1 | IDT 397 | Council of Royal Prussia do Sigismund I Jagiellon Marienburg (Malbork) |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | kopia kancelaryjna, AAWO, AB, D.110, k. 2r
|
|
|
2 | IDT 48 | Council of Royal Prussia? do Sigismund I Jagiellon? s.l. |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | kopia kancelaryjna język: łacina, ręką pisarza, BCz, 1596, s. 621-626
|
|
|
3 | IDT 469 | Gdańsk Town Council do Sigismund I Jagiellon & [Ioannes DANTISCUS] Gdańsk (Danzig) 1509-06-06 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | brulion język: niemiecki, APG, 300, D/ 5, Nr 677, s. 5-6
|
Publikacje: 1 | ASPK 5/2 Nr 177, s. 160-161 (in extenso; polski regest) |
|
|
4 | IDT 490 | Gdańsk Town Council do Sigismund I Jagiellon [Gdańsk (Danzig)] 1512-09-28 — 1512-10-28 |
Publikacje: 1 | ASPK 6 Nr 17, s. 25-29 (in extenso; polski regest) |
|
|
5 | IDT 375 | Maximilian I of Habsburg to Sigismund I Jagiellon [1516/1517] |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | kopia język: łacina, XVI w., BCz, 240, s. 178 (b.p.)
| 2 | ekscerpt, CBKUL, R.III, 32, Nr 449
|
|
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
BCz, 240, p. 178
Maximilian I of Habsburg (*1459 – †1519), from 1486 King of the Romans, actual ruler of the Empire from the death of Frederick III (1493), 1508-1519 Holy Roman Emperor of the German Nation; son of Emperor Frederick III and Eleanor of Portugal⌊MaximilianusMaximilian I of Habsburg (*1459 – †1519), from 1486 King of the Romans, actual ruler of the Empire from the death of Frederick III (1493), 1508-1519 Holy Roman Emperor of the German Nation; son of Emperor Frederick III and Eleanor of Portugal⌋ divina favente clementia electus Romanorum imperator ac Germany (Germania, Niemcy)⌊GermaniaeGermany (Germania, Niemcy)⌋, Hungary (Kingdom of Hungary)⌊HungariaeHungary (Kingdom of Hungary)⌋, Dalmaciae, Croatia⌊CroaciaeCroatia⌋ etc. rex, archidux Austria⌊AustriaeAustria⌋, dux Burgundian Netherlands (Bourgogne, Burgundia), duchy, the name of the former Duchy of Burgundy is used here to denote its historical northern part – known as the Burgundy Netherlands (today’s Belgium, the Netherlands and Luxembourg), taken over by the Habsburgs in 1477, and in 1530-1556 ruled on behalf of Charles V by his sister, the dowager queen, Mary of Hungary⌊BurgundiaeBurgundian Netherlands (Bourgogne, Burgundia), duchy, the name of the former Duchy of Burgundy is used here to denote its historical northern part – known as the Burgundy Netherlands (today’s Belgium, the Netherlands and Luxembourg), taken over by the Habsburgs in 1477, and in 1530-1556 ruled on behalf of Charles V by his sister, the dowager queen, Mary of Hungary⌋, Brabant (Brabantia), duchy in the Low Countries, under Habsburg rule from 1482. Its territory corresponds to the Belgian provinces of Flemish Brabant, Walloon Brabant, Antwerp and the Brussels Capital Region, and the province of North-Brabant in the Netherlands⌊BrabanciaeBrabant (Brabantia), duchy in the Low Countries, under Habsburg rule from 1482. Its territory corresponds to the Belgian provinces of Flemish Brabant, Walloon Brabant, Antwerp and the Brussels Capital Region, and the province of North-Brabant in the Netherlands⌋ etc. comes palatinus serenissimo principi, domino Sigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria⌊Sigismundo Poloniae regiSigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria⌋ etc. fratri et consanguineo nostro carissimo salutem et fraterni amoris continuum incrementum.
Serenissime princeps, frater et consanguinee carissime.
Remittimus impraesentiarum ad Serenitatem Vestram illius secretarium
, nobilem nostrum et imperii sacri fidelem, dilectum Ioannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), eminent diplomat and humanist in the service of the Jagiellons, neo-Latin poet; 1530-1537 Bishop of Kulm; 1537-1548 Bishop of Ermland⌊Ioannem de Curiis DantiscumIoannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), eminent diplomat and humanist in the service of the Jagiellons, neo-Latin poet; 1530-1537 Bishop of Kulm; 1537-1548 Bishop of Ermland⌋, iuris utriusque doctorem ac poetam laureatum. Quem quoniam omni<f>aria fide imbutum variarum idiomatum ac aliarum complurimarum virtutum scientiae peritissimum ac in rerum peragendarum experientia exercitatissimum exemplis ipsis cognoveramus, illius propterea opera in quibusdam arduis rebus nostris hactenus usi sumus. Ioannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), eminent diplomat and humanist in the service of the Jagiellons, neo-Latin poet; 1530-1537 Bishop of Kulm; 1537-1548 Bishop of Ermland⌊CuiIoannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), eminent diplomat and humanist in the service of the Jagiellons, neo-Latin poet; 1530-1537 Bishop of Kulm; 1537-1548 Bishop of Ermland⌋ iam istuc revertenti iniunximus nonnulla ipsi Serenitati Vestrae nostro nomine significanda eandem fraterno nostro erga illam amoris affectu etiam atque etiam cohortantes velit ipsi indubitatam fidem praestare neque hanc suam moram, quoniam illum in mutua benevolentia, quam fraterne in Serenitatem Vestram intimis medullis concepimus, confisi hactenus apud nos detinuimus, molesto animo ferre malive consulere, verum eum nostri intuitu in causa, quam cum Citizens of Gdańsk ⌊GdanensibusCitizens of Gdańsk ⌋ agit, atque alibi u text damaged⌈[u]u text damaged⌉bi commodum, decus atque ornamentum suum postulabit, qui ob ingentes animi sui dotes commendatione nost text damaged⌈[nost]nost text damaged⌉ra non immerito equidem dignus est, taliter commendatum habere, ut has nostras sentiat sibi effectu ipso largiter omnino profuturas. Quae rem in eo singularibus praefati sui secretarii virtutibus respondentem nobisque quam acceptissimam efficiet condigna erga eandem vicissitudine, ubicumque sese fortuna occasio obtulerit nosque v[...] text damaged⌈[...][...] text damaged⌉nti poterimus, recognoscendam.
|
6 | IDT 337 | Charles V of Habsburg do Sigismund I Jagiellon [Barcelona] [1519-09-15] |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | czystopis, BK, 230, s. 267
| 2 | regest,
|
Publikacje: 1 | POCIECHA 1947 Polska Nr 10, s. 87-88 |
|
|
7 | IDT 35 | Gdańsk Town Council do Sigismund I Jagiellon 1521 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | kopia, BCz, 1596, s. 67- 74
|
|
|
8 | IDT 555 | UNKNOWN do [Sigismund I Jagiellon?] Cracow 1524-02-28 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | kopia język: łacina, XVIII w., BCz, 274, Nr 36, s. 59
|
|
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
BCz 274, p. 59
Quod nobis scribit Vestra Sinceritas de novo
Clement VII (Giulio de' Medici) (*1478 – †1534), 1523-1534 Pope⌊pontificeClement VII (Giulio de' Medici) (*1478 – †1534), 1523-1534 Pope⌋ et quod de illius utilitate in rem Austriacam et in nos benignitate sperat, idem et nos speramus, audientes eum singulari prudentia et magnitudine animi praeditum. Dolemus autem imprimis mortem reverendissimi domini Achille de Grassi (*1465 – †1523), 1512-1523 Cardinal Protector of the Crown of Poland⌊protectoris nostriAchille de Grassi (*1465 – †1523), 1512-1523 Cardinal Protector of the Crown of Poland⌋, in cuius locum quem delegamus, tam cito deliberari non possumus, sed postea bene resoluti voluntatem nostram Sinceritati(?) Vestrae declarabimus.
Datum Cracow (Kraków, Cracovia), city in southern Poland, Małopolska, on the Vistula river, from 1038 capital of the Kingdom of Poland⌊CracoviaeCracow (Kraków, Cracovia), city in southern Poland, Małopolska, on the Vistula river, from 1038 capital of the Kingdom of Poland⌋, ultimo Februarii 1523.
|
9 | IDT 451 | Charles V of Habsburg do Bona Sforza & Sigismund I Jagiellon Madrid 1524-12-17 |
Publikacje: 1 | AT 7 a.1524, Nr 156, s. 140-145 |
|
|
10 | IDT 370 | Charles V of Habsburg do Sigismund I Jagiellon Augsburg 1530-11-22 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | kopia, AAWO, AB, D. 67, s. 315
| 2 | ekscerpt,
|
Publikacje: 1 | AT 12 Nr 370, s. 358 (in extenso) |
|
|
11 | IDT 435 | Charles V of Habsburg do Sigismund I Jagiellon Brussels 1531-03-05 |
Publikacje: 1 | AT 13 s. 79-80 | 2 | VALDÉS 1996 Cartas y documentos, Nr 93, s. 250-251 |
|
|
12 | IDT 91 | Alfonso de VALDÉS do Sigismund I Jagiellon Regensburg 1532-03-17 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | czystopis, BNW, BOZ, 2053, TG 14, k. 1r-2v
| 2 | kopia język: łacina, XVI w., BJ, 6557, k. 335v-336v
| 3 | kopia język: łacina, XVIII w., BCz, 274, Nr 201, s. 423-425
| 4 | regest, XX w., CBKUL, R.III, 32, Nr 589
|
Publikacje: 1 | AT 14 Nr 141, s. 222-224 |
|
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
eas autem, quae de revocatione domini Ioannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), eminent diplomat and humanist in the service of the Jagiellons, neo-Latin poet; 1530-1537 Bishop of Kulm; 1537-1548 Bishop of Ermland⌊DantisciIoannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), eminent diplomat and humanist in the service of the Jagiellons, neo-Latin poet; 1530-1537 Bishop of Kulm; 1537-1548 Bishop of Ermland⌋ agebam, penes me retinui, quas una cum litteris Maiestatis Vestrae ad eius oratorem ita, ut ad me perlatae? sunt, obsignatis, in illius adventum servam. Et cum viderem dominum Ioannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), eminent diplomat and humanist in the service of the Jagiellons, neo-Latin poet; 1530-1537 Bishop of Kulm; 1537-1548 Bishop of Ermland⌊DantiscumIoannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), eminent diplomat and humanist in the service of the Jagiellons, neo-Latin poet; 1530-1537 Bishop of Kulm; 1537-1548 Bishop of Ermland⌋, qui Antwerp (Antwerpen, Antverpia), city in the Low Countries, from 1315 a Hanseatic port, in the 16th century the centre of Brabant’s artistic life and the wealthiest trade city in Europe, today in northern Belgium⌊AntuerpiamAntwerp (Antwerpen, Antverpia), city in the Low Countries, from 1315 a Hanseatic port, in the 16th century the centre of Brabant’s artistic life and the wealthiest trade city in Europe, today in northern Belgium⌋, ut inde sarcinulas quasdam per Occeanum in patriam mitteret, iverat, ut tanto expeditior huc advolare posset, nondum venisse
|
13 | IDT 438 | Charles V of Habsburg do Sigismund I Jagiellon Regensburg 1532-07-03 |
Publikacje: 1 | VALDÉS 1996 Cartas y documentos, Nr 102, s. 261-263 (in extenso) |
|
|
14 | IDT 379 | Cornelis DE SCHEPPER do Sigismund I Jagiellon Innsbruck 1533-01-13 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | kopia język: łacina, XVIII w., BCz, 49 (TN), s. 11-14
| 2 | regest, XX w., CBKUL, R.III, 32, Nr 601
|
Publikacje: 1 | AT 15 Nr 13, s. AT 15, No. 13, p. 21-25 |
|
|
15 | IDT 433 | Clement VII do Sigismund I Jagiellon Rome 1533-08-03 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | czystopis język: łacina, ręką pisarza, AGAD, Zbiór dokumentów pergaminowych, 4425
|
|
|
16 | IDT 352 | Council of Royal Prussia do Sigismund I Jagiellon Graudenz (Grudziądz) 1533-10-02 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | kopia kancelaryjna, AAWO, AB, D. 67, k. 223r-225v
|
|
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
Serenissime Rex
et Domine, domine noster clementissime. Post debitam fidelitatis et
humillimam
servitiorum nostrorum commendationem accepimus Serenissimae Maiestatis
Vestrae
ad nos patentes commisionis litteras ea, qua decuit et potuimus reverentia,
quarum exemplum de verbo ad verbum his adiunximus, quibus perlectis
citationem
contra generosum dominum Stanislaum Kosthka thesaurarium Marienburgensem ad
instantiam generosi domini Achacii
Czemae, castelani Gdanensis et
capitanei Stumensis, legitimo
tempore observato ad comparendum coram nobis in convetu Graudnicensi dedimus,
ubi postquam partes actrix et rea coram nobis comparuissent et litterae
patentes commisionis Serenissimae Maiestatis Vestrae ad nos utraque parte
audiente lectae publice fuissent, generosus dominus castellanus Gdanensis,
actor, proposuit se possesione piscatorum Kulbrun per generosum dominum
thesaurarium nullo iuris ordine et contra privilegia sua spoliatum esse
rogando,
ut imprimis privilegium Serenissimae Maiestatis Vestrae revidentes [1] in vigore conservaremus
testimoniaque et testes scripto et unum virum iam senem et nobilem audire et
admittere velimus utque a domino Kostka thesaurario rationes et, si quas
haberet,
ta(bula)s occupatorum piscatorum in Kulbrun perquireremus
ipsumque ex possessione iuxta Serenissimae Maiestatis Vestrae commisionis
litteras amoveremus.
Ad quae domini
Castellani Gdanensis proposita dominus Kostka thesaurarius ilico excepit
dicens
et expresse asseverans se illos [pi]scatores, ut permittitur, numquam in suam
possesionem accepisse, sed
noluisse accipere neque tum se in illorum esse possesione dimisisseque eandem se possessionem ad litteras
reverendi domini episcopi Culmensis, qui ab eo postulasset, ut hoc, quicquid
esset, dissidii ob eam causam Serenissimae Maiestati Vestrae d e finiendum
relinqueret, quod et fecisset et
quod ob id etiam, quod citatio
diutius quam oportuit fuisset retenta et legitimo tempore non reddita, testes
et testimonia aliaque causam ipsam concernentia ob tam breve temporis spatium
colligere et coram nobis statuere non potuisset instanter a nobis petens ut
terminum ei prorogaremus, cum
causa esset mere Serenissimae Maiestatis Vestrae, quo rationes testes
testimoniaque sua et alia ad eam causam spectantia producere posset.
Contra quae
dominus castellanus opposuit, quod citatio domino thesaurario a nobis contra
illum emissa debito tempore fuisset reddita iuxta usum et harum terrarum
iampridem observatam consuetidinem, quae disposuit quod in quindecim diebus
reddi ante diem praefixum debeat, haec vero diebus viginti fuisset data ante
comparitionis terminum, et quod ideo haec exceptio esset invalida, maxime ob
eam causam, quod ipse dominus thesaurarius eo tempore, cum istos piscatores in
Kulbrun
occupasset et illis ne deinceps cuiquam nisi sibi oboedirent, mandasset, iam
in
promptu rationes et causas, iura etiam et testimonia hab[uisset], vel habere
debuisset, quibus id sibi licere putasset. Q[uae] quia coram nobis iuxta
commisionis Serenissimae Maiestatis Vestrae formam n[on] produceret,
rogabat dominus castellanus, ut iura privilegiu[m]
et testimonia testemque eius legitime ad id citatum admi[tte]remus et examinaremus, neque hac obstare aut praeiudic[are]
bonis Serenissimae Maiestatis Vestrae, Quae ex sua innata clementia quemlibe[t]
in iuribus suis et donationibus a se factis conservare, et m[odo] id,
quod suum esset, adimere soleret, ostenditque ad se litteras domini
thesaurarii, quibus de occupatis piscatoribus aiebat consta... , quas his
cum aliis inclusimus.
Ad quae dominus thesaurarius per procuratorem suum
ea, quae s[ibi] replicabat contra citacionem excipiendo et ne in re fisci ... [Serenissimae]
Maiestatis Vestrae praecipites essemus nos commonens dilationem ea[m] quam
prius a nobis postulavit dicens se istos piscatores numquam occupasse et quod
si forte scripsisset ad dominum ca[stela]num eosdem piscatores tum se
noluisse
adimere a iu[ris] ??? obsequio districtus Crisburg et castro regio Marienbu[rgensi] adiungere, se tamen ea in re
mutasse sententiam, proinde dictam piscatorum occupationem a se non esse
factam, neque etiam hoc tempore se illos occupare addens actori praescriptum
esse, ut paratus cum documentis suis ad iudicium veniat, reo autem ad illa
producenda iustam dilationem a iure non esse praeclusam. Rogabat igitur, ut pro tempore
competenti huiusmodi dilatio sibi admitteretur.
Contra quae iterum dominus
castellanus respondit, quod dominum thesaurarium non latuit, ut si quas
haberet
rationes ad occupandum eos piscatores, quod eas producere deberet, cum ab eo
tempore quo primum dominus thesaurarius occupationem eam tentabat, ut
litteris
suis declaravit, tum etiam quod ex citatione, cui commisio regia fuit
inserta,
hoc ipsum clare sibi iniunctum cognoverat neque ei ad eas rationes
producendas
tempus hucusque defuisse. Unde dominus castellanus, ut prius, iura sua,
testes
et testimonia a nobis examinari, quae coram nobis proposuit, rogabat.
His itaque ab utraque parte
propositis et responsis apud nos mature reputatis diligenter cavendum
duximus,
ne fines mandati litterarum Serenissimae Maiestatis Vestrae ea in causa
minima
etiam in re transgrederemur. Proinde partibus respondimus nos inter eas non
esse deputatos a Serenissima Maiestate Vestra iudices commisarios, sed
dumtaxat
auditores vel, ut vocant, referendarios, ut quicquid pro veritatis
investigatione per litterarum aut testium [di]ligentem examinationem
cognosceremus, rationibus prius occupatorum
piscatorum perquisitis pro animi Serenissimae Maiestatis Vestrae informatione omnia ad Eandem
Serenissimam Maiestatem Vestram sub sigillis nostris suficienter
perscriberemus, huius causae sententiam et cognitionem integram Serenissimae
Maiestati Vestrae relinquentes, et ob id nobis non esset ea facultas, ut
dilationes vel alia, quae processus iuridicos concernunt, admittere possemus, si vero partes litteras testes
aut testimonia ea in causa iuxta Serenissimae Maiestatis Vestrae mandati
formam
producere vellent, nos ad litterarum et
testium diligentem examinationem processuros et quicquid in his cognosceremus
ad Serenissimam Maiestatem Vestram scripturos quaesivimusque a domino
thesaurario quibus rationibus inniteretur, ut eos piscatores domino
castellano
adimeret. Ad quod, ut prius, respondit petens dilationem, quam illi, cum
iuridice ea in re nihil nobis
agere Serenissima Maiestas Vestra commiserit, admittere non licuit. Et sic ad
domini castellani iura testimonia et testem examinandum processimus liberum
relinquentes domino thesaurario si huic actui interesse et eum audire vellet.
Quod recusavit et ab eo protestatus est. Ceterum a nobis petit, ut haec ad praemissa sibi sub sigillis nostris
scripta daremus, quod prohibiti mandato Serenissimae Maiestatis Vestrae, Quae
sibi ista omnia pro animi sui informatione describi iussit, facere non
potuimus.
Produxit itaque coram nobis dominus
castellanus nobilem dominum Georgium de Kleicz maiorem annis sexaginta regia
citatione ad veritatis perhibendum testimonium vocatum petens, [ ...]
illum admitti et ut illum iuratum de villa et piscator [es de] Kulbrum,
cuius olim et hucusque fuissent et quo spectarent quaereremus. Qui tetis
admissus et veritatem per Deum, ut iuris est, dicere rogatus deposuit coram
nobis compertum s[ibi] esse seque hoc certo scire, quod villa Kulbrun et
piscatores saepedicti ab eo tempore quo ipse recordar [etur] ab antiquo hactenus prtinuerit semper ad Ch [risburg]
et quod illi [pis]catores captos pisces illuc deferre soleb[ant] quodque multo [s]
in Chrisburg fuisset et vidisset pisces [de] ferri a piscatoribus.
Deinde dominus castellanus produxit
litteras testimoniales [ali] quot testium dicta continentes a consulatu
Elbingensi et [litter] as a Satfeld
oppido in lingna germanica scriptas si [gillis] suis munitas, quas, ut
non suspestas et integras suscepimus et legi audivimus, postremo exhibuit et
privilegium suum a Serenissima Maiestate Vestra super districtu Chrisburg
sibi
concessum in membrana scriptum sigillo maiori Serenissimae Maiestatis Vestrae
dependente, sanum integrum et ab
omni vitio alienum, quod cum diligenter perlegissemus, invenimus in generali
Serenissimae Maiestatis Vestrae donatione specialem illam, in qua Serenissima
Maiestatas Vestra domino castellano dedit oppidum Chrisburg cum omnibus
villis
et signanter piscatoribus et cum contributionibus piscium ex villa Kylenberg,
ex quo nomine consonante cum Kulbrun forsan ista controversia orta est.
Quod non sit scriptum Kulbrun idque
vitium scriptoris aperte esse cognovimus, quandoquidem nulla villa est in
toto
Chrisburgensi districtu, quae hoc nomine Kylemberg vocatur. Quod sic pro fide
nostra ex Serenissimae Maiestatis Vestrae mandato incognitionem Serenissimae Maiestatis Vestrae deducendum
existimavimus, Cui omnia quemadmodum coram nobis proposita et acta sunt, ut
oboedientissimi Serenissimae Maiestatis Vestrae mandati executores, his nostris litteris sub appressis
sigillis nostris descripsimus mittimusque his adiunctum exemplum commissionis
seu mandati ad nos Serenissimae Maiestatis Vestrae et copiam privilegii
domini
castellani Gdanensis. Citationem contra nobilem Georgium de Cleicz ad
ferendum
testimnium, dicta etiam testium coram consulatu Elbingensi proposita et alia
coram oppidanis Salfeld litteris et
sigillis munita et ipsas domini thesaurarii Marienburgensis litteras ad
castellanum Gdanensem [qu]ibus villam Kulbrun
et piscatores illos occupare se velle scribit, et cum dominus thesaurarius
Kostka se eam villam [cum] piscatoribus non occupasse et in possesione
eius se non esse coram nobis fassus est, non potuimus eam villam cum
piscatoribus ad manus nostras accipere, namque Serenissima Maiestas Vestra
nobis mandavit, ut prius remoto abinde praefato Kostka possessore eosdem
piscatores ad decisionem usque litis teneremus, ex quo Serenissimae
Maiestatis
Vestrae mandato atque aliis in commissione Serenissimae Maiestatis Vestrae
contentis cum nobis, nequaquam exire vel latum quidem unguem licuerit,
fecimus
ea, quae nobis Serenissima Maiestas Vestra praecepit, qua fide et diligentia
potuimus. Cui nos ut Domino
nostro clementissimo humillime commendamus et Deum pro perpetua felicitate et
longaeva incolumitate Serenissimae Maiestatis Vestrae devotissima mente exoramus.
Actum in conventu Graudnicensi die Iovis secunda
mensis Octobris, anno Domini MoDoXXXIII.
Serenissimae Maiestatis Vestrae
Humilli mi servus et capellanus Ioannes episcopus
Culmensis [2]
[1, 2]
[1] Revidentes , możliwa lekcja renidentes .
[2] Podpis inną ręką, być może
Dantyszka.
|
17 | IDT 349 | Council of Royal Prussia do Sigismund I Jagiellon Althausen (Starogród) 1535-05-19 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | kopia kancelaryjna, AAWO, AB, D. 68, k. 5r-7v
| 2 | kopia kancelaryjna,
|
Publikacje: 1 | AT 17 Nr 303, s. AT 17, No. 303, p. 397-402 |
|
|
18 | IDT 374 | Cornelis DE SCHEPPER do Sigismund I Jagiellon Brussels [1536]-06-25 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | kopia język: łacina, XVI w., BCz, 240, s. 169-172
| 2 | regest,
|
|
|
19 | IDT 125 | Council of Royal Prussia do Sigismund I Jagiellon Thorn (Toruń) 1537-05-28 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | kopia kancelaryjna, AAWO, AB, D. 68, k. 131r-v
| 2 | brulion,
| 3 | kopia kancelaryjna,
|
|
|
20 | IDT 689 | Ermland (Warmia) Chapter do Sigismund I Jagiellon 1537-08-23 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | kopia język: łacina, XVI w., AAWO, AB, D. 2, k. 58r
|
|
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
f. 58r
Capituli Warmiensis ad regiam maiestatem, XXIII Augusti 1537
Accepimus hodie in negotio electionis episcopi huius Ermland (Warmia, Varmia), diocese and ecclesiastical principality in northeastern Poland, 1466-1772 within the Kingdom of Poland, Royal Prussia⌊ecclesiae WarmiensisErmland (Warmia, Varmia), diocese and ecclesiastical principality in northeastern Poland, 1466-1772 within the Kingdom of Poland, Royal Prussia⌋ Sacrae Maiestatis Vestrae litteras admonentes nos praestiti consensus nostri et accesus Nobilitatis Vestrae Regiae in successionem reverendissimi domini Ioannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), diplomat, neo-Latin poet and traveller; 1504 royal scribe; 1507 referendary for Prussian affairs at the court of Sigismund Jagiellon; 1508-1513 royal envoy to Prussian towns and to the Prussian assemblies; 1515 secretary of the Polish legation at the imperial court; in 1516-1532 envoy in the service of the king of Poland Sigismund Jagiellon and emperors Maximilian and Charles V of Habsburg; 1529 Kulm canon; 1530-1537 bishop of Kulm; 1537-1548 bishop of Ermland⌊Ioannis episcopi CulmensisIoannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), diplomat, neo-Latin poet and traveller; 1504 royal scribe; 1507 referendary for Prussian affairs at the court of Sigismund Jagiellon; 1508-1513 royal envoy to Prussian towns and to the Prussian assemblies; 1515 secretary of the Polish legation at the imperial court; in 1516-1532 envoy in the service of the king of Poland Sigismund Jagiellon and emperors Maximilian and Charles V of Habsburg; 1529 Kulm canon; 1530-1537 bishop of Kulm; 1537-1548 bishop of Ermland⌋ nomine coadiutoriae, si quid humanitus reverendo quondam Mauritius Ferber (*1471 – †1537), doctor of both canon and civil law; from 1507 Canon of Ermland (Warmia) and Lübeck; from 1514 Canon of Trier; 1512-1515 parish priest of the Church of Saints Peter and Paul in Gdańsk (Danzig); from 1516 Custos of Ermland and parish priest of the Church of the Blessed Virgin Mary in Gdańsk; from 1519 Canon of Dorpat; from 1523 Canon of Revel; 1523-1537 Bishop of Ermland (KOPICZKO 2, p. 71-72; SBKW, p. 59-60)⌊MauritioMauritius Ferber (*1471 – †1537), doctor of both canon and civil law; from 1507 Canon of Ermland (Warmia) and Lübeck; from 1514 Canon of Trier; 1512-1515 parish priest of the Church of Saints Peter and Paul in Gdańsk (Danzig); from 1516 Custos of Ermland and parish priest of the Church of the Blessed Virgin Mary in Gdańsk; from 1519 Canon of Dorpat; from 1523 Canon of Revel; 1523-1537 Bishop of Ermland (KOPICZKO 2, p. 71-72; SBKW, p. 59-60)⌋ episcopo accidisset. Existimatque
S(acra) or S(erenissima)⌈S(acra)S(acra) or S(erenissima)⌉
Maiestas Vestra nec dignitatis regiae, neque nostrae constantiae videri a superinscribed⌈aa superinscribed⌉ semel deliberata sententia discedere,
hortan(s) or hortan(do)⌈hortan(s)hortan(s) or hortan(do)⌉
nos, ut eundem reverendissimum dominum Ioannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), diplomat, neo-Latin poet and traveller; 1504 royal scribe; 1507 referendary for Prussian affairs at the court of Sigismund Jagiellon; 1508-1513 royal envoy to Prussian towns and to the Prussian assemblies; 1515 secretary of the Polish legation at the imperial court; in 1516-1532 envoy in the service of the king of Poland Sigismund Jagiellon and emperors Maximilian and Charles V of Habsburg; 1529 Kulm canon; 1530-1537 bishop of Kulm; 1537-1548 bishop of Ermland⌊episcopumIoannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), diplomat, neo-Latin poet and traveller; 1504 royal scribe; 1507 referendary for Prussian affairs at the court of Sigismund Jagiellon; 1508-1513 royal envoy to Prussian towns and to the Prussian assemblies; 1515 secretary of the Polish legation at the imperial court; in 1516-1532 envoy in the service of the king of Poland Sigismund Jagiellon and emperors Maximilian and Charles V of Habsburg; 1529 Kulm canon; 1530-1537 bishop of Kulm; 1537-1548 bishop of Ermland⌋ salvis tamen prioribus pactis sine nominatione quattuor personarum in episcopum deposcamus. Curaturam se, ut ab apostolica sede confirmatio impetretur etc.
Serenissime et Clementissime Rex.
Negare non possumus rebus tunc ita postulantibus in coadiutoriam cum succesione pro reverendissimo Ioannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), diplomat, neo-Latin poet and traveller; 1504 royal scribe; 1507 referendary for Prussian affairs at the court of Sigismund Jagiellon; 1508-1513 royal envoy to Prussian towns and to the Prussian assemblies; 1515 secretary of the Polish legation at the imperial court; in 1516-1532 envoy in the service of the king of Poland Sigismund Jagiellon and emperors Maximilian and Charles V of Habsburg; 1529 Kulm canon; 1530-1537 bishop of Kulm; 1537-1548 bishop of Ermland⌊domino CulmensiIoannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), diplomat, neo-Latin poet and traveller; 1504 royal scribe; 1507 referendary for Prussian affairs at the court of Sigismund Jagiellon; 1508-1513 royal envoy to Prussian towns and to the Prussian assemblies; 1515 secretary of the Polish legation at the imperial court; in 1516-1532 envoy in the service of the king of Poland Sigismund Jagiellon and emperors Maximilian and Charles V of Habsburg; 1529 Kulm canon; 1530-1537 bishop of Kulm; 1537-1548 bishop of Ermland⌋ nos solemniter consensisse nec est cur in animum inducere debuissemus, ut conceptam antea nunc mutaremus sententiam, si modo sors tulisset, ut coadiutoriae negotium suum potuisset habere progressum. Verum, quia re adhuc infecta defunctus est Mauritius Ferber (*1471 – †1537), doctor of both canon and civil law; from 1507 Canon of Ermland (Warmia) and Lübeck; from 1514 Canon of Trier; 1512-1515 parish priest of the Church of Saints Peter and Paul in Gdańsk (Danzig); from 1516 Custos of Ermland and parish priest of the Church of the Blessed Virgin Mary in Gdańsk; from 1519 Canon of Dorpat; from 1523 Canon of Revel; 1523-1537 Bishop of Ermland (KOPICZKO 2, p. 71-72; SBKW, p. 59-60)⌊isMauritius Ferber (*1471 – †1537), doctor of both canon and civil law; from 1507 Canon of Ermland (Warmia) and Lübeck; from 1514 Canon of Trier; 1512-1515 parish priest of the Church of Saints Peter and Paul in Gdańsk (Danzig); from 1516 Custos of Ermland and parish priest of the Church of the Blessed Virgin Mary in Gdańsk; from 1519 Canon of Dorpat; from 1523 Canon of Revel; 1523-1537 Bishop of Ermland (KOPICZKO 2, p. 71-72; SBKW, p. 59-60)⌋, cui petebatur adiutor, ex praedicto consensu et omnibus aliis inde secutis eo, quod prorsus intercederunt, reverendissimo domino Ioannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), diplomat, neo-Latin poet and traveller; 1504 royal scribe; 1507 referendary for Prussian affairs at the court of Sigismund Jagiellon; 1508-1513 royal envoy to Prussian towns and to the Prussian assemblies; 1515 secretary of the Polish legation at the imperial court; in 1516-1532 envoy in the service of the king of Poland Sigismund Jagiellon and emperors Maximilian and Charles V of Habsburg; 1529 Kulm canon; 1530-1537 bishop of Kulm; 1537-1548 bishop of Ermland⌊episcopo CulmensiIoannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), diplomat, neo-Latin poet and traveller; 1504 royal scribe; 1507 referendary for Prussian affairs at the court of Sigismund Jagiellon; 1508-1513 royal envoy to Prussian towns and to the Prussian assemblies; 1515 secretary of the Polish legation at the imperial court; in 1516-1532 envoy in the service of the king of Poland Sigismund Jagiellon and emperors Maximilian and Charles V of Habsburg; 1529 Kulm canon; 1530-1537 bishop of Kulm; 1537-1548 bishop of Ermland⌋ nullum ius nec ullus titulus ad Ermland (Warmia, Varmia), diocese and ecclesiastical principality in northeastern Poland, 1466-1772 within the Kingdom of Poland, Royal Prussia⌊ecclesiam WarmiensemErmland (Warmia, Varmia), diocese and ecclesiastical principality in northeastern Poland, 1466-1772 within the Kingdom of Poland, Royal Prussia⌋ accessit, quae sibi eum(!) instead of is⌈eum(!)eum(!) instead of is⌉ vindicare aut a Holy See (Sedes Apostolica) ⌊Sede ApostolicaHoly See (Sedes Apostolica) ⌋ legitime confirmari posset. Proinde relapsa, utique est, electionis ratio in statum priorem, in quo ante coadiutoriae tractatum et consensum praestitum fuerat, hoc est, ut iuxta pactorum cum
S(acra) or S(erenissima)⌈S(acra)S(acra) or S(erenissima)⌉ Maiestate Vestra initorum condicionem celebretur, nisi eorundem violatores videri velimus. Quod nec
S(acram) or S(erenissimam)⌈S(acram)S(acram) or S(erenissimam)⌉
Maiestatem Vestram velle, nec nos decere arbitramur. Nec propterea Maiestas Vestra sibi persuaderi permittat voluntatem nostram a reverendissimo Ioannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), diplomat, neo-Latin poet and traveller; 1504 royal scribe; 1507 referendary for Prussian affairs at the court of Sigismund Jagiellon; 1508-1513 royal envoy to Prussian towns and to the Prussian assemblies; 1515 secretary of the Polish legation at the imperial court; in 1516-1532 envoy in the service of the king of Poland Sigismund Jagiellon and emperors Maximilian and Charles V of Habsburg; 1529 Kulm canon; 1530-1537 bishop of Kulm; 1537-1548 bishop of Ermland⌊domino CulmensiIoannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), diplomat, neo-Latin poet and traveller; 1504 royal scribe; 1507 referendary for Prussian affairs at the court of Sigismund Jagiellon; 1508-1513 royal envoy to Prussian towns and to the Prussian assemblies; 1515 secretary of the Polish legation at the imperial court; in 1516-1532 envoy in the service of the king of Poland Sigismund Jagiellon and emperors Maximilian and Charles V of Habsburg; 1529 Kulm canon; 1530-1537 bishop of Kulm; 1537-1548 bishop of Ermland⌋, qui ob insignem doctrinam rerumque multarum non vulgarem experientiam non potest nobis non esse commendatissimus, adeo alienatam esse, ut ob eo postulando sententiam mutaverimus, sed id agimus, ut iusto titulo et legitimo processu iure pactorum, quae nobi sacrosancta sunt, res peragatur.
Quam ob rem
S(acram) or S(erenissimam)⌈S(acram)S(acram) or S(erenissimam)⌉
Maiestatem Vestram devotissime rogamus et obsecramus, ut per suam toti orbi celebrem iustitiam eum ipsum, qui pactis praescriptus est electionis, modo nobis relinquere et inconvulsum conservare atque ante diem electioni destinatum, quem, ne ad reliqua expedienda nimis contractus videatur, usque ad diem XXVI Septembris, hoc est feriam quartam ante Michaelis, si ita res postulaverit, prorogabimus, quattuor personas gratiose designare dignetur. Existimetque
S(acra) or S(erenissima)⌈S(acra)S(acra) or S(erenissima)⌉
Maiestas Vestra in eligendo seu postulando ita nos exhibituros, ne quicquam in indignitatem Sacrae Maiestatis Vestrae aut contra nostram constantiam actum videri possit. Speramus autem
S(acram) or S(erenissimam)⌈S(acram)S(acram) or S(erenissimam)⌉
Maiestatem Vestram ita negotium curaturam, ut ea prorogatione non fuerit opus, sed ut de ipsius mente ad iustam electionis diem, hoc est XX Septembris, reddamur certiores.
Commendamus diligentissime tam Ermland (Warmia, Varmia), diocese and ecclesiastical principality in northeastern Poland, 1466-1772 within the Kingdom of Poland, Royal Prussia⌊ecclesiaeErmland (Warmia, Varmia), diocese and ecclesiastical principality in northeastern Poland, 1466-1772 within the Kingdom of Poland, Royal Prussia⌋, quam omnium rerum fortunas in protectionem et gratiam Eiusdem Maiestatis Vestrae. Cui incolumitatem et regalis gloriae incrementum cum sperata de hostibus victoria a Domino precamur.
|
21 | IDT 162 | Council of Royal Prussia do Sigismund I Jagiellon Graudenz (Grudziądz) [1537-10-04] |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | brulion język: łacina, autograf, BCz, 244, s. 270 (t.p.)
| 2 | kopia,
| 3 | regest z ekscerptami język: łacina, polski, XX w., B. PAU-PAN, 8248 (TK 10), s. 605
|
Publikacje: |
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
BCz, 244, p. 270
Serenissime Potentissimeque Rex et Domine, Domine clementissime.
Humillimam et devotissimam servitiorum nostrorum commendationem.
In hoc hic nostro conventu amicus noster generosus dominus Achatius von Zehmen (Achacy Cema) (*ca. 1485 – †1565), 1517-1531 Chamberlain of Pomerania, 1531-1546 Castellan of Gdańsk (Danzig), 1545-1546 Voivode of Kulm (Chełmno), 1546-1565 Voivode of Marienburg (Malbork) (SBPN 1, p. 194-195; ORACKI 1984, p. 38-39; Urzędnicy 5/2, p. 198; PSB 4, p. 325-326)⌊Achacius ZcemeAchatius von Zehmen (Achacy Cema) (*ca. 1485 – †1565), 1517-1531 Chamberlain of Pomerania, 1531-1546 Castellan of Gdańsk (Danzig), 1545-1546 Voivode of Kulm (Chełmno), 1546-1565 Voivode of Marienburg (Malbork) (SBPN 1, p. 194-195; ORACKI 1984, p. 38-39; Urzędnicy 5/2, p. 198; PSB 4, p. 325-326)⌋ castellanus Gdanensis accepit litteras
illustrissimi
principis Joachim II of Brandenburg Hector (Joachim II von Hohenzollern) (*1505 – †1571), son of Joachim I Nestor and Elisabeth von Oldenburg, 1524-1534 husband of Duchess Magdalena of Saxony, later (from 1535) of Jadwiga Jagiellon, daughter of King Sigismund I Jagiellon; 1535-1571 Prince-Elector of Brandenburg⌊electoris et marchionis BrandenburgensisJoachim II of Brandenburg Hector (Joachim II von Hohenzollern) (*1505 – †1571), son of Joachim I Nestor and Elisabeth von Oldenburg, 1524-1534 husband of Duchess Magdalena of Saxony, later (from 1535) of Jadwiga Jagiellon, daughter of King Sigismund I Jagiellon; 1535-1571 Prince-Elector of Brandenburg⌋ per nuntium proprium intra paucos dies ex Berlin (Berolinum), city in Germany, capital of Brandenburg⌊BerolinioBerlin (Berolinum), city in Germany, capital of Brandenburg⌋ huc missas, quibus ab eo postulat, ut, quantum possit citius, se ad eius illustrissimam dominationem conferat[1] ob quaedam archana et secreta negotia, quae ei communicare et credere, et in iis opera eius secretissime uti decrevit superinscribed in place of crossed-outvellet⌈vellet decrevit decrevit superinscribed in place of crossed-outvellet⌉. Qua in re Achatius von Zehmen (Achacy Cema) (*ca. 1485 – †1565), 1517-1531 Chamberlain of Pomerania, 1531-1546 Castellan of Gdańsk (Danzig), 1545-1546 Voivode of Kulm (Chełmno), 1546-1565 Voivode of Marienburg (Malbork) (SBPN 1, p. 194-195; ORACKI 1984, p. 38-39; Urzędnicy 5/2, p. 198; PSB 4, p. 325-326)⌊dominus castellanusAchatius von Zehmen (Achacy Cema) (*ca. 1485 – †1565), 1517-1531 Chamberlain of Pomerania, 1531-1546 Castellan of Gdańsk (Danzig), 1545-1546 Voivode of Kulm (Chełmno), 1546-1565 Voivode of Marienburg (Malbork) (SBPN 1, p. 194-195; ORACKI 1984, p. 38-39; Urzędnicy 5/2, p. 198; PSB 4, p. 325-326)⌋ sub certa amica inter nos ms 2 3 4 fiducia, ms 1 fiduci[a] paper damaged⌈fiduciams 2 3 4 fiducia, ms 1 fiduci[a] paper damaged⌉ consilium a superinscribed in place of crossed-outnostrum⌈nostrum a a superinscribed in place of crossed-outnostrum⌉ nobis sibi ms 1 4 impartiri, ms 2 3 impetrari⌈impartirims 1 4 impartiri, ms 2 3 impetrari⌉ summopere rogavit, ms 2 3 4 quod, ms 1 quo[d] paper damaged⌈quodms 2 3 4 quod, ms 1 quo[d] paper damaged⌉ pro ... illegible⌈...... illegible⌉ temporis angustia reique ratione istiusmodi ei dedimus, ut in primis eam vocationem illustrissimi domini Joachim II of Brandenburg Hector (Joachim II von Hohenzollern) (*1505 – †1571), son of Joachim I Nestor and Elisabeth von Oldenburg, 1524-1534 husband of Duchess Magdalena of Saxony, later (from 1535) of Jadwiga Jagiellon, daughter of King Sigismund I Jagiellon; 1535-1571 Prince-Elector of Brandenburg⌊electorisJoachim II of Brandenburg Hector (Joachim II von Hohenzollern) (*1505 – †1571), son of Joachim I Nestor and Elisabeth von Oldenburg, 1524-1534 husband of Duchess Magdalena of Saxony, later (from 1535) of Jadwiga Jagiellon, daughter of King Sigismund I Jagiellon; 1535-1571 Prince-Elector of Brandenburg⌋
in ms 2 3 4 notitiam, ms 1 notitia[m] paper damaged⌈notitiamms 2 3 4 notitiam, ms 1 notitia[m] paper damaged⌉ Serenissimae Maiestatis Vestrae deduceret atque pro XXI huius mensis
Serenissimae Maiestatis Vestrae voluntatem Poznań (Posen, Posnania), city in west-central Poland, Wielkopolska, on the Warta river⌊PosnaniaePoznań (Posen, Posnania), city in west-central Poland, Wielkopolska, on the Warta river⌋ operiretur, ut, si quid forsan ms 2 3 4 per, ms 1 p[er] paper damaged⌈perms 2 3 4 per, ms 1 p[er] paper damaged⌉ eum Serenissima Maiestas Vestra on the margin⌈Serenissima Maiestas VestraSerenissima Maiestas Vestra on the margin⌉ illustrissimo domino electori referri vellet, mandata ms 2 3 4 reciperet, ms 1 reciper[et] paper damaged⌈reciperetms 2 3 4 reciperet, ms 1 reciper[et] paper damaged⌉. Cognovimus siquidem ex eisdem vocationis litteris, quod res ms 2 3 4 quasdam, ms 1 quas[dam] paper damaged⌈quasdamms 2 3 4 quasdam, ms 1 quas[dam] paper damaged⌉ arduas et fortassis ipsam Serenissimam Maiestatem Vestram et has ms 2 3 4 terras, ms 1 terr[as] paper damaged⌈terrasms 2 3 4 terras, ms 1 terr[as] paper damaged⌉ contingentes agere et tractare per Achatius von Zehmen (Achacy Cema) (*ca. 1485 – †1565), 1517-1531 Chamberlain of Pomerania, 1531-1546 Castellan of Gdańsk (Danzig), 1545-1546 Voivode of Kulm (Chełmno), 1546-1565 Voivode of Marienburg (Malbork) (SBPN 1, p. 194-195; ORACKI 1984, p. 38-39; Urzędnicy 5/2, p. 198; PSB 4, p. 325-326)⌊eumAchatius von Zehmen (Achacy Cema) (*ca. 1485 – †1565), 1517-1531 Chamberlain of Pomerania, 1531-1546 Castellan of Gdańsk (Danzig), 1545-1546 Voivode of Kulm (Chełmno), 1546-1565 Voivode of Marienburg (Malbork) (SBPN 1, p. 194-195; ORACKI 1984, p. 38-39; Urzędnicy 5/2, p. 198; PSB 4, p. 325-326)⌋ habeat. Ut igitur Serenissima
Maiestas Vestra Achatius von Zehmen (Achacy Cema) (*ca. 1485 – †1565), 1517-1531 Chamberlain of Pomerania, 1531-1546 Castellan of Gdańsk (Danzig), 1545-1546 Voivode of Kulm (Chełmno), 1546-1565 Voivode of Marienburg (Malbork) (SBPN 1, p. 194-195; ORACKI 1984, p. 38-39; Urzędnicy 5/2, p. 198; PSB 4, p. 325-326)⌊eumAchatius von Zehmen (Achacy Cema) (*ca. 1485 – †1565), 1517-1531 Chamberlain of Pomerania, 1531-1546 Castellan of Gdańsk (Danzig), 1545-1546 Voivode of Kulm (Chełmno), 1546-1565 Voivode of Marienburg (Malbork) (SBPN 1, p. 194-195; ORACKI 1984, p. 38-39; Urzędnicy 5/2, p. 198; PSB 4, p. 325-326)⌋ intra praescriptum tempus de ms 2 3 4 mente, ms 1 ment[e] paper damaged⌈mentems 2 3 4 mente, ms 1 ment[e] paper damaged⌉ sua certiorem reddat, hancque nostram dispicientiam(!) ms 2 3 4 clementer, ms 1 clement[er] paper damaged⌈clementerms 2 3 4 clementer, ms 1 clement[er] paper damaged⌉ boni consulat, humillime nos in gratiam Serenissimae Maiestatis Vestrae
ms 2 3 4 commendantes, ms 1 comm[en]dantes paper damaged⌈commendantesms 2 3 4 commendantes, ms 1 comm[en]dantes paper damaged⌉, rogamus.
Dominus Deus eandem Serenissimam Maiestatem
Vestram in valetudine prosperrima omniumque rerum felicissimo successu quam
diutissime promoveat et conservet.
[1] Doubtless the aim of Achatius von Zehmen’s journey to
Brandenburg was to discuss matters related to the possible succession of the
Hohenzollerns’ Brandenburg line in the Duchy of Prussia. The journey took place in the
spring of 1538. The plans for this journey were the subject of von Zehmen’s talks with
Prussian Duke Albrecht at their meeting in Sztum in September 1537, a few days after Albrecht’s return from Christian III’s coronation (cf. cf. Richard Fischer, "Achatius von Zehmen, Woywode von Marienburg", in: Zeitschrift des Westpreußischen Geschichtsvereins 36 (1897), 1897 ⌊Fischercf. Richard Fischer, "Achatius von Zehmen, Woywode von Marienburg", in: Zeitschrift des Westpreußischen Geschichtsvereins 36 (1897), 1897 ⌋, p. 63; cf. Janusz Małłek, Prusy Książęce a Prusy Królewskie w latach 1525 - 1548. Studium z dziejów polskiej polityki księcia Albrechta Hohenzollerna, Warszawa, 1976, series: Rozprawy i Materiały Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha. Kętrzyńskiego w Olsztynie 53 ⌊Małłek,
1976cf. Janusz Małłek, Prusy Książęce a Prusy Królewskie w latach 1525 - 1548. Studium z dziejów polskiej polityki księcia Albrechta Hohenzollerna, Warszawa, 1976, series: Rozprawy i Materiały Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha. Kętrzyńskiego w Olsztynie 53 ⌋, p. 155).
|
22 | IDT 665 | Council of Royal Prussia do Sigismund I Jagiellon Graudenz (Grudziądz) 1537-10-07 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | kopia kancelaryjna język: łacina, APG, 300, 29, 11, k. 622(?)
|
Publikacje: 1 | PSGPK 4 Nr 4 [69], s. 216-217 (in extenso) |
|
|
23 | IDT 666 | [Council of Royal Prussia] do Sigismund I Jagiellon Graudenz (Grudziądz) 1537-10-09 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | brulion, AAWO, AB, D. 68, k. 159r-160r
| 2 | kopia kancelaryjna język: łacina, APG, 300, 29, 11, k. ...
| 3 | regest, B. PAU-PAN, 8248 (TK 10), 611
|
Publikacje: 1 | LENGNICH Documenta, Nr 83, s. 212-214 (in extenso) | 2 | RDHD 1895 Nr 183, s. 17 (łacina regest) | 3 | PSGPK 4 Nr 4 [65], s. 212-215 (in extenso) |
|
|
24 | IDT 736 | Tiedemann GIESE do Sigismund I Jagiellon Löbau (Lubawa) 1538-08-02 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | kopia język: łacina, XVI w., BCz, 1597, s. 45-46
|
|
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
BCz, 1597, p. 45
Serenissime Sigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria⌊PrincepsSigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria⌋, potentissime Rex, et domine clementissime.
Devotam fidelium obsequiorum meorum in gratiam Maiestatis Vestrae commendationem.
Quoniam nunc primum mihi plenam possesionem Kulm diocese (Chełmno diocese)⌊ecclesiae CulmensisKulm diocese (Chełmno diocese)⌋ assecuto contigit frui gratia et amplissimo beneficio Serenissimae Maiestatis Vestrae, litteris Romanis sero admodum ad me perlatis, non aversabitur Maiestas Vestra tamquam serum meae fidelitatis et subiectionis officium, quod illi semper quidem debui, sed cum dignitate et fructu ante usum delatae ditionis praestare non potui. Animi quidem mei gratitudinem pro accepto beneficio ante hac litteris meis testatus sum, et quamvis nondum inauguratus, libenter tamen pro virili mea parte, consiliis et laboribus publicis pro honore ac commodis Maiestatis Vestrae et Royal Prussia (Prussia Regalis), region, part of Prussia annexed to the Kingdom of Poland in 1466 under the provisions of the Second Peace of Thorn⌊huius reipublicaeRoyal Prussia (Prussia Regalis), region, part of Prussia annexed to the Kingdom of Poland in 1466 under the provisions of the Second Peace of Thorn⌋ hactenus me praebui. Nunc vero sortem mihi destinatam Dei favore adeptus me meamque ecclesiam et subditos Sacrae Maiestati Vestrae, cuius gratia et mera benignitate omnia haec mihi provenerunt, devotissime subicio, ac clementiae, protectioni et directioni eius humillime offero atque commendo, rogans quam maxima possum supplicitate, Sacra Maiestas Vestra dignetur me in hoc gradu fidelem subditum et capellanum suum agnoscere, ac pro imperio suo utendum in protectionem et gratiam suam suscipere, inque meis et ecclesiae meae iuribus clementer conservare. Mihi nihil erit neque sanctius neque magis curae, quam in fide et obsequiis Maiestatis Vestrae illiusque serenissimi Sigismund II Augustus Jagiellon (Zygmunt II August) (*1520 – †1572), 1529-1572 Grand Duke of Lithuania (ruled from 1544); 1530-1572 King of Poland (crowned vivente rege (ruled from 1548, after the death of his father); son of Sigismund I Jagiellon and Bona Sforza⌊filiiSigismund II Augustus Jagiellon (Zygmunt II August) (*1520 – †1572), 1529-1572 Grand Duke of Lithuania (ruled from 1544); 1530-1572 King of Poland (crowned vivente rege (ruled from 1548, after the death of his father); son of Sigismund I Jagiellon and Bona Sforza⌋ domini mei clementissimi ac incliti Poland (Kingdom of Poland, Polonia)⌊regniPoland (Kingdom of Poland, Polonia)⌋ fidelem praestare consiliarium huncque mihi collatum honorem et statum, ac quicquid reliquum est aetatis et virium, meque ipsum honori et commodis Vestrarum Maiestatum devotissime impendere, ac ita me measque actiones ad omnem Maiestatis Vestrae voluntatem componere, ut mea devotio accepta illi grataque semper sit futura, egoque valeam Maiestatis Vestrae eiusque serenisssimi filii gratiam uberiorem promereri. Pro quarum salute et incolumi statu, ut cum clero meo dominum Deum assiduis precibus orem, scio me esse debitorem. Commendatio Sacrae Maiestatis Vestrae ad Paul III (Alessandro Farnese) (*1468 – †1549), 1493 elevated to cardinal; 1524 Cardinal-Bishop of Ostia; 1534-1549 Pope⌊summum pontificemPaul III (Alessandro Farnese) (*1468 – †1549), 1493 elevated to cardinal; 1524 Cardinal-Bishop of Ostia; 1534-1549 Pope⌋ et reverendissimum dominum Antonio Pucci (*1484 – †1544), 1517-1521 papal nuncio in Switzerland; 1518-1541 Bishop of Pistoia; 1529-1541 Bishop of Vannes; 1529-1544 Penitentiary Major; 1531-1541 Cardinal of SS. IV Coronati; 1541-1542 Cardinal of Santa Maria in Trastevere; 1542-1543 Bishop of Albano; 1543-1544 Bishop of Sabina; 1532-1544 Cardinal Protector of the Kingdom of Poland and Portugal (WOJTYSKA 1977, p. 243; CE, p. 122-123)⌊Poland (Kingdom of Poland, Polonia)⌊regniPoland (Kingdom of Poland, Polonia)⌋ protectoremAntonio Pucci (*1484 – †1544), 1517-1521 papal nuncio in Switzerland; 1518-1541 Bishop of Pistoia; 1529-1541 Bishop of Vannes; 1529-1544 Penitentiary Major; 1531-1541 Cardinal of SS. IV Coronati; 1541-1542 Cardinal of Santa Maria in Trastevere; 1542-1543 Bishop of Albano; 1543-1544 Bishop of Sabina; 1532-1544 Cardinal Protector of the Kingdom of Poland and Portugal (WOJTYSKA 1977, p. 243; CE, p. 122-123)⌋ (pro qua humillimas ago gratias) in eo, quod gratiam mihi in expeditione faciendam concernit, tam non fuit mihi usui, ut inde etiam ad expilandum me sint irritatiores facti hi, qui ei negotio praesunt, non diffitentes, quod ob factas nuper in expeditione aliquot
BCz, 1597, p. 46
ecclesiarum regni condonationes cogar hanc luere rigidam exactionem, immaniter hidden by binding⌈[r]r hidden by binding⌉ quidem sum tractatus, neque profuit testibus quoque docuisse. Ecclesiae meae decrementa ac hidden by binding⌈[c]c hidden by binding⌉ omnia, quae
S(acra) or S(erenissima)⌈S(acra)S(acra) or S(erenissima)⌉
Maiestas Vestra graviter se ferre exposuerat, quin non parum plura a me etiam extorquerent, quam proxime reverendissimus dominus Ioannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), diplomat, neo-Latin poet and traveller; 1504 royal scribe; 1507 referendary for Prussian affairs at the court of Sigismund Jagiellon; 1508-1513 royal envoy to Prussian towns and to the Prussian assemblies; 1515 secretary of the Polish legation at the imperial court; in 1516-1532 envoy in the service of the king of Poland Sigismund Jagiellon and emperors Maximilian and Charles V of Habsburg; 1529 Kulm canon; 1530-1537 bishop of Kulm; 1537-1548 bishop of Ermland⌊antecessor meusIoannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), diplomat, neo-Latin poet and traveller; 1504 royal scribe; 1507 referendary for Prussian affairs at the court of Sigismund Jagiellon; 1508-1513 royal envoy to Prussian towns and to the Prussian assemblies; 1515 secretary of the Polish legation at the imperial court; in 1516-1532 envoy in the service of the king of Poland Sigismund Jagiellon and emperors Maximilian and Charles V of Habsburg; 1529 Kulm canon; 1530-1537 bishop of Kulm; 1537-1548 bishop of Ermland⌋ coactus est non sine iniuria impendere. Quod S(acram) or S(erenissimam)⌈S(acram)S(acram) or S(erenissimam)⌉ Maiestatem Vestram ut cuius non parum etiam interest hoc nosse, pro mea erga illam fide, et meo ipsius dolore non potui celare, humilime rogans, Maiestas Vestra si praesentibus non potest, saltem futuris ecclesiae meae tantis concussionibus remedia ferre dignetur. Administrationem episcopatus Pomezaniensis, quam mihi S(acra) or S(erenissima)⌈S(acra)S(acra) or S(erenissima)⌉ Maiestas Vestra iniunxit, tametsi mihi onerosam, tamen pro honore et utilitate ipsius Maiestatis Vestrae et subditorum illorum libenter feram, et studebo in illa quoque meam diligentiam probare S(acrae) or S(erenissimae)⌈S(acrae)S(acrae) or S(erenissimae)⌉ Maiestati Vestrae. Cuius gratiae me subditissime commendo, votis omnibus optans illi cum tota domo regia valetudinem firmam et contra hostes victoriosi nominis gloriam ac sucessus ubique felices.
Dat(ae) or Dat(um)⌈Dat(ae)Dat(ae) or Dat(um)⌉
Löbau (Lubawa, Lubavia), town in northern Poland, Kulm Land (Ziemia Chełmińska), ca. 67 km E of Graudenz (Grudziądz), the main seat of the bishops of Kulm (Chełmno)⌊LubaviaeLöbau (Lubawa, Lubavia), town in northern Poland, Kulm Land (Ziemia Chełmińska), ca. 67 km E of Graudenz (Grudziądz), the main seat of the bishops of Kulm (Chełmno)⌋, die secunda Augusti anno 1538.
|
25 | IDT 687 | Tiedemann GIESE do Sigismund I Jagiellon ca. 1539-03-04 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | brulion język: łacina, ręką pisarza, BCz, 1597, s. 535
| 2 | brulion język: łacina, ręką pisarza, BCz, 1597, s. 497
|
|
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
BCz, 1597, p. 535
ms 1 Formula, ms 2 Forma⌈Formulams 1 Formula, ms 2 Forma⌉ litterarum Tiedemann Giese (Tidemannus Gisius) (*1480 – †1550), in 1519 ennobled by King Sigismund I; 1504-1538 Canon of Ermland (Warmia); 1516-1527, 1533-1537 Judicial Vicar and Vicar General of Ermland; 1523-1538 Custos of Ermland; 1537-1549 Bishop of Kulm (Chełmno); 1549-1550 Bishop of Ermland (BORAWSKA 1984, passim)⌊Reverendissimi Domini CulmensisTiedemann Giese (Tidemannus Gisius) (*1480 – †1550), in 1519 ennobled by King Sigismund I; 1504-1538 Canon of Ermland (Warmia); 1516-1527, 1533-1537 Judicial Vicar and Vicar General of Ermland; 1523-1538 Custos of Ermland; 1537-1549 Bishop of Kulm (Chełmno); 1549-1550 Bishop of Ermland (BORAWSKA 1984, passim)⌋ ad Sigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria⌊Serenissimam Regiam MaiestatemSigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria⌋
Rogaverunt me plerique domini Council of Royal Prussia ⌊consiliarii harum terrarumCouncil of Royal Prussia ⌋ ms 1 nothing written , ms 2 tam terrigenae, quam civitates⌈ms 1 nothing written , ms 2 tam terrigenae, quam civitates⌉, ut nonnulla, quae in usum tum Vestrae Maiestatis, tum Royal Prussia (Prussia Regalis), region, part of Prussia annexed to the Kingdom of Poland in 1466 under the provisions of the Second Peace of Thorn⌊huius reipublicaeRoyal Prussia (Prussia Regalis), region, part of Prussia annexed to the Kingdom of Poland in 1466 under the provisions of the Second Peace of Thorn⌋ esse videbantur, ad ms 1 ipsam, ms 2 eandem⌈ipsamms 1 ipsam, ms 2 eandem⌉ Maiestatem Vestram perscriberem. Erat hoc quidem officium reverendissimi domini Ioannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), diplomat, neo-Latin poet and traveller; 1504 royal scribe; 1507 referendary for Prussian affairs at the court of Sigismund Jagiellon; 1508-1513 royal envoy to Prussian towns and to the Prussian assemblies; 1515 secretary of the Polish legation at the imperial court; in 1516-1532 envoy in the service of the king of Poland Sigismund Jagiellon and emperors Maximilian and Charles V of Habsburg; 1529 Kulm canon; 1530-1537 bishop of Kulm; 1537-1548 bishop of Ermland⌊episcopi WarmiensisIoannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), diplomat, neo-Latin poet and traveller; 1504 royal scribe; 1507 referendary for Prussian affairs at the court of Sigismund Jagiellon; 1508-1513 royal envoy to Prussian towns and to the Prussian assemblies; 1515 secretary of the Polish legation at the imperial court; in 1516-1532 envoy in the service of the king of Poland Sigismund Jagiellon and emperors Maximilian and Charles V of Habsburg; 1529 Kulm canon; 1530-1537 bishop of Kulm; 1537-1548 bishop of Ermland⌋, in hoc Provincial Diet of Royal Prussia ⌊senatuProvincial Diet of Royal Prussia ⌋ praesidentem agentis, sed quoniam nuper non admodum prospere ei ms 1 ceciderat, ms 2 evenerat⌈cecideratms 1 ceciderat, ms 2 evenerat⌉ simile pro Royal Prussia (Prussia Regalis), region, part of Prussia annexed to the Kingdom of Poland in 1466 under the provisions of the Second Peace of Thorn⌊republicaRoyal Prussia (Prussia Regalis), region, part of Prussia annexed to the Kingdom of Poland in 1466 under the provisions of the Second Peace of Thorn⌋ susceptum studium, parsum est nunc eius reverendissimae ms 1 paternitati, ms 2 paternitatis iniquae sorti⌈paternitatims 1 paternitati, ms 2 paternitatis iniquae sorti⌉ms 1 , cuius iniquam sortem non immerito dolent omnes, quandoquidem omnium rogatu apud Maiestatem Vestram agenda susceperat, quae indignationem ei istam pepererunt, ms 2 omitted⌈, cuius iniquam sortem non immerito dolent omnes, quandoquidem omnium rogatu apud Maiestatem Vestram agenda susceperat, quae indignationem ei istam pepereruntms 1 , cuius iniquam sortem non immerito dolent omnes, quandoquidem omnium rogatu apud Maiestatem Vestram agenda susceperat, quae indignationem ei istam pepererunt, ms 2 omitted⌉.
Consuluerant anno superiori domini Provincial Diet of Royal Prussia ⌊consiliariiProvincial Diet of Royal Prussia ⌋ ex Provincial Diet of Royal Prussia ⌊conventuProvincial Diet of Royal Prussia ⌋ Grudentino scribentes, ut Maiestas Vestra permitteret pecuniam accisae, quae tum instituta erat, in praetorium Thorn (Toruń, Thorunium), city in northern Poland, on the Vistula river in its lower reaches, main residence of the bishops of Kulm (Chełmno); one of the three Great Prussian Cities (along with Gdańsk and Elbing) which had representatives in the Council of Royal Prussia; a member of the Hanseatic League⌊civitatis ThorunensisThorn (Toruń, Thorunium), city in northern Poland, on the Vistula river in its lower reaches, main residence of the bishops of Kulm (Chełmno); one of the three Great Prussian Cities (along with Gdańsk and Elbing) which had representatives in the Council of Royal Prussia; a member of the Hanseatic League⌋ deponi, ms 1 quoniam, ms 2 quod⌈quoniamms 1 quoniam, ms 2 quod⌉ ad sedandos tumultus, qui ob aes publicum serenissimo Christian III of Oldenburg (*1503 – †1559), 1534-1559 King of Denmark and Norway, 1523-1559 Duke of Holstein and Schleswig; son of Frederick I of Oldenburg, King of Denmark, and his first consort, Anna of Brandenburg. He introduced Protestantism into Denmark and Norway⌊ms 1 Daniae regi, ms 2 regi Daniae⌈Daniae regims 1 Daniae regi, ms 2 regi Daniae⌉Christian III of Oldenburg (*1503 – †1559), 1534-1559 King of Denmark and Norway, 1523-1559 Duke of Holstein and Schleswig; son of Frederick I of Oldenburg, King of Denmark, and his first consort, Anna of Brandenburg. He introduced Protestantism into Denmark and Norway⌋ collatum exorti ms 1 fuerant, ms 2 erant⌈fuerantms 1 fuerant, ms 2 erant⌉, tum ad discutiendas dissensiones inter Nobility of Royal Prussia ⌊nobilitatemNobility of Royal Prussia ⌋ et parvas civitates ob cocturam cerevisiae indies gliscentes, tum ad ferendam opem subitis inexspectatisque casibus reipublicae plurimum ms 1 istud, ms 2 omitted⌈istudms 1 istud, ms 2 omitted⌉ expedire videbatur. Quibus consiliis et petitionibus tametsi Serenissima Maiestas Vestra benigniter annuerit, tamen ms 1 quoniam, ms 2 cum⌈quoniamms 1 quoniam, ms 2 cum⌉ postea diversam ms 1 suam voluntatem, ms 2 [...] voluntatem⌈suam voluntatemms 1 suam voluntatem, ms 2 [...] voluntatem⌉ indicavit, ut videlicet omnis collecta pecunia in thesaurum regium comportaretur, omnes se ad obtemperandum Maiestati Vestrae componunt, ms 1 expendentes suae oboedientiae debitum magis, ms 2 suae oboedientiae debitum magis expendentes⌈expendentes suae oboedientiae debitum magisms 1 expendentes suae oboedientiae debitum magis, ms 2 suae oboedientiae debitum magis expendentes⌉, quam indignitatem, quae ex rei iam evulgatae ms 1 retractatione, ms 2 mutatione⌈retractationems 1 retractatione, ms 2 mutatione⌉ ms 1 ipsis, ms 2 ipsis⌈ipsis superinscribed⌈ipsisipsis superinscribed⌉ms 1 ipsis, ms 2 ipsis⌉ acessit, ad hoc solum dolentes, quod se in suspicionem audiunt vocari, quas haec consulentes fidei et auctoritati Maiestatis Vestrae voluerint derogare. Quod quantum abfuerit ab omnium animis, etsi credant Maiestati Vestrae satis haberi ms 1 persuasum, ms 2 exploratum⌈persuasumms 1 persuasum, ms 2 exploratum⌉, tamen cupiunt, nequando etiam re ipsa doceatur, ubi simili contributo fuerit ms 1 in futurum, ms 2 in futurum⌈in futurum superinscribed⌈in futurumin futurum superinscribed⌉ms 1 in futurum, ms 2 in futurum⌉ Royal Prussia (Prussia Regalis), region, part of Prussia annexed to the Kingdom of Poland in 1466 under the provisions of the Second Peace of Thorn⌊reipublicaeRoyal Prussia (Prussia Regalis), region, part of Prussia annexed to the Kingdom of Poland in 1466 under the provisions of the Second Peace of Thorn⌋ necessitatibus consulendum.
Quod autem ad componenda dissidia Nobility of Royal Prussia ⌊nobiliumNobility of Royal Prussia ⌋ et civitatum parvarum in facutate adhuc est Council of Royal Prussia ⌊dominorum consiliariorumCouncil of Royal Prussia ⌋, ne etiam ms 1 hac oportunitate frustrentur, rogant unamecum, ms 2 hoc excidat, rogamus⌈hac oportunitate frustrentur, rogant unamecumms 1 hac oportunitate frustrentur, rogant unamecum, ms 2 hoc excidat, rogamus⌉ Serenissimam Maiestatem Vestram, dignetur ante proximum Provincial Diet of Royal Prussia ⌊conventum harum terrarumProvincial Diet of Royal Prussia ⌋ mandare omnibus huius contributi collectoribus, ut de exactis et in regium thesaurum illatis BCz, 1597, p. 536 pecuniis earumque, si qui sunt, debitoribus, in dicto conventu dominis consiliariis exactam reddant rationem, unde dignosci possit, quantum quisque ex cocturis dependerit. Quo comperto facile inibitur ratio, qua ex parte sit gravaminis iusta querela, licebitque nobis Maiestatem Vestram hac etiam in parte liberare conquerentium illa perpetua molestatione.
Haec quoniam non ab re a Maiestate Vestra peti videbam, nolui adversari eorum desideriis, qui ista a me scribi petebant, sperans Maiestatem Vestram hoc meum obsequium non indigne laturam, imo et probaturam esse. Equidem ita meum animum ac studia omnia institui, ut nihil umquam sim intermissurus, quod pro honore et commodis Maiestatis Vestrae cognovero mea servitute ms 1 agi, ms 2 geri⌈agims 1 agi, ms 2 geri⌉ posse.
Eidem Maiestati Vestrae, pro cuius salute et glorioso statu iugiter Deum precor, devotissime me commendo.
|
26 | IDT 670 | Councillors of Royal Prussia do Sigismund I Jagiellon Löbau (Lubawa) 1539-06-14 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | kopia język: łacina, XVI w., AAWO, AB, D. 68, k. 278r-v
|
Publikacje: 1 | CEID 1/2 Appendices, Nr 1, s. 317-319 (in extenso; angielski regest) |
|
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
AAWO, AB, D.68, f. 278r
Serenissime Princeps, Potentissime Rex et Domine Clementissime.
Fidelium servitiorum nostrorum in gratiam Serenissimae Maiestatis Vestrae subditissimam commendationem.
Nos, infrascripti Serenissimae Maiestatis Vestrae Royal Prussia (Prussia Regalis), region, part of Prussia annexed to the Kingdom of Poland in 1466 under the provisions of the Second Peace of Thorn⌊terrarum PrussiaeRoyal Prussia (Prussia Regalis), region, part of Prussia annexed to the Kingdom of Poland in 1466 under the provisions of the Second Peace of Thorn⌋ consiliarii, cum sigillum harum terrarum ad manus non habeamus, patentibus iis nostris litteris per nos ex communi consensu scriptis Serenissimae Maiestati Vestrae humiliter significandum duximus, quod ad nostram supplicationem, quam ratione Provincial Diet of Royal Prussia ⌊conventusProvincial Diet of Royal Prussia ⌋, qui pro Divi Stanislai die praeterito celebrari debuerat, ad Serenissimam Maiestatem Vestram per medium reverendissimi domini Ioannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), diplomat, neo-Latin poet and traveller; 1504 royal scribe; 1507 referendary for Prussian affairs at the court of Sigismund Jagiellon; 1508-1513 royal envoy to Prussian towns and to the Prussian assemblies; 1515 secretary of the Polish legation at the imperial court; in 1516-1532 envoy in the service of the king of Poland Sigismund Jagiellon and emperors Maximilian and Charles V of Habsburg; 1529 Kulm canon; 1530-1537 bishop of Kulm; 1537-1548 bishop of Ermland⌊episcopi WarmiensisIoannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), diplomat, neo-Latin poet and traveller; 1504 royal scribe; 1507 referendary for Prussian affairs at the court of Sigismund Jagiellon; 1508-1513 royal envoy to Prussian towns and to the Prussian assemblies; 1515 secretary of the Polish legation at the imperial court; in 1516-1532 envoy in the service of the king of Poland Sigismund Jagiellon and emperors Maximilian and Charles V of Habsburg; 1529 Kulm canon; 1530-1537 bishop of Kulm; 1537-1548 bishop of Ermland⌋, praesidentis nostri, dederamus, ab eodem iis diebus Serenissimae Maiestatis Vestrae responsum accepimus, ex quo petitiones nostras, ut videlicet tempus et locus illius conventus ob pestis contagium, quod tum et adhuc in praesenti Marienburg (Malbork), town and castle in northern Poland, Pomeranian Voivodeship, on the Nogat river, a branch of the Vistula at its delta, the capital of the Grand Masters of the Teutonic Order in Prussia (1309-1457), a voivodeship capital in Royal Prussia, which belonged to the Kingdom of Poland (1466-1772). Marienburg (taking turns with Graudenz (Grudziądz)) was the venue for the Provincial Diets of Royal Prussia, which were chaired by the bishop of Ermland (Warmia)⌊MarienburgiMarienburg (Malbork), town and castle in northern Poland, Pomeranian Voivodeship, on the Nogat river, a branch of the Vistula at its delta, the capital of the Grand Masters of the Teutonic Order in Prussia (1309-1457), a voivodeship capital in Royal Prussia, which belonged to the Kingdom of Poland (1466-1772). Marienburg (taking turns with Graudenz (Grudziądz)) was the venue for the Provincial Diets of Royal Prussia, which were chaired by the bishop of Ermland (Warmia)⌋ saevit, transferretur, non esse admissas dolenter quidem intelleximus, cum etiam iis, quibus castri cura tradita est, liberum permittatur saluti suae consulere, nobis vero non item.
Cum igitur suspecti aeris et mortis metu, qui a natura cunctis est inditus, tum etiam non dubia spe precium nostrarum exaudiendarum, Provincial Diet of Royal Prussia ⌊conventusProvincial Diet of Royal Prussia ⌋ noster pro statuto die et loco non coierit ac Serenissima Maiestas Vestra in litteris Gdańsk (Danzig, Dantiscum), city in northern Poland, on the Bay of Gdańsk at the mouth of the Vistula, on the Baltic, the biggest and wealthiest of the three Great Prussian Cities (Gdańsk, Thorn (Toruń), and Elbing (Elbląg)) with representation in the Council of Royal Prussia; a member of the Hanseatic League⌊GedaniGdańsk (Danzig, Dantiscum), city in northern Poland, on the Bay of Gdańsk at the mouth of the Vistula, on the Baltic, the biggest and wealthiest of the three Great Prussian Cities (Gdańsk, Thorn (Toruń), and Elbing (Elbląg)) with representation in the Council of Royal Prussia; a member of the Hanseatic League⌋ clementer nobis datis novissimeque Cracow (Kraków, Cracovia), city in southern Poland, Małopolska, on the Vistula river, from 1038 capital of the Kingdom of Poland⌊CracoviaeCracow (Kraków, Cracovia), city in southern Poland, Małopolska, on the Vistula river, from 1038 capital of the Kingdom of Poland⌋ confirmatis, quoties res postulaverit, alium locum et tempus praescribendi arbitrium sibi reservaverit[1], iterum ad Serenissimam Maiestatem Vestram supplices confugimus atque humillime oramus, elapso iam commodiore veris tempore instanteque messe, cuius cura incumbit omnibus, ut conventum, qui non abs re infectus transiit, in futurum pro 1539-09-29⌊Divi Michaelis festo1539-09-29⌋ celebrandum, unico ad omnes hic Royal Prussian Estates ⌊ordinesRoyal Prussian Estates ⌋ scripto mandato cum omnibus causis tractandis, convertere dignetur, cum tali facultate (si ita Serenissimae Maiestati Vestrae propter ancipitem hic aeris statum placebit) Council of Royal Prussia ⌊dominis consiliariisCouncil of Royal Prussia ⌋ concedenda, ut possint, si suspicio pestis tunc in Graudenz (Grudziądz, Graudentium), city in Poland, Voivodeship of Pomerania, on the upper east bank of the Vistula, Graudenz (taking turns with Marienburg (Malbork)) was the venue for the Provincial Diet of Royal Prussia, which were chaired by the bishop of Ermland (Warmia)⌊GraudenczGraudenz (Grudziądz, Graudentium), city in Poland, Voivodeship of Pomerania, on the upper east bank of the Vistula, Graudenz (taking turns with Marienburg (Malbork)) was the venue for the Provincial Diet of Royal Prussia, which were chaired by the bishop of Ermland (Warmia)⌋ esse comperietur, conventum ipsum in locum aliquem salubriorem communi consilio transferre, mandatis Maiestatis Vestrae quoad cetera salvis maAAWO, AB, D.68, f. 278vnentibus, et quo in iis Ioannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), diplomat, neo-Latin poet and traveller; 1504 royal scribe; 1507 referendary for Prussian affairs at the court of Sigismund Jagiellon; 1508-1513 royal envoy to Prussian towns and to the Prussian assemblies; 1515 secretary of the Polish legation at the imperial court; in 1516-1532 envoy in the service of the king of Poland Sigismund Jagiellon and emperors Maximilian and Charles V of Habsburg; 1529 Kulm canon; 1530-1537 bishop of Kulm; 1537-1548 bishop of Ermland⌊reverendissimo domino WarmiensiIoannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), diplomat, neo-Latin poet and traveller; 1504 royal scribe; 1507 referendary for Prussian affairs at the court of Sigismund Jagiellon; 1508-1513 royal envoy to Prussian towns and to the Prussian assemblies; 1515 secretary of the Polish legation at the imperial court; in 1516-1532 envoy in the service of the king of Poland Sigismund Jagiellon and emperors Maximilian and Charles V of Habsburg; 1529 Kulm canon; 1530-1537 bishop of Kulm; 1537-1548 bishop of Ermland⌋ nostrum omnium nomine diffusius cf. Ioannes DANTISCUS to Sigismund I Jagiellon ca. 1539-06-24, CIDTC IDL 7230, letter lost⌊scribenticf. Ioannes DANTISCUS to Sigismund I Jagiellon ca. 1539-06-24, CIDTC IDL 7230, letter lost⌋ Serenissima Maiestas Vestra credat certius, ad illum has patentes sigillis nostris firmatas Serenissimae Maiestati Vestrae mittendas dedimus.
Cui nos supplicissime commendamus cupientes eandem Serenissimam Maiestatem Vestram in diuturna et felicissima prosperitate valere.
Dat(ae) or Dat(um)⌈Dat(ae)Dat(ae) or Dat(um)⌉ Löbau (Lubawa, Lubavia), town in northern Poland, Kulm Land (Ziemia Chełmińska), ca. 67 km E of Graudenz (Grudziądz), the main seat of the bishops of Kulm (Chełmno)⌊LubaviaeLöbau (Lubawa, Lubavia), town in northern Poland, Kulm Land (Ziemia Chełmińska), ca. 67 km E of Graudenz (Grudziądz), the main seat of the bishops of Kulm (Chełmno)⌋, die XIIII Iunii anno Domini MDXXXIX.
Eiusdem Serenissimae Maiestatis Vestrae devoti et fideles consiliarii ac servit(o)res hidden by binding⌈[es]es hidden by binding⌉
Tiedemann Giese (Tidemannus Gisius) (*1480 – †1550), in 1519 ennobled by King Sigismund I; 1504-1538 Canon of Ermland (Warmia); 1516-1527, 1533-1537 Judicial Vicar and Vicar General of Ermland; 1523-1538 Custos of Ermland; 1537-1549 Bishop of Kulm (Chełmno); 1549-1550 Bishop of Ermland (BORAWSKA 1984, passim)⌊Tidemannus episcopus CulmensisTiedemann Giese (Tidemannus Gisius) (*1480 – †1550), in 1519 ennobled by King Sigismund I; 1504-1538 Canon of Ermland (Warmia); 1516-1527, 1533-1537 Judicial Vicar and Vicar General of Ermland; 1523-1538 Custos of Ermland; 1537-1549 Bishop of Kulm (Chełmno); 1549-1550 Bishop of Ermland (BORAWSKA 1984, passim)⌋ manu propria subscripsit
Johann von Lusian (Jan Luzjański) (*before 1470 – †1551), brother of Fabian von Lusian (Luzjański), Bishop of Ermland (Warmia); 1514-1551 Voivode of Kulm (Chełmno); 1520-1525 Burgrave of Rössel (Reszel) (PSB 18, p. 166-167)⌊Ioannes de LusianisJohann von Lusian (Jan Luzjański) (*before 1470 – †1551), brother of Fabian von Lusian (Luzjański), Bishop of Ermland (Warmia); 1514-1551 Voivode of Kulm (Chełmno); 1520-1525 Burgrave of Rössel (Reszel) (PSB 18, p. 166-167)⌋ palatinus Culmensis ac capitaneus Rosine(nsis) etc. subscripsit hidden by binding⌈[etc. subscripsit]etc. subscripsit hidden by binding⌉
Georg von Baysen (Jerzy Bażyński) (*1469 – †1546), 1503-1512 Chamberlain of Marienburg (Malbork); 1512-1546 Voivode of Marienburg (PSB 1, p. 377)⌊Georgius a BaisenGeorg von Baysen (Jerzy Bażyński) (*1469 – †1546), 1503-1512 Chamberlain of Marienburg (Malbork); 1512-1546 Voivode of Marienburg (PSB 1, p. 377)⌋ palatinus Marienburgensis et Gnevensis etc. subscripsit hidden by binding⌈[t]t hidden by binding⌉
Jerzy Konopacki Sr (Georg von Konopat) (*ca. 1480 – †1543), brother of Jan Konopacki, Bishop of Kulm (Chełmno); 1512-1516 Chamberlain of Pomerania; 1516-1518 Castellan of Gdańsk (Danzig); 1518-1543 Voivode of Pomerania (PSB 13, p. 547-548)⌊Georgius a ConopatJerzy Konopacki Sr (Georg von Konopat) (*ca. 1480 – †1543), brother of Jan Konopacki, Bishop of Kulm (Chełmno); 1512-1516 Chamberlain of Pomerania; 1516-1518 Castellan of Gdańsk (Danzig); 1518-1543 Voivode of Pomerania (PSB 13, p. 547-548)⌋ palatinus Pomeraniae manu propria subscripsit
Achatius von Zehmen (Achacy Cema) (*ca. 1485 – †1565), 1517-1531 Chamberlain of Pomerania, 1531-1546 Castellan of Gdańsk (Danzig), 1545-1546 Voivode of Kulm (Chełmno), 1546-1565 Voivode of Marienburg (Malbork) (SBPN 1, p. 194-195; ORACKI 1984, p. 38-39; Urzędnicy 5/2, p. 198; PSB 4, p. 325-326)⌊Achacius CzemeAchatius von Zehmen (Achacy Cema) (*ca. 1485 – †1565), 1517-1531 Chamberlain of Pomerania, 1531-1546 Castellan of Gdańsk (Danzig), 1545-1546 Voivode of Kulm (Chełmno), 1546-1565 Voivode of Marienburg (Malbork) (SBPN 1, p. 194-195; ORACKI 1984, p. 38-39; Urzędnicy 5/2, p. 198; PSB 4, p. 325-326)⌋ castellanus Gedanensis, capitaneus Sthumensis subscripsit
[1] Cf. Constitutiones terrarum Prussiae, Gdańsk, June, 17 1526: Conventus autem publici seu generales iuxta proximam ordinationem nostram in Prussia quotannis bis celebrentur: verno videlicet tempore Dirshoviae ad diem sancti Stanislai, tempore autem autumni in Grudzyancz ad diem sancti Michaelis. Conventus autem particularis, per nos instituendus, locum et diem ex nostro arbitrio sortietur (cf. Corpus Iuris Polonici sectionis primae privilegia statuta constitutiones edicta decreta mandata regnum Poloniae spectantia comprehendentes voluminis quarti annos 1523-1534 continentis fasciculus primus, ed. by Oswald Balzer, Kraków, 1910 ⌊CIP 1/4/1cf. Corpus Iuris Polonici sectionis primae privilegia statuta constitutiones edicta decreta mandata regnum Poloniae spectantia comprehendentes voluminis quarti annos 1523-1534 continentis fasciculus primus, ed. by Oswald Balzer, Kraków, 1910 ⌋, p. 235-236), and, more precisely, Constitutiones Terrarum Prussiae, in publicis comitiis Thorunensibus, Sigismundi regis auctoritate confirmatae, anno 1538: Conventus autem publici seu generales, iuxta proximam ordinationem nostram, in Royal Prussia (Prussia Regalis), region, part of Prussia annexed to the Kingdom of Poland in 1466 under the provisions of the Second Peace of Thorn⌊PrussiaRoyal Prussia (Prussia Regalis), region, part of Prussia annexed to the Kingdom of Poland in 1466 under the provisions of the Second Peace of Thorn⌋ quotannis bis celebrentur, verno videlicet tempore Marienburg (Malbork), town and castle in northern Poland, Pomeranian Voivodeship, on the Nogat river, a branch of the Vistula at its delta, the capital of the Grand Masters of the Teutonic Order in Prussia (1309-1457), a voivodeship capital in Royal Prussia, which belonged to the Kingdom of Poland (1466-1772). Marienburg (taking turns with Graudenz (Grudziądz)) was the venue for the Provincial Diets of Royal Prussia, which were chaired by the bishop of Ermland (Warmia)⌊MariaeburgiMarienburg (Malbork), town and castle in northern Poland, Pomeranian Voivodeship, on the Nogat river, a branch of the Vistula at its delta, the capital of the Grand Masters of the Teutonic Order in Prussia (1309-1457), a voivodeship capital in Royal Prussia, which belonged to the Kingdom of Poland (1466-1772). Marienburg (taking turns with Graudenz (Grudziądz)) was the venue for the Provincial Diets of Royal Prussia, which were chaired by the bishop of Ermland (Warmia)⌋ ad diem sancti Stanislai; tempore autem autumni in Graudenz (Grudziądz, Graudentium), city in Poland, Voivodeship of Pomerania, on the upper east bank of the Vistula, Graudenz (taking turns with Marienburg (Malbork)) was the venue for the Provincial Diet of Royal Prussia, which were chaired by the bishop of Ermland (Warmia)⌊GraudentzGraudenz (Grudziądz, Graudentium), city in Poland, Voivodeship of Pomerania, on the upper east bank of the Vistula, Graudenz (taking turns with Marienburg (Malbork)) was the venue for the Provincial Diet of Royal Prussia, which were chaired by the bishop of Ermland (Warmia)⌋ ad diem sancti Michaelis. In nostro tamen arbitrio erit, cum res ita postulaverit, alium locum et tempus huiusmodi conventibus praescribere. Peculiares autem conventus per nos instituendi locum et diem ex nostro arbitrio sortientur (cf. Volumina Constitutionum, vol. 1/2 (1527-1549), ed. by Wacław Uruszczak, Warszawa, Wydawnictwo Sejmowe, 2000 ⌊VC 1/2cf. Volumina Constitutionum, vol. 1/2 (1527-1549), ed. by Wacław Uruszczak, Warszawa, Wydawnictwo Sejmowe, 2000 ⌋, p. 189).
|
27 | IDT 671 | Councillors of Royal Prussia do Sigismund I Jagiellon Löbau (Lubawa) 1539-06-14 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | kopia język: łacina, XVI w., AAWO, AB, D. 68, k. 278v-279r
|
Publikacje: 1 | CEID 1/2 Appendices, Nr 2, s. 320-322 (in extenso; angielski regest) |
|
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
AAWO, AB, D.68, f. 278v
Serenissime Princeps, Potentissime Rex et Domine Clementissime.
Fidelium servitiorum nostrorum in gratiam Serenissimae Maiestatis Vestrae subditissimam commendationem.
Cum paucos ante dies generosus quondam Ludwig von Mortangen (Ludwik Mortęski) (†1539), 1512-1516 Castellan of Gdańsk (Danzig); 1516-1539 Castellan of Elbing (Elbląg) (SBPN 3, p. 256-257; PSB 22 Morsztyn Zbigniew - Mytkowicz, p. 9-11)⌊Ludovicus a MortangenLudwig von Mortangen (Ludwik Mortęski) (†1539), 1512-1516 Castellan of Gdańsk (Danzig); 1516-1539 Castellan of Elbing (Elbląg) (SBPN 3, p. 256-257; PSB 22 Morsztyn Zbigniew - Mytkowicz, p. 9-11)⌋ castellanus Elbingensis et in Council of Royal Prussia ⌊consilio harum terrarumCouncil of Royal Prussia ⌋ consors noster ex hac vita receptus castellanatum ipsum et hunc dignitatis locum reliquerit existimemusque non solum Royal Prussia (Prussia Regalis), region, part of Prussia annexed to the Kingdom of Poland in 1466 under the provisions of the Second Peace of Thorn⌊reipublicae hidden by binding⌈[licae]licae hidden by binding⌉ nostraeRoyal Prussia (Prussia Regalis), region, part of Prussia annexed to the Kingdom of Poland in 1466 under the provisions of the Second Peace of Thorn⌋, sed etiam Maiestatis Vestrae commoditatibus expedire, ut hi, qui in huius consilii senatu ante versati exercitatique sint, in vacantium dignitatum loca sublimiora prae aliis surrogentur, humillime Maiestati Vestrae supplicamus, ut ad vacantem hunc castellanatum Elbingensem generosum dominum Achatius von Zehmen (Achacy Cema) (*ca. 1485 – †1565), 1517-1531 Chamberlain of Pomerania, 1531-1546 Castellan of Gdańsk (Danzig), 1545-1546 Voivode of Kulm (Chełmno), 1546-1565 Voivode of Marienburg (Malbork) (SBPN 1, p. 194-195; ORACKI 1984, p. 38-39; Urzędnicy 5/2, p. 198; PSB 4, p. 325-326)⌊Achacium CzemeAchatius von Zehmen (Achacy Cema) (*ca. 1485 – †1565), 1517-1531 Chamberlain of Pomerania, 1531-1546 Castellan of Gdańsk (Danzig), 1545-1546 Voivode of Kulm (Chełmno), 1546-1565 Voivode of Marienburg (Malbork) (SBPN 1, p. 194-195; ORACKI 1984, p. 38-39; Urzędnicy 5/2, p. 198; PSB 4, p. 325-326)⌋ castellanum Gedanensem evehere, illius vero castellanatum Gedanensem generoso domino Michał Żelisławski (†1547), 1503-1511 Standard-Bearer of Pomerania; 1511-1517 Standard-Bearer of Marienburg (Malbork); 1517-1532 Chamberlain of Marienburg; 1532-1547 Chamberlain of Kulm (Chełmno); Starost of Mewe (Gniew) (from 1503?), Starost of Międzyłęż (1509-1539) and Neuenburg (Nowe) (1522-1526) (Urzędnicy 5/2, p. 240; SBPN 4, p. 540)⌊Michaeli SelislawskiMichał Żelisławski (†1547), 1503-1511 Standard-Bearer of Pomerania; 1511-1517 Standard-Bearer of Marienburg (Malbork); 1517-1532 Chamberlain of Marienburg; 1532-1547 Chamberlain of Kulm (Chełmno); Starost of Mewe (Gniew) (from 1503?), Starost of Międzyłęż (1509-1539) and Neuenburg (Nowe) (1522-1526) (Urzędnicy 5/2, p. 240; SBPN 4, p. 540)⌋ succamerario Culmensi conferre, ac in huius deinde locum dominum Fabian von Zehmen (Fabian Cema) (†1580), brother of Achatius von Zehmen; 1530 royal courtier; 1531-1546 Chamberlain of Pomerania; 1546-1547 Chamberlain of Marienburg (Malbork); 1547-1549 Chamberlain of Kulm (Chełmno); 1549-1556 Castellan of Gdańsk (Danzig); 1556-1565 Voivode of Pomerania; 1566-1580 Voivode of Marienburg (ORACKI 1984, p. 39)⌊Fabianum CzemeFabian von Zehmen (Fabian Cema) (†1580), brother of Achatius von Zehmen; 1530 royal courtier; 1531-1546 Chamberlain of Pomerania; 1546-1547 Chamberlain of Marienburg (Malbork); 1547-1549 Chamberlain of Kulm (Chełmno); 1549-1556 Castellan of Gdańsk (Danzig); 1556-1565 Voivode of Pomerania; 1566-1580 Voivode of Marienburg (ORACKI 1984, p. 39)⌋ succamerarium Pomeraniae, ut dominum Johann von Baysen (Jan Bażyński) (†1548), 1532 Chamberlain of Marienburg (Malbork); 1546 Castellan of Gdańsk (Danzig) and Elbing (Elbląg); 1546 Starost of Mewe (Gniew), Schoneck (Skarszewy) and Sobbowitz (Sobowidz) (PSB 1, p. 377)⌊Ioannem a BaisenJohann von Baysen (Jan Bażyński) (†1548), 1532 Chamberlain of Marienburg (Malbork); 1546 Castellan of Gdańsk (Danzig) and Elbing (Elbląg); 1546 Starost of Mewe (Gniew), Schoneck (Skarszewy) and Sobbowitz (Sobowidz) (PSB 1, p. 377)⌋, magnifici domini Georg von Baysen (Jerzy Bażyński) (*1469 – †1546), 1503-1512 Chamberlain of Marienburg (Malbork); 1512-1546 Voivode of Marienburg (PSB 1, p. 377)⌊palatini MarienburgensisGeorg von Baysen (Jerzy Bażyński) (*1469 – †1546), 1503-1512 Chamberlain of Marienburg (Malbork); 1512-1546 Voivode of Marienburg (PSB 1, p. 377)⌋ filium, ad praesens succamerarium Marienburgensem, sublimare dignetur, quo a pluribus regio beneficio cohonestatis cumulatiores gratiae et fidelitatis obsequia attentiora Maiestati Vestrae reddantur.
Cum quibus nos quoque eidem Sacrae Maiestati Vestrae, si nostrae intercessioni locum dare dignabitur, pro ea clementia studebimus fidelitatis nostrae et devotissimorum obsequiorum iura uberius rependere. Cum autem sigilli Royal Prussia (Prussia Regalis), region, part of Prussia annexed to the Kingdom of Poland in 1466 under the provisions of the Second Peace of Thorn⌊harum terrarumRoyal Prussia (Prussia Regalis), region, part of Prussia annexed to the Kingdom of Poland in 1466 under the provisions of the Second Peace of Thorn⌋ usus nobis non congregatis non permitteretur, litteras has patentes singulorum nostrum sigillis et subscriptionibus roboratas per Ioannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), diplomat, neo-Latin poet and traveller; 1504 royal scribe; 1507 referendary for Prussian affairs at the court of Sigismund Jagiellon; 1508-1513 royal envoy to Prussian towns and to the Prussian assemblies; 1515 secretary of the Polish legation at the imperial court; in 1516-1532 envoy in the service of the king of Poland Sigismund Jagiellon and emperors Maximilian and Charles V of Habsburg; 1529 Kulm canon; 1530-1537 bishop of Kulm; 1537-1548 bishop of Ermland⌊reverendissimum dominum WarmiensemIoannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), diplomat, neo-Latin poet and traveller; 1504 royal scribe; 1507 referendary for Prussian affairs at the court of Sigismund Jagiellon; 1508-1513 royal envoy to Prussian towns and to the Prussian assemblies; 1515 secretary of the Polish legation at the imperial court; in 1516-1532 envoy in the service of the king of Poland Sigismund Jagiellon and emperors Maximilian and Charles V of Habsburg; 1529 Kulm canon; 1530-1537 bishop of Kulm; 1537-1548 bishop of Ermland⌋, praesidentem nostrum, cui latius hac in re cf. Ioannes DANTISCUS to Sigismund I Jagiellon ca. 1539-06-24, CIDTC IDL 7230, letter lost⌊scribenticf. Ioannes DANTISCUS to Sigismund I Jagiellon ca. 1539-06-24, CIDTC IDL 7230, letter lost⌋ Serenissima Maiestas Vestra fidem habere dignetur, ad eandem Maiestatem Vestram mittimus, commendantes nos subditissime gratiae et clementiae eius ac salutem longaevam et omnis felicitatis incrementa a Domino Deo eidem precantes.
Dat(ae) or Dat(um)⌈Dat(ae)Dat(ae) or Dat(um)⌉ Löbau (Lubawa, Lubavia), town in northern Poland, Kulm Land (Ziemia Chełmińska), ca. 67 km E of Graudenz (Grudziądz), the main seat of the bishops of Kulm (Chełmno)⌊LubaviaeLöbau (Lubawa, Lubavia), town in northern Poland, Kulm Land (Ziemia Chełmińska), ca. 67 km E of Graudenz (Grudziądz), the main seat of the bishops of Kulm (Chełmno)⌋, die XIIII Iunii anno Domini MDXXXIX.
Eiusdem Serenissimae Maiestatis Vestrae devoti et fideles consiliarii ac servitores
Tiedemann Giese (Tidemannus Gisius) (*1480 – †1550), in 1519 ennobled by King Sigismund I; 1504-1538 Canon of Ermland (Warmia); 1516-1527, 1533-1537 Judicial Vicar and Vicar General of Ermland; 1523-1538 Custos of Ermland; 1537-1549 Bishop of Kulm (Chełmno); 1549-1550 Bishop of Ermland (BORAWSKA 1984, passim)⌊Tidemannus episcopus CulmensisTiedemann Giese (Tidemannus Gisius) (*1480 – †1550), in 1519 ennobled by King Sigismund I; 1504-1538 Canon of Ermland (Warmia); 1516-1527, 1533-1537 Judicial Vicar and Vicar General of Ermland; 1523-1538 Custos of Ermland; 1537-1549 Bishop of Kulm (Chełmno); 1549-1550 Bishop of Ermland (BORAWSKA 1984, passim)⌋ manu propria subscripsit
Johann von Lusian (Jan Luzjański) (*before 1470 – †1551), brother of Fabian von Lusian (Luzjański), Bishop of Ermland (Warmia); 1514-1551 Voivode of Kulm (Chełmno); 1520-1525 Burgrave of Rössel (Reszel) (PSB 18, p. 166-167)⌊Ioannes de LusianisJohann von Lusian (Jan Luzjański) (*before 1470 – †1551), brother of Fabian von Lusian (Luzjański), Bishop of Ermland (Warmia); 1514-1551 Voivode of Kulm (Chełmno); 1520-1525 Burgrave of Rössel (Reszel) (PSB 18, p. 166-167)⌋ palatinus Culmensis ac capitaneus etc.
Georg von Baysen (Jerzy Bażyński) (*1469 – †1546), 1503-1512 Chamberlain of Marienburg (Malbork); 1512-1546 Voivode of Marienburg (PSB 1, p. 377)⌊Georgius a BaisenGeorg von Baysen (Jerzy Bażyński) (*1469 – †1546), 1503-1512 Chamberlain of Marienburg (Malbork); 1512-1546 Voivode of Marienburg (PSB 1, p. 377)⌋ palatinus Marienburgensis etc.
Jerzy Konopacki Sr (Georg von Konopat) (*ca. 1480 – †1543), brother of Jan Konopacki, Bishop of Kulm (Chełmno); 1512-1516 Chamberlain of Pomerania; 1516-1518 Castellan of Gdańsk (Danzig); 1518-1543 Voivode of Pomerania (PSB 13, p. 547-548)⌊Georgius a ConopatJerzy Konopacki Sr (Georg von Konopat) (*ca. 1480 – †1543), brother of Jan Konopacki, Bishop of Kulm (Chełmno); 1512-1516 Chamberlain of Pomerania; 1516-1518 Castellan of Gdańsk (Danzig); 1518-1543 Voivode of Pomerania (PSB 13, p. 547-548)⌋ palatinus Pomeraniae etc. subscripsit
|
28 | IDT 757 | Paweł PŁOTOWSKI do Sigismund I Jagiellon Graudenz (Grudziądz) 1540-10-04 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | kopia język: łacina, XVI w., AGAD, LL, 6, k. 166r-167r
|
|
|
29 | IDT 398 | Council of Royal Prussia do Sigismund I Jagiellon [Marienburg (Malbork)] 1541-05-15 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | kopia język: łacina, XVI w., AGAD, LL, 10, k. 77r-79r
| 2 | kopia kancelaryjna, AAWO, AB, D.110, k. 2v
| 3 | kopia język: łacina, XVI w., BJ, 6560, s. 526-529
| 4 | kopia język: łacina, XVI w., B. Ossol., 179/II, k. 24v-26v
|
Publikacje: 1 | PSGPK 4 s. 387-390 (in extenso) | 2 | Sumariusz Nr 2000, s. 216 (polski regest) |
|
|
30 | IDT 270 | UNKNOWN do Sigismund I Jagiellon Rome 1541-06-11 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | ekscerpt, BCz, 1624, s. 161
|
|
|
31 | IDT 269 | Council of Royal Prussia do Sigismund I Jagiellon Heilsberg (Lidzbark Warmiński) 1542-01-05 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | kopia kancelaryjna, AAWO, AB, D. 70, 128r-v
| 2 | kopia,
|
|
|
32 | IDT 348 | Council of Royal Prussia do Sigismund I Jagiellon 1542-04-07 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | kopia, AAWO, AB, D. 70, k. 166r-173v
|
|
|
33 | IDT 561 | Ioannes CLERICI do Ioannes DANTISCUS & Piotr GAMRAT & Wilhelm von Hohenzollern & Mikołaj DZIERZGOWSKI & Samuel MACIEJOWSKI & Sigismund I Jagiellon Rome 1543-04-09 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | kopia język: łacina, XVI w., GStA PK, XX. HA Hist. StA Königsberg, HBA, C 1, Nr 935 (enclosure)
|
Publikacje: 1 | HARTMANN 1525-1550 Nr 935, s. 486 (niemiecki regest) |
|
|
34 | IDT 430 | [Council of Royal Prussia] do [Sigismund I Jagiellon] Wormditt (Orneta) 1545-11-18 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | brulion język: łacina, ręką pisarza, AAWO, AB, D. 70, k. 389r (t.p.)
|
|
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
Non defuimus officio nostro, Serenissime Rex et Domine, domine clementissime superinscribed, in the hand of Dantiscus⌈Serenissime Sigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria⌊RexSigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria⌋ et Domine, domine clementissimeSerenissime Rex et Domine, domine clementissime superinscribed, in the hand of Dantiscus⌉,
sed, quod Serenissima Maiestas Vestra nobis iniunxit, statuto die et descripto loco ad decidendam causam, quae est superinscribed⌈quae estquae est superinscribed⌉ inter Serenissimae Maiestatis Vestrae fiscum et honestam Gertrud Lismanin (Lysmanova), townswoman from Thorn (Toruń); Kaspar Lysman's mother⌊Gertrudim Lismanin written over m⌈mnn written over m⌉Gertrud Lismanin (Lysmanova), townswoman from Thorn (Toruń); Kaspar Lysman's mother⌋ civem written over is⌈isemem written over is⌉ Thoroniensem written over is⌈isemem written over is⌉, convenimus. Cum vero ventum esset ad propositiones allegationes et dicta et responsa partium, apparebat causa haec difficilis et intricata, mulier vero, contra quam actio instituta erat, ad respondendum non difficilis, magis tamen prona, ut quae vidua esset, ad compositionem amicabilem, quam cuius nos mentem animadvertentes et sexus imbelcillitate liberorum etiam multitudine, quorum mater existit, inducti, praeterea quod et ea causa longiores vel moras vel difficultates esset patitura on the margin⌈praeterea quod et ea superinscribed⌈eaea superinscribed⌉ causa longiores vel moras vel difficultates esset patiturapraeterea quod et ea causa longiores vel moras vel difficultates esset patitura on the margin⌉, eam illi facile concessimus, ita tamen, ne quicquam hac re Serenissimae Maiestatis Vestrae iuri derogatum fo written over i⌈ioo written over i⌉ret. Quomodo igitur haec
causa composita sit, plenius Serenissima Maiestas Vestra ex litteris generosi domini Stanisław Kostka (*1487 – †1555), as a leader of the so-called nobles' party active in Royal Prussia since 1536, Kostka stood in opposition to most of the members of the Council of Royal Prussia, who wanted to maintain the autonomy of the province and a "balance of power" in terms of governance. The tension between the Prussian Subtreasurer and the Council had been increasing since the Diet in Graudenz (Grudziądz) in 1533. Kostka, connected with the royal court since his youth, was sent to Graudenz as the King's deputy and, contrary to custom, decided to take part in the proceedings. In response to such a step, the Council members stopped the meeting. Kostka accused them of hostility towards the Poles and intervened on this matter at the court. In the absence of the then Bishop of Ermland (Mauritius Ferber) it was Dantiscus who chaired the Graudenz Diet. The incident badly harmed his future relationships with Kostka; 1531-1555 Treasurer of the Prussian lands and Treasurer of Marienburg (Malbork); 1544-1545 Castellan of Elbing (Elbląg), 1545-1546 Castellan of Kulm (Chełmno); 1546-1549 Vice-Voivode of Kulm; 1546-1551 Voivode of Pomerania; 1551-1555 Voivode of Kulm (PSB 14, p. 356; Urzędnicy 5/2, p. 216; MAŁŁEK 1976, p. 119-123)⌊Stanislai Coska a Stangenberg superinscribed, in the hand of Dantiscus⌈a Stangenberga Stangenberg superinscribed, in the hand of Dantiscus⌉Stanisław Kostka (*1487 – †1555), as a leader of the so-called nobles' party active in Royal Prussia since 1536, Kostka stood in opposition to most of the members of the Council of Royal Prussia, who wanted to maintain the autonomy of the province and a "balance of power" in terms of governance. The tension between the Prussian Subtreasurer and the Council had been increasing since the Diet in Graudenz (Grudziądz) in 1533. Kostka, connected with the royal court since his youth, was sent to Graudenz as the King's deputy and, contrary to custom, decided to take part in the proceedings. In response to such a step, the Council members stopped the meeting. Kostka accused them of hostility towards the Poles and intervened on this matter at the court. In the absence of the then Bishop of Ermland (Mauritius Ferber) it was Dantiscus who chaired the Graudenz Diet. The incident badly harmed his future relationships with Kostka; 1531-1555 Treasurer of the Prussian lands and Treasurer of Marienburg (Malbork); 1544-1545 Castellan of Elbing (Elbląg), 1545-1546 Castellan of Kulm (Chełmno); 1546-1549 Vice-Voivode of Kulm; 1546-1551 Voivode of Pomerania; 1551-1555 Voivode of Kulm (PSB 14, p. 356; Urzędnicy 5/2, p. 216; MAŁŁEK 1976, p. 119-123)⌋ castellani written over o⌈oii written over o⌉ Culmensis, capitanei written over o⌈oii written over o⌉ Gol<ube>ensis et Putzensis et Serenissimae Maiestatis harum terrarum Serenissimae Maiestatis Vestrae thesaurarii written over o⌈oii written over o⌉, cognoscet, quem ut in the Dantiscus hand, superinscribed in place of crossed-out cui⌈cuiquem utquem ut in the Dantiscus hand, superinscribed in place of crossed-out cui⌉ totum negotium hoc ad Serenissimam Maiestatem Vestram describat in the Dantiscus hand, written over endum⌈endumatat in the Dantiscus hand, written over endum⌉, s rogavimus in the Dantiscus hand, superinscribed in place of crossed-out commissimus⌈commissimusrogavimusrogavimus in the Dantiscus hand, superinscribed in place of crossed-out commissimus⌉. Oramus itaque in the Dantiscus hand, superinscribed in place of crossed-out Rogamus tamen omnes⌈Rogamus tamen omnesOramus itaqueOramus itaque in the Dantiscus hand, superinscribed in place of crossed-out Rogamus tamen omnes⌉ quanto possimus demissius, Serenissima
Maiestas Vestra velit ex innata clementia et quam semper prae se tulit erga subditos suos gratia superinscribed in place of crossed-out clementia facere⌈clementia faceregratiagratia superinscribed in place of crossed-out clementia facere⌉ clementer huic factae compositioni annuere eamque ob . submissam oboedientiam partis adversae viduae videlicet rem admittere et confirmare. Nos nihilominus, si haec co factam compositionem Serenissima Maiestas Vestra non approbaverit (quod minime fore speramus) nostro commissi[...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉ officio, si ulteriora mandata a Serenissima Maiestate Vestra receperimus nobis oblata fuerint, non sumus
defuturi atque oboedienter obsecuturi on the margin⌈atque oboedienter obsecuturiatque oboedienter obsecuturi on the margin⌉. Deus Omnipotens Serenissimam Maiestatem Vestram, cuius nos omnes gratiae, favori written over e⌈eii written over e⌉ et clementiae cum omni servitiorum nostrorum subiectione nos omnes commendamus, diuturnissimo tempore incolumem conservare dignetur.
|
35 | IDT 281 | Council of Royal Prussia do Sigismund I Jagiellon 1546-10-17 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | kopia kancelaryjna, AAWO, AB, D. 70, k. 342r-343v
| 2 | regest,
|
|
|
36 | IDT 328 | Sigismund II Augustus Jagiellon do Sigismund I Jagiellon Vilnius 1547-02-25 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | kopia język: łacina, XVI w., UUB, H. 155, k. 148a
|
|
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
King Sigismundus II Augustus to the
king Sigismundus I
Vilnius,
25.02.1547
Serenissime
Rex et noster parens colendissime. Quae sit cura et solicitudo petitionesque
statuum terrarum Prussiae, vt concessiones praefecturarum alienigenis contra
iura eorum, vt asserunt, factae in integrum restituantur, Serenissima
Maiestas
Vestra ex aliis literis nostris abunde intelligere dignabitur. Itaque, si
Serenissima Maiestas Vestra preces eorum exaudiendas duxerit, maiorem in
modum
rogamus, velit generosum Ioannem a Baisen castellanum Elbingensem, cum
propter
patris eius merita, tum eius singularem virtutem bene merendique studium, in
capitaneatu
Gneuensi clementer conseruare, ab omnibus enim nobis commendatur, ita vt
facile
credamus Serenissimam Maiestatem Vestram hoc beneficium suum in hominem
gratum
collaturam esse. Quod nos omni studio officiisque nostris obsequentissimis
mereri contendemus. Deus omnipote<n>s seruet et regnare faciat
Serenissimam Maiestatem Vestram diutissime sanam et felicem. Cuius gratiae et
amori paterno nos ipsos etiam atque etiam vnice commendamus.
Vilnae,
die XXV Februarii anno domini M.D.XLVII
|
37 | IDT 342 | Council of Royal Prussia do Sigismund I Jagiellon 1547-05-13 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | brulion, AAWO, AB, D. 70, k. 304r
| 2 | kopia,
| 3 | regest,
|
|
|
38 | IDT 766 | Georg SCHEWECKE & Georg von HÖFEN (FLACHSBINDER) & Georg MANDT do Sigismund I Jagiellon [1547, shortly before May 27] |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | brulion język: łacina, ręką pisarza, poprawki ręką pisarza, corrections in Dantiscus hand, AAWO, AB, D. 70, k. 305r-306r
|
|
|
39 | IDT 565 | [Joachim II of Brandenburg Hector?] do [Sigismund I Jagiellon?] [1547, after April 24] |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | ekscerpt język: łacina, ręką pisarza, XVI w., AAWO, AB, D. 24, k. 34v
|
|
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
Scribunt illustres domini duces Pomerania⌊PomeraniaePomerania⌋ se insimulatos esse apud Charles V of Habsburg (*1500 – †1558), ruler of the Burgundian territories (1506-1555), King of Spain as Charles I (1516-1556), King of Naples and Sicily, King of the Romans (1519-1530), Holy Roman Emperor of the German Nation (elected 1519, crowned 1530, abdicated 1556); son of Philip I the Handsome and Joanna the Mad of Castile⌊caesaream maiestatemCharles V of Habsburg (*1500 – †1558), ruler of the Burgundian territories (1506-1555), King of Spain as Charles I (1516-1556), King of Naples and Sicily, King of the Romans (1519-1530), Holy Roman Emperor of the German Nation (elected 1519, crowned 1530, abdicated 1556); son of Philip I the Handsome and Joanna the Mad of Castile⌋, quod conspiraverint contra maiestatem eius et, cum alia nonnulla contra maiestatem eius designaverunt, tum suppetias etiam rebellibus eius tulerint, quibus de rebus omnibus etsi purgare se diligenter maiestati eius conati sunt, non potuisse tamen se hactenus ulla purgatione deprecationeque sua animum illius graviter offensum mitigare esseque ingens periculum, ne maiestas eius caesarea exercitum suum in terras eorum Pomerania⌊PomeraniaePomerania⌋ immittat. Quam ob rem a nobis magnopere petiverint, ut interponere nostras pro illis preces dignaremur, quo gratiam Charles V of Habsburg (*1500 – †1558), ruler of the Burgundian territories (1506-1555), King of Spain as Charles I (1516-1556), King of Naples and Sicily, King of the Romans (1519-1530), Holy Roman Emperor of the German Nation (elected 1519, crowned 1530, abdicated 1556); son of Philip I the Handsome and Joanna the Mad of Castile⌊caesareae maiestatisCharles V of Habsburg (*1500 – †1558), ruler of the Burgundian territories (1506-1555), King of Spain as Charles I (1516-1556), King of Naples and Sicily, King of the Romans (1519-1530), Holy Roman Emperor of the German Nation (elected 1519, crowned 1530, abdicated 1556); son of Philip I the Handsome and Joanna the Mad of Castile⌋ reconciliare sibi possent. Scribit etiam illustris dominus Albrecht I von Hohenzollern-Ansbach (Albrecht von Brandenburg) (*1490 – †1568), 1511-1525 Grand Master of the Teutonic Order; from 1525 to his death Duke in Prussia as a liegeman of the Polish king; son of Friedrich V of Brandenburg der Ältere and Sophia Jagiellon (daughter of Casimir IV Jagiellon), nephew of Sigismund I, King of Poland; founder of the university in Königsberg (1544)⌊dux PrussiaeAlbrecht I von Hohenzollern-Ansbach (Albrecht von Brandenburg) (*1490 – †1568), 1511-1525 Grand Master of the Teutonic Order; from 1525 to his death Duke in Prussia as a liegeman of the Polish king; son of Friedrich V of Brandenburg der Ältere and Sophia Jagiellon (daughter of Casimir IV Jagiellon), nephew of Sigismund I, King of Poland; founder of the university in Königsberg (1544)⌋, si vicinas Duchy of Saxe-Wittenberg (Saxony), duchy in central Germany, state of the Holy Roman Empire⌊SaxoniaeDuchy of Saxe-Wittenberg (Saxony), duchy in central Germany, state of the Holy Roman Empire⌋ provincias, cuius generis est Pomerania⌊PomeraniaPomerania⌋, Charles V of Habsburg (*1500 – †1558), ruler of the Burgundian territories (1506-1555), King of Spain as Charles I (1516-1556), King of Naples and Sicily, King of the Romans (1519-1530), Holy Roman Emperor of the German Nation (elected 1519, crowned 1530, abdicated 1556); son of Philip I the Handsome and Joanna the Mad of Castile⌊caesarea maiestasCharles V of Habsburg (*1500 – †1558), ruler of the Burgundian territories (1506-1555), King of Spain as Charles I (1516-1556), King of Naples and Sicily, King of the Romans (1519-1530), Holy Roman Emperor of the German Nation (elected 1519, crowned 1530, abdicated 1556); son of Philip I the Handsome and Joanna the Mad of Castile⌋ occupaverit a Wolfgang Schutzbar Milching (*1483 – †1566), 1529-1543 Komtur of the Bally of Hesse at Marburg; 1543 Hochmeister and Deutschmeister of the Teutonic Order⌊magistro ordinisWolfgang Schutzbar Milching (*1483 – †1566), 1529-1543 Komtur of the Bally of Hesse at Marburg; 1543 Hochmeister and Deutschmeister of the Teutonic Order⌋ designato non parum discriminis Prussia, region in central Europe, bordered by Pomerania, Poland, Lithuania and Livonia. From 1466 Prussia was divided into Royal Prussia (Prussia Regalis), which was a part of the Kingdom of Poland, and Teutonic Prussia (Prussia Ordinis Theutonici) – covering the remnants of the former territory of the Teutonic Order’s state in Prussia. In 1525, the Order’s last Grand Master, Albrecht von Hohenzollern, converted to Lutheranism and became the first lay duke in former Teutonic Prussia (dux in Prussia), which from then on was called Ducal Prussia (Prussia Ducalis). At that time, as a result of the treaty of Cracow, Ducal Prussia became a fief of the kings of Poland⌊PrussiaePrussia, region in central Europe, bordered by Pomerania, Poland, Lithuania and Livonia. From 1466 Prussia was divided into Royal Prussia (Prussia Regalis), which was a part of the Kingdom of Poland, and Teutonic Prussia (Prussia Ordinis Theutonici) – covering the remnants of the former territory of the Teutonic Order’s state in Prussia. In 1525, the Order’s last Grand Master, Albrecht von Hohenzollern, converted to Lutheranism and became the first lay duke in former Teutonic Prussia (dux in Prussia), which from then on was called Ducal Prussia (Prussia Ducalis). At that time, as a result of the treaty of Cracow, Ducal Prussia became a fief of the kings of Poland⌋ terris impendere. Proinde petit, ut operam nostram interponamus, quo bellum istuc exitiale pace commutetur, et vias inveniamus, quibus et Duchy of Saxe-Wittenberg (Saxony), duchy in central Germany, state of the Holy Roman Empire⌊SaxoniaeDuchy of Saxe-Wittenberg (Saxony), duchy in central Germany, state of the Holy Roman Empire⌋ Johann Friedrich der Großmütige (Johann Friedrich von Wettin) (*1503 – †1554), 1532-1547 Prince-Elector of Saxony; one of the leaders of the Schmalkaldic League⌊duxJohann Friedrich der Großmütige (Johann Friedrich von Wettin) (*1503 – †1554), 1532-1547 Prince-Elector of Saxony; one of the leaders of the Schmalkaldic League⌋, et nepos noster Albrecht II Alcibiades (of Brandenburg-Kulmbach, Albrecht von Hohenzollern Alkibiades) (*1522 – †1557), son of Casimir, Margrave of Brandenburg-Kulmbach, and Susanna von Bayern; 1541-1554 Margrave of Brandenburg-Kulmbach⌊Albertus Iunior BrandenburgensisAlbrecht II Alcibiades (of Brandenburg-Kulmbach, Albrecht von Hohenzollern Alkibiades) (*1522 – †1557), son of Casimir, Margrave of Brandenburg-Kulmbach, and Susanna von Bayern; 1541-1554 Margrave of Brandenburg-Kulmbach⌋ ex ea, in qua sint, captivitate liberari queant.
|