» CORPUS of Ioannes Dantiscus' Texts & Correspondence
Copyright © Laboratory for Source Editing and Digital Humanities AL UW

All Rights Reserved. No part of this publication may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopy, recording or any other information storage and retrieval system, without prior permission in writing from the publisher.

Letter #2588

Stanisław HOZJUSZ (HOSIUS) to Ioannes DANTISCUS
Cracow (Kraków), 1542-09-20
            received Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1542-09-30

Manuscript sources:
1fair copy in Latin, autograph, BCz, 1618, p. 501-506 (449-454)

Prints:
1HE 1 No. 118, p. 128 (in extenso; Latin register)

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

BCz, 1618, p. 454

Reverendissimo in Christo Patri et Domino, domino Ioanni Dei gratia episcopo Warmiensi, domino colendissimo

BCz, 1618, p. 449

Reverendissime in Christo Pater et Domine, domine colendissime.

Officiosissimam servitutis meae commendationem.

Nihil est, quod mihi gratias agat Reverendissima Dominatio Vestra, si non gravate suscipio labores, quos mihi quandoque iniungit. Facio pro officio meo. Illud potius ne moleste ferat, quaeso, si quid aliquando praeter sententiam hic illius accidit.

De causa Ioannis Rumfeld aliquoties ad Reverendissimam Dominationem Vestram cum(?) scribere cuperem, moles negotiorum, quibus obruebar, prohibuit. Fuit ea mihi diligenter per Reverendissimam Dominationem Vestram commendata, verum adiuvari per me non potuit, nam cui testimonio nitebantur maxime domini consiliarii, id reiectum statim est, quod eadem in causa et iudicem esse aliquem, et testem non posse diceretur, quod si vocatae mulieres coram scabinis aliter se dixisse, quam in actis scriptum haberetur affirmassent. Valuisset fortassis contra fidem acturum hoc rarum testimonium, nunc ... illegible...... illegible non modo contrarium testatae non sunt, sed est prolatum etiam instrumentum publici notarii, ubi eadem illa repetendo, quae in actis sive in processu fuerunt se ita et non aliter pro testimonio dixisse aperte fassae sunt. Creditum itaque plus est mulieribus actorum libellum confirmantibus, quam scabinis contra acta sua secus testatas mulieres asseverantibus, quam ipsae repetito testimonio se testatas dicerent. Relicto itaque fundamento vel reiecto potius dominorum consiliariorum BCz, 1618, p. 450 hoc tantum cognoscendum veniebat exe[...] hidden by binding[...][...] hidden by binding ex utero matris infans vivus ne esset [...] hidden by binding[...][...] hidden by binding mortuus habendus, cum spiritum dixisse constaret. Qua de re cum alia iuris communis, alia Saxonum esset sententia, pronuntiatum fuisset secundum ius Saxonum hidden by binding[m]m hidden by binding, nisi iuris eius sententiam protulisset pars hidden by binding[rs]rs hidden by binding adversa secundum se latam Lypsiae simul hidden by binding[l]l hidden by binding etiam produxisset dominorum consiliariorum hidden by binding[m]m hidden by binding litteras, quibus Lypsiam ea causa pro informatione fuit remissa. Qui cum in sententia sua senatus Gedanensis sententiam irritam non pronuntiassent, visi sunt hoc ipso eam confirmare. Itaque et maiestas regia confirmavit. Haec ego ideo Reverendissimae Dominationi Vestrae hidden by binding[ae]ae hidden by binding scripsi pluribus, ut intelligat multum hi[...] hidden by binding[...][...] hidden by binding in ista causa fuisse laboratum, neque mihi voluntatem, sed facultatem defuisse hidden by binding[e]e hidden by binding Ioannis Rumfeld casuam ex mandato Reverendissimae Dominationis Vestrae adiuvandi.

Quae de domino praeposito hidden by binding[o]o hidden by binding scribit Reverendissima Dominatio Vestra, sane quam invitus accepi. Ad me nescio qua ex causa nihil scribit meque, alioqui occupatissimum, molesto admodum rescribendi labore levat.

Heri allatae sunt ex urbe litterae a Thoma, quarum initium hoc est: “Hodie Dominationis Vestrae Reverendissimae litterae per Conarscki ad me in Martio datae hidden by binding[ae]ae hidden by binding ex Florentia sunt mihi allatae una cum instructione scholae in Prussia instituendae et hidden by binding[t]t hidden by binding rebus aliis, praeter tamen pelliceam”. In iis de Alexandro nulla fit mentio, datae autem sunt sedecima Iulii. Ex iis autem litteris nepotis, quas perfert Reverendissimae Dominationi Vestrae Mauricius hidden by binding[us]us hidden by binding, cognoscet procul dubio de illo affatim, mecum quoque ut communicet postea, rogo hidden by binding[ogo]ogo hidden by binding.

BCz, 1618, p. 451

Diploma, quod optat Reverendissima Dominatio Vestra, mittitur. Nova huc nulla afferuntur. Venit heri dominus Radivil ex Italia. Is fuit in exercitu Christiano, narrat esse virorum centum triginta millia, profectos esse ad quattuor millia Turcarum esse, exercitum praeterea alium nullum, nisi quod esse apud Nandoralba bassam cum octoginta milibus et obviam proficisci velle dicitur. Ferdinandus rex subsequitur exercitum suum. Deus conatus Christianorum fortunet!

Exemplum litterarum s(erenissimae) or s(acrae)s(erenissimae)s(erenissimae) or s(acrae) maiestatis regiae ad venerabile capitulum mitto Reverendissimae Dominationi Vestrae et cetera, quae voluit, remitto. Ad nuptias, ut ex reverendissimo domino cognovi quod, Reverendissimam Dominationem Vestram proficisci necesse erit. Quando autem id futurum sit, nescio. Ceterum visum est reginali maiestati, ut ad aliud iter ineundum se pararet Reverendissima Dominatio Vestra: erit enim inter s(erenissimae) or s(acrae)s(erenissimae)s(erenissimae) or s(acrae) maiestatis regiae commissarios una cum aliis de causa proscriptionis vicini sui cognitura. De loco nihil adhuc est constitutum. Ad dominum Culmensem scriptum fuisset, nisi quod Reverendissima Dominatio Vestra neque ad se, neque ad illum opus esse mandatis regiis scripserat. Deinceps autem minime praeteribitur. Doctor Rzeczicza hic agit, in urbem iterum cogitare dicitur, Alexandri causae favere se non obscure fert. Datae sunt per Thomam aliae litterae quinta Augusti. Ex iis quaedam in scheda descripta Reverendissimae Dominationi Vestrae mitto. Ad cardinales litteras missurum se reverendissimus dominus promittit, cum subscriptae fuerint. Deum precor, ut Reverendissimam dominationem Vestram diu servet incolumem. Cuius gratiae me commendo.

Cracovia, pridie Matthaei.

Eiusdem Reverendissimae Dominationis Vestrae servitor deditissimus Stanislaus Hosius cantor et canonicus Varmiensis