. A iij + 3 pp. not numbered (in extenso)
2DANTISCUS 1571 p. [A9r]-[A10]v (in extenso)
3DANTISCUS 1576 p. [A9r]-[A10]v (in extenso)
4DANTISCUS 1764 p. 181-184 (in extenso)
5HIPLER 1857 p. 293-295 (in extenso)
6HE 1 No. 292, p. 263-264 (in extenso)
7Dantisci Carmina Appendix, No. 9, p. 310-311 (in extenso)

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

Reverendissimo in Christo Patri et Domino, domino Samueli Dei gratia episcopo Cracoviensi, Regni Poloniae cancellario, domino suo et patrono beneficentissimo, Stanislaus Hosius salutem dicit.

Pervenit in manus meas Libellus hic Hymnorum ad imitationem Prudentii conscriptus, a viro quodam pio et docto, qui modestiae causa nomen suum edi noluit. Quem ego cum legissem, dignum iudicavi, qui manibus omnium versaretur, quibus pietas cordi est, ad quam vehementer libellus hic excitare videtur.

In quo memoria Christi beneficiorum omnium ita sub oculos subicitur, ut quisquis legerit diligentius, non possit eius amore singulari non accendi, a quo se tantis beneficiis immerentem (quid dicam immerentem?) immo vero extrema quaeque supplicia merentem affectum esse recolit. Est autem haec admirabilis et stupenda quaedam mutatio dexterae excelsi , quod qui Libelli huius auctor est, is eadem aliquando fuit infirmitate praeditus, qua sumus nos. Nam et iuvenis ab iis, quae aetas illa fert, non abhorruit, et bonam aetatis suae partem in aula consumpsit, cuiusvis rei potius, quam virtutis, magistra, ita ut longe tum ab illo distaret, quem eum nunc esse videmus.

Dicas: ex Saulo Paulum, ex persecutore factum apostolum. Nam ut nos vita nunc nostra persequimur Ecclesiam Dei, sic et ille persecutus est olim. Tandem vero, misericordia Dei non postremum honoris gradum in ea consecutus, exuit veterem hominem, novum induit, et quanto saeculi quondam, tanto nunc Christi amore exarsit, ut non alia magis in re affecta in hac et aetate, et valetudine sua, quam in iugi Christi beneficiorum meditatione versetur. Quod non ex iis, quae scribit modo, verum etiam ex eo colligere licet, quod nullum prorsus diem intermittere dicitur, quo sacris non operetur, quo tremendum illud sacrificium non peragat, in quo simul omnia Christi beneficia repraesentantur.

Quis ergo est, qui iudicare deinceps audeat servum alienum, cum quem certum etiam sit multis nunc esse peccatis obnoxium, qualis ad vesperam sit futurus, certum esse queat nemini. Sed, ut ad Libellum redeam, de quo mihi fuit initio sermo institutus, cum nihil in eo repertum esset, quod non pie, sancte, catholice scriptum videretur, quamvis auctoris nomen edi maluissem, quando tamen sic illi visum est, ut anonymus in lucem prodiret, feci satis voluntati eius ac suppresso auctoris nomine typis libellum excudendum curavi.

Quoniam vero summa Celsitudini Tuae cum auctore libelli necessitudo intercedit, cum hac de causa tibi potissimum eum dicandum putavi, tum, quod solus tu esse videris in republica ecclesiastica regni huius, cui hoc genus scripta merito dicari debeant. Quandoquidem tibi prae ceteris curae est, ut sana in ecclesia doctrina retineatur. Quam etiam ob causam e superiore loco, non raro Dei voluntatem in domo Dei nobis explicas ac pro virili tua contendis et elaboras, ut propagetur Christi Evangelium, quod non in verbis scripturarum, sed in sensu, non in superficie, sed in medulla, non in sermonum est foliis, sed in radice rationis.

Deum precor, ut pios et sanctos conatus tuos provehat, quo possis motus concitatos et fluctus, quibus operta propemodum est Ecclesiae navicula, sedare. Illius virtute, qui dormiens excitatus, comminatus est vento et dixit mari: Tace, obmutesce. Et cessavit ventus, et facta est tranquillitas magna.

Quam nobis non pro nostris meritis, sed pro gratia sua et misericordia concedere dignetur, qui solus imperat ventis et mari, et oboediunt ei. Qui te nobis diu servet incolumem et felicem.

Cracovia, sexto Idus Iulii, anno Domini 1548.