Letter #1851
Ioannes DANTISCUS to Tiedemann GIESEHeilsberg (Lidzbark Warmiński), 1538-05-01
English register:
Dantiscus criticises the avaricious demands of the Cantor [Johannes Tymmermann] regarding his pay of 100 marks. He points out that such free distribution, not practised before, will clean out the treasury in the future. He emphasises that it is his privilege to grant pay according to his own discretion.
Giese has already learned from Achatius [Trenck] and from Dantiscus’ brother how things have been for Dantiscus. He is not concerned about alliances with the Cantor, for he is not lacking in supporters at the royal court. He is favourably disposed towards the [Ermland (Warmia)] Chapter, as he declared in his letter [of the previous day] to the King Sigismund I Jagiellon], a copy of which he encloses. Therefore the Chapter should behave in a way that will not make him ashamed of these declarations. He recommends that Giese show the Chapter the enclosed copy [of the letter to the King].
Dantiscus is surprised Giese did not know that the Chapter had advised him through Felix [Reich] to come to Frauenburg (Frombork) after the [Royal Prussian] Diet already equipped with his bulls, to have his installation and then accept the oath from his subjects. He expects instructions on the matter, since all his plans have changed in connection with the diplomatic mission [to Ferdinand I of Habsburg] he has been given. Dantiscus has asked to be released from it, but will accept whatever God brings.
Dantiscus declares that he will support Giese during the Diet with letters on current issues.
Manuscript sources:
Prints:
| ||||||||
Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus
Reverendissimo Domino Tidemanno Gise, electo et confirmato Culmensi, fratri et amico carissimo ac honorando
Reverendissime Domine, frater et amice carissime et honorande.
Salutem et fraterni amoris commendationem.
Quod venerabilis dominus cantor inconsiderate impegerit, certum est. Solet quidem avaritia magna cum sollicitudine esse circumspecta, quae hic revera caecutiebat. Nihilosecius tamen non me durum aut implacabilem praebebo, immo si salvo iuramento in animam meam per Dominationem Vestram Reverendissimam praestito conscientiaque non remordente potero. Tanti apud me non sunt centum aurei, quin illis carere possim, verum hoc pensandum esse censerem, si venerabili capitulo ducentae et domino cantori CCXV marcae quotannis mihi sunt numerandae, cum tali onere nullus umquam episcopus Varmiensis fuerit gravatus, in thesauro successori parum vel nihil erit reliquum manebuntque multa, quae reparanda et denuo in episcopatu construenda sunt, infecta. Quandoquidem et mihi libertas dabitur meis, quibus bene volo, assignandi pensiones. Sed de iis hactenus.
Iam Dominatio Vestra Reverendissima a venerabili domino Achacio et fratre meo accepit, quomodo omnia, quae me contingunt, habeant. Ferendum est, quod nequit vitari. Neque mihi, cum ad aulam et principem meum venero, deerunt foedera et consilia, nihil itaque moror foedera cum domino cantore et in gratiam reditus, si hoc modo inter nos et apud ecclesiam agi debet, et me certe non sentient stipitem, quem, ut fabella fert, pro rege contempserunt ranae, sed ciconiam. Quicquid illi, qui honestatis rationem non habentes, astu dolisque clandestinis sciunt et exercent, neque me honestatis cultorem latet, invenienturque obiices etc.
Ego certe venerabile capitulum sincero animo et benevolentia prosequor, quemadmodum ex professione mea, quam de eo litteris meis heri serenissimae maiestati regiae feci, cognoscet, quarum hic est copia. Modo sic se gerat, ne aliquando professionis meae pudere me oporteat. Copiam cum nostris integris, ne mihi fraudi sit, Dominatio Vestra Reverendissima communicare poterit.
Miror, quod ignoraverit Dominatio Vestra Reverendissima consilium, quod mihi venerabile capitulum per dominum Felicem adscribi commisit, ut me primum post conventum, sed habitis bullis, ad ecclesiam conferrem, ubi cum caeremoniis exciperer, et tandem ad subditos pro fidelitatis iuramentis accipiendis diverterem. In iis iam quid fieri debeat, a venerabili capitulo exspecto, omnia enim per hanc legationem, quam Deus scit, quo animo suscepi, apud me mutata sunt. Rogavi quidem ex ea dimitti, quae felicitas vix mihi dabitur, fiat divina voluntas, cui me subdidi totum. In conventu litteris de iis, quae se offerent, Dominationem Vestram Reverendissimam prosequar.
Quam felicissime valere opto.
Ex Heilsberg, prima Maii MDXXXVIII.
Reverendissimae Dominationis Vestrae integerrimus frater Ioannes episcopus Varmiensis scripsit