Reverendissimo in Christo Patri et Domino, domino Ioanni Dei gratia episcopo Culmensi, fratri carissimo et amico plurimum honorando

Reverendissime in Christo Pater et Domine, amice praestantissime et sempiterne observande.

Nudius tertius hinc solvit famulus Reverendissimae Dominationis Vestrae, cum quo, quae tunc mentem meam angebant, Reverendissimae Dominationi Vestrae perstrinxi. Post illius autem discessum eo die, haec mihi impartita sunt nova, comite de Aldenburg ductore et quoddam equite Dano exule IIII milium la<n>ceariorum et VI c equitum ducentibus, qui civitatem Monasteriensem obsidebant, in ducatum Holsatiae, minime hoc duce suspicante, dilapsos esse, ferro et igne, spolioque cuncta miscentes, expugnavere arcem et civitatem Tritta[w] et omnem animam in ea viventem iugulaverunt, deinde Plone, Sigeberger et alia munitissima loca per deditionem usurparunt. Dux et Dani Suecique strenue sese ad arma parant. Lubicenses sua sponte comitis partem adversus Holsatos etc. suscepere eique omnem eorum boardarum apparatum cum XII, quas cartaunas appellant, misere, VII naves ad piraticam exercitationem, ut fama volat, contra Hollandos miserunt, primum tamen arcem Sunderberg, in qua rex Cristiernus detinetur vinctus, aggredi conceperunt, filium quondam Stenonis Sweciae gubernatoris e manibus ducis Luneburgensis vafre et astucia quadam obtinuerunt, qui actu tunc apud eos agit, sperans regnum Sweciae per assistentiam Lubicensium assequi, de quo etiam Lubicenses palam gloriantur se Holsatiam, Daciam, Sueciamque in sua palma habere et montium, ut ita dicam, altitudines, prout seditiosi facere soleant maiora de magnis, sese iactitantes.

Rex Angliae, Hamborgenses, item et Ditmartici Lubicensibus adhaerent, qui, ut fama volat, ab Anglo praesertim magnam vim pecuniarum in auxilium acceperunt.

Monasteriensis episcopus iterum suam civitatem milite circumcinxit, capitaneo caesaris nomine Georgio Schenck, qui Frisiae praeest, ductore.

Anglus prorsus insanit, ecclesias et clerum universum in fabulam et praedam faciens. Franciae rex quoque Luteranismum sapiens, Anglo adhaeret adversus caesarem suoque clero intolerabilem imposuit exactionem, ita quod clerus nunc est ferme per universam christianitatem praeda saecularium principum et populorum.

Lubicensis episcopus quoque per armorum gentes, qui Holsatiam intraverunt, spoliatus et expulsus est.

Haec Vestram Reverendissimam Dominationem cum hoc puero meo, qui suos invisere parentes statuit, latere nolui eo, quod iucundiora, quae delectant, non habeo, quae libentius perstringerem. Deus sit nobis propitius et servet nos caelesti protectione ab insidiantibus nobis Vestraeque Reverendissimae Dominationi incolumem et longam tribuat vitam.

Datae Helsberg, 12 Iunii anno etc. 34 properanter.

Vestrae Reverendissimae Dominationis bonus frater Mauritius episcopus Varmiensis scripsit