Visits: 751
» CORPUS of Ioannes Dantiscus' Texts & Correspondence
Copyright © Laboratory for Source Editing and Digital Humanities AL UW

All Rights Reserved. No part of this publication may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopy, recording or any other information storage and retrieval system, without prior permission in writing from the publisher.

Person or Institution #381
Andrzej ZEBRZYDOWSKI

Andrzej Zebrzydowski (*1496 – †1560), pupil and householder of Erasmus of Rotterdam; 1530(?) dean at the collegiate chapter in Łęczyca; 1530 Cracow canon; 1531 - Płock; 1532 scholastic at the collegiate chapter in Warsaw; 1538 Poznań canon; 1543 bishop of Kamieniec; 1545 - Chełm; 1546 - Włocławek; 1551 - Cracow; chaplain of queen Bona Sforza; 1543 royal envoy to Roman King Ferdinand von Habsburg; 1549 - to Queen of Hungary Isabela Zápolya (Wy, 272)

Correspondence between Dantiscus and Andrzej ZEBRZYDOWSKI

List Database Full text

Results found: 10

preserved: 7 + lost: 3

1IDL 2900 Andrzej ZEBRZYDOWSKI to Ioannes DANTISCUS, Cracow, 1546-01-15
            received Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1546-02-01

Manuscript sources:
1fair copy in Latin, autograph, BCz, 1599, p. 633- 636

Prints:
1AZK No. 821, p. 441-442 (in extenso)

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

Reverendissime in Christo Pater, Domine et frater plurimum observande.

Diuturna ac felici valetudine Vestram Reverendissimam Dominationem frui cupio, ac eidem omnes fortunatos successus ex vero animi affectu opto.

Etsi mihi non sit dubium, quo amore et qua benevolentia Vestra Reverendissima Dominatio avunculum meum semper complexa fuerit, cuius excellens ingenium, eximia eruditio ac singularia de republica merita ad fastigium archiepiscopatus evexerunt, cui etsi ipse multo sim inferior, tamen tantam spem et existimationem de Vestra Reverendissima Dominatione conceptam habeo, ut me apud eandem in eodem gradu amoris esse existimem. Quamvis autem me et viribus ingenii et eruditione longe inferiorem eo intelligam, tamen id mihi in animo firmissime cum auxilio divino proposui, ut vestigiis avunculi mei insisterem ac eum si non imitari, certe admirari saltem valeam. Quod autem Vestra Reverendissima Dominatio hanc honoris accessionem, ad quam consilio et nutu Dei Omnipotentis pervenimus, ex sincero affectu congratulatur ac precatur, ut haec accessio sit cum mihi, tum Ecclesiae Dei felix, fausta ac salutaris, sane est mihi haec voluntatis Vestrae Reverendissimae Paternitatis significatio non minus iucunda quam grata, ac dabo operam, ut nullam honestam ac iustam occasionem de Vestra Reverendissima Dominatione vicissim benemerendi praetermit<t>am ac eidem Reverendissimae Dominationi Vestrae in quavis re complacere studeam. Ceterum petit a me Vestra Reverendissima Dominatio, ut munus ordinandi sacerdotes in episcopatu nostro eidem concederem. Equidem facerem ex animo, si iam in possessione essem. Verum cum nondum nobis litterae ab Urbe sint allatae, id nulla ratione facere, etiamsi velim, possum. Attamen quamprimum affere[ntur], ego illud, quod erit ex re cum mea, tum Reverendissimae Paternitatis Vestrae, libent[issime] faciam. Doleo plurimum ovile, cui nos Deus praefecit, ade[o in]fectum esse, et miror, quod diabolus, homicida ille et p[ater] mendacii, his extremis mundi temporibus tantopere sae[viat] ac tantos tumultus subinde excitet. Qua de re cum [ip]semet praesens cum Vestra Reverendissima Dominatione affuero, latius dissera[m], ac re deliberata et Vestra Reverendissima Dominatione in consilium adhibita a[liquod] remedium quaeram, ut omnibus innotescat nos nostro muneri [et] officio non defuisse. In summa hoc velim persuasum sibi [de] mea erga Reverendissimam Dominationem Vestram voluntate habeat, cf. Sen. Dial. 4.12.3 Atqui nihil est tam difficile et arduum, quod non humana mens vincat; Caes. Gal. 7.47.3 Nihil adeo arduum sibi existimabant, quod non virtute consequi posset; Petr. 87.3 Nihil est tam arduum, quod non improbitas extorqueat. nihil tam [ar]duum aut dificile essecf. Sen. Dial. 4.12.3 Atqui nihil est tam difficile et arduum, quod non humana mens vincat; Caes. Gal. 7.47.3 Nihil adeo arduum sibi existimabant, quod non virtute consequi posset; Petr. 87.3 Nihil est tam arduum, quod non improbitas extorqueat. , quod ego in gratiam Reverendissimae Dominationis Vestrae [non] libentissime essem facturus. cf. Petr. 85.2 Quotiescumque enim in convivio de usu formosorum mentio facta est Quoties autem aliqua mentio in Senatu incidit de Ducatu Prussiaecf. Petr. 85.2 Quotiescumque enim in convivio de usu formosorum mentio facta est , nullam occasionem praetermittam, quin libertatem, leges et consuetudines eorum defendam, ac dabo operam, ut in ea iuvanda si non supe[ra]re certe attingere voluntatem Vestrae Reverendissimae Dominationis valeam, quam [ut] Deus nobis, Ecclesiae et Reipublicae diutissime conser[vet], votis omnibus cupimus ac eiusdem fraterno amor[i] nos officiose commendamus.

Eiusdem Vestrae Reverendissimae Paternitatis ex animo totus Andrzej Zebrzydowski (*1496 – †1560), pupil and householder of Erasmus of Rotterdam; 1530(?) dean at the collegiate chapter in Łęczyca; 1530 Cracow canon; 1531 - Płock; 1532 scholastic at the collegiate chapter in Warsaw; 1538 Poznań canon; 1543 bishop of Kamieniec; 1545 - Chełm; 1546 - Włocławek; 1551 - Cracow; chaplain of queen Bona Sforza; 1543 royal envoy to Roman King Ferdinand von Habsburg; 1549 - to Queen of Hungary Isabela Zápolya (Wy, 272)Andreas episcopus Wl[a]dislaviensisAndrzej Zebrzydowski (*1496 – †1560), pupil and householder of Erasmus of Rotterdam; 1530(?) dean at the collegiate chapter in Łęczyca; 1530 Cracow canon; 1531 - Płock; 1532 scholastic at the collegiate chapter in Warsaw; 1538 Poznań canon; 1543 bishop of Kamieniec; 1545 - Chełm; 1546 - Włocławek; 1551 - Cracow; chaplain of queen Bona Sforza; 1543 royal envoy to Roman King Ferdinand von Habsburg; 1549 - to Queen of Hungary Isabela Zápolya (Wy, 272) et Pomeran[iae] nominatu[s]

2IDL 7419     Ioannes DANTISCUS, Tiedemann GIESE & Stanisław KOSTKA to Andrzej ZEBRZYDOWSKI, 1546-10-19 or shortly before Letter lost

Letter lost, mentioned in IDL 3003: Quid egerim et qua ratione sim usus in hac apud Carthusiense et Zarnoviense monasterium institutione, Dominationes Vestrae ex me per litteras requirunt.; IDL 3002: Dweile denne in kurtzen tagenn Ewer Hochwirdigste Gnade sampt dem herrenn bishove vonn Culmenseh / und dem herrn pommerellishen woywodenn einer brief an denn herrnn bishoff vonn Leszlaw unsernn genedigen herrnn / in sachen der cartheuser geshribenn; IDL 4455 Das Ewer Erbarkeit fleisig sunder ablassenn / bei dem hernn leslauschenn / auf der hernn redte brief zuantwortenn
3IDL 3003 Andrzej ZEBRZYDOWSKI to Ioannes DANTISCUS, Tiedemann GIESE & Stanisław KOSTKA, Subkowy, 1546-10-21
            received Heilsberg (Lidzbark Warmiński), [1546], end of October

Manuscript sources:
1fair copy in Latin, autograph, BCz, 247, p. 415-418
2copy in Latin, 16th-century, AAWO, AB, D. 97, f. 131r-v
3copy in Latin, 16th-century, BJ, 65, p. 65-66
4copy in Latin, 16th-century, APG, 300, 53, 269, p. 137

Auxiliary sources:
1register in Polish, 20th-century, B. PAU-PAN, 8250 (TK 12), f. 332, 327

Prints:
1AZK No. 78, 79b, p. 35-38 (in extenso, No. 78 on the basis of copy BJ 65; No. 79b on the basis of fair copy )

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

Reverendissimis in Christo Patribus et Magnifico Domino, dominis Ioannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), eminent diplomat and humanist in the service of the Jagiellons, neo-Latin poet; 1530-1537 Bishop of Kulm; 1537-1548 Bishop of ErmlandIoanni VarmiensiIoannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), eminent diplomat and humanist in the service of the Jagiellons, neo-Latin poet; 1530-1537 Bishop of Kulm; 1537-1548 Bishop of Ermland et Tiedemann Giese (Tidemannus Gisius) (*1480 – †1550), in 1519 ennobled by King Sigismund I; 1504-1538 Canon of Ermland (Warmia); 1516-1527, 1533-1537 Judicial Vicar and Vicar General of Ermland; 1523-1538 Custos of Ermland; 1537-1549 Bishop of Kulm (Chełmno); 1549-1550 Bishop of Ermland (BORAWSKA 1984, passim)Tidemanno CulemensiTiedemann Giese (Tidemannus Gisius) (*1480 – †1550), in 1519 ennobled by King Sigismund I; 1504-1538 Canon of Ermland (Warmia); 1516-1527, 1533-1537 Judicial Vicar and Vicar General of Ermland; 1523-1538 Custos of Ermland; 1537-1549 Bishop of Kulm (Chełmno); 1549-1550 Bishop of Ermland (BORAWSKA 1984, passim) episcopis, Stanisław Kostka (*1487 – †1555), as a leader of the so-called nobles' party active in Royal Prussia since 1536, Kostka stood in opposition to most of the members of the Council of Royal Prussia, who wanted to maintain the autonomy of the province and a "balance of power" in terms of governance. The tension between the Prussian Subtreasurer and the Council had been increasing since the Diet in Graudenz (Grudziądz) in 1533. Kostka, connected with the royal court since his youth, was sent to Graudenz as the King's deputy and, contrary to custom, decided to take part in the proceedings. In response to such a step, the Council members stopped the meeting. Kostka accused them of hostility towards the Poles and intervened on this matter at the court. In the absence of the then Bishop of Ermland (Mauritius Ferber) it was Dantiscus who chaired the Graudenz Diet. The incident badly harmed his future relationships with Kostka; 1531-1555 Treasurer of the Prussian lands and Treasurer of Marienburg (Malbork); 1544-1545 Castellan of Elbing (Elbląg), 1545-1546 Castellan of Kulm (Chełmno); 1546-1549 Vice-Voivode of Kulm; 1546-1551 Voivode of Pomerania; 1551-1555 Voivode of Kulm (PSB 14, p. 356; Urzędnicy 5/2, p. 216; MAŁŁEK 1976, p. 119-123)Stanislao Costka a StangenbergStanisław Kostka (*1487 – †1555), as a leader of the so-called nobles' party active in Royal Prussia since 1536, Kostka stood in opposition to most of the members of the Council of Royal Prussia, who wanted to maintain the autonomy of the province and a "balance of power" in terms of governance. The tension between the Prussian Subtreasurer and the Council had been increasing since the Diet in Graudenz (Grudziądz) in 1533. Kostka, connected with the royal court since his youth, was sent to Graudenz as the King's deputy and, contrary to custom, decided to take part in the proceedings. In response to such a step, the Council members stopped the meeting. Kostka accused them of hostility towards the Poles and intervened on this matter at the court. In the absence of the then Bishop of Ermland (Mauritius Ferber) it was Dantiscus who chaired the Graudenz Diet. The incident badly harmed his future relationships with Kostka; 1531-1555 Treasurer of the Prussian lands and Treasurer of Marienburg (Malbork); 1544-1545 Castellan of Elbing (Elbląg), 1545-1546 Castellan of Kulm (Chełmno); 1546-1549 Vice-Voivode of Kulm; 1546-1551 Voivode of Pomerania; 1551-1555 Voivode of Kulm (PSB 14, p. 356; Urzędnicy 5/2, p. 216; MAŁŁEK 1976, p. 119-123) palatino PomeraniaPomeraniaePomerania, dominis amicis carissimis et honorandis

Reverendissimi in Christo Patres et Magnifice Domini, domini amici in Domino carissimi ac honorandi.

Salutem et mutuam benevolentiam.

Quid egerim et qua ratione sim usus in hac apud Carthusian convent in Kartuzy CarthusienseCarthusian convent in Kartuzy et Cistercian convent in Żarnowiec Zarnoviense monasteriumCistercian convent in Żarnowiec institutione, Dominationes Vestrae ex me per litteras requirunt. Ego vero, etsi videam, non me teneri ullius facti mei ratione reddenda cuiquam alteri, praeterquam Deo Optimo et serenissimo Sigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of AustriaprincipiSigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria nostro communi, ubi id ex me flagitaverit, tamen quia natura sum benevolus atque tractabilis, et cupio res gestas meas omnibus esse, quoad fieri potest, conspicuas, haec Dominationibus Vestris pro mutua amicitiae conservatione significo.

Pastorem me Dominus constituit concrediditque ovile suum, quemadmodum et Reverendissimis Dominationibus Vestris, in quo ita quemlibet nostrum iussit esse sollicitum, ut suo quisque non alieno gregi prospiciat, et eius tantummodo curam gerat, cuius rationem est redditurus. Itaque cum repperissem, in hac ovilis mei parte religionem ita collapsam, ut sine lacrimis narrari non possit, officio meo episcopali sum functus, religionem iam collapsam erigere sum aggressus. Accessit ad officium hoc serenissimi Sigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of AustriaregisSigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria nostri, supremi omnium in dominiis suis ecclesiarum patroni, mandatum, litteris apertis atque patentibus, quo serio episcopis Vladislaviensibus iniungitur, ut his monasteriis recte et tempori prospiciant, ne in aliquid mali eorum negligentia relabantur. Quod quidem mandatum est etiamnum apostolica auctoritate confirmatum.

His ego rebus fretus, ita egi in monasteriis: Procuratores quosdam primum, qui nescio, cuius erant iurisdictione constituti, officio movi. Compereram enim, hinc possessiones monasteriorum esse distractas, argenti vim non parvam ex templis elatam, in monasterium debita maxima invecta. In quorum loca ex meis quosdam sublegi ecclesiisque illis servire iussi, neque ipse, ut ad Dominationes Vestras est allatum, occupavi, sed ne quisquam deinceps occupet, viam praeclusi, neque spoliatorem, ut isti asserunt, egi, sed ita cavi, ne quis sit, qui spoliare possit. Deinde, quia vidi ob personarum regularium defectum cultum divinum non potuisse exacte persolvi, addidi meos sacerdotes, qui illos in habendis contionibus et sacramentis ministrandis iuvent, quae duo illic prorsus cum magno totius populi dolore intermissa fuerunt. Quinimo enim fieri potuit, ut tres fratres (tres enim ego, non decem KartuzyCarthusiisKartuzy repperi) horumque unus fere decrepitus, haec officia in tam variis locis obire potuerint? Secutus sum in his rebus consilium primum Włocławek Chapter canonicorum ecclesiae meaeWłocławek Chapter , deinde illarum ecclesiarum commodum, meum vero ita prorsus neglexi, ut ultra ea, quae in itineribus tam magnis consumpsi, meis etiam nunc eos impensis sustineam. Hic si alicui iniurius sum visus, poterit me loco et tempore suo convenire. Dominationes Vestrae nihil me hic officio meo egressum fuisse credant.

Quarum me amori diligenter commendo.

Andrzej Zebrzydowski (*1496 – †1560), pupil and householder of Erasmus of Rotterdam; 1530(?) dean at the collegiate chapter in Łęczyca; 1530 Cracow canon; 1531 - Płock; 1532 scholastic at the collegiate chapter in Warsaw; 1538 Poznań canon; 1543 bishop of Kamieniec; 1545 - Chełm; 1546 - Włocławek; 1551 - Cracow; chaplain of queen Bona Sforza; 1543 royal envoy to Roman King Ferdinand von Habsburg; 1549 - to Queen of Hungary Isabela Zápolya (Wy, 272)Andreas ZebrzidowskiAndrzej Zebrzydowski (*1496 – †1560), pupil and householder of Erasmus of Rotterdam; 1530(?) dean at the collegiate chapter in Łęczyca; 1530 Cracow canon; 1531 - Płock; 1532 scholastic at the collegiate chapter in Warsaw; 1538 Poznań canon; 1543 bishop of Kamieniec; 1545 - Chełm; 1546 - Włocławek; 1551 - Cracow; chaplain of queen Bona Sforza; 1543 royal envoy to Roman King Ferdinand von Habsburg; 1549 - to Queen of Hungary Isabela Zápolya (Wy, 272) de Więcbork (Vandsburg), town in northwestern Poland, 59 km NW of BydgoszczWienczborkWięcbork (Vandsburg), town in northwestern Poland, 59 km NW of Bydgoszcz Dei gratia episcopus Vladislaviensis et PomeraniaPomeraniaePomerania

4IDL   16 [Ioannes DANTISCUS] to [Andrzej ZEBRZYDOWSKI], s.l., [1546-12-07]


Manuscript sources:
1office copy in Latin, in secretary's hand, AAWO, AB, D. 6, f. 132r
2register with excerpt in Latin, English, 20th-century, CBKUL, R.III, 31, No. 381

Auxiliary sources:
1register in German, 20th-century, B. PAU-PAN, 8250 (TK 12), f. 618

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

Reverendissime mi Domine.

Tametsi litteris manu mea ad Dominationem Vestram Reverendissimam per spectabilem dominum Georg Schewecke (Georg Scheffke) (*1491 – †1547), 1522 Gdańsk alderman; 1525 - town councillor; 1528 - judge; 1531 - mayor; 1536-1537, 1540, 1542-1545 - burgrave; 1534 Gdańsk envoy to convention in Lüneburg in affairs of seafaring and conflicts with Lübeck (AT 15, p. 501, 510; AT 16/1, p. 42, 44; ZDRENKA 2, p. 275)Georgium ScheffkeGeorg Schewecke (Georg Scheffke) (*1491 – †1547), 1522 Gdańsk alderman; 1525 - town councillor; 1528 - judge; 1531 - mayor; 1536-1537, 1540, 1542-1545 - burgrave; 1534 Gdańsk envoy to convention in Lüneburg in affairs of seafaring and conflicts with Lübeck (AT 15, p. 501, 510; AT 16/1, p. 42, 44; ZDRENKA 2, p. 275) praeconsulem Gedanensem, affinem meum, datis dedignata sit respondere, quin potius coram nonnullis contemptim Ioannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), eminent diplomat and humanist in the service of the Jagiellons, neo-Latin poet; 1530-1537 Bishop of Kulm; 1537-1548 Bishop of ErmlandDantiscumIoannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), eminent diplomat and humanist in the service of the Jagiellons, neo-Latin poet; 1530-1537 Bishop of Kulm; 1537-1548 Bishop of Ermland verbis non admodum amicis afficere se non continuerit, nihil tamen in eo erga Dominationem Vestram Reverendissimam benevolentiae meae observantiam laesam sentio, quae, ut hanc schedam praescriberem, effecit. Infitias iri nequit, nos aliquando fuisse tenebras, nunc autem oramus sedulo, ut lux simus in Domino, qui corda novit omnium et ad se redeuntes non reicit poenitentes.

Ego quidem quorundam apud nos calumnias, qui gynaecium in comitatu Dominationis Vestrae Reverendissimae reprehendebant, quantum potui pro honestate Dominationis Vestrae Reverendissimae refellebam, qua item in re socium habui Tiedemann Giese (Tidemannus Gisius) (*1480 – †1550), in 1519 ennobled by King Sigismund I; 1504-1538 Canon of Ermland (Warmia); 1516-1527, 1533-1537 Judicial Vicar and Vicar General of Ermland; 1523-1538 Custos of Ermland; 1537-1549 Bishop of Kulm (Chełmno); 1549-1550 Bishop of Ermland (BORAWSKA 1984, passim)reverendissimum dominum CulmensemTiedemann Giese (Tidemannus Gisius) (*1480 – †1550), in 1519 ennobled by King Sigismund I; 1504-1538 Canon of Ermland (Warmia); 1516-1527, 1533-1537 Judicial Vicar and Vicar General of Ermland; 1523-1538 Custos of Ermland; 1537-1549 Bishop of Kulm (Chełmno); 1549-1550 Bishop of Ermland (BORAWSKA 1984, passim). Quae nobis refertur compensatio, liquet, cum ille de haeresi et de ingluvie Ioannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), eminent diplomat and humanist in the service of the Jagiellons, neo-Latin poet; 1530-1537 Bishop of Kulm; 1537-1548 Bishop of ErmlandDantiscusIoannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), eminent diplomat and humanist in the service of the Jagiellons, neo-Latin poet; 1530-1537 Bishop of Kulm; 1537-1548 Bishop of Ermland ex quadam vehementia, quam olim accedens aetas temperabit, insimulatur, super quibus Dei sit iudicium. Quodsi etiam tales essemus, non traduci, sed fraternis commonitionibus ex errore nos abduci oporteret. Hoc si fieret, certo sibi Dominatio Vestra Reverendissima persuadeat, fore ut agnoscentes errorem resipiscerent, atque etiam gratiam haberent.

Ne itaque in ea de nobis opinione persistat, verum ab iis, qui nos penitius norunt, de vita moribusque nostris disquirat, rogo. Tum forte mutabit et sententiam, et benevolentiorem in nos concipiet mentem. Quod ad me attinet, si quid ex officio, ad quod iusiurandum me astrinxit, facio non satis Dominationi Vestrae Reverendissimae gratum, ne ob id, quaeso, causari velit me a nostra olim inter nos inita amicitia descivisse, quam apud me firmam esse, vel hoc praebeat indicium, quod hic, apud ecclesiam meam, si qui Włocławek diocesedioecesisWłocławek diocese Dominationis Vestrae Reverendissimae sacris initiari postulaverint, me studiosum offero suffraganeum. Qua in re si ex veteri amore voluntatis suae certam significationem mihi fecerit, acceptum mihi erit hoc a Dominatione Vestra Reverendissima plurimum.

Cui commendatissimus esse cupio etc.

5IDL 3031 Andrzej ZEBRZYDOWSKI to Ioannes DANTISCUS, Włocławek, 1547-01-13
            received Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1547-01-23

Manuscript sources:
1fair copy in Latin, in secretary's hand, author's signature, BCz, 1599, p. 779-782
2copy in Latin, 16th-century, BJ, 65, p. 148-150
3copy in Latin, 20th-century, B. PAU-PAN, 8244 (TK 6), a.1547, f. 1-7

Prints:
1AZK No. 155, 822, p. 80-81, 442-443 (in extenso, No. 155 on the basis of copy BJ 65; No. 822 on the basis of fair copy )

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

Reverendissime Domine, amice carissime.

Quia in litteris, a Reverendissima Dominatione Vestra et reverendissimo domino Culmensi missis, accepi schedam quandam privatim a Dominatione Vestra Reverendissima, duxi illi etiam privatim rescribere. Satis, nisi fallor, responsum est in litteris, quas Reverendissimis Dominationibus Vestris in commune misi, calumniis eorum, qui me haeresim et ingluviem Dominationibus Vestris Reverendissimis obiecisse insimulaverunt, quod si fecissem, profecto fecisse me non pernegarem. Nam de ingluvie merum est figmentum, quod mihi ne in somnis quidem in mentem venit. De haeresi, quod dicitur, occasionem et ansam habet, veritatem non habet. Quid enim dixi aliud, quam intellexisse me reverendissimum dominum Culmensem Romanae Ecclesiae non penitus esse affectum? Itaque minus iam miror, gynaecium esse nobis obiectum. Vere enim illud a reverendissimo domino Andrea Cricio, avunculo meo, amico, familiari et paene primo fautore Reverendissimae Dominationi Vestrae scriptum est.

Nemo umquam potuit linguas vitare malignas. Ego certe praeter eas, quae cum vestibus immundis et aqua negotium habuerunt, illasque iam propter aetatem et labores suspicioni minime obnoxias, alias fuisse in comitatu meo , nescio, neque di{s}cere plane possum. In tanta turba fortassis, quam numerare etiam longum erat, latere aliquid eiusmodi potuit, quod suspicionem excitaret. Sed alios hoc citius quam me deprehendisse, mirandum esset, cui Deus et natura eam de suis curam indidit, ut propterea multi me dicant ad inferiora descendere, quam dignitas ipsa mea atque ordo postulet. Quod Dominatio Vestra Reverendissima cum ipso una domino episcopo Culmensi refellebat has calumnias, rem profecto dignam fecit. Hoc est enim vere lucem esse in Domino, qui veritas est, discutere vanitatum et mendaciorum tenebras, neque pati, ut tenebrae ipsae lucem comprehendant.

Conatus isti adversariorum meorum crassissimae sunt tenebrae, quae veritatis [lucem], lucem libertatum ecclesiasticarum, lucem iurisdictionis nostrae offuscare nituntur, et extendere se deinde volunt super universam faciem abyssi. Hic si Dominatio Vestra Reverendissima veram se vult lucem, ut debet, ostendere, roget Dominum illum, qui habitat lucem inaccessibilem, ut dicat: Fiat lux, cuius iussu olim facta est lux. Sic fiet, ut luceat lux Dominationis Vestrae Reverendissimae [co]ram hominibus, non dico ad praedicandum simulatam hanc [defen]sionem libertatum terrae, sed ad glorificandum Patrem illum aeternum nostrum, qui in caelis est. Qui nos idem sapere et sentire in se ipso faciat, et Dominationem Vestram incolumem servet, quam de mea in sese benevolentia melius esse persuasam cupio.

Vestrae Reverendissimae Paternitatis antiquus servitor et nunc amicus sincerissimus, Andrzej Zebrzydowski (*1496 – †1560), pupil and householder of Erasmus of Rotterdam; 1530(?) dean at the collegiate chapter in Łęczyca; 1530 Cracow canon; 1531 - Płock; 1532 scholastic at the collegiate chapter in Warsaw; 1538 Poznań canon; 1543 bishop of Kamieniec; 1545 - Chełm; 1546 - Włocławek; 1551 - Cracow; chaplain of queen Bona Sforza; 1543 royal envoy to Roman King Ferdinand von Habsburg; 1549 - to Queen of Hungary Isabela Zápolya (Wy, 272)Andreas episcopus VladislaviensisAndrzej Zebrzydowski (*1496 – †1560), pupil and householder of Erasmus of Rotterdam; 1530(?) dean at the collegiate chapter in Łęczyca; 1530 Cracow canon; 1531 - Płock; 1532 scholastic at the collegiate chapter in Warsaw; 1538 Poznań canon; 1543 bishop of Kamieniec; 1545 - Chełm; 1546 - Włocławek; 1551 - Cracow; chaplain of queen Bona Sforza; 1543 royal envoy to Roman King Ferdinand von Habsburg; 1549 - to Queen of Hungary Isabela Zápolya (Wy, 272) et Pomeraniae

6IDL 3032 Andrzej ZEBRZYDOWSKI to Ioannes DANTISCUS & Tiedemann GIESE, [Włocławek], 1547-01-13
            received Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1547-01-23

Manuscript sources:
1fair copy in Latin, autograph, UUB, H. 155, f. 146-149
2copy in Latin, 16th-century, BJ, 65, p. 141-142, 145-148

Auxiliary sources:
1register in English, 20th-century, CBKUL, R.III, 30, No. 167

Prints:
1AZK No. 154, p. 77-80 (in extenso)

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

Reverendissimis in Christo patribus et dominis, Ioannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), eminent diplomat and humanist in the service of the Jagiellons, neo-Latin poet; 1530-1537 Bishop of Kulm; 1537-1548 Bishop of ErmlandIoanni VarmiensiIoannes Dantiscus (Johannes von Höfen, Ioannes de Curiis, Jan Dantyszek, Johannes Flachsbinder) (*1485 – †1548), eminent diplomat and humanist in the service of the Jagiellons, neo-Latin poet; 1530-1537 Bishop of Kulm; 1537-1548 Bishop of Ermland et Tiedemann Giese (Tidemannus Gisius) (*1480 – †1550), in 1519 ennobled by King Sigismund I; 1504-1538 Canon of Ermland (Warmia); 1516-1527, 1533-1537 Judicial Vicar and Vicar General of Ermland; 1523-1538 Custos of Ermland; 1537-1549 Bishop of Kulm (Chełmno); 1549-1550 Bishop of Ermland (BORAWSKA 1984, passim)Tidemanno CulmensiTiedemann Giese (Tidemannus Gisius) (*1480 – †1550), in 1519 ennobled by King Sigismund I; 1504-1538 Canon of Ermland (Warmia); 1516-1527, 1533-1537 Judicial Vicar and Vicar General of Ermland; 1523-1538 Custos of Ermland; 1537-1549 Bishop of Kulm (Chełmno); 1549-1550 Bishop of Ermland (BORAWSKA 1984, passim) Dei gratia episcopis, fratribus et amicis observandis

Reverendissimi in Christo patres, domini amici carissimi et honorandi. Mutuam benevolentiam.

Quinto Idus Ianuarias accepi cf. [Ioannes DANTISCUS] to [Andrzej ZEBRZYDOWSKI] s.l., [1546-12-07], CIDTC IDL 16epistulamcf. [Ioannes DANTISCUS] to [Andrzej ZEBRZYDOWSKI] s.l., [1546-12-07], CIDTC IDL 16, quam ad me Reverendissimae Dominationes Vestrae septimo Idus Decembres dederunt, et eam quidem Cracow (Kraków, Cracovia), city in southern Poland, Małopolska, on the Vistula river, from 1038 capital of the Kingdom of PolandCracoviaCracow (Kraków, Cracovia), city in southern Poland, Małopolska, on the Vistula river, from 1038 capital of the Kingdom of Poland missam, qua in re, ut non mirer, tardius esse redditam quam fieri alioqui potuit, illud non satis intelligo, cur illac potissimum iter ad me instituisset, obmisso hoc, ut usitatiore et breviore ita commodiore itinere.

In ipsa epistula multa sunt, quibus responderi oportet, quae Stoicus fortasse quispiam, aut si quis in conservanda amicitia cum Dominationibus Vestris Reverendissimis negligens haberi vellet, contemnat, ego vero tum pro humanitate mea, tum ne causam dedisse videar, quominus benevolentia mutua inter nos constet, contemnere nec possum nec volo.

Publicam fuisse vocem et communem omnium in illis terris querelam de laesa terrarum suarum libertate Dominationes mihi Vestrae Reverendissimae significant, cui ut obviam eatur sine relatione rei ad principes ordinationis meae rationem in monasteriis dioecesis meae intelligere se ex me cupivisse, Dominationes Vestrae Reverendissimae principio scribunt. In quo priorum litterarum suarum consilium aperiunt. Ac primum quidem iactatas eas voces fuisse tametsi nihil miror (famam enim effugere quotusquisque potest in tam maledico saeculo?), tamen falso iactatas fuisse ostendendum est iterum atque iterum.

Si suam in dioecesi sua iurisdictionem exercere, si cultum divinum profligatum in ecclesias revocare, si populo sacrificiis orbato prospicere, si oppressos homines vindicare, si possessiones direptas et laceras colligere atque reficere, libertatem terrarum laedere est, ego, ego sum ille libertatis violator, perditus ac nefarius in republica senator. Quid est enim eorum, quae gessi, quod non ex earum rerum numero esse videatur? Nam tota primum ordinatio ipsa ex iurisdictionis veluti fonte profecta est, unde sacerdotum maior numerus cultus divini et administrandorum sacramentorum causa, unde illa procuratorum abalienatio, quos, nescio, cuius auctoritas procuratores esse voluit, cum magno monasteriorum onere et dispendio, unde et meorum famulorum praefectura custodiendarum illarum possessionum gratia instituta, prosiliit ac emana vit. Sed cum id omne auctore quodammodo Sigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austriaserenissimo rege nostroSigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria summo libertatis custode, tutore, alumno gesserim, et cum id Holy See (Sedes Apostolica) Sedi ipsi ApostolicaeHoly See (Sedes Apostolica) , quam ut veritatis ita libertatis etiam et omnium virtutum columnam atque stabilimentum confitemur, probari videam, non possum existimare hanc esse libertatis oppressionem. Sunt mihi super ea re et Sigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austriamaiestatis regiaeSigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria et Holy See (Sedes Apostolica) Sedis ApostolicaeHoly See (Sedes Apostolica) litterae, quas, si opus erit sique Dominationes Vestrae Reverendissimae volent, videre poterunt.

Haec ego omnia tametsi per priores meas ad Dominationes Vestras detulissem effici tamen non potuit, quin res ipsa, ad principes delata sit, quod quominus fieret Dominationes Vestrae Reverendissimae inire rationem his cognitis debuerunt, ut scribunt. Ego tamen delatam esse gaudeo.

Sed perpendant illud, quaeso, Dominationes Vestrae Reverendissimae, si tum integra erat terrarum libertas, cum monasteriis illi praeerant, qui praeerant, homines prophani magis et soluti quam isti, quos ego institui, cur nunc laesa putatur, cum illis abrogatis hi succedunt, quos et spiritualis, ut ita dicam, homo in bonis spiritualium instituit et episcopus atque loci ordinarius in sua dioecesi? Num quid libertati terrarum decedit, si praefecti mutentur? Num, ut libertas terrarum perpetua esse debet, ita illos praefectos perpetuos esse oportuit, ut ne cum vita quidem ipsa praefectura exuantur? Sed Inhabitants of Poland PolonosInhabitants of Poland in Prussia, region in central Europe, bordered by Pomerania, Poland, Lithuania and Livonia. From 1466 Prussia was divided into Royal Prussia (Prussia Regalis), which was a part of the Kingdom of Poland, and Teutonic Prussia (Prussia Ordinis Theutonici) – covering the remnants of the former territory of the Teutonic Order’s state in Prussia. In 1525, the Order’s last Grand Master, Albrecht von Hohenzollern, converted to Lutheranism and became the first lay duke in former Teutonic Prussia (dux in Prussia), which from then on was called Ducal Prussia (Prussia Ducalis). At that time, as a result of the treaty of Cracow, Ducal Prussia became a fief of the kings of PolandPrussiaPrussia, region in central Europe, bordered by Pomerania, Poland, Lithuania and Livonia. From 1466 Prussia was divided into Royal Prussia (Prussia Regalis), which was a part of the Kingdom of Poland, and Teutonic Prussia (Prussia Ordinis Theutonici) – covering the remnants of the former territory of the Teutonic Order’s state in Prussia. In 1525, the Order’s last Grand Master, Albrecht von Hohenzollern, converted to Lutheranism and became the first lay duke in former Teutonic Prussia (dux in Prussia), which from then on was called Ducal Prussia (Prussia Ducalis). At that time, as a result of the treaty of Cracow, Ducal Prussia became a fief of the kings of Poland praefecisseti? Audio et fateor. Sed quid vetat, obsecro, ut The Prussians PrutenosThe Prussians in Poland (Kingdom of Poland, Polonia)PoloniaPoland (Kingdom of Poland, Polonia) ita Inhabitants of Poland PolonosInhabitants of Poland in Prussia praefici? Praesertim si id non in arcium propugnaculis fiat, sed in monasteriorum episcopatus et dioecesis nostrae claustris. Ego id certe nihil ad perturbandam libertatem terrarum facere, immo ad tuendam utrimque amicitiam plurimum pertinere arbitrarer.

Verum si non ex ipsa praefectorum mutatione, sed ex eo, quod mutationem induxerimus nos, quos ipsi veluti externos et nihil ad Prussia, region in central Europe, bordered by Pomerania, Poland, Lithuania and Livonia. From 1466 Prussia was divided into Royal Prussia (Prussia Regalis), which was a part of the Kingdom of Poland, and Teutonic Prussia (Prussia Ordinis Theutonici) – covering the remnants of the former territory of the Teutonic Order’s state in Prussia. In 1525, the Order’s last Grand Master, Albrecht von Hohenzollern, converted to Lutheranism and became the first lay duke in former Teutonic Prussia (dux in Prussia), which from then on was called Ducal Prussia (Prussia Ducalis). At that time, as a result of the treaty of Cracow, Ducal Prussia became a fief of the kings of Polandducatum PrussiaePrussia, region in central Europe, bordered by Pomerania, Poland, Lithuania and Livonia. From 1466 Prussia was divided into Royal Prussia (Prussia Regalis), which was a part of the Kingdom of Poland, and Teutonic Prussia (Prussia Ordinis Theutonici) – covering the remnants of the former territory of the Teutonic Order’s state in Prussia. In 1525, the Order’s last Grand Master, Albrecht von Hohenzollern, converted to Lutheranism and became the first lay duke in former Teutonic Prussia (dux in Prussia), which from then on was called Ducal Prussia (Prussia Ducalis). At that time, as a result of the treaty of Cracow, Ducal Prussia became a fief of the kings of Poland pertinentes existimant, laesa esse terrarum libertas videtur, laesa non videbitur, si nos unum ex Council of Royal Prussia the most important local authority in Royal Prussia. It consisted of two bishops (of Ermland (Warmia), who served as the Council’s president, and of Kulm (Chełmno)), three voivodes (of Kulm, Marienburg (Malbork), and Pomerania), three castellans (of Kulm, Elbing (Elbląg), and Gdańsk (Danzig)), three chamberlains (of Kulm, Marienburg, and Pomerania), and representatives of the three Great Prussian Cities – Gdańsk, Thorn (Toruń), and Elbing (ACHREMCZYK 2016, p. 17-18)consiliariis PrussiaeCouncil of Royal Prussia the most important local authority in Royal Prussia. It consisted of two bishops (of Ermland (Warmia), who served as the Council’s president, and of Kulm (Chełmno)), three voivodes (of Kulm, Marienburg (Malbork), and Pomerania), three castellans (of Kulm, Elbing (Elbląg), and Gdańsk (Danzig)), three chamberlains (of Kulm, Marienburg, and Pomerania), and representatives of the three Great Prussian Cities – Gdańsk, Thorn (Toruń), and Elbing (ACHREMCZYK 2016, p. 17-18) esse cognoverint. Nam cum Mikołaj Działyński (Nikolaus von Dzialin) (†1545), from 1507 royal courtier; 1510-1528 Chamberlain of Dobrzyń; 1528-1544 Castellan of Kulm (Chełmno); 1544-1545 Voivode of Pomerania; Starosta of Bratian, Strasburg in Preussen (Brodnica), and Dobrzyń (PSB 6, p. 92-94; Urzędnicy 5/2, p. 204)Pomeraniae palatinusMikołaj Działyński (Nikolaus von Dzialin) (†1545), from 1507 royal courtier; 1510-1528 Chamberlain of Dobrzyń; 1528-1544 Castellan of Kulm (Chełmno); 1544-1545 Voivode of Pomerania; Starosta of Bratian, Strasburg in Preussen (Brodnica), and Dobrzyń (PSB 6, p. 92-94; Urzędnicy 5/2, p. 204) inter Council of Royal Prussia the most important local authority in Royal Prussia. It consisted of two bishops (of Ermland (Warmia), who served as the Council’s president, and of Kulm (Chełmno)), three voivodes (of Kulm, Marienburg (Malbork), and Pomerania), three castellans (of Kulm, Elbing (Elbląg), and Gdańsk (Danzig)), three chamberlains (of Kulm, Marienburg, and Pomerania), and representatives of the three Great Prussian Cities – Gdańsk, Thorn (Toruń), and Elbing (ACHREMCZYK 2016, p. 17-18)Prussiae consiliariosCouncil of Royal Prussia the most important local authority in Royal Prussia. It consisted of two bishops (of Ermland (Warmia), who served as the Council’s president, and of Kulm (Chełmno)), three voivodes (of Kulm, Marienburg (Malbork), and Pomerania), three castellans (of Kulm, Elbing (Elbląg), and Gdańsk (Danzig)), three chamberlains (of Kulm, Marienburg, and Pomerania), and representatives of the three Great Prussian Cities – Gdańsk, Thorn (Toruń), and Elbing (ACHREMCZYK 2016, p. 17-18) est cooptatus, causa non est, cur episcopus Pomeraniae ex illa sessione atque consilio eiiciatur. Quamobrem, quid optimatibus Prussia, region in central Europe, bordered by Pomerania, Poland, Lithuania and Livonia. From 1466 Prussia was divided into Royal Prussia (Prussia Regalis), which was a part of the Kingdom of Poland, and Teutonic Prussia (Prussia Ordinis Theutonici) – covering the remnants of the former territory of the Teutonic Order’s state in Prussia. In 1525, the Order’s last Grand Master, Albrecht von Hohenzollern, converted to Lutheranism and became the first lay duke in former Teutonic Prussia (dux in Prussia), which from then on was called Ducal Prussia (Prussia Ducalis). At that time, as a result of the treaty of Cracow, Ducal Prussia became a fief of the kings of PolandPrussiaePrussia, region in central Europe, bordered by Pomerania, Poland, Lithuania and Livonia. From 1466 Prussia was divided into Royal Prussia (Prussia Regalis), which was a part of the Kingdom of Poland, and Teutonic Prussia (Prussia Ordinis Theutonici) – covering the remnants of the former territory of the Teutonic Order’s state in Prussia. In 1525, the Order’s last Grand Master, Albrecht von Hohenzollern, converted to Lutheranism and became the first lay duke in former Teutonic Prussia (dux in Prussia), which from then on was called Ducal Prussia (Prussia Ducalis). At that time, as a result of the treaty of Cracow, Ducal Prussia became a fief of the kings of Poland iure conceditur aut umquam antehac concessum est, huius pars iusta, quin in nos quoque deriuet, non video. Iamvero, si nemo libertatem violatam esse clamaret, quod praefecti sint a quopiam ex primoribus illius terrae instituti, quin fit, ut mea institutio violatio libertatum esse dicatur? Quae et officio ipso nostro primum nititur, deinde litteris Sigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austriamaiestatis regiaeSigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria et Holy See (Sedes Apostolica) Sedis ApostolicaeHoly See (Sedes Apostolica) fulta est, nullius postremo iurisdictioni est adversa. Etenim, si quos illud male habet, quod per episcopatum PomeraniaPomeraniaePomerania in Council of Royal Prussia the most important local authority in Royal Prussia. It consisted of two bishops (of Ermland (Warmia), who served as the Council’s president, and of Kulm (Chełmno)), three voivodes (of Kulm, Marienburg (Malbork), and Pomerania), three castellans (of Kulm, Elbing (Elbląg), and Gdańsk (Danzig)), three chamberlains (of Kulm, Marienburg, and Pomerania), and representatives of the three Great Prussian Cities – Gdańsk, Thorn (Toruń), and Elbing (ACHREMCZYK 2016, p. 17-18)consiliariorum PrussiaeCouncil of Royal Prussia the most important local authority in Royal Prussia. It consisted of two bishops (of Ermland (Warmia), who served as the Council’s president, and of Kulm (Chełmno)), three voivodes (of Kulm, Marienburg (Malbork), and Pomerania), three castellans (of Kulm, Elbing (Elbląg), and Gdańsk (Danzig)), three chamberlains (of Kulm, Marienburg, and Pomerania), and representatives of the three Great Prussian Cities – Gdańsk, Thorn (Toruń), and Elbing (ACHREMCZYK 2016, p. 17-18) numerum relati simus, hi actum agunt, ut est in proverbio. Consilium enim illud, quo episcopatus hic PomeraniaPomeraniaePomerania Vladislaviensi ecclesiae accessit, non modo robur suum atque auctoritatem habet ex pia illa prudentia principum Polonorum et Prussorum, unde depromptum est, sed etiam tempore ipso et vetustate non mediocriter est confirmatum, ita ut reclamare illi nunc velle, quemadmodum intempestiuum ita vanum sit. Ergo ordinatione mea terrarum libertas nihil fert incommodi, quin potius, cum eaipsa ordinatio ita oppugnatur, laeditur libertas ipsa terrarum, quae mihi aeque cum aliis consiliariis et indigenis communis est, labefactatur iurisdictio ecclesiastica, dignitas mea convellitur.

Illud iam Dominationibus Vestris Reverendissimis, quibus ego maiorem prudentiam et propter aetatem etiam experientiam tribuo, iudicandum relinquo, rectene fecerint, quod ordinationem meam in rebus ecclesiarum subiecerint, ut scribunt, iudicio et sententiae hominum saecularium. Quinpotius metropolitani nostri? Quin synodi ipsius? Quin Holy See (Sedes Apostolica) Sedis ApostolicaeHoly See (Sedes Apostolica) ? Aut, si lentius mecum et magis Christiane agere voluissent, quinpotius me privatim ipsae non inita cum Mikołaj Działyński (Nikolaus von Dzialin) (†1545), from 1507 royal courtier; 1510-1528 Chamberlain of Dobrzyń; 1528-1544 Castellan of Kulm (Chełmno); 1544-1545 Voivode of Pomerania; Starosta of Bratian, Strasburg in Preussen (Brodnica), and Dobrzyń (PSB 6, p. 92-94; Urzędnicy 5/2, p. 204)magnifico domino palatinoMikołaj Działyński (Nikolaus von Dzialin) (†1545), from 1507 royal courtier; 1510-1528 Chamberlain of Dobrzyń; 1528-1544 Castellan of Kulm (Chełmno); 1544-1545 Voivode of Pomerania; Starosta of Bratian, Strasburg in Preussen (Brodnica), and Dobrzyń (PSB 6, p. 92-94; Urzędnicy 5/2, p. 204), homine utique prophano, societate admonuerunt, si quid tale erat, in quo admonendus videbar? Non minus mihi gratae illarum litterae fuissent, quam sunt istae, tametsi multo sunt prioribus vehementiores et rem ipsam tardius agunt, quam oportuit. Ego enim, cum ex litteris Dominationum Vestrarum Reverendissimarum intellexissem rem ad saeculares, ut vocant, devolvi, confugeram ad Sigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austriaserenissimum regemSigismund I Jagiellon (Zygmunt I) (*1467 – †1548), King of Poland and Grand Duke of Lithuania (1506-1548); Duke of Głogów (Glogau) (1499-1506), Duke of Opava (1501-1506), Governor of Silesia (1504-1506); son of King Kazimierz IV Jagiellon and Elisabeth of Austria etiam, ut iurisdictionem ecclesiasticam meam bracchio suo tueatur, ubi res iam ita est intricata, ut expediri nondum possit. Hinc illae tragoediae, de quibus scribunt Dominationes Vestrae Reverendissimae, quae tamen, ut ego credo, in comoedias transibunt ac veluti mutabuntur hinc illi labores, quos ego quidem inuitus perfero, et Dominationes Vestras Reverendissimas mecum in eadem naui esse illosque perferre oportebit.

Commissionem regiam non est, quod mihi obiiciant, pro qua non ego, sed reverendissimus dominus archiepiscopus supplicavit, et rerum gerendarum non auctorem illam, sed adminiculum esse voluit. Quemadmodum ego profecto vi iurisdictionis meae feci, quicquid feci, sed illa etiam, uti volui, commissione ad extinguenda odia hominum et temeritati iter praecludendum itaque non tum ad vnguem illam {non} servavi, sed vix primoribus, quod aiunt, labris attigi.

Quod post scripta mea, quae non improbabilem, ut est in litteris Dominationum Vestrarum Reuerendissimarum gestorum speciem depingebant, rem deinceps bene explorare ac mederi, tandem his incommodis cum dignitate voluerunt Dominationes Vestrae Reverendissimae ita respondeo. Testimonium meum de ipsa ordinatione et potuisse sufficere et debuisse Dominationibus Vestris Reverendissimis. Quae cum in ipsis monasteriis praesentes nunc non fuerint, sed rem nonnisi relationibus quorundam accepissent, non maior fides aliorum verbis, quam scriptis meis esse debuit, praesertim apud homines eadem mecum dignitate, excellentiore prudentia, opibus maioribus. Non rei enim speciem scripta mea depingebant, sed rem ipsissimam exprimebant. At vero neque satis scio, an explorare etiam res gestas meas Reverendissimis Dominationibus Vestris iure conveniat, vereor enim, ne hoc sit falcem mittere in alienam messem. Incommodis mederi voluerunt Dominationes Vestrae Reverendissimae cum dignitate. Quae fuerint incommoda, non video, his tamen, si mederi cum dignitate sua, tum non etiam mea, voluerunt, haud satis sunt functi episcoporum amicorum officio, si cum nostra etiam, video illam, proh dolor, his remediis illarum vehementer laesa esse, quod nos magnopere adfligit.

Reliquum est, ut de contumeliis dicamus, et de nescio quibus crapulis. Ego, dum neque ipse cognovi neque ullius bonae fidei testimono didici aliquem improbum esse, scelestum, perditum hominem, probos esse et bonos viros omnes existimo, et quamquam de illorum probitate nihil mihi nonnumquam constet, in hanc tamen malo partem peccare, ut bonos esse sentiam. De Dominationum Vestrarum Reverendissimarum egregia virtute multa mihi sunt argumento, prudentia primum, quae mihi ex rebus earum gestis iam pridem perspecta est, tum is honos atque dignitas, quo nonnisi virtuti, integritati, innocentiae fores patent, deinde ea de republica cura, quam litterae illarum prae se ferre videntur, quae, si in hoc facto meo minus necessaria videtur, hoc ego illorum sermoni tribuo, qui rem aliter, quam fuit, apud Reuerendissimas Dominationes Vestras retulerunt. Postremo, quod ab amore mei video illas non penitus esse alienas. Quamobrem contumeliis illas non tantum non affeci umquam, sed sine honorofica mentione numquam nominavi. Ut iam non mirari non possim, quid iis in mentem venerit, qui has mihi contumelias impegerunt. Unum illud excipio, quod cum Gdańsk Town Council domini GedanensesGdańsk Town Council contionatorem a me praesentatum suscipere noluissent ac eius rei causam eam dicerent, quod a Tiedemann Giese (Tidemannus Gisius) (*1480 – †1550), in 1519 ennobled by King Sigismund I; 1504-1538 Canon of Ermland (Warmia); 1516-1527, 1533-1537 Judicial Vicar and Vicar General of Ermland; 1523-1538 Custos of Ermland; 1537-1549 Bishop of Kulm (Chełmno); 1549-1550 Bishop of Ermland (BORAWSKA 1984, passim)reverendissimo domino CulmensiTiedemann Giese (Tidemannus Gisius) (*1480 – †1550), in 1519 ennobled by King Sigismund I; 1504-1538 Canon of Ermland (Warmia); 1516-1527, 1533-1537 Judicial Vicar and Vicar General of Ermland; 1523-1538 Custos of Ermland; 1537-1549 Bishop of Kulm (Chełmno); 1549-1550 Bishop of Ermland (BORAWSKA 1984, passim) dioecesi sua pulsus sit, et ego quaerendam mihi pulsionis causam ex illo ipso contionatore sumerem illeque respondisset propterea id sibi accidisse, quod a Romanae ecclesiae sancitis declinare Martin Luther (Martinus Lutherus) (*1483 – †1546), theologian, leader and originator of the German ReformationMartini LuteriMartin Luther (Martinus Lutherus) (*1483 – †1546), theologian, leader and originator of the German Reformation dogma profiteri noluit. Dixi in postera sessione dominis Gedanensibus hunc contionatorem pulsum se esse dicere non turpis alicuius vitii non suspectae doctrinae causa, sed quod constans fuisset in praedicatione evangelii ac tuendis ecclesiae Romanae placitis, non quod ita ego affirmarem, qui ne pulsum quidem esse eum antea sciui, sed quod ita ab eo accepissem. Hae sunt scilicet meae contumeliae. Nam ex crapula in litteras aliquid referri, ne quid dicatur quidem, intelligo. Hoc scio, cibi mihi et potus moderationem summopere semper placuisse, quippe cuius natura crapulam omnem et temulentiam semper abhorruit. Ea, si a quoque Dominationibus Vestris Reverendissimis est attributa, nescio, mihi certe, neque ipse eius rei sum conscius neque Dominationes Vestrae Reverendissimae hic me, ut existimo, accusant, quae ita impersonaliter protulerunt, ne e crapula in litteras aliquod relatum iterum fingi possit. Sed de his satis.

Illud Reverendissimae Dominationes Vestrae etiam atque etiam cogitent, ne ex his initiis, quae in me ex Dominationibus Vestris Reuerendissimis profecta sunt, magnum aliquod malum ingruat in ecclesias illarum, idque opinione citius. Quid enim prohibebit eadem ratione istos in iurisdictionem Dominationum Vestrarum Reverendissimarum se ingerere, cum, quod se in meam ingesserint, id ductu atque consilio illarum (quae obices se potius iis rebus ponere debuerant) fecerint. Ego ut iam in illis litteris iurisdictione sim diminutus, cui tamen totis conatibus obsistam cum magna senatorum et gravissimorum virorum ope atque assistentia. Hic apud nos certe integram conservabo. Porro Dominationes Vestrae Reverendissimae, si quemadmodum, ut ipsae fatentur et ego comperi, multorum ac fere omnium obtrectationibus subsunt, ita iurisdictione sua semel diminui coeperint, verendum est, ne tota simul exuantur. Audaciae et temeritati, nisi radices praecideris, quominus in herbam exeat, ac deinde fructus pariat, efficere non poteris. Huic ergo meo periculo tanto magis succurrere deberent Dominationes Vestrae Reverendissimae, quanto magis res nobis est communis atque etiam fortassis Dominationibus Vestris Reverendissimis magis propria. Scio haec acutius a Dominationibus Vestris Reverendissimis videri, sed tamen pro mea in illas benevolentia et pro officio ac professione mea continere me non potui, quin submoneam, ne sit tandem aliquis, qui in interitu illarum rideat. Quod Deus Optimus Maximus ab ecclesia sua avertat, praecor. Dominationes Vestras Reverendissimas bene valere meque amare opto.

Dominationum Vestrarum Reverendissimarum amicus Andrzej Zebrzydowski (*1496 – †1560), pupil and householder of Erasmus of Rotterdam; 1530(?) dean at the collegiate chapter in Łęczyca; 1530 Cracow canon; 1531 - Płock; 1532 scholastic at the collegiate chapter in Warsaw; 1538 Poznań canon; 1543 bishop of Kamieniec; 1545 - Chełm; 1546 - Włocławek; 1551 - Cracow; chaplain of queen Bona Sforza; 1543 royal envoy to Roman King Ferdinand von Habsburg; 1549 - to Queen of Hungary Isabela Zápolya (Wy, 272)Andreas Dei gratia episcopus Vladislaviensis et PomeraniaeAndrzej Zebrzydowski (*1496 – †1560), pupil and householder of Erasmus of Rotterdam; 1530(?) dean at the collegiate chapter in Łęczyca; 1530 Cracow canon; 1531 - Płock; 1532 scholastic at the collegiate chapter in Warsaw; 1538 Poznań canon; 1543 bishop of Kamieniec; 1545 - Chełm; 1546 - Włocławek; 1551 - Cracow; chaplain of queen Bona Sforza; 1543 royal envoy to Roman King Ferdinand von Habsburg; 1549 - to Queen of Hungary Isabela Zápolya (Wy, 272)

7IDL 3428 [Andrzej ZEBRZYDOWSKI] to Ioannes DANTISCUS, [Dybów], [1548, end of August]


Manuscript sources:
1copy in Latin, 16th-century, BJ, 65, p. 335-336

Prints:
1AZK No. 395, p. 190-191 (in extenso)
8IDL 6551     Andrzej ZEBRZYDOWSKI to Ioannes DANTISCUS, 1548-09-24 Letter lost

Letter lost, mentioned in IDL 3447
9IDL 6552     Andrzej ZEBRZYDOWSKI to Ioannes DANTISCUS, 1548-10-07 Letter lost

Letter lost, mentioned in IDL 3447
10IDL 3447 [Ioannes DANTISCUS] to Andrzej ZEBRZYDOWSKI, Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1548-10-16


Manuscript sources:
1rough draft in Latin, in secretary's hand, AAWO, AB, D. 70, f. 386r-v
2office copy in Latin, in secretary's hand, AAWO, AB, D. 70, f. 391r (b.p.)
3rough draft in Latin, in secretary's hand, AAWO, AB, D. 70, f. 385r-v

Auxiliary sources:
1register in Polish, 20th-century, B. PAU-PAN, 8250 (TK 12), f. 579-581

 

Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus

 

Reverendissime in Christo Pater {etc.} et Domine, domine amice carissime et plurimum observande.

Salutem diuturnissimam cum omnis felicitatis auctibus Reverendissimae Dominationi Vestrae precor ex animo.

Binas his diebus a Reverendissima Dominatione Vestra litteras accepi, quarum cf. Andrzej ZEBRZYDOWSKI to Ioannes DANTISCUS 1548-09-24, CIDTC IDL 6551, letter lostalteraecf. Andrzej ZEBRZYDOWSKI to Ioannes DANTISCUS 1548-09-24, CIDTC IDL 6551, letter lost 24 Septembris, cf. Andrzej ZEBRZYDOWSKI to Ioannes DANTISCUS 1548-10-07, CIDTC IDL 6552, letter lostalteraecf. Andrzej ZEBRZYDOWSKI to Ioannes DANTISCUS 1548-10-07, CIDTC IDL 6552, letter lost vero 7 huius datae erant. Respondebo igitur prioribus prius. Causa domus, quam ab affini meo Georg Schultz (Jorg Schultz) (†after 1548), Gdańsk burgher, probably related to Dantiscus by his mother Christine Schultze (HARTMANN 1525-1550, No. 6)Georgio ScholtzGeorg Schultz (Jorg Schultz) (†after 1548), Gdańsk burgher, probably related to Dantiscus by his mother Christine Schultze (HARTMANN 1525-1550, No. 6) Reverendissima Dominatio Vestra Thorn (Toruń, Thorunium), city in northern Poland, on the Vistula river in its lower reaches, main residence of the bishops of Kulm (Chełmno); one of the three Great Prussian Cities (along with Gdańsk and Elbing) which had representatives in the Council of Royal Prussia; a member of the Hanseatic LeagueThoroniaeThorn (Toruń, Thorunium), city in northern Poland, on the Vistula river in its lower reaches, main residence of the bishops of Kulm (Chełmno); one of the three Great Prussian Cities (along with Gdańsk and Elbing) which had representatives in the Council of Royal Prussia; a member of the Hanseatic League emit, mihi videtur aequissima, ita ut mirari satis nequeam, quod in ea emptione Thorn Town Council magistratus ThoronensisThorn Town Council Reverendissimam Dominationem Vestram impedire conetur, cum hoc iam apud illos usitatum et non semel istiusmodi emptiones admissas esse reperiatur. Quare persuadeat sibi Reverendissima Dominatio Vestra me in ea causa illi non defuturum sed omnem adhibiturum diligentiam, ne hic contractus inter Reverendissimam Dominationem Vestram et Georg Schultz (Jorg Schultz) (†after 1548), Gdańsk burgher, probably related to Dantiscus by his mother Christine Schultze (HARTMANN 1525-1550, No. 6)affinem meumGeorg Schultz (Jorg Schultz) (†after 1548), Gdańsk burgher, probably related to Dantiscus by his mother Christine Schultze (HARTMANN 1525-1550, No. 6) irritus fiat idque iam partim in superiore Graudentino Provincial Diet of Royal Prussia harum terrarum conventuProvincial Diet of Royal Prussia curassem, si per valetudinem eo me conferre potuissem. Et quoniam nondum intellexi causam hanc in eo Provincial Diet of Royal Prussia conventuProvincial Diet of Royal Prussia propositam fuisse, integra mihi adhuc reservata est in futuro conventu eius mentionem faciendi et Reverendissimae Dominationis Vestrae affinisque mei defendendi opportunitas et facultas. Quam pro meo in Andrzej Zebrzydowski (*1496 – †1560), pupil and householder of Erasmus of Rotterdam; 1530(?) dean at the collegiate chapter in Łęczyca; 1530 Cracow canon; 1531 - Płock; 1532 scholastic at the collegiate chapter in Warsaw; 1538 Poznań canon; 1543 bishop of Kamieniec; 1545 - Chełm; 1546 - Włocławek; 1551 - Cracow; chaplain of queen Bona Sforza; 1543 royal envoy to Roman King Ferdinand von Habsburg; 1549 - to Queen of Hungary Isabela Zápolya (Wy, 272)Reverendissimam Dominationem VestramAndrzej Zebrzydowski (*1496 – †1560), pupil and householder of Erasmus of Rotterdam; 1530(?) dean at the collegiate chapter in Łęczyca; 1530 Cracow canon; 1531 - Płock; 1532 scholastic at the collegiate chapter in Warsaw; 1538 Poznań canon; 1543 bishop of Kamieniec; 1545 - Chełm; 1546 - Włocławek; 1551 - Cracow; chaplain of queen Bona Sforza; 1543 royal envoy to Roman King Ferdinand von Habsburg; 1549 - to Queen of Hungary Isabela Zápolya (Wy, 272) studio non negligam, quando ipsa quoque, ne sibi et Georg Schultz (Jorg Schultz) (†after 1548), Gdańsk burgher, probably related to Dantiscus by his mother Christine Schultze (HARTMANN 1525-1550, No. 6)affini meoGeorg Schultz (Jorg Schultz) (†after 1548), Gdańsk burgher, probably related to Dantiscus by his mother Christine Schultze (HARTMANN 1525-1550, No. 6) desit, providebit.

De canonicatu Włocławek dioceseecclesiae suae WladislaviensisWłocławek diocese, qui olim morte Stanisław Rzeczyca (†1545), doctor of both canon and civil law at the University of Bologna (1525); from 1530 Dantiscus' plenipotentiary in Rome; 1528 minor penitentiary for Slavic language speakers in St. Peter's basilica in Rome; at least from 1529 agens et curator of royal affairs in Rome; before 1533 parish priest in Góra and Kozłów; 1533 canon of Włocławek and Kielce; 1535 dean of the collegiate chapter in Kielce; 1540 Gniezno canon (PSB 34/1, p. 12-14)Stanislai RzecziczaStanisław Rzeczyca (†1545), doctor of both canon and civil law at the University of Bologna (1525); from 1530 Dantiscus' plenipotentiary in Rome; 1528 minor penitentiary for Slavic language speakers in St. Peter's basilica in Rome; at least from 1529 agens et curator of royal affairs in Rome; before 1533 parish priest in Góra and Kozłów; 1533 canon of Włocławek and Kielce; 1535 dean of the collegiate chapter in Kielce; 1540 Gniezno canon (PSB 34/1, p. 12-14) poenitentiarii in Romana Curia vacuus factus nepoti meo Kaspar Hannau (Gasparus Hannovius, Kacper Hannow) (*1519 – †1571), Dantiscus' nephew (son of Anna), doctor of both canon and civil law, friend of Marcin Kromer, Bishop of Ermland; his studies in Cracow (1536-1538), and later in Rome (1539-1548), were financed by his uncle; from 1545 Canon of Ermland (Warmia) and Dean of Guttstadt (Dobre Miasto) Collegiate Chapter; from 1547 Canon of Włocławek (ORACKI 1984, p. 84; KOPICZKO 2, p. 108-109)Gaspari HannovioKaspar Hannau (Gasparus Hannovius, Kacper Hannow) (*1519 – †1571), Dantiscus' nephew (son of Anna), doctor of both canon and civil law, friend of Marcin Kromer, Bishop of Ermland; his studies in Cracow (1536-1538), and later in Rome (1539-1548), were financed by his uncle; from 1545 Canon of Ermland (Warmia) and Dean of Guttstadt (Dobre Miasto) Collegiate Chapter; from 1547 Canon of Włocławek (ORACKI 1984, p. 84; KOPICZKO 2, p. 108-109) iuris utriusque doctore, per Holy See (Sedes Apostolica) Sedem ApostolicamHoly See (Sedes Apostolica) collatus est, de quo in cf. Andrzej ZEBRZYDOWSKI to Ioannes DANTISCUS 1548-09-24, CIDTC IDL 6551, letter lostposterioribuscf. Andrzej ZEBRZYDOWSKI to Ioannes DANTISCUS 1548-09-24, CIDTC IDL 6551, letter lost scribit, rem ita cum eo communicavi. Is cum intellexisset, quas Reverendissima Dominatio Vestra pro eo canonicatu offert condiciones, nempe Gdanensem ad Divam Virginem parochialem et officialis munus, gratias quidem illi una mecum pro ea benevolentiae significatione agendas censuit. Verum a parochialibus ecclesiis, quod iis sit ars artium, id est cura animarum coniuncta, et ab officialis, id est iudicis, officio, quo nihil itidem periculosius praesertim hoc tempore, cum status et condicio rerum ecclesiasticarum adeo apud eos homines viluerit, ut neque divina neque humana iura sine contemptu apud eos habeantur, ita se abhorrere dixit, ut nequicquam magis sibi fugiendum statuerit ob idque, dum novem annis in Rome (Roma), city in central Italy, on the Tiber river, seat of the Holy SeeUrbeRome (Roma), city in central Italy, on the Tiber river, seat of the Holy See egerat, multarum parochialium in Poland (Kingdom of Poland, Polonia)PoloniaPoland (Kingdom of Poland, Polonia) et alibi adipiscendarum occasionem studio volensque semper praetermisisset. Proinde, etsi cuperet Reverendissimae Dominationi Vestrae plurimum gratificari, has tamen condiciones suscipere nec posset, nec auderet.

Quam hac in re sententiam eius cum audissem, non potui non probare. Est enim certe animarum sollicitudo et iudicis provincia onus summum multisque periculis plenum. At si quid aliud fuisset, quod huiusmodi onere vacuum, aequam etiam haberet opimi huius sacerdotii compensationem, melius et Kaspar Hannau (Gasparus Hannovius, Kacper Hannow) (*1519 – †1571), Dantiscus' nephew (son of Anna), doctor of both canon and civil law, friend of Marcin Kromer, Bishop of Ermland; his studies in Cracow (1536-1538), and later in Rome (1539-1548), were financed by his uncle; from 1545 Canon of Ermland (Warmia) and Dean of Guttstadt (Dobre Miasto) Collegiate Chapter; from 1547 Canon of Włocławek (ORACKI 1984, p. 84; KOPICZKO 2, p. 108-109)neposKaspar Hannau (Gasparus Hannovius, Kacper Hannow) (*1519 – †1571), Dantiscus' nephew (son of Anna), doctor of both canon and civil law, friend of Marcin Kromer, Bishop of Ermland; his studies in Cracow (1536-1538), and later in Rome (1539-1548), were financed by his uncle; from 1545 Canon of Ermland (Warmia) and Dean of Guttstadt (Dobre Miasto) Collegiate Chapter; from 1547 Canon of Włocławek (ORACKI 1984, p. 84; KOPICZKO 2, p. 108-109), quid sibi sequendum, et ego, quid illi suadendum esset, considerare potuissemus, quamquam tamen ipsemet potius hunc canonicatum possidere cupiat, cum ideo, quod nativae suae Włocławek diocesedioecesisWłocławek diocese sit, tum quod in ea ecclesia, dum nuper transisset, vehementer sibi placuerint omnia.

Peto itaque a Reverendissima Dominatione Vestra maiorem in modum, ut cum idem Kaspar Hannau (Gasparus Hannovius, Kacper Hannow) (*1519 – †1571), Dantiscus' nephew (son of Anna), doctor of both canon and civil law, friend of Marcin Kromer, Bishop of Ermland; his studies in Cracow (1536-1538), and later in Rome (1539-1548), were financed by his uncle; from 1545 Canon of Ermland (Warmia) and Dean of Guttstadt (Dobre Miasto) Collegiate Chapter; from 1547 Canon of Włocławek (ORACKI 1984, p. 84; KOPICZKO 2, p. 108-109)neposKaspar Hannau (Gasparus Hannovius, Kacper Hannow) (*1519 – †1571), Dantiscus' nephew (son of Anna), doctor of both canon and civil law, friend of Marcin Kromer, Bishop of Ermland; his studies in Cracow (1536-1538), and later in Rome (1539-1548), were financed by his uncle; from 1545 Canon of Ermland (Warmia) and Dean of Guttstadt (Dobre Miasto) Collegiate Chapter; from 1547 Canon of Włocławek (ORACKI 1984, p. 84; KOPICZKO 2, p. 108-109) propinquitatis iure aliisque de causis mihi non vulgariter carus sit diplomataque apostolica certissima et efficacissima habeat et tantopere hanc Włocławek dioceseWladislaviensem ecclesiamWłocławek diocese ceu eam, sub qua natus est, amet, ut inquam, illum sive doctoris, quo et ab antecessore suo Stanisław Rzeczyca (†1545), doctor of both canon and civil law at the University of Bologna (1525); from 1530 Dantiscus' plenipotentiary in Rome; 1528 minor penitentiary for Slavic language speakers in St. Peter's basilica in Rome; at least from 1529 agens et curator of royal affairs in Rome; before 1533 parish priest in Góra and Kozłów; 1533 canon of Włocławek and Kielce; 1535 dean of the collegiate chapter in Kielce; 1540 Gniezno canon (PSB 34/1, p. 12-14)RzecziczaStanisław Rzeczyca (†1545), doctor of both canon and civil law at the University of Bologna (1525); from 1530 Dantiscus' plenipotentiary in Rome; 1528 minor penitentiary for Slavic language speakers in St. Peter's basilica in Rome; at least from 1529 agens et curator of royal affairs in Rome; before 1533 parish priest in Góra and Kozłów; 1533 canon of Włocławek and Kielce; 1535 dean of the collegiate chapter in Kielce; 1540 Gniezno canon (PSB 34/1, p. 12-14) idem canonicatus semper possessus est sine nobilitatis aut alio quovis titulo, ea facilitate in possessionem venire sinat faciatque, ut et Holy See (Sedes Apostolica) Sedis ApostolicaeHoly See (Sedes Apostolica) litteris, prout par est, libenter suo cum Włocławek Chapter capituloWłocławek Chapter obtemperare et mihi pro Kaspar Hannau (Gasparus Hannovius, Kacper Hannow) (*1519 – †1571), Dantiscus' nephew (son of Anna), doctor of both canon and civil law, friend of Marcin Kromer, Bishop of Ermland; his studies in Cracow (1536-1538), and later in Rome (1539-1548), were financed by his uncle; from 1545 Canon of Ermland (Warmia) and Dean of Guttstadt (Dobre Miasto) Collegiate Chapter; from 1547 Canon of Włocławek (ORACKI 1984, p. 84; KOPICZKO 2, p. 108-109)nepotiKaspar Hannau (Gasparus Hannovius, Kacper Hannow) (*1519 – †1571), Dantiscus' nephew (son of Anna), doctor of both canon and civil law, friend of Marcin Kromer, Bishop of Ermland; his studies in Cracow (1536-1538), and later in Rome (1539-1548), were financed by his uncle; from 1545 Canon of Ermland (Warmia) and Dean of Guttstadt (Dobre Miasto) Collegiate Chapter; from 1547 Canon of Włocławek (ORACKI 1984, p. 84; KOPICZKO 2, p. 108-109) diligenter scribenti gratificari voluisse videatur, cum ipse maxime cupiam Reverendissimae Dominationi Vestrae gratificari et obsequi in omnibus, ut etiam quempiam sanguinis mei apud ecclesiam Reverendissimae Dominationis Vestrae, qui hoc praestet, habeam.

De ipso Kaspar Hannau (Gasparus Hannovius, Kacper Hannow) (*1519 – †1571), Dantiscus' nephew (son of Anna), doctor of both canon and civil law, friend of Marcin Kromer, Bishop of Ermland; his studies in Cracow (1536-1538), and later in Rome (1539-1548), were financed by his uncle; from 1545 Canon of Ermland (Warmia) and Dean of Guttstadt (Dobre Miasto) Collegiate Chapter; from 1547 Canon of Włocławek (ORACKI 1984, p. 84; KOPICZKO 2, p. 108-109)nepote meoKaspar Hannau (Gasparus Hannovius, Kacper Hannow) (*1519 – †1571), Dantiscus' nephew (son of Anna), doctor of both canon and civil law, friend of Marcin Kromer, Bishop of Ermland; his studies in Cracow (1536-1538), and later in Rome (1539-1548), were financed by his uncle; from 1545 Canon of Ermland (Warmia) and Dean of Guttstadt (Dobre Miasto) Collegiate Chapter; from 1547 Canon of Włocławek (ORACKI 1984, p. 84; KOPICZKO 2, p. 108-109) hoc etiam promittere non dubito habituram in eo Reverendissimam Dominationem Vestram canonicum, cui prae ceteris favisse et opem sua auctoritate tulisse numquam poenitebit. Rediturus est Włocławek (Vladislavia, Ladislavia, Leslau), city in northern Poland, Kujawy, on the Vistula river, episcopal seeWladislaviamWłocławek (Vladislavia, Ladislavia, Leslau), city in northern Poland, Kujawy, on the Vistula river, episcopal see petendae possessionis ergo, cum ad has meas litteras Reverendissima Dominatio Vestra responderit, ut prius hinc, quae sit eiusdem voluntas quidque apud se mea ista commendatio ponderis habuerit, exactius ambo cognoscamus. Kaspar Hannau (Gasparus Hannovius, Kacper Hannow) (*1519 – †1571), Dantiscus' nephew (son of Anna), doctor of both canon and civil law, friend of Marcin Kromer, Bishop of Ermland; his studies in Cracow (1536-1538), and later in Rome (1539-1548), were financed by his uncle; from 1545 Canon of Ermland (Warmia) and Dean of Guttstadt (Dobre Miasto) Collegiate Chapter; from 1547 Canon of Włocławek (ORACKI 1984, p. 84; KOPICZKO 2, p. 108-109)EumKaspar Hannau (Gasparus Hannovius, Kacper Hannow) (*1519 – †1571), Dantiscus' nephew (son of Anna), doctor of both canon and civil law, friend of Marcin Kromer, Bishop of Ermland; his studies in Cracow (1536-1538), and later in Rome (1539-1548), were financed by his uncle; from 1545 Canon of Ermland (Warmia) and Dean of Guttstadt (Dobre Miasto) Collegiate Chapter; from 1547 Canon of Włocławek (ORACKI 1984, p. 84; KOPICZKO 2, p. 108-109) igitur ut tum omnibus modis adiutum velit, iterum atque iterum impense rogo.

Dominus Iesus incolumem florentemque perpetuo servet Reverendissimam Dominationem Vestram. Cui me, Kaspar Hannau (Gasparus Hannovius, Kacper Hannow) (*1519 – †1571), Dantiscus' nephew (son of Anna), doctor of both canon and civil law, friend of Marcin Kromer, Bishop of Ermland; his studies in Cracow (1536-1538), and later in Rome (1539-1548), were financed by his uncle; from 1545 Canon of Ermland (Warmia) and Dean of Guttstadt (Dobre Miasto) Collegiate Chapter; from 1547 Canon of Włocławek (ORACKI 1984, p. 84; KOPICZKO 2, p. 108-109)nepotisKaspar Hannau (Gasparus Hannovius, Kacper Hannow) (*1519 – †1571), Dantiscus' nephew (son of Anna), doctor of both canon and civil law, friend of Marcin Kromer, Bishop of Ermland; his studies in Cracow (1536-1538), and later in Rome (1539-1548), were financed by his uncle; from 1545 Canon of Ermland (Warmia) and Dean of Guttstadt (Dobre Miasto) Collegiate Chapter; from 1547 Canon of Włocławek (ORACKI 1984, p. 84; KOPICZKO 2, p. 108-109)que mei negotium istud et honestum, et aequum studiosissime et intime commendo.

Postscript:

Reverendissime et Observandissime mi Domine.

Ut in iis, quae pro Kaspar Hannau (Gasparus Hannovius, Kacper Hannow) (*1519 – †1571), Dantiscus' nephew (son of Anna), doctor of both canon and civil law, friend of Marcin Kromer, Bishop of Ermland; his studies in Cracow (1536-1538), and later in Rome (1539-1548), were financed by his uncle; from 1545 Canon of Ermland (Warmia) and Dean of Guttstadt (Dobre Miasto) Collegiate Chapter; from 1547 Canon of Włocławek (ORACKI 1984, p. 84; KOPICZKO 2, p. 108-109)nepoteKaspar Hannau (Gasparus Hannovius, Kacper Hannow) (*1519 – †1571), Dantiscus' nephew (son of Anna), doctor of both canon and civil law, friend of Marcin Kromer, Bishop of Ermland; his studies in Cracow (1536-1538), and later in Rome (1539-1548), were financed by his uncle; from 1545 Canon of Ermland (Warmia) and Dean of Guttstadt (Dobre Miasto) Collegiate Chapter; from 1547 Canon of Włocławek (ORACKI 1984, p. 84; KOPICZKO 2, p. 108-109) meo scripsi, Dominatio Vestra Reverendissima se exorabilem et benignam mihi exhibere velit, quantum possum, oro diligentius, ubi vicissim necessitudine iunctus Dominationi Vestrae Reverendisimae ex usu et re esse potero, propensissimum me offero et ad quaevis alia officia et obsequia quaecumque scivero grata Dominationi Vestrae Reverendissimae futura.

Cui me iterum atque iterum cum Kaspar Hannau (Gasparus Hannovius, Kacper Hannow) (*1519 – †1571), Dantiscus' nephew (son of Anna), doctor of both canon and civil law, friend of Marcin Kromer, Bishop of Ermland; his studies in Cracow (1536-1538), and later in Rome (1539-1548), were financed by his uncle; from 1545 Canon of Ermland (Warmia) and Dean of Guttstadt (Dobre Miasto) Collegiate Chapter; from 1547 Canon of Włocławek (ORACKI 1984, p. 84; KOPICZKO 2, p. 108-109)nepoteKaspar Hannau (Gasparus Hannovius, Kacper Hannow) (*1519 – †1571), Dantiscus' nephew (son of Anna), doctor of both canon and civil law, friend of Marcin Kromer, Bishop of Ermland; his studies in Cracow (1536-1538), and later in Rome (1539-1548), were financed by his uncle; from 1545 Canon of Ermland (Warmia) and Dean of Guttstadt (Dobre Miasto) Collegiate Chapter; from 1547 Canon of Włocławek (ORACKI 1984, p. 84; KOPICZKO 2, p. 108-109) meo commendo etc.

Texts where mentioned Andrzej ZEBRZYDOWSKI

Results found: 15 IDL, 0 IDP, 0 IDT

1IDL 2621 Stanisław HOZJUSZ (HOSIUS) to Ioannes DANTISCUS, Cracow, 1543-01-28, postscript 1543-01-31
2IDL 2621 Stanisław HOZJUSZ (HOSIUS) to Ioannes DANTISCUS, Cracow, 1543-01-28, postscript 1543-01-31
3IDL 2863 Cornelis DE SCHEPPER to Ioannes DANTISCUS, London, 1545-09-01
4IDL 2871 Stanisław GÓRSKI to Ioannes DANTISCUS, Cracow, 1545-10-02
5IDL 2883 Stanisław HOZJUSZ (HOSIUS) to Ioannes DANTISCUS, Cracow, 1545-11-11
6IDL 3002 Gdańsk Town Council to Ioannes DANTISCUS, Gdańsk (Danzig), 1546-10-19
7IDL 4656 Gdańsk Town Council to Ioannes DANTISCUS & Tiedemann GIESE, Gdańsk (Danzig), 1546-10-22
8IDL 4456 Ioannes DANTISCUS to Gdańsk Town Council, Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1546-10-24
9IDL 4455 Ioannes DANTISCUS to Gdańsk Town Council, Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1546-10-26
10IDL 3006 Gdańsk Town Council to Ioannes DANTISCUS, Gdańsk (Danzig), 1546-11-05
11IDL 4457 Ioannes DANTISCUS to Gdańsk Town Council, Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1546-11-12
12IDL 3013 Stanisław HOZJUSZ (HOSIUS) to Ioannes DANTISCUS, Cracow, 1546-11-17
13IDL 2514 Anna DUNCKEN & Cistercian convent in Żarnowiec to Ioannes DANTISCUS, Żarnowiec, 1546-11-22
14IDL 3128 Stanisław HOZJUSZ (HOSIUS) to Ioannes DANTISCUS, Zator, 1547-06-17
15IDL 3187 Stanisław HOZJUSZ (HOSIUS) to Ioannes DANTISCUS, Piotrków, 1547-08-09
16IDL 3368 Adrianus, abbot of Cistercian monastery in Oliwa to Ioannes DANTISCUS, Oliwa, 1548-05-13