List #2612
[Ioannes DANTISCUS] do Cornelis [DE SCHEPPER]Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1543-01-29
Regest polski:
Niesprawność ręki od trzech miesięcy zmusza Dantyszka do dyktowania listów sekretarzowi.
Przesyła ten list za pośrednictwem Krzysztofa Konarskiego, posła króla Zygmunta I do królowej [Marii] Węgierskiej, namiestniczki Burgundii [tj. Niderlandów Habsburskich]. Poleca Konarskiego opiece De Scheppera jako wielce uzdolnionego młodzieńca z Prus i prosi o zarekomendowanie go królowej.
Ostatni list De Scheppera, który dotarł do Dantyszka za pośrednictwem Wolfganga Hallera, był datowany 30 stycznia 1542. Zaniepokojony długimi przerwami w korespondencji Dantyszek załącza kopię swojej odpowiedzi, wysłanej 18 kwietnia 1542, oraz listu, który wysłał do De Scheppera 6 sierpnia 1541 przez Kerstena Gustlefa.
Nowiny z Polski przekaże De Schepperowi osobiście Konarski. Dantyszek zachęca De Scheppera, aby zabiegał o reprezentowanie królowej [Marii] na zaślubinach młodego króla [Zygmunta Augusta]. Konarski będzie się starał wesprzeć te zabiegi. Jeśli odniosą one skutek, Dantyszek mimo kłopotów ze zdrowiem również wybierze się na tę uroczystość.
Dantyszek doradza De Schepperowi w sprawie konfliktu Niderlandów z Danią. Sugeruje, by nie zawierać przyjaźni z Hamburgiem.
Przesyła De Schepperowi, jego żonie i dzieciom najlepsze życzenia w imieniu własnym oraz swego rodzeństwa i domowników. Zawiadamia, że Bernard jest starostą w Lidzbarku i pozostaje bezżenny, Georg zaś ożenił się w Gdańsku z wdową po burmistrzu.
Rękopiśmienne podstawy źródłowe:
Publikacje:
|
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
Magnifice Domine et mi frater et amice Corneli carissime superinscribed⌈carissimecarissime superinscribed⌉.
Salutem tibi atque omnia precor faustissima ex animo intime.
[Ne te] a lect(io)ne de[trah]at, quod ma[num m]eam non vider[is], [valde] enim affectus sum [hac mea] nova, invitus, dignitate ac, magistratu dictaturae oneratus, quod illa sui mihi usum iam a tribus ferme mensibus negaverit. on the margin, in the hand of Dantiscus⌈ Ne te paper damaged⌈[Ne te]Ne te paper damaged⌉ a lect(io)ne detrah paper damaged⌈[trah]trah paper damaged⌉at, quod manum m paper damaged⌈[num m]num m paper damaged⌉eam non videris stain⌈[is]is stain⌉, valde paper damaged⌈[valde]valde paper damaged⌉ enim affectus sum hac mea paper damaged⌈[hac mea]hac mea paper damaged⌉ nova, invitus, dignitate ac, magistratu dictaturae oneratus, quod illa sui mihi usum iam a tribus ferme mensibus negaverit. [Ne te] a lect(io)ne de[trah]at, quod ma[num m]eam non vider[is], [valde] enim affectus sum [hac mea] nova, invitus, dignitate ac, magistratu dictaturae oneratus, quod illa sui mihi usum iam a tribus ferme mensibus negaverit. on the margin, in the hand of Dantiscus⌉
Cum tamen superinscribed, in the hand of Dantiscus⌈tamentamen superinscribed, in the hand of Dantiscus⌉ is nobilis Prutenus dominus Christophorus Conarsky a serenissimo rege meo nuntius ad serenissimam reginam Hungariae status Burgundiae gubernatricem mittatur isque primum huc ex aula nostra ad me divertisset, quamvis a te nullas praeter eas, quas ex Bruxellis XXX in the Dantiscus hand, superinscribed in place of crossed-out 13⌈13 XXX XXX in the Dantiscus hand, superinscribed in place of crossed-out 13⌉ Ianuarii anni transacti ad me data in the Dantiscus hand, written over i⌈iaa in the Dantiscus hand, written over i⌉s acceperim, non potui tamen committere hanc commoditatem nactus hidden by binding⌈[us]us hidden by binding⌉, quin per hunc egregium elegantemque iuvenem multis bonis dotibus ornatum ad te dictanter vicaria manu superinscribed, in the hand of Dantiscus⌈dictanter vicaria manudictanter vicaria manu superinscribed, in the hand of Dantiscus⌉ scriberem, illumque tibi non secus atque si unus fratrum meorum esset, studiose commendarem eumque tuo in me amori, quem inexstinctum immo adhuc flagrantem, quemadmodum meus in te ferve hidden by binding⌈[e]e hidden by binding⌉re non destitit, certo mihi persuadeo, quantum possum diligentius commendo, quandoquidem ea ad vos adfert, quae publicae superinscribed in place of crossed-out communi⌈communi publicae publicae superinscribed in place of crossed-out communi⌉ tranquillitati et paci reipublicaeque tum vestrae tum nostrae pro in the Dantiscus hand, superinscribed in place of crossed-out ad⌈ad pro pro in the Dantiscus hand, superinscribed in place of crossed-out ad⌉ communi in the Dantiscus hand, written over em⌈emii in the Dantiscus hand, written over em⌉que superinscribed, in the hand of Dantiscus⌈queque superinscribed, in the hand of Dantiscus⌉ victum bonaeque amicitiae firmamento in the Dantiscus hand, written over observantiam⌈observantiam firmamento firmamento in the Dantiscus hand, written over observantiam⌉ utrimque necessario conducunt. Hunc itaque, cum has acceperis, sic in omnibus amare, tractare illique benevolentiam tuam impartiri superinscribed, in the hand of Dantiscus⌈impartiriimpartiri superinscribed, in the hand of Dantiscus⌉ et, quacumque in re tuo egebit adminiculo, non secus atque mihi ipsi adesse velis in the Dantiscus hand, superinscribed in place of crossed-out debes⌈debes velis velis in the Dantiscus hand, superinscribed in place of crossed-out debes⌉ eumque in the Dantiscus hand, adscribed in place of crossed-out eumque quum⌈eumque quum superinscribed, in the hand of Dantiscus⌈ quum quum superinscribed, in the hand of Dantiscus⌉ eumque eumque in the Dantiscus hand, adscribed in place of crossed-out eumque quum⌉ de omnibus, quae in aula vestra illic hidden by binding⌈[ic]ic hidden by binding⌉ agenda erunt, in hoc oratorio munere pro dignitate serenissimi regis hidden by binding⌈[is]is hidden by binding⌉ mei et tua in eius maiestatem regiam observantia amicissime ut superinscribed, in the hand of Dantiscus⌈utut superinscribed, in the hand of Dantiscus⌉ insti hidden by binding⌈[ti]ti hidden by binding⌉tuas in the Dantiscus hand, written over ru(?)⌈ru(?)asas in the Dantiscus hand, written over ru(?)⌉ et dirigas in the Dantiscus hand, written over e...⌈e... illegible⌈...... illegible⌉asas in the Dantiscus hand, written over e...⌉, oro plurimum superinscribed, in the hand of Dantiscus⌈oro plurimumoro plurimum superinscribed, in the hand of Dantiscus⌉. Daque operam, ut in superinscribed, in the hand of Dantiscus⌈inin superinscribed, in the hand of Dantiscus⌉ his, quae in mandatis habet, quantum per te fieri potest et licet, voti ad nos compos redeat.
Ceterum, ut tecum fraternum in modum congrediar, novissimas tuas litteras post anni fere decursum ad me per honestissimum virum dominum Volffgangum Haller th in the Dantiscus hand, written over H⌈Hthth in the Dantiscus hand, written over H⌉esaurarium apud vos ad me missas quam libenter acceperim, ex meis, quas 18 Aprilis ad te dedi, quarum, si forte redditae non sint, mitto exemplum, percepisti. Mitto item et illarum exemplum, quas 6 Augusti anni 41 per nobilis written over em⌈emisis written over em⌉ qui written over en⌈enii written over en⌉dam Livonien(sis) Christianus adscribed in place of crossed-out m⌈mss adscribed in place of crossed-out m⌉ a Gutsleff ad te perferre debuit, quarum in tuis novissimis mentionem non fecisti, ab eo etiam tempore, quo Christianus ille diverterit, supersitne ms. supersit ne(!) ⌈supersitnesupersitne ms. supersit ne(!) ⌉, an quippiam aliud humanitus illi acciderit, ignoro. Quod quidem exemplum inter schedas apud amanuenses meos repertum in the Dantiscus hand, written over as⌈asumum in the Dantiscus hand, written over as⌉ eo libentius describi iussi, ut inde postulationi tuae manu mea copiose responsum fuisse comperias superinscribed in place of crossed-out agnoscas⌈agnoscas comperias comperias superinscribed in place of crossed-out agnoscas⌉.
Tu, mi carissime Corneli, nequaquam in tuum written over as⌈asumum written over as⌉ admittas animum me tibi esse de eo superinscribed, in the hand of Dantiscus⌈ de eo de eo superinscribed, in the hand of Dantiscus⌉ alium vel umquam futurum, quam qui fuerim ab eo tempore in the Dantiscus hand, superinscribed in place of crossed-out ab eo⌈ab eo ab eo tempore ab eo tempore in the Dantiscus hand, superinscribed in place of crossed-out ab eo⌉, quo in the Dantiscus hand, superinscribed in place of crossed-out quod⌈quod quo quo in the Dantiscus hand, superinscribed in place of crossed-out quod⌉ tu me tibi superinscribed, in the hand of Dantiscus⌈tibitibi superinscribed, in the hand of Dantiscus⌉ fratrem et amicum esse superinscribed, in the hand of Dantiscus⌈esseesse superinscribed, in the hand of Dantiscus⌉ cognovisti atque expertus es integerrimum, utinamque, si in eo, quod non spero, haesitas, mihi daretur hidden by binding⌈[r]r hidden by binding⌉ occasio, ut re ipsa, quod loquor, significationem declarationemque facere liceret nihil a te alienum in Dantisco tuo, ne hilum quidem AAWO AB D.101, f. 27r sentires nedum agnoscere in the Dantiscus hand, written over n⌈nrere in the Dantiscus hand, written over n⌉s. Sic enim tuus ille candidissimus animus paper damaged⌈[s animus]s animus paper damaged⌉ meo conglutinatus et infixus est, ut in the Dantiscus hand, superinscribed in place of crossed-out quod⌈quod ut ut in the Dantiscus hand, superinscribed in place of crossed-out quod⌉ neque vita, neque mors paper damaged⌈[ors]ors paper damaged⌉ a coepta in te mea in the Dantiscus hand, superinscribed in place of crossed-out hac⌈hac a coepta in te mea a coepta in te mea in the Dantiscus hand, superinscribed in place of crossed-out hac⌉ benevolentia in te me umquam distrahere poterit. Sed de iis hac paper damaged⌈[hac]hac paper damaged⌉tenus.
Ea, quae apud nos et quae mecum aguntur, cum hunc ingenuum iuvenem in the Dantiscus hand, written over is⌈isemem in the Dantiscus hand, written over is⌉ vivam habeas epistulam, nolo in praesens esse prolixior. Is enim tibi libere referet (sic enim inter me et illum convenit), quaecumque iis turbulentis periculosissimisque temporibus se hac in mundi nostra parte offerunt, quae quidem multa et molesta egerent scriptione. Hoc unum a me intime te admonitum velim fraternisque contendo precibus, ut in hoc, quantum tibi in the Dantiscus hand, superinscribed in place of crossed-out tuae condicioni expedit⌈tuae condicioni expedit tibi tibi in the Dantiscus hand, superinscribed in place of crossed-out tuae condicioni expedit⌉ dignumque est, velis et remis intendas, quod in the Dantiscus hand, superinscribed in place of crossed-out ut⌈ut quod quod in the Dantiscus hand, superinscribed in place of crossed-out ut⌉ a serenissima regina tua, quae ad cohonestandas serenissimi regis mei iunioris nuptias invitatur, in illius ad nos persona nuntius mittaris. Ego equidem, etsi rude donari iam annis et valetudine fatigatus in the Dantiscus hand, superinscribed in place of crossed-out oneratus⌈oneratus fatigatus fatigatus in the Dantiscus hand, superinscribed in place of crossed-out oneratus⌉ ab aula nostra postulaverim neque illa prorsus mihi est negata, tamen, si te eo venturum intellexero et, etiam si lecticat et alio quocumque molliore vehiculo deferri debeam, ad videndum amplectendumque te advolabo. Qua in re cum hoc nuntio nostro egi, quod si quispiam a vobis allegari ad nos debeat, ut pro te studiosissime sit sollicitus, quo tibi provincia haec iniungatur. Tu vero ne pigrere, ut eam ultro, immo et quodammodo superinscribed, in the hand of Dantiscus⌈quodammodoquodammodo superinscribed, in the hand of Dantiscus⌉ ambitiose suscipias, et quantum res exigit superinscribed in place of crossed-out convenit⌈convenit res exigit res exigit superinscribed in place of crossed-out convenit⌉, deposcas. Si te, priusquam ex vivis hinc decessero, conveniendi mihi dabitur facultas, multum mihi accessisse fortunis meis vitaeque meae superinscribed, in the hand of Dantiscus⌈meaemeae superinscribed, in the hand of Dantiscus⌉ longiori beatiorique existimabo. Te itaque iterum atque iterum obnixe oro, sic ad id written over in(?) eo⌈in(?) eo ad id ad id written over in(?) eo⌉ te accommoda, ne desiderium meum frustreris.
De negotiis q non est, quod scribam. Mihi numquam placuit, quod quorundam, qui privata curant commoda, Dani inducti consilio, maris sui angustias navigantibus clauserint bellumque minime necessarium (cum prius per totum Christianum orbem vix ulla sincera pax habeatur) in se concitaverint. Quod ut facilius vobisque utilius componi possit, non abs re expedire puto, ne vestri in amicitiam et societatem Hamburgenses admittant, qui, si cum Danis relicti fuerint, quos in hoc bellum exstimularunt, ipsique commerciis vestrorum carere nequeant, quod cum Danis spe falsa persuasionibusque frivolis falsis ex re vestra et usu pacisci possitis. De quo et nuntius hic noster tecum conferet, quem ut una mecum serenissimae reginae vestrae dominae mihi olim, ut scis, non parum faventi, commendes, quantum exactius quiveris in the Dantiscus hand, superinscribed in place of crossed-out possis⌈possis quiveris quiveris in the Dantiscus hand, superinscribed in place of crossed-out possis⌉, a te maiorem in modum rogo.
Teque, mi carissime Corneli, frater et filius, prout a me haberi vis, unice carissime, cum tua coniuge honestissima liberisque atque tota domo quam diutissime sospitem ac felicem esse ex intimis medullis cupidissime opto et cupio. Fratres mei, Bernardus, qui huius meae arcis praefectus est mecumque agit caelebs, et Georgius, qui Gedani in patria filiam et coniugem viduam inibi praeconsulis uxorem duxit, sorores praeterea meae tres omnesque mei domestici, qui te mihi esse sciunt carissimum, multam tibi salutem et tuis omnibus apprecantur. on the margin⌈meae arcis praefectus est mecumque agit caelebs, et Georgius, qui Gedani in patria filiam et coniugem viduam inibi praeconsulis uxorem duxit, sorores praeterea meae tres omnesque mei domestici, qui te mihi esse sciunt carissimum, multam tibi salutem et tuis omnibus apprecantur.meae arcis praefectus est mecumque agit caelebs, et Georgius, qui Gedani in patria filiam et coniugem viduam inibi praeconsulis uxorem duxit, sorores praeterea meae tres omnesque mei domestici, qui te mihi esse sciunt carissimum, multam tibi salutem et tuis omnibus apprecantur. on the margin⌉
Ex arce mea Heilsberg, XX IX Ianuarii 1543. on the margin⌈Ex arce mea Heilsberg, XX IX written over VII⌈VII IX IX written over VII⌉ Ianuarii 1543.Ex arce mea Heilsberg, XX IX Ianuarii 1543. on the margin⌉