Korespondencja pomiędzy Dantyszkiem i Ioannes LANGHANNIUS
Spis
Baza danych
Pełny tekst
Znaleziono: 4 zachowanych: 4 + zaginionych: 0 1 | IDL 2425 | Ioannes LANGHANNIUS do Ioannes DANTISCUS, Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1541-05-11 | odebrano Marienburg (Malbork), 1541-05-14
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | czystopis język: łacina, AAWO, AB, D. 6, k. 48 + f. [1] missed in numbering after f. 48
| 2 | kopia język: łacina, XX w., B. PAU-PAN, 8244 (TK 6), a.1541, k. 43r-44v
|
Pomocnicze podstawy źródłowe: 1 | regest język: niemiecki, XX w., B. PAU-PAN, 8249 (TK 11), k. 320
| 2 | regest język: angielski, XX w., CBKUL, R.III, 31, Nr 343
|
| Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
AAWO, AB, D. 6, f. 48r
Reverendissime in Christo Pater et Domine, domine gratiosissime.
Post devotam servitiorum meorum exhibitionem.
Cum hodie sub prandium Crac(oviensis)(?) cliens Paternitatis Vestrae Reverendissimae ex aula Vestrae Paternitatis huc rediret onustos currus(?) secum trahens, periucunda nobis laetaque nuntiavit, siquidem iucundiora non potuit. Dixit salutem et paternam benevolentiam pietatemque erga nos, dixit Reverendissimam Paternitatem Vestram in omni actione atque reipublicae administratione florere, praeterea totam coronam famulitii sub tanto domino suaviter vivere et hic quidem legationis suae tenor fuit. Unde incredibili laetitia affecti rogabamus Deum caeli, ut eam felicitatem utrisque sineret esse et perpetuam et communem.
Non potui autem committere, quin de rebus nostris, quo in statu sint, quid actum, quid constitutum sit, scribam.
⌊Catarina⌋, ⌊Glawbiczii⌋ fidelissima uxor, Vestrae Paternitatis Reverendissimae carissima soror, ex doloribus partus laborabat adhuc, accersivit hinc ⌊sorores⌋ ambas, quae consolatione muliebri aegram magis quam pharmacis curabant, convaluit paulo post. Spes bona omnes tenet, nisi ea, quae solent istiusmodi mulieribus, recurrant.
Ceteri omnes gratia Dei recte valemus, sed non omnes, unum enim desideramus ⌊Stobeum⌋. ⌊Hic⌋ post profectionem Vestrae Paternitatis Reverendissimae per quadriduum mensae socius factus, deinde tribus diebus sequentibus neque prandio, neque convivio sese reddidit. ⌊Cuius⌋ absentia cum nobis omnibus suspecta redderetur, nihil enim obsonii a coco acceperat neque a ianitoribus visus fuerat, neque fortiter pulsantibus quisquam aperiebat, coepimus de effringendis seris et ianuis capere consilium. Quibus patefactis dominus Thomas cum burgrabio ingressus, bonum ⌊Andream⌋ exanimem humi invenere iacentem.
Id cum mihi a burgrabio narraretur, fabulosum putabam, porro, ubi serio pergebat, fidem fecit, accurrunt cum plures, accurrebam et ego tam tristi spectaculo steteruntque comae, vox faucibus haesit. Ibi video cadaver, hominem iam non vidi. Positio corporis monstrabat eum non potionibus (nihil enim biberat), sed acerbis doloribus gravatum ex e lectulo cecidisse in terram, ibi diu lucta fractus (quod frusta a cruribus avulsa, quae scamno et lectuli pedibus cruenta adhaeserant, docere poterant). Cum nemo esset, qui iacentem erigeret, spiritum reddidit. Ego puto ⌊eum⌋ casu eo faciem sanguine foedasse in terra et, quoniam urinam reddere corpore fractus iliis scrotum ms. scorrum(!)
⌈scrotumscrotum ms. scorrum(!)
⌉ intrantibus non poterat, obstruxerant enim meatus, vesica AAWO, AB, D. 6, f. 48v rupta, tumidis genitaliis, distento inflatoque corpore exspiravit II Mai on the margin⌈II MaiII Mai on the margin⌉.
Mirum, quod mihi aegritudinem sui corporis non detexerit, qui fueram ⌊illi⌋ multa familiaritate coniunctissimus. Sed interim totum ego Deo Iesu meo commendo, sine cuius voluntate ne folium quidem ab arbore cecidit umquam. Iusta illi honorifica persolvimus omnes. Cadaver, in ecclesia cathed ms. parrochali reg. parochiali⌈parrochalims. parrochali reg. parochiali⌉ ⌊Helsperg⌋ tumulatum, in Christi pace requiescit sed, iudicii donec venerit illa dies. Sed in re lugubri non oportuit me tam esse verbosum. Cetera recte curantur.
Burgrabius hortum alta saepe cingit. Cementarii fabri murum testudine aequant. Cloaca sub coquina brevi brevi restaurabitur. Si quid praeterea occurrerit, quod sollicitudinem nostram requirat, ne hanc quidem sumus neglecturi, in nullo magis sollicitiores, quam ut Deum oremus, ut Paternitatem Vestram Reverendissimam nobis in multos annos reddat incolumem. Quare optamus Paternitatem Vestram Reverendissimam semper bene valere.
Eiusdem Reverendissimae Paternitati Vestrae humilis capellanus et fidelis oeconomus ⌊Ioannes Lang(hannius)⌋ scripsit.
Postscript:
Haec omnium voluntate scripsi, ut uno ore omnes loqui videamur.
| | 2 | IDL 2724 | Ioannes LANGHANNIUS do [Ioannes DANTISCUS], Wartenburg (Barczewo), 1544-05-10 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | czystopis język: łacina, autograf, BK, 230, s. 111-112
|
| | | 3 | IDL 7145 | Ioannes DANTISCUS do Ioannes LANGHANNIUS & Clergy of Ermland (Warmia), Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1544-06-14 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | kopia kancelaryjna język: łacina, ręką pisarza, AAWO, AB, A 2, k. 18r-19r
|
Publikacje: 1 | PDE 29/1 s. 7-8 (in extenso) |
| Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
⌊Iohannes Dei gratia episcopus Varmiensis⌋ Honorabili Domino ⌊Ioanni Langhannike⌋ archipraesbytero, plebano ecclesiae civitatis ⌊Heilspergk⌋ ceterisque ⌊plebanis, viceplebanis, vicariis et verbi Dei praedicatoribus religiosis et saecularibus per dictam sedem ubilibet constitutis⌋ salutem in Domino sempiternam.
Cum festum Visitationis Gloriosissimae Virginis Mariae a longissimo retro tempore celebratum AAWO, AB, A2, f. 18v per ⌊praedecessorem⌋ nostrum proximum, qui ad alterum is written over p⌈pss written over p⌉tius festi annum, dumtaxat superstes, in eodem festo ex vivis cessit, destitutum et abolitum fuerit, nos pro singulari, qua debemus omnes, erga Virginem Matrem devotionis affectu nolentes quippiam divinis laudibus detrahi considerantesque hoc festum optimo funda written over gi⌈gidada written over gi⌉mento subnixum esse, quippe cuius historia in evangelicis litteris plane contineatur et populi laboribus non admodum multum per unius diei celebritatem decedat. Idipsum festum Visitationis Mariae cum sua octava per totam ⌊dioecesim⌋ nostram restituendum duximus et praesentibus restituimus.
Quapropter vobis ms. nobis(!)
⌈vobisvobis ms. nobis(!)
⌉ omnibus supradictis in virtute sanctae oboedientiae mandamus, ut dictum festum cum sua octava per nos, ut praemittitur, restitutum sub solemnitate chori et fori cantuque ab antiquo consueto, ut totum duplex celebretis populoque vobis commisso celebrandum publice de ambone denuntietis.
Intelleximus etiam et oculis nostris vidimus, postquam Sanctissimum Corpus Domini vel in processionibus, vel item ad aegrotantes profertur, debitum illi cum genuflexione honorem et reverentiam a multis non deferri. Proinde vobis iniungimus, ut ex contionibus AAWO, AB, A2, f. 19r vestris ad debitam devotionem et reverentiam Sacratissimo Eucharistiae Sacramento habendam et faciendam parochianos vestros cohortetis, ut Venerabile Sacrum genuflexione honoretur on the margin⌈ut Venerabile Sacrum genuflexione honoreturut Venerabile Sacrum genuflexione honoretur on the margin⌉[1],
certifican(tes) or certifican(do)⌈certifican(tes)certifican(tes) or certifican(do)⌉
illos, quod si quis aetatis iam adultae repertus fuerit et per vos aut quoscumque ad nos delatus, qui hoc ipsum pium nostrum mandatum contempserit et genua in loco competenti coram hoc Venerabili Sacramento, cum per sacerdotem cum signo et pulsatione campanae portatur, non flexerit, quod nos illum vel illos utriusque sexus duodecim hebdomadarum in carcere vel totidem marcarum poena irremissibiliter multari committemus.
Volumus autem, ut hoc mandatum de vicino ad vicinum plebanum missum atque exsecutum, per novissimum ad cancellariam nostram reportetur.
[1] text inserted from the margin of p. 18v
| | 4 | IDL 6371 | Ioannes DANTISCUS do Ioannes LANGHANNIUS, a parish priest in Heilsberg (Lidzbark Warmiński) & Vicars, Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1545-07-03 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | brulion język: łacina, ręką pisarza, AAWO, AB, D. 7, k. 48r-v
|
| Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
AAWO, AB, D.7, f. 48r
⌊Ioannes Dei gratia episcopus Varmiensis⌋ honorabili domino ⌊Ioanni parocho⌋ in ⌊Heilsperg⌋[1] et universis presbyteris curatis sub eadem sede constitutis
Quoniam nos Divina Scriptura docuit et ecclesiae consuetudo confirmavit, quod
cf. Vulg. Mc 2:13:1 sancta ergo et salubris cogitatio pro defunctis exorare ut a peccato solverentur ⌊sancta et salutaris sit oratio, quae pro defunctis Domino offertur, ut a peccatis solvanturcf. Vulg. Mc 2:13:1 sancta ergo et salubris cogitatio pro defunctis exorare ut a peccato solverentur ⌋ propitiumque iudicem inveniant, debemus autem(?) indifferenter orare pro spiritibus fidelium defunctorum, ut sit illis salus aeterna et ac perpetua sanitas, gaudium et refrigerium sempiternum. Imprimis tamen maxime rogare oportet pro iis regibus et iis, qui in eminentiore loco constituti fuerunt.
Cum itaque serenissima superinscribed in place of crossed-out illustrissima⌈illustrissima serenissima serenissima superinscribed in place of crossed-out illustrissima⌉ princeps ⌊Elizabeta⌋, ⌊Ferdinandi Romanorum regis⌋ filia, serenissimi domini, domini nostri ⌊Sigismundi iunioris Poloniae regis⌋ carissima coniunx, superioribus diebus in flore aetatis ante tempus rapta, naturae debitum solvit atque, de hac lacrimarum valle sublata, in alteram vitam transiit, hortamur vos in Domino et in virtute sanctae oboedientiae mandamus vobis, ut Dominica sequente ut on the margin⌈utut on the margin⌉ postquam nostras litteras acceperitis, primum id populo denuntietis, deinde sequente Dominica on the margin in place of crossed-out et subscripseritis⌈et subscripseritis primum id populo denuntietis, deinde sequente Dominica primum id populo denuntietis, deinde sequente Dominica on the margin in place of crossed-out et subscripseritis⌉ publice in ecclesiis vestris vigilias et missas defunctorum pro eius anima sollemniter instituatis, magistratus on the margin⌈magistratusmagistratus on the margin⌉ populumque, ut huiusmodi officiis intersit, quando pro dormitione eius sacrificium celebrabitur, intersit atque oblationes, eleemosinas, orationes, deprecationes aliaque pietatis officia pro anima defunctae cum devotione debita ut faciat diligenter, hortemini, pulsatis campanis superinscribed⌈pulsatis campanispulsatis campanis superinscribed⌉, collocatis fraternitatum candelis et aliis istiusmodi regalibus on the margin⌈regalibusregalibus on the margin⌉ sollemnibusque adscribed⌈queque adscribed⌉ exsequiis exhiberi solitis et consuetis, sub oboedientia superinscribed in place of crossed-out gravamine⌈gravamine oboedientia oboedientia superinscribed in place of crossed-out gravamine⌉ non secus facturi.
Volumus autem hanc nostram requisitionem de vicino ad vicinum plebanum cum subscriptionis nota transmitti et per postremo in the other hand, superinscribed in place of crossed-out postremum⌈postremum postremo postremo in the other hand, superinscribed in place of crossed-out postremum⌉ ad cancellariam nostram more solito referri.
[1] ⌊Ioanni parocho⌋ in ⌊Heilsperg⌋ on the basis of annotation on a rough draft AAWO, AB, D.7, f. 48v, which was a common pattern of letters to 10 parish priests and their vicars.
| |
Teksty związane z Ioannes LANGHANNIUS
Spis
Baza danych
Pełny tekst
Znaleziono: 1 zachowanych: 1 + zaginionych: 0 1 | IDT 303 | Privilege dla Casparus CODEBORIUS & Michael CODEBORIUS & Andreas CODEBORIUS [Heilsberg (Lidzbark Warmiński)?] [1544, before 05-10?] | Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | brulion język: łacina, ręką pisarza, Johann Lehmann, AAWO, AB, D.102, k. 139r
|
| Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
AAWO, AB, D.102, f. 139r
Nos Ioannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), diplomat, neo-Latin poet and traveller; 1504 royal scribe; 1507 referendary for Prussian affairs at the court of Sigismund Jagiellon; 1508-1513 royal envoy to Prussian towns and to the Prussian assemblies; 1515 secretary of the Polish legation at the imperial court; in 1516-1532 envoy in the service of the king of Poland Sigismund Jagiellon and emperors Maximilian and Charles V of Habsburg; 1529 Kulm canon; 1530-1537 bishop of Kulm; 1537-1548 bishop of Ermland⌊Ioannes Dei gratia episcopus
VarmiensisIoannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), diplomat, neo-Latin poet and traveller; 1504 royal scribe; 1507 referendary for Prussian affairs at the court of Sigismund Jagiellon; 1508-1513 royal envoy to Prussian towns and to the Prussian assemblies; 1515 secretary of the Polish legation at the imperial court; in 1516-1532 envoy in the service of the king of Poland Sigismund Jagiellon and emperors Maximilian and Charles V of Habsburg; 1529 Kulm canon; 1530-1537 bishop of Kulm; 1537-1548 bishop of Ermland⌋ significamus tenore praesentium quibus expedit universis, quod constituti coram nobis fideles nostri dilecti Casparus Codeborius ⌊CasparusCasparus Codeborius ⌋ Codeborius,
Michael Codeborius ⌊MichaelMichael Codeborius ⌋ Codeborius et Andreas Codeborius ⌊Andreas Codeborius or Codeboriii⌈CodeboriusCodeborius or Codeboriii⌉Andreas Codeborius ⌋ <possessores> feudi superinscribed⌈feudifeudi superinscribed⌉
tredecim mansorum in bonis Kirschlainen (Kierźliny), village in Ermland, 18 km E of Allenstein⌊KirsinnKirschlainen (Kierźliny), village in Ermland, 18 km E of Allenstein⌋ distri Wartenburg, town in Ermland (Warmia), NE of Allenstein (Olsztyn), today Barczewo in Poland⌊districtus VartenbergensisWartenburg, town in Ermland (Warmia), NE of Allenstein (Olsztyn), today Barczewo in Poland⌋, exposuerunt nobis se privilegium, quod super eisdem bonis habuerunt, in proxima inci conflagratione civitatis nostrae Wartenburg, town in Ermland (Warmia), NE of Allenstein (Olsztyn), today Barczewo in Poland⌊VartenbergWartenburg, town in Ermland (Warmia), NE of Allenstein (Olsztyn), today Barczewo in Poland⌋ amiss amississe,
humiliter itaque nobis supplicarunt on the margin in place of crossed-out itaque s...⌈ itaque s... superinscribed in place of crossed-outsupplicantes⌈supplicantes itaque s... itaque s... superinscribed in place of crossed-outsupplicantes⌉ itaque nobis superinscribed⌈nobisnobis superinscribed⌉ supplicarunt itaque nobis supplicarunt on the margin in place of crossed-out itaque s...⌉,
ut illis hoc ipsum sub eo iure, quo per quod per bonae memoriae reverendissimum in Christo patrem dominum
Franz Kuhschmalz (Franz Resel) (†1457), 1424-1457 Ermland bishop⌊Franciscum episcopumFranz Kuhschmalz (Franz Resel) (†1457), 1424-1457 Ermland bishop⌋ eorum ante praedecessoribus concessum fuit, innovare et restituere dignaremur. Lustratis itaque per nos ecclesiae nostrae regestis privilegium
invenimus sequentis tenoris et est talis:
In nomine Domini amen. Nos Franz Kuhschmalz (Franz Resel) (†1457), 1424-1457 Ermland bishop⌊Franciscus Dei gratia
episcopus VarmiensisFranz Kuhschmalz (Franz Resel) (†1457), 1424-1457 Ermland bishop⌋ etc. ... gap left by scribe⌈...... gap left by scribe⌉
In quorum omnium et singulorum fidem et testimonium praemissorum
praesentes litteras fieri et nostri sigilli iussimus appensione
muniri.
Testes Ioannes Langhannius (Jan Langhannigk, Ioannes Lang) (†1567), 1532-1559 parish priest in Heilsberg; 1541-1547 administrator on the bishop's estates; 1541-1555 Guttstadt honorary canon; 1560 Frauenburg canon (SBKW, p. 143)⌊Ioannes LanganniusIoannes Langhannius (Jan Langhannigk, Ioannes Lang) (†1567), 1532-1559 parish priest in Heilsberg; 1541-1547 administrator on the bishop's estates; 1541-1555 Guttstadt honorary canon; 1560 Frauenburg canon (SBKW, p. 143)⌋ oeconomus, Johann Lehmann (Jan Leoman) (*1520 – †1582), Dantiscus' nephew (son of his sister Ursula and Zacharias Lehmann); studied in Wittenberg and in Rome; 1545 secretary of Ioannes Dantiscus as Ermland bishop; 1546 vicar in Heilsberg; 1550 chancellor of Ermland bishop Tiedemann Giese and then of his successor Stanisław Hozjusz; 1554 Ermland canon; 1561-1566 general administrator (oeconomus) on the bishop's estates in Ermland diocese; 1571 Ermland custos (KOPICZKO 2, p. 193)⌊Ioannes LehmannJohann Lehmann (Jan Leoman) (*1520 – †1582), Dantiscus' nephew (son of his sister Ursula and Zacharias Lehmann); studied in Wittenberg and in Rome; 1545 secretary of Ioannes Dantiscus as Ermland bishop; 1546 vicar in Heilsberg; 1550 chancellor of Ermland bishop Tiedemann Giese and then of his successor Stanisław Hozjusz; 1554 Ermland canon; 1561-1566 general administrator (oeconomus) on the bishop's estates in Ermland diocese; 1571 Ermland custos (KOPICZKO 2, p. 193)⌋
secretarius noster et Stephanus Sartor Dantiscus' scriba⌊Steffanus SarrtorStephanus Sartor Dantiscus' scriba⌋ scriba.
[1] here omitted text quoted from the original privilege
|
Teksty ze wzmianką o Ioannes LANGHANNIUS Results found: 9 IDL, 0 IDP, 4 IDT 1 | IDL 4461 | Ioannes DANTISCUS do Gdańsk Town Council, Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1541-11-23 | 2 | IDL 4843 | Ioannes DANTISCUS do Ermland (Warmia) Chapter, Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1543-09-05 | 3 | IDL 2723 | Achatius TRENCK do Ioannes DANTISCUS, Allenstein (Olsztyn), 1544-05-10 | 4 | IDL 2820 | Kaspar HANNAU do Ioannes DANTISCUS, Rome, 1545-04-26, PS 1545-04-27 | 5 | IDL 2857 | Kaspar HANNAU do Ioannes DANTISCUS, Rome, 1545-08-15 | 6 | IDL 2869 | Kaspar HANNAU do Ioannes DANTISCUS, Rome, 1545-09-26 | 7 | IDL 2885 | Kaspar HANNAU do Ioannes DANTISCUS, Rome, 1545-11-16 | 8 | IDL 2911 | Kaspar HANNAU do Ioannes DANTISCUS, Rome, 1546-02-13 | 9 | IDL 2975 | Kaspar HANNAU do Ioannes DANTISCUS, Rome, 1546-06-12 |
1 | IDT 598 | Ioannes DANTISCUS testifies that Silvester BRAXEIN paid off his inheritance Camalven (Grzegrzółki) Heilsberg (Lidzbark Warmiński) 1542-03-11 | 2 | IDT 293 | Confirmation of privilege dla Georg von PREUCKEN Braunsberg (Braniewo) 1545-10-10 | 3 | IDT 147 | Privilege by Ioannes DANTISCUS for Ioannes LANGHANNIUS Heilsberg (Lidzbark Warmiński) 1547-08-24 | 4 | IDT 149 | Renewal of a privilege for Bischofstein by Ioannes DANTISCUS Heilsberg (Lidzbark Warmiński) 1548-07-09 |
|