» CORPUS of Ioannes Dantiscus' Texts & Correspondence
Copyright © Laboratory for Source Editing and Digital Humanities AL UW

All Rights Reserved. No part of this publication may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopy, recording or any other information storage and retrieval system, without prior permission in writing from the publisher.

Poem #82

Hymnus 19. Ad Mariam Virginem Dei matrem de eius compassione
written before 1548-07-10 first edition 1548-07-10

Early printed source materials:
1DANTISCUS 1548 (Ad Mariam Virginem Dei Matrem de eius compassione) p. [I4]r-K2v (in extenso)
2DANTISCUS 1571 (Ad Mariam Virginem Dei Matrem de eius compassione) p. 29r-31r (in extenso)
3DANTISCUS 1576 (Ad Mariam Virginem Dei Matrem de eius compassione) p. 29r-31r (in extenso)
4DANTISCUS 1764 (Ad Mariam Virginem Dei Matrem de eius compassione) p. 249-253 (in extenso)

Prints:
1HIPLER 1857 (Ad Mariam Virginem Dei Matrem. De eius compassione / An die Jungfrau Maria, die Gottesmutter. Ueber ihr Mitleiden) No. 21, p. 176-185 (in extenso; German translation, Franz HIPLER)
2DANTISCUS 1934 (Ad Mariam Virginem Dei Matrem de eius compassione / Do Panny Marji, Matki Bożej. O jej współcierpieniu) No. 21, p. 108-117 (Polish translation, Jan Michał HARHALA; in extenso)
3Dantisci Carmina (Hymni 21. Ad Mariam Virginem Dei matrem de eius compassione) No. 48. 21, p. 262-266 (in extenso)
4Polskie (Ad Mariam Virginem, Dei Matrem, de eius compassione) No. XIV.39, p. 338-339 (in extenso)

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

Quo te, Parens maestissima,
Modo debemus alloqui
Hoc passionis tempore
Tui dilecti filii?
5
Cuius mater doloribus
Astabas tristis anxiis
Videns poenas gravissimas,
Quas perferebat innocens.
Qui nemini mortalium
10
Plus quam tibi notus fuit,
Sciens, quod hunc conceperis,
Virgo manens, divinitus
Et esse vere filium
In has terras altissimi
15
Demissum, nos ut solveret
Ab inferorum tribulis.
Erat tibi nec abditum,
Senex quod dixit Simeon,
In ulnis hunc tenens suis,
20
Quem templo praesentaveras.
Gladius doloris cor tuum
Tunc pertransivit intimum,
The Jews ⌊IudaeiThe Jews ⌋ cum concurrerent
Et comprehensum ducerent
25
Per proditorem venditum,
Captum, vinctum, caesum, probris
Et affectum turpissimis
Ad totque ductum iudices,
Tandem damnatum protrahi,
30
Famosam portantem crucem
Verecundeque propriis
Exutum stare vestibus;
In lignum post ferociter
Deiectum, clavis perfodi
35
Manus extensas et pedes
Ab impiis lictoribus;
Affixum sic per machinas
Levari perstrepentibus
Nervis, pendere saucium
40
Inter latrones noxios.
Quae tum materna viscera,
O Virgo Mater, passa sunt?
Quis exprimet? Quis ferrei
Cordis deflens non ingemat?
45
Hinc fido cum consortio
Te nato iunxisti tuo
The Jews ⌊IudaeorumThe Jews ⌋ nihil timens
Saevas frementium minas.
Audisti stans natum tuum
50
Tot sannis et blasphemiis
Illudi, ligno solveret
Ut se, sic et descenderet.
Audisti latroni dari
Caelestis horti copiam,
55
Preces pro sanguinariis
Fundique traductoribus,
Et te commendari prope
Stanti sectatori, tuae
Quod menti poenas auxerat,
60
Quas maeror intimus dabat.
Audisti poscentem patris
Opem superni, deseri
Querentem seque, quo fuit
Derisus a tortoribus.
65
Et cum sitiret, poculo
Potari felle putrido;
Quod intuens, castissima
Scindebantur praecordia.
Cum consummasset omnia,
70
Audisti voce fervida
In patris aeterni manus
Suum mittentem spiritum.
Et cum sic exspiraverat,
Vidisti longa cuspide
75
Transfigi sacratum latus,
Pectus quae punxit et tuum.
Perseverabas sedula
Astans pendenti mortuo,
Corpus donec deponerent
80
Sepulturaeque traderent.
Quis enarrabit lacrimas,
Luctum, dolores asperos,
Emissa tot suspiria
Et tot lamenta tristia,
85
Die quae tota fuderas,
Haec cum praesens aspexeras
Adusque mortem perfici,
Quae sancti testantur libri?
O regis aeterni Parens,
90
In caelo cui nunc assides,
Tuam per condolentiam
Nobis precare gratiam,
Et per tuas poenas graves,
Quas pertulisti plurimas,
95
A nato nobis impetra,
Quae sunt saluti prospera!
In hora mortis iungere
Nobis et nos tunc assere,
Hinc exituri cum sumus,
100
A daemonum terroribus.
Ut te iuvante liberi
Ab illis ex hoc saeculo
Migrantes, consortes tui
Perennis simus gaudii! Amen.