Generose Domine, amice in Christo plurimum dilecte. Salutem in Domino et omnem felicitatem.

Reddiderunt nobis heri vicini nostri nobiles dominus Nicolaus Plowienski et Nicolaus Novowieszki litteras illis a Dominatione Vestra eiusdemque amicis traditas a reverendisssimo domino archiepiscopo Gneznensi etc. et generoso domino castellano Calissiensi pro occissore guardiani fratris olim Mathiae monasterii civitatis nostrae Culmensis nobili Christofero Ossieczkowski scriptas, ut illi facultatem faceremus defendendi se iure et innocentiam suam, si quam habet, ut affirmat, declarandi, utque illum ad eam causam dumtaxat coram nobis agendam ex interdicto absolvi committeremus.

Qua in re priusquam ipsi reverendissimo domino archiepiscopo pro rei veritate, cuius clara habemus testimonia, respondeamus, Dominationem Vestram, quae ipsius Christoferi cum multis aliis nobilibus et bonis viris est consanguineus, iis nostris litteris per nuntium proprium paterne et amice conveniendam duximus mirari satis non possumus, cum, si vera fateri velint, non solum Dominationi Vestrae, verum etiam fere omnibus in terra Culmensi notum sit, quibus modis idem Christoferus miserum illum monachum ad mortem usque afflixerit, quod huiusmodi facinus manifeste patratum negare inficiariq[ue] praesumat, fassi sunt haec coram iudicio bannito civitatis nostrae Culmensis ad requisitionem procuratoris et plenam facultatem habentis ipsius Christoferi sub iuramentis suis, si quis illa exigere voluisset nobiles Ioannes Schonbornski, Andrea[s] Bomgarczki et Andreas Zcyszewski, quod monachus ill[e] a Christofero sic caesus in domibus eorum fuerit, fassi sunt. Hocipsum dominus Wolski, grabius terrae Culmensis, cum multis nobilibus coram nobis, cum pro eo intercederent in castro nostro Starigrod, fassus est, et pater eius, vir certe bonu[s] et nobis carus, dominus gladifer Culmensis, cui rever[a] non potuimus non condolere, cum quibusdam aliis apud nos i[n] civitate nostra Culmensi, cum pro eodem nos filio suo int[er]pellaret et cum lacrimis rogaret, praeterea si in i[is] testibus quicquam desideratur, plurimos magnos viros ex c[on] siliariis harum terrarum adducere possumus, qui pro eodem Christofero tamquam pro reo nos orarunt, immo et ipsemet Christoferus coram plurimis, quos testes, si sic res postulaverit habebimus, de caede et pudibundorum illius monachi constrictione aperte se iactans gloriatus est. Quomodo posthabito pudore ad praesens ista negare et innocentiam suam dicere poterit? Quod vero sic caesus per totum corpus et aeger ob pudibundorum tumorem frater ille Mathias atque ob metum et minas ad aliam ripam Vistulae ad abbatem Coronovensem se contulerit et ob easdem percussiones, livores et tumores in die Paschae ibidem misere ex vivis cesserit, habemus ipsius abbatis litteras quinas, quarum saltem de binis exempla haec mittimus, habemus et verba ipsius abbatis et prioris conventus eius, qui fratris Mathiae in extremis fuit confessor, quibus nobis apertissime mortem istius occisi monachi declaravit, porro, si postea formidine ductus, alia extorta dedit testimonia, nihil illa priori eius relationi et assertioni contra veritatem officiunt his omnibus bene apud nos reputatis, de omnibusque liquido certiores reddit, satis lente festinavimus praecipitantiamque omnem fugientes, hoc quod officii nostri erat, in eo casu exercuimus in omnem postea eventum, rem, ut acta est, quanto modestius a nobis fieri licuit in notitiam serenissimae maiestatis regiae, domini nostri clementissimi, ut conveniebat, deduximus. Nos, quod inique nobis impingitur, Christoferum non proscripsimus, saecularis idipsum est, non nostrae iurisdictionis ceterum quod fecimus pro debito pastorali, quo Deo iurati sumus conscientiam nostram levantes facere debuimus et hoc non sine magna commiseratione, iam quod nos scimus duorum innocentium hominum occisorem ad poenitentiam ratione officii nostri vocantes. Quam ut adhuc suscipiat relicta obstinatione et pernicia per criminum admissorum veram confessionem, paterne nulloque alio quam salutis animae ipsius zelo moti consulimus pioque animo commonemus. Deus non excusationes in peccatis, sed cor contritum et humiliatum non despiciet, aliqui iustus suo tempore et severus futurus iudex. Et quia Dominatio Vestra cum multis nobilibus bonisque viris amicis nostris illius corpori et fortunis sanguinis necessitudine, cuius magna vis est, ducti bene volunt, quanto anima praestat et melior est corpore, tanto expediret, ut Dominatio Vestra cum aliis amicis saluti animae eius consuleret. Nos Deo in testem vocato homini nihil mali favemus vel optamus , solum hoc, ut resipiscat et peccata sua agnoscat et pro eis per confessionem et poenitentiam, ut salvus fiat, veniam impetret. Quod si nos eam absolvendi in hoc gravi casu facultatem haberemus illeque hoc a nobis, ut eccelsia statuit, peteret, non inexorabiles nos reperiret. Cum autem in ea deficimus, ab officio nostro discedere non valemus, Dominationi Vestrae, cui libenter unacum aliis amicis gratificari velimus, quod hac in re commodius scimus, consilium damus, quod etiam prius multis pro eo rogantibus datum est, ut videlicet modis, quibus posset, omnibus ab iis, qui maioris, quam nos sumus, auctoritatis ab hoc facinore per confessionem absolutionem obtineret. Qu am, ut existimamus, ab ipso reverendissimo domino archiepiscopo legato nato se non excusando, sed, ut res habet, accusando, non difficulter impetrare posset. Ad qu od, si adminiculo nostro opus erit et commendatitiis ad reverendissimum dominum archiepiscopum ut saluti animae [i]llius consulamus utque Dominationem Vestram et reliquos amicos eius conservare nobis possimus, litterae nostrae illum non morabuntur. Sin vero mittimus illi ad dicendam innocentiam, quam numquam docebit, et se iure defendendi, hanc ad decursum 14 dierum absolutionem nostram, unde nos omnia ea, quae iuris erunt, pro veritate tuenda, quae Deus est, qui et seipsum tuebitur, faciemus, et a vero tramite ne latum quidem unguem Deo duce discedemus potiusque omnia et vitam, si necesse erit, pro veritate impendemus, quam quod illam [fi]demque et bonam [ob]stinationem nostram, quae [a f]also impetitur minima in re inique labefactari et per mali<g>nos verique osores homines traduci patiemur. Haec sic in Dominationis Vestrae, quam optime valere optamus, aliorumque, quorum interest, notitiam, amice et paterne deducenda duximus.

Datae ex castro nostro Lubaviensi, XVII Iulii 1536.