» CORPUS of Ioannes Dantiscus' Texts & Correspondence
Copyright © Laboratory for Source Editing and Digital Humanities AL UW

All Rights Reserved. No part of this publication may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopy, recording or any other information storage and retrieval system, without prior permission in writing from the publisher.

Letter #2820

Kaspar HANNAU to Ioannes DANTISCUS
Rome, 1545-04-26, PS 1545-04-27
            received Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1545-06-23

Manuscript sources:
1fair copy in Latin, autograph, BCz, 1599, p. 503-514

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

Reverendissime Praesul, clementissime domine.

Plurimam salutem atque rerum omnium summam felicitatem a Domino Iesu Reverendissimae Amplitudini tuae usqe in sempiternum precor.

Ad humillimam servitiorum meorum commendationem.

Nihil non promptius usu fieri vel hic Franciscus Habicht Franciscus HabichtFranciscus Habicht argumento fuerit, qui quoniam saepe Romanum ante triverat iter, ad decimum octavum huius in Rome (Roma), city in central Italy, on the Tiber river, seat of the Holy SeeUrbemRome (Roma), city in central Italy, on the Tiber river, seat of the Holy See sospes venit, id est quinquagesimo secundo die, quo a Reverendissima Amplitudine Tua discesserat. Gavisus sum in Franciscus Habicht hominisFranciscus Habicht adventu vehementer, non solum ob munera cf. Ioannes DANTISCUS to Kaspar HANNAU 1545-01-09, CIDTC IDL 6468, letter lostlitterascf. Ioannes DANTISCUS to Kaspar HANNAU 1545-01-09, CIDTC IDL 6468, letter lostque, quas attulit, sed etiam multo magis, quod Reverendissimam Amplitudinem Tuam cum omnibus suis recte valentem idem ipse tam brevi viderat. Ex quo insuper et alia non pauca cognovi, de quibus dicam inferius.

Nunc ad utrasque Reverendissimae Amplitudinis Tuae litteras eidem nuntio ad me datas paucis respondebo, quandoquidem haud ita pridem, nempe ad vicesimumoctavum diem Martii copiosissime ad Reverendissimam Amplitudinem Tuam de omnibus rebus cf. Kaspar HANNAU to Ioannes DANTISCUS Rome, 1545-03-28, CIDTC IDL 2813scripsicf. Kaspar HANNAU to Ioannes DANTISCUS Rome, 1545-03-28, CIDTC IDL 2813. Ego quidem etiam divina benignitate sum incolumis, et hactenus semper fui. Quod autem post cf. Kaspar HANNAU to Ioannes DANTISCUS 1544-09-07, CIDTC IDL 6469, letter lostmeascf. Kaspar HANNAU to Ioannes DANTISCUS 1544-09-07, CIDTC IDL 6469, letter lost septima Septembris datas tardius alteras miserim, indicavi postea causas. Quae quoniam Reverendissimae Amplitudini Tuae adeo non satifsecerunt, ut potius me feriatum crediderit, omissis excusationibus eius silentii, iam veniam peto. Novit tamen Deus ferias meas, qui cotidianis precibus nec paucis lacrimis rogatus, adhuc tamen in votis, me has tamen habere vult, quam in re, desideratas, non ad inhonestum aliquod otium, sed studia meliora.

Figuratum argentum et mihi fuit supramodum gratum, et reverendissimo domino ω. Cui passionis Christi, Adae et Evae in uno ac figurarum ex Apocalypsi simulacra in altero numo Reverendissimae Amplitudinis Tuae nomine dedi, non expiscatis iis litteris, quas ipsa de oratione pacis ad illum paulo post huius nuntii egressum se dare constituisse scribit. Cum inspexisset argentum, laeto plane vultu eg[it] magnas gratias Reverendissimae Amplitudini Tuae, cui et viciss[im] egregium aliquod monumentum istorum artificum se missurum altero nuntio dixit, et mihi prim[u]m omnem benevolentiam promisit. Multum is Rome (Roma), city in central Italy, on the Tiber river, seat of the Holy SeeR[o]maeRome (Roma), city in central Italy, on the Tiber river, seat of the Holy See potest, et quoniam vicarium quoque summi pontificis agit, cum litterae novae F allatae fuerint, de quibus iam per hunc nuntium M ad me scrip[sit], omnibus modis curabo, ut in * iudex adiung[i]tur. Quo quid fuerit conducibilius? Respondeb[it], cum Reverendissimae Amplitudinis Tuae litteras acceperit, quas dix[it] iam in itinere esse. Eo tempore et ego de illo p[au]ca scribam.

Nuntium hunc ad illum non addu[xi], veritus, ne per eum de hac Σ cum ω familiaritate Π ceterique certiores fierent. Atqui Davidi[s] pugnam cum Golia procuratori meo Gaspari Paga...no, cuius cotidiana opera utor, et immolationem Isaac reverendissimo domino Ennio titulo Sancti Angeli cardinali Verulano dare statui. Cui praesens a Ѧ, ante[quam] hinc proficisceretur, diligenter sum commendat[us]. De quo non parva spes est, ut aliquando B su[c]cedat. Ѧ autem adeo diligit, ut eum non sine lacr[i]mis a se dimiserit. Si successionem illam Deus concesserit, alius proculdubio erit Ѧ color eius[que] omnium rerum status.

Imaginem vero Reverendissimae Amplitudinis T[uae] solum mihi reservabo eamque etiam in gemmam sculpendam curabo ad eum modum, quo signa sole[nt], demptis tantum coloribus, quo in annulum cum gemma inclusa subinde in cera reddi possit. Non tamen ad meum usum, sed perfectam statim ad Reverendissimam Amplitudinem Tuam mittam, quo si placuerit, plures huiusce generis cum aliorum quoque imaginibus, quas vel fusas itidem, vel depictas Romam mittendas putaverit, ut hic fiant, per me curare queat.

Stemma suum mihi condonatum iam sculptum et annulo inclusum habeo, quo et usus sum in obsignandis superioribus novissimis litteris meis. Nihilominus et argenteum alterum, quod ad me Reverendissima Amplitudo Tua misit, gratissimum mihi fuit. Est enim profecto scite etiam sculptum et utriusque mihi erit commodus et necessarius usus. Quare pro hac tanta Reverendissimae Amplitudinis Tuae benevolentia atque his ipsis muneribus, quas potest, poteritque umquam mea tenuitas, ago gratias. Porro, cur nullum ex his argenteis figuratis orbibus vel dederim, vel dare constituerim H, ea est causa, ob quam me nec litteras Σ ei reddidisse, in posterioribus meis scripsi. Idque mihi cavendum arbitror, quamdiu Z Rome (Roma), city in central Italy, on the Tiber river, seat of the Holy SeeRomaeRome (Roma), city in central Italy, on the Tiber river, seat of the Holy See manserit, praesertim cum iuxta consilium meum illi quoque per F litteras tum R., tum * mecum tractando committetur, quemadmodum per hunc nuntium M ad me scripsit. Si quid autem aliter Reverendissimae Amplitudini Tuae videbitur, scire cupio.

Breviarium et libellum de episcopo etsi iam dudum miserim, tamen quoniam nondum ad Reverendissimam Amplitudinem Tuam venerant, veritus, ne interciderint, alterum breviarium huic nuntio ferendum dedi. Cui adiunxi Novum Testamentum veteris translationis ex postrema pulchrerrima editione cum satis commodis et eruditis annotationibus. Ad haec praxin criminalem iuriscanonici. Quam etsi iam semel quoque ante miserim cum aliis nonnullis libellis inclusis in capsulam peristromatam reverendissimi domini Plocensis, tamen quoniam timeo, ne itidem tardius reddatur, prior illa, quae minutioribus characteribus, sicque non perinde commodis, Reverendissimae Amplitudinis Tuae caligantibus oculis edita est, iterum eandem mittendam putavi, in spem [ve]niens, quod non argumento tantum, sed etiam ipso char[ac]tere Reverendissimae Amplitudini Tuae valde placebit, quamvi[s] iam aliquamdiu in alterius cuiusdam fuerit us[u]. Nanam enim huiusmodi editionis non reperi. Eo accessit et libellus regularum cancellariae. Quarum iam aliquoties in meis litteris mentionem feci et postea quoque facturus sum. Ut igitur Reverendissima Amplitudo Tua cognoscat, cuiusmodi sint, eas nunc ad se mittendas iudicavi. Novi Testamenti character tenuis est, maxime vero annotationum. Quare si Reverendissimae Amplitudinis Tuae oculis non servierit, quaeso illu[m] suo oeconomo, domino Ioannes Langhannius (Jan Langhannigk, Ioannes Lang) (†1567), 1532-1559 parish priest in Heilsberg; 1541-1547 administrator on the bishop's estates; 1541-1555 Guttstadt honorary canon; 1560 Frauenburg canon (SBKW, p. 143)Ioanni LanghannioIoannes Langhannius (Jan Langhannigk, Ioannes Lang) (†1567), 1532-1559 parish priest in Heilsberg; 1541-1547 administrator on the bishop's estates; 1541-1555 Guttstadt honorary canon; 1560 Frauenburg canon (SBKW, p. 143), donare v[e]lit. Ioannes Langhannius (Jan Langhannigk, Ioannes Lang) (†1567), 1532-1559 parish priest in Heilsberg; 1541-1547 administrator on the bishop's estates; 1541-1555 Guttstadt honorary canon; 1560 Frauenburg canon (SBKW, p. 143)CuiIoannes Langhannius (Jan Langhannigk, Ioannes Lang) (†1567), 1532-1559 parish priest in Heilsberg; 1541-1547 administrator on the bishop's estates; 1541-1555 Guttstadt honorary canon; 1560 Frauenburg canon (SBKW, p. 143) ea de re scripsi.

Mitto praeterea procuratorium ad accipiendam possessionem decanatus et canonicatus atque praebendae Reverendissimae Amplitudinis Tuae collegiatae ecclesiae in Gutst[at], quemadmodum fieri voluit, quod et generalius co[n]scribendum curavi, extensum ad quaecumque alia eti[am] sacerdotia. Pro his iam, utut possum, immortales Reverendissimae Amplitudini Tuae ago gratias. Sunt enim nequaquam contemnenda et mihi prorsus gratissima. Multa enim de hac collegiata ecclesiae ex hoc nuntio didici, qui n[i]hil non novit referre. Is sane talis est, qualem Reverendissima Amplitudo Tua scribit, nempe minus technites. Ego om[ni] mea diligentia et per subornatos etiam homines indagare non potui, soliusne voti causa Rome (Roma), city in central Italy, on the Tiber river, seat of the Holy SeeRomamRome (Roma), city in central Italy, on the Tiber river, seat of the Holy See iverit, an potius a Alexander Sculteti (Scholtcze) (*ca. 1485 – †1570), doctor of canon law, cartographer, historian and friend of Copernicus; accused by Dantiscus and Stanisław Hozjusz (Hosius) of Sacramentarian heresy, in 1540 banished by King Sigismund I Jagiellon; in 1541 imprisoned by the Inquisition in Rome; after release from prison in 1544 he stayed in Rome for the rest of his life; 1509-1516 notary at the Roman Curia; 1519-1541 Canon of Ermland (Warmia), 1530-1539 Chancellor of the Ermland Chapter; 1536-1538 administrator of the komornictwo of Mehlsack (Melzak, today Pieniężno) (KOPICZKO 2, p. 299; SBKW, p. 219-220)proscriptiAlexander Sculteti (Scholtcze) (*ca. 1485 – †1570), doctor of canon law, cartographer, historian and friend of Copernicus; accused by Dantiscus and Stanisław Hozjusz (Hosius) of Sacramentarian heresy, in 1540 banished by King Sigismund I Jagiellon; in 1541 imprisoned by the Inquisition in Rome; after release from prison in 1544 he stayed in Rome for the rest of his life; 1509-1516 notary at the Roman Curia; 1519-1541 Canon of Ermland (Warmia), 1530-1539 Chancellor of the Ermland Chapter; 1536-1538 administrator of the komornictwo of Mehlsack (Melzak, today Pieniężno) (KOPICZKO 2, p. 299; SBKW, p. 219-220) fautoribus missus esset.

Multa quidem ipse coram multis, nedum m[e] solum, de Alexander Sculteti (Scholtcze) (*ca. 1485 – †1570), doctor of canon law, cartographer, historian and friend of Copernicus; accused by Dantiscus and Stanisław Hozjusz (Hosius) of Sacramentarian heresy, in 1540 banished by King Sigismund I Jagiellon; in 1541 imprisoned by the Inquisition in Rome; after release from prison in 1544 he stayed in Rome for the rest of his life; 1509-1516 notary at the Roman Curia; 1519-1541 Canon of Ermland (Warmia), 1530-1539 Chancellor of the Ermland Chapter; 1536-1538 administrator of the komornictwo of Mehlsack (Melzak, today Pieniężno) (KOPICZKO 2, p. 299; SBKW, p. 219-220)proscriptiAlexander Sculteti (Scholtcze) (*ca. 1485 – †1570), doctor of canon law, cartographer, historian and friend of Copernicus; accused by Dantiscus and Stanisław Hozjusz (Hosius) of Sacramentarian heresy, in 1540 banished by King Sigismund I Jagiellon; in 1541 imprisoned by the Inquisition in Rome; after release from prison in 1544 he stayed in Rome for the rest of his life; 1509-1516 notary at the Roman Curia; 1519-1541 Canon of Ermland (Warmia), 1530-1539 Chancellor of the Ermland Chapter; 1536-1538 administrator of the komornictwo of Mehlsack (Melzak, today Pieniężno) (KOPICZKO 2, p. 299; SBKW, p. 219-220) turpissime apud ecclesiam cum sc[or]to suo exacta vita p[ro]fessus est. Quae si testimon[ia] comproba[r]entur, reum proscriptum peragerent citr[a] ullam disputationem. Cum et hoc addidit, quod a[b] eo tempore, quo apud ecclesiam ipse nuntius vixit e[t] Alexander Sculteti (Scholtcze) (*ca. 1485 – †1570), doctor of canon law, cartographer, historian and friend of Copernicus; accused by Dantiscus and Stanisław Hozjusz (Hosius) of Sacramentarian heresy, in 1540 banished by King Sigismund I Jagiellon; in 1541 imprisoned by the Inquisition in Rome; after release from prison in 1544 he stayed in Rome for the rest of his life; 1509-1516 notary at the Roman Curia; 1519-1541 Canon of Ermland (Warmia), 1530-1539 Chancellor of the Ermland Chapter; 1536-1538 administrator of the komornictwo of Mehlsack (Melzak, today Pieniężno) (KOPICZKO 2, p. 299; SBKW, p. 219-220)proscriptoAlexander Sculteti (Scholtcze) (*ca. 1485 – †1570), doctor of canon law, cartographer, historian and friend of Copernicus; accused by Dantiscus and Stanisław Hozjusz (Hosius) of Sacramentarian heresy, in 1540 banished by King Sigismund I Jagiellon; in 1541 imprisoned by the Inquisition in Rome; after release from prison in 1544 he stayed in Rome for the rest of his life; 1509-1516 notary at the Roman Curia; 1519-1541 Canon of Ermland (Warmia), 1530-1539 Chancellor of the Ermland Chapter; 1536-1538 administrator of the komornictwo of Mehlsack (Melzak, today Pieniężno) (KOPICZKO 2, p. 299; SBKW, p. 219-220) atque decano Leonard Niederhoff (*ca. 1485 – †1545), doctor of both canon and civil law, friend of Nicolaus Copernicus and executor of his will; studied in Cracow, Leipzig and Rome, where he obtained a doctoral degree; from 1511 parish priest of St. Bartholomew's Church in Gdańsk (Danzig); from 1515 Canon of Ermland (Warmia), and from 1519 Canon of Dorpat; from 1532 Dean of the Ermland Chapter; he also had a canonry in Kulm from which he resigned in 1533. In 1530, after Dantiscus' resignation, became a parish priest of the Blessed Virgin Mary Church in Gdańsk (KOPICZKO 2, p. 231; SBKW, p. 175)NidderhoffLeonard Niederhoff (*ca. 1485 – †1545), doctor of both canon and civil law, friend of Nicolaus Copernicus and executor of his will; studied in Cracow, Leipzig and Rome, where he obtained a doctoral degree; from 1511 parish priest of St. Bartholomew's Church in Gdańsk (Danzig); from 1515 Canon of Ermland (Warmia), and from 1519 Canon of Dorpat; from 1532 Dean of the Ermland Chapter; he also had a canonry in Kulm from which he resigned in 1533. In 1530, after Dantiscus' resignation, became a parish priest of the Blessed Virgin Mary Church in Gdańsk (KOPICZKO 2, p. 231; SBKW, p. 175) famulatus est ipsumque proscriptum novit, quod esse, dicit, amplius decem annorum tempus, numquam viderit eundem proscriptum sacrificantem aut ad sacram accedentem sinaxim. Deliberaram igitur cum meis procuratoribus in testem hunc latorem producere. Sed cum nec ab aliorum quorundam apud ecclesiam maledictis temperaret, et a Reverendissima Amplitudine Tua esset carcere aliquamdiu afflictus, nec satis adhuc comperissem anne certis de causis ab adversariis ita loqui instructus esset, satius postea nobis visum est citra iudicialem interrogationem illum dimittere, ne forte in testem productus, mutatis verbis, ut est versipellis, nostram potius causam, quam adversarii, deteriorem faceret.

Et haec altera fuit causa, cur illum in nonum usque diem penes me in hospitio tenuerim victumque ei gratuito praebuerim. Altera erat, quod interim recentiores illas litteras Reverendissimae Amplitudinis Tuae, de quibus scribit superventuras, speraverim, quo ad eas simul mox respondissem. Maxime vero propter negotium domini R, in quem iam translatio facta est, et in hanc rem supplicatio expedita, ita ut supersit tantum citationis expeditio contra X, quae in duorum dierum spatio expediri poterit, nondum tamen expediendam putavi, cum non nisi publice queat, donec cognovero, quem successum brachii s(aecularis) executio habuerit, ac quomodo sese in eo + cum ceteris gesserit. Hoc enim promittit Reverendissima Amplitudo Tua se mihi celeriter scripturam. Si tardaverit, ego nihilominus omnia huius rei ad se mittam, ne quid morae amplius interponatur.

De centum ducatis mihi sine illis triginta a Fuggaris solutis, qui Fridwalt missi erant, ante iam non semel scripsi et de ** atque *, quarum adhuc idem est omnino status, quem in posterioribus meis pridie Dominicae Palmarum descripsi, nisi quod Π dominum Mikołaj Loka (Mikołaj Lok) (†1569), collaborator of Stanisław Hozjusz as a royal secretary; in 1545-1547 he stayed in Rome; 1540 Ermland canon; 1547 - Poznań; 1560 abbot of the Cistercian monastery in Oliwa; 1550 envoy to the Prussian diet on behalf of King Sigismund II August (SZORC 1990, p. 331; KOPICZKO 2, p. 201)LocaMikołaj Loka (Mikołaj Lok) (†1569), collaborator of Stanisław Hozjusz as a royal secretary; in 1545-1547 he stayed in Rome; 1540 Ermland canon; 1547 - Poznań; 1560 abbot of the Cistercian monastery in Oliwa; 1550 envoy to the Prussian diet on behalf of King Sigismund II August (SZORC 1990, p. 331; KOPICZKO 2, p. 201) iam in iudicium vocaverat ob id, ne cum adhuc in * n[on]dum pronuntiatum sit, sed propter defensorum suorum inte[r]cessionem in sententiae termina inchoata pendeat, se victum palam fateatur. Atqui utinam m[o]do celeriter adsint novae F litterae, facile spero iudicium iterum impellemus, quo, lata tandem secundum P sententia, cunctis simul aliis omnium litibus ** pendentibus optatus finis imponatur. Domino M iterum scribo ilius respodens, privatim et L. Quibus et dominus Loca scribit, itemque Reverendissimae Amplitudini Tuae. Cui et Ѧ, verum brevissime, propterea quod iam iam erat impensurus equos, tenui admodum a B et cardinalibus viatico adiutus, quemadmodum postea ipse latius ex itinere scribet. Difficile est, quanto me dolore affecerit eius discessus, cum praeter ipsum tam commodus et sincerus a[mi]cus Rome (Roma), city in central Italy, on the Tiber river, seat of the Holy SeeRomaeRome (Roma), city in central Italy, on the Tiber river, seat of the Holy See nullus mihi reliquus manserit. Perferendum tamen erat, quod Deo placuit.

Paucis diebus anteque(!) hinc profectus est, acceperat a duce Prussiae Σ vicino subdolas et fucatissimas l[it]teras. Cardinalis Bembus cupiens eius opera confirmatorium diploma impiae scholae, quam ex sacrilegiis <a> ed[i]ficat, a sede apostolica obtinere, missis in eius expediti[o]nem trecentis ducatis. Et paratus erat is cardinali[s] de eo statim cum B agere expeditumque suo cum re[s]ponso ad ducem mittere, nisi quodam divino instin[c]tu prius Ѧ ad se vocasset recordatus, quod quodam tempore (id erat cum invitatoriarum litterarum ad hanc scholam exemplar tipis excusum Σ Romam mis[e]rat) multa de eadem ista schola et ipso duce l[o]cutus secum fuisset. Qui, veniens, cum iterum e[i] copiosius clariusque omnia explicasset, facile istius fra[fra]dulenter et in perniciem totius Prussiae petiti diploma[tis] concessionem impedivit, ita ut ei idem cardinalis maximas etiam gratias ageret. De quo procul dubio plura ex itinere scribet Ѧ, et ego fortassis quoque postea, per nuntium minus suspectum.

Novi, quod hinc scribam, nescio. Praeter Olaus Magnus (Olof Månsson, Olaus Magni) (*1490 – †1557), Swedish historian and geographer, brother and successor of Johannes archbishop of UppsalaѦOlaus Magnus (Olof Månsson, Olaus Magni) (*1490 – †1557), Swedish historian and geographer, brother and successor of Johannes archbishop of Uppsala complures alii adhuc cotidie hinc sese ad concilium conferunt serenissimi domini nostri mandato. Quo ante pauculos dies quartus quoque Sedis Apostolicae legatus, Reginald Pole (*1500 – †1558), the last Catholic archbishop of Canterbury; 1537 cardinal-deacon of Ss. Nereo ed Achilleo; 1540 - of Ss. Vito, Modesto e Crescenzia, and S. Maria in Cosmedin; 1555 cardinal-priest of S. Maria in Cosmedin; 1556 archbishop of CanterburyReginaldus PolusReginald Pole (*1500 – †1558), the last Catholic archbishop of Canterbury; 1537 cardinal-deacon of Ss. Nereo ed Achilleo; 1540 - of Ss. Vito, Modesto e Crescenzia, and S. Maria in Cosmedin; 1555 cardinal-priest of S. Maria in Cosmedin; 1556 archbishop of Canterbury Anglus, cardinalis, profectus est. Hispani et Galli adhuc in itinere esse feruntur. Quid sperandum, hucusque sane incertum. Sunt, qui arbitrantur, concilium hoc ioco quidem coeptum, sed tamen serio prosecutum iri. B in timore esse videtur, nam et auxit custodias, et vigilantiores esse iussit, et nepotem suum modernum Alessandro Farnese (*1520 – †1589)Regni Poloniae protectoremAlessandro Farnese (*1520 – †1589) per equos dispositos ad A misit. Aliud nihil est.

De perspiciliis fere oblitus sum scribere. Nasalium mitto paria quattuordecim, selecta a viro quodam, qui Reverendissimam Amplitudinem Tuam uno atque altero tantum anno superat. An placebunt, nescio. Meliora certe reperiri nunc Rome (Roma), city in central Italy, on the Tiber river, seat of the Holy SeeRomaeRome (Roma), city in central Italy, on the Tiber river, seat of the Holy See non poterant. Atqui ex eo genere perspiciliorum, quae manu ob oculos ponuntur, nulla prorsus hoc anno apud nos venalia inveniuntur. Cum enim ex Gallia afferri soleant, bella obstitere, quominus allata sint. Operae pretium igitur fuerit ea alibi quaerere et, si postea aliquando Rome (Roma), city in central Italy, on the Tiber river, seat of the Holy SeeRomamRome (Roma), city in central Italy, on the Tiber river, seat of the Holy See quoque adferentur, coëmam.

Cetera de me aliisque nonnullis rebus Reverendissima Amplitudo Tua ex hoc latore intelliget, qui si re vera ab adversariis Rome (Roma), city in central Italy, on the Tiber river, seat of the Holy SeeRomamRome (Roma), city in central Italy, on the Tiber river, seat of the Holy See missus non est, sed tantum religionis ergo huc venit, quemadmodum simulat, omniaque illi a me tradita salva pertulerit in Prussia, region in central Europe, bordered by Pomerania, Poland, Lithuania and Livonia. From 1466 Prussia was divided into Royal Prussia (Prussia Regalis), which was a part of the Kingdom of Poland, and Teutonic Prussia (Prussia Ordinis Theutonici) – covering the remnants of the former territory of the Teutonic Order’s state in Prussia. In 1525, the Order’s last Grand Master, Albrecht von Hohenzollern, converted to Lutheranism and became the first lay duke in former Teutonic Prussia (dux in Prussia), which from then on was called Ducal Prussia (Prussia Ducalis). At that time, as a result of the treaty of Cracow, Ducal Prussia became a fief of the kings of PolandPrussiamPrussia, region in central Europe, bordered by Pomerania, Poland, Lithuania and Livonia. From 1466 Prussia was divided into Royal Prussia (Prussia Regalis), which was a part of the Kingdom of Poland, and Teutonic Prussia (Prussia Ordinis Theutonici) – covering the remnants of the former territory of the Teutonic Order’s state in Prussia. In 1525, the Order’s last Grand Master, Albrecht von Hohenzollern, converted to Lutheranism and became the first lay duke in former Teutonic Prussia (dux in Prussia), which from then on was called Ducal Prussia (Prussia Ducalis). At that time, as a result of the treaty of Cracow, Ducal Prussia became a fief of the kings of Poland usque, erit utique benevotentia Reverendissimae Amplitudinis Tuae non indignus. Cui et utilis aliquando fuerit, si quae res celerem nuntium Rome (Roma), city in central Italy, on the Tiber river, seat of the Holy SeeRomamRome (Roma), city in central Italy, on the Tiber river, seat of the Holy See desideraverit. Petiit a me ultra victum coronatum mutuo, quem illi dedi ea lege, ut in Prussia, region in central Europe, bordered by Pomerania, Poland, Lithuania and Livonia. From 1466 Prussia was divided into Royal Prussia (Prussia Regalis), which was a part of the Kingdom of Poland, and Teutonic Prussia (Prussia Ordinis Theutonici) – covering the remnants of the former territory of the Teutonic Order’s state in Prussia. In 1525, the Order’s last Grand Master, Albrecht von Hohenzollern, converted to Lutheranism and became the first lay duke in former Teutonic Prussia (dux in Prussia), which from then on was called Ducal Prussia (Prussia Ducalis). At that time, as a result of the treaty of Cracow, Ducal Prussia became a fief of the kings of PolandPrussiamPrussia, region in central Europe, bordered by Pomerania, Poland, Lithuania and Livonia. From 1466 Prussia was divided into Royal Prussia (Prussia Regalis), which was a part of the Kingdom of Poland, and Teutonic Prussia (Prussia Ordinis Theutonici) – covering the remnants of the former territory of the Teutonic Order’s state in Prussia. In 1525, the Order’s last Grand Master, Albrecht von Hohenzollern, converted to Lutheranism and became the first lay duke in former Teutonic Prussia (dux in Prussia), which from then on was called Ducal Prussia (Prussia Ducalis). At that time, as a result of the treaty of Cracow, Ducal Prussia became a fief of the kings of Poland veniens omnino redden[tur], si id voluerit Reverendissima Amplitudo Tua.

Quam cum omnibus nostr[is] a Deo in optima valetudine, ac summae felicitati[s] flore perpetuo conservari exopto.

Reverendissimae Ampliudinis Tuae clientum nepotumque omnium infimus ac deditissim[us] Kaspar Hannau (Gasparus Hannovius, Kacper Hannow) (*1519 – †1571), Dantiscus' nephew (son of Anna), doctor of both canon and civil law, friend of Marcin Kromer, Bishop of Ermland; his studies in Cracow (1536-1538), and later in Rome (1539-1548), were financed by his uncle; from 1545 Canon of Ermland (Warmia) and Dean of Guttstadt (Dobre Miasto) Collegiate Chapter; from 1547 Canon of Włocławek (ORACKI 1984, p. 84; KOPICZKO 2, p. 108-109)Gaspar Hannov[ius]Kaspar Hannau (Gasparus Hannovius, Kacper Hannow) (*1519 – †1571), Dantiscus' nephew (son of Anna), doctor of both canon and civil law, friend of Marcin Kromer, Bishop of Ermland; his studies in Cracow (1536-1538), and later in Rome (1539-1548), were financed by his uncle; from 1545 Canon of Ermland (Warmia) and Dean of Guttstadt (Dobre Miasto) Collegiate Chapter; from 1547 Canon of Włocławek (ORACKI 1984, p. 84; KOPICZKO 2, p. 108-109)

Postscript:

Velim quidem etiam, Reverendissime Praesul, ut si ex argenteis illis fusilibus orbibus plures Reverendissima Amplitudo Tua habuerit hisque commode carere posset, aliquot adhuc per aliu <m> quendam nuntium mitteret ad me Rome (Roma), city in central Italy, on the Tiber river, seat of the Holy SeeRomamRome (Roma), city in central Italy, on the Tiber river, seat of the Holy See ad demerendum illis et alios nonnullos homines, qui utiles et necessarii mihi fuerint. Est enim res elegans et honesta, nec magni admodum pretii. Exiturus erat heri a nobis hic tabellarius, sed quoniam Dominica erat dies, non poterant parari et confici omnia. Nec satis felix esse fere solet iter, quod eo die inchoatur et carpitur.

Iterum iterumque prosperrime valeat Reverendissima Amplitudo Tua.

Rome (Roma), city in central Italy, on the Tiber river, seat of the Holy SeeRomaeRome (Roma), city in central Italy, on the Tiber river, seat of the Holy See, 27 Aprilis 1545.