Correspondence between Dantiscus and Johann REYNECK
List
Database
Full text
Results found: 13 preserved: 11 + lost: 2 | 1 | IDL 563 |   Johann REYNECK to Ioannes DANTISCUS, Augsburg, 1530-11-20 |
Manuscript sources: | 1 | fair copy in Latin, autograph, AAWO, AB, D. 67, f. 42-43
|
Auxiliary sources: | 1 | register in Polish, 20th-century, B. PAU-PAN, 8246 (TK 8), f. 241
| | 2 | register in English, 20th-century, CBKUL, R.III, 31, No. 439, 42-43
|
| Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus
 AAWO, AB, D. 67, f. 43v
Reverendisimo amplissimoque in Christo Patri et Domino, domino ⌊Ioanni Dantisco⌋ Culmensi episcopo, serenissimi ⌊regis⌋ ⌊Poloniae⌋ etc. apud ⌊Carolum⌋ caesarem oratori, domino meo benignissimo
Accidit id mihi, quod mutis atque adeo nodis paper damaged⌈[is]is paper damaged⌉ linguae omni aetate ligatis accidisse meminimus, ut necessitate quadam praesenti adducti vel praesentem vim deprecati, infantiam prorsus posuerint. Quippe cum natura prorsus me sic genuerit et vitae meae usus ad hoc confirmarit, ut adversa quaeque libentius tolerare, quam queri, potuerim, tamen hoc tempore ita vincenda necessitate fuit natura, usus vitae commutandus, ut et simul mala mea me queri oporteat tolerare aequo animo, et apud Benignitatem Tuam levamen quoque rogare sit necesse.
Quorum meorum malorum causa cum a magnis istis divis, ⌊Carolo⌋ atque ⌊Ferdinando⌋, in superinscribed in place of crossed-out a⌈ainin superinscribed in place of crossed-out a⌉ me proficiscatur, praecipua mea est consolatio, innocentiae conscientia et horum pro summa promissa liberalitate beneficiis indigna numquamque commerita poena.
Equidem, cum ⌊Augustam Vindelicorum⌋ ad indicta comitia cum reverendissimo et clementissimo meo domino ⌊Christophero ex ducibus Brunsvici Bremensi archiepiscopo⌋ superiore Iunio mense advenissem, statim erant coryphei, qui me ex istorum regum aula apud serenissimum ⌊Angliae⌋ ⌊regem⌋ novissent, apud ⌊Carolum⌋ idem et ⌊Ferdinandum⌋ reges misere traducerent, quasi ego superioribus bellis omnia pro Gallo, pro Franco, pro Weida et Dano regibus in utramque maiestatem deliquissem. Per ⌊Wilhelmum a Rogendorf⌋ vocor in crimen et cogor subire vadimonium sistendi mei, quamdiu hic maneret ⌊Bremensis⌋ in comitiis. Vadimonio steti et recedentem dimissione ⌊caesaris⌋ a comitiis ⌊Bremensem⌋ sum comitatus, tamen per id tempus, quo exspectatur ⌊Augustae⌋, siletur et maiestatis insimulatum crimen, et si me urgente cognitionem pro mea innocentia perendinatur. ⌊Spiram⌋ ubi est ventum, ecce nuntius a ⌊Rogendorfio⌋ cum litteris, qui iam non impropitiis litteris, sed amplissima ⌊caesaris⌋ et ⌊regis⌋ gratia, remuneratione, viatico itineris propositis revocat ex itinere.
Quid facerem? Purgandi mei animus ardens solum, non ambitio gratiae irati numinis induxit ad reditum Augustensem me. Huc ubi est ventum, cum ⌊Rogendorfio⌋ agitur, accitur arbiter ⌊Cornelius Scepperus⌋, obstringor sacramento ⌊caesari⌋ et ⌊regi⌋ omnia, ut amplissima, ita vanissima, et Charetem aliquem se ostentab written over t⌈tbb written over t⌉at superinscribed⌈atat superinscribed⌉ Rogendorfius. Purgavi AAWO, AB, D. 67, f. 42v primum me ⌊utrique regi⌋ verbis et scripto. Probata est neque controversa purgatio criminis.
Deinde agitur per me sedulo non pro ullis magnis in me beneficiis conferendis, solum restituendo facto impendio. Tandem post quartum mensem proponuntur indignae condiciones famulitii per regem ⌊Ferdinandum⌋. Quae ubi non placerent, omissis omnibus, quae de famulitio agebantur, restitutionem sumptuum promissorum urgeo. ⌊Caesarem⌋ primum adeo, is ⌊Ferdinandi⌋ fratris causam esse dicit et remittit. Interim Rheyneckius 200 coronatos insiniit. Solutionem promittit rex ⌊Ferdinandus⌋, sed cessat et omnino frustratur ita pulchre written over a⌈aee written over a⌉ ostentata amplissima gratia, versor in summa indignitate.
Urget me hospes pro residuo impendii et victus. Comitia sunt exacta, loculi exhausti. Frustratur me ⌊caesar⌋, ⌊Ferdinandus⌋ pulchra et gratiosa spe aluit. Indignitas interim atque mala tractatio causae me exasperat. Vana sine viribus mea ira cadit subinde atque omnium pessime me habet, quod quo pacto honeste hinc decedam, omn<i>no desperem. Utras in partes me verto, honestatis ratio me ducit et ab ignominioso me abitu terret.
Nec est apud me ex istis angustiis exitus alius, nec concepta ulla bona spes alia, quam ut Benignitatem Tuam Amplissimam rogem, si quo pacto, si suis incommodis id poterit, ut commiseratione tam inclementis, illiberalis non solum tractationis, sed etiam inhumanae et istis amplissimis regibus indignissimae, Reverendissima Tua Benignitas, sive illa hidden by binding⌈[a]a hidden by binding⌉ humanitas sua inducere potest, sive utriusque patriae nostrae hidden by binding⌈[rae]rae hidden by binding⌉ arctissima amicitia, sive etiam fidei meae, quam tibi sanctissime obstringam, religio, commiseratione erga me ducaris hidden by binding⌈[is]is hidden by binding⌉ gratia et benignitate aliqua erga me afficiaris et ex istis angustiis et curis meis me eripias.
Potero ab hospite meo hidden by binding⌈[eo]eo hidden by binding⌉ liberare et iter in ⌊Coloniam⌋ facere aureis centum. Ingrediar profectionem istam, si pateris, tecum neque usquam a tua gratia divellar, quamdiu ⌊Coloniae⌋ totidem tibi aureos ... illegible⌈...... illegible⌉ restituero ... illegible⌈...... illegible⌉. ⌊Coloniae⌋ cum mercatoribus notis facile de pecunia agetur aut nuntium, inde in patriam, quae non distat, nisi tridui itinere, pro pecunia dimittam et bona hidden by binding⌈[na]na hidden by binding⌉ AAWO, AB, D. 67, f. 43r fide me erga Amplitudinem Tuam geram.
Quantoque haec nec paper damaged⌈[c]c paper damaged⌉essitas atque pecuniae indigentia est maior atque acerbior, [...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉a, Reverendissime ms. ae(!)
⌈ee ms. ae(!)
⌉ Domine, tanti beneficii magnitudo maiori me gratitudine me obstringit et perpetuo liberationis meae written over meam⌈meammeaemeae written over meam⌉ benignitatem written over ...⌈... illegible⌈...... illegible⌉emem written over ...⌉ et superinscribed⌈etet superinscribed⌉ gratiae tuae acceptam habebit.
Agnoscet vel hoc iniquissimo tempore conscientia mea uni tibi deberi vitita vitatam turpis discessus ignominiam et existimatio tua mea hactenus illesa gaudebit tua benignitate contigisse, quod a sua laude non deciderit. Impudens factu videri potest, quod non satis notus a te auxilia petam, sed impudens non est, si impudentia caret solaee written over a⌈aae ms. e(!)
⌈aeae ms. e(!)
⌉aee written over a⌉ humanitatis ductae et laude potius sit dignum ignotum tuis beneficiis servatum esse, sed tum gratum numquamque immemorem. Obstringo gratiae tuae fortunas meas omnes, fidem, quod unum(?) bonorum virorum vinculum est praeciosius, me quoque ipsum corpore in tuam do potestatem. ⌊Coloniae⌋ bona fide restituam creditum tuum neque a tua benignitate ante solutionem discedam.
Commendo me Reverendissmae ... illegible⌈...... illegible⌉ Gratiae Tuae, ne me pro tua benignitate egentem destitutumque omnibus auxilis deseras.
Vale.
⌊Augustae Vindelicorum⌋, XX-o Novembris 1530.
Reverendissimae Gratiae Tuae mancipium ⌊Ioannes Rheyneckius⌋ iureconsultus Hamburgensis
| | | 2 | IDL 3505 |  Johann REYNECK to Ioannes DANTISCUS, Hildesheim, 1531-01-13 |
Manuscript sources: | 1 | fair copy in Latin, autograph, BCz, 1595, p. 203-204
|
Auxiliary sources: | 1 | register in Polish, 20th-century, B. PAU-PAN, 8246 (TK 8), f. 268
|
| Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus
BCz, 1595, p. 204
Reverendissimo amplissimoque Praesul et Domino, domino ⌊Ioanni Dantisco⌋ Culmensi episcopo, serenissimi et potentissimi ⌊Poloniae regis⌋ oratori apud ⌊caesaream maiestatem⌋, domino meo benignissimo etc.
In aula ⌊caesaris⌋
BCz, 1595, p. 203
Salutem, obsequium et commendationem.
Reverendissime, amplissime Domine.
Etsi superinscribed⌈EtsiEtsi superinscribed⌉ in summa, qua fungitur amplissima pro suo serenissimo ⌊rege⌋ legationis provincia Dignatio Vestra, tempe ms. o(!)
⌈ee ms. o(!)
⌉rare mihi debebam, ne otiosis meis litteris occupationibus vestris molestiam coniungerem, tamen metienti mihi facilitatem vestram nihil comitti aut peccari putavi, praesertim si meae litterae gratitudinem quandam vestrorum in me collatorum beneficiorum et favoris testarentur, quando sicut nulla tam magna diis immortalibus de rebus omnibus tum sit cura et cogitatio, ut aut supplices mortales, aut gratos pro beneficiis non libenter audiant.
Quare imprimis grates sint immortales, quod Gratia Vestra tanta sua benevolentia affecerit me ⌊Augustae⌋ et illustrissimo ⌊Alberto duci⌋ non mediocriter commendavit in famulitium. Speravi enim non posse non succedere, quod tanto patrocinio commendatum esset, sane ut merita Reverendissimae Dignationis Vestrae superant sua magnitudine, ita facile scio parem me gratiam referre non posse. Manebit tm tum apud me semper tanti beneficii immortalis memoria capietque, si non alium, Gratia Vestra sui beneficii fructum. Hunc tum, quod in gratum contulerit, et beneficii memorem diis immortalibus pro benignitate hostimentum est animus gratus, quod ex claris hominibus, quos ampliora beneficia contulisse quam accepisse oblectat.
Ceterum, Reverendissime Domine, cum desit ad commendationem scire, quantum valuerit apud illustrissimum ⌊Prussiae ducem⌋ ea commendatio quemque fructum paper damaged⌈[tum]tum paper damaged⌉ pepererit, rogo, aut domino ⌊Cornelio Sceppero⌋ scribendum committatis, aut si horae aliquot sunt otiosae et succe ms. i(!)
⌈ee ms. i(!)
⌉sivae tantum temporis ad scribendum Dominationi Vestrae superinscribed in place of crossed-out ipsa⌈ipsaDominationi VestraeDominationi Vestrae superinscribed in place of crossed-out ipsa⌉ suffuretur aut detrahat ... illegible⌈...... illegible⌉.
Si illustrissim ms. n(!)
⌈mm ms. n(!)
⌉us ⌊dux⌋ facit condicionem ipse, ad Gratiam Vestram properabo omniaque consilio et voluntate vestra superinscribed⌈vestravestra superinscribed⌉ de profectione constituam. Sin nulla est aut non satis liberalis condicio, attamen perpetuo me obstringet tam facilis Gratiae Vestrae superinscribed⌈VestraeVestrae superinscribed⌉ animus paratusque, ut et iuvaret, et prodesset.
Commendo mea servitia.
Ex ⌊Hildensem⌋, XIII Ianuarii 1531.
Tumultuarie etc.
Reverendissimae Dignationis Vestrae servitor ⌊Ioannes Rheyneckius⌋
| | | 3 | IDL 3522 | Johann REYNECK to Ioannes DANTISCUS, Gdańsk (Danzig), 1531-08-15 | received Brussels, [1531]-09-20
Manuscript sources: | 1 | fair copy in Latin, autograph, BCz, 1595, p. 333-336
| | 2 | excerpt in Latin, 20th-century, B. PAU-PAN, 8242 (TK 4), a.1531, f. 72-73
|
| Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus
BCz, 1595, p. 336
Reverendissmo et Amplissimo Praesuli et Domino, domino ⌊Ioanni, Dei gratia Culmensi episcopo⌋, serenissimi ⌊regis Poloniae⌋ apud ⌊caesaream maiestatem⌋ oratori, domino meo benignissimo
In Rhomscher Kays(er)l(ischer) M(aieste)t Hoef
BCz, 1595, p. 333
Salutem et obsequium, et commendationem.
Reverendissime Praesul, domine benignissime.
Ubi te, abiens, in ⌊caesaris⌋ aula reliqui, contendi velis remisque ad illustrissimum dominum ⌊ducem⌋. Domi quam(?) dies quinque non sum moratus et ad serenissimum et clementissimum meum dominum, dominum ⌊Foedericum⌋ ⌊Daniae⌋ regem, me contuli. ⌊Ei⌋, quod communis cum socero cum[] genero on the margin⌈cum hidden by binding⌈[] hidden by binding⌉ generocum[] genero on the margin⌉ causa est, aperui, quos isthinc abiens ex re utriusque perspecta habebam. ⌊Regi⌋ Tuae Benignitatis erga se officia pergrata fuere visusque est mihi Brandeneri legationem iam tum primum iudicavisse. Civitates legatum hactenus Brandenerum superinscribed in place of crossed-out ...⌈... illegible⌈...... illegible⌉Brand(enerum)Brandenerum superinscribed in place of crossed-out ...⌉ ⌊Foederici⌋ voluntate de postulatis distulere et nunc primum eius assensu consensum est in tractatum magis perendinandi, quam constituendi, quod video studio, ea tamen lege, quod omnia, antequam recipiantur, referantur ad ⌊Foedericum⌋. Manus illa in ⌊Frisiis⌋ ne tantillum animum ⌊Frederici⌋ deiecit, et si ⌊Christiernum⌋ illam in suas partes sollicitare non sit obscurum, si quando Christierno pars illius exercitus sacramento militari adstringetur, pars Foederica written over um⌈umaa written over um⌉ non minus libenter sequetur. Sciunt et hi superinscribed in place of crossed-out Ulixi⌈Ulixihihi superinscribed in place of crossed-out Ulixi⌉ ⌊Ulixis⌋ technas et Graecas artes, et leoninae assuere vulpinam[1]. In qua re pudor maior est iactatio, quam providentia.
Civitates cum ⌊Foedrico⌋ unam agunt causam, ita adstrictae written over i⌈iaeae written over i⌉, ut frustra sit temptare discidium. Causae, ut ego pro mea imprudentia video, impar est legatus Brandenerus gentis causae agendi written over a⌈aii written over a⌉(?) pro magnitudine, imbecillior istius, quod written over quam⌈quamquodquod written over quam⌉ cogitant ... illegible⌈...... illegible⌉, divortii atque ignoratior.
Mirandum hic gratiosus apud efferos ⌊Saxones⌋ et princeps salutari iucundum duxit. Habuit hominem, qui ad eam rem ei subpari superinscribed⌈ii superinscribed⌉[...] paper damaged⌈[...][...] paper damaged⌉aretur et vocaret comitem prognatum caesaris ⌊Maximiliani⌋ et his ... illegible⌈...... illegible⌉ vulgus iactat tractari negotium per notum caesaris. Caesari, ut debeo, faveo, hominis ignaviae invideo. Apud meos ⌊municipes Hamburgenses⌋ reiectus est, quia infrugi indicarent de ea re restituenda tractare, cuius apud eos potestas non esset neque accessisset, quod restituerent umquam(?) receptum(?) scilicet(?) regnum, habitus tum est propter ⌊caesarem⌋ BCz, 1595, p. 334 reverenter. De his, si continget, quod credo, me ad Tuam Benignitatem redire, plura. Nunc tollere manum praetor de tabula iubet.
A serenissimo ⌊rege Daniae⌋ dimissus sum cum commendatione ad ⌊ducem generum⌋. Navigavi ex ⌊theloneo Helschenoro⌋ in ⌊Cimbris⌋, ubi freto ⌊Sermaticus(!) Oceanus⌋ cum ⌊Britannico⌋ coit, paene obrutus irato ⌊Neptuno⌋ furentibus nimbis, servatus tamen Dei munere. Ignivoma quaedam caeli fax porrecta ab Ursulis in Boream diem ante, atque post hidden by binding⌈[t]t hidden by binding⌉ exortos nimbos praenuntia fuit tempestatis per noctem. ⌊Gedanum⌋, patriam tuam, applicui. ⌊Hic⌋ veni in notitiam recreato hidden by binding⌈[ato]ato hidden by binding⌉ me post nauseam maris cum quodam adolescente ⌊Bartho hidden by binding⌈[o]o hidden by binding⌉lomeo Senger⌋, cui ⌊filia⌋ ⌊sororis⌋ tuae nupta est. Hic me in suis aedibus perhumaniter Tuae Benignitatis nomine habuit hidden by binding⌈[it]it hidden by binding⌉. Invitavit me et ⌊mater⌋ tua, mulier honestissima atque alte hidden by binding⌈[lte]lte hidden by binding⌉ra quaedam ⌊Hecuba⌋. Fuere et ibi sorores tuae, magna [...] hidden by binding⌈[...][...] hidden by binding⌉ laetitia audivere, quod a te venerim. Incredibile est omnium tuorum tui desiderium. Beabit omnes Gratia Tua, si quo[...] hidden by binding⌈[...][...] hidden by binding⌉ poteris ex nassa legationis tuae aliquando ad eos erumpere hidden by binding⌈[re]re hidden by binding⌉.
Ceterum, mi Domine, quae de ⌊comitiis⌋, ⌊Spirae⌋ ad XV August[i] indictis per ⌊caesarem⌋ isthinc abiens, ferebantur, nescio an hidden by binding⌈[n]n hidden by binding⌉ consequentur. Apud ⌊Fredericum⌋ ⌊Daniae⌋ rogatus de ea re respondi, quae cognovi, sed quia dicebat mihi, neque se, neque alios adhuc principes eo esse vocatos, haeremus atque a[...] hidden by binding⌈[...][...] hidden by binding⌉ pendemus. Si mihi esset redeundum missione domini ⌊ducis⌋, id quod Benignitas Tua praesagiebat, praestaret omnino scire, tamen haud dubie res intra paucos dies erit comper hidden by binding⌈[r]r hidden by binding⌉tior. Bene spero illustrissimum ⌊ducem⌋ meum adventum boni hidden by binding⌈[ni]ni hidden by binding⌉ consulturum, qui tam magnis patronis commendatus venio hidden by binding⌈[enio]enio hidden by binding⌉(?).
Ita me obstrinxit sibi Gratia Tua, ut si effudero quique(?) umquam in me est studii, officiorum et obsequii{i}, nullam tamen partem meritorum tuorum videar assecutus. Vehementerque rogo, ut tua benignitate et patrocinio me semper prosequare, et clientem tuum Rheyneckium et servitorem non dedignaris hidden by binding⌈[ris]ris hidden by binding⌉.
Equidem, si bonis condicionibus is princeps me dignabitur, ea sum sententia, ut ex fide et integritate ... illegible⌈...... illegible⌉ ei, quod mihi est, aut diligentiae, aut operae libenter impendam.
Servitium meum commendo Gratiae Tuae.
Ex ⌊Gedano⌋, XV Augusti 1531.
Servitor Gratiae Tuae ⌊Ioahim Rheynek⌋, iuris utriusque doctor
Postscript:
Rogo, ut domino ⌊Cornelio Sceppero⌋ me Tua Benignitas commendet. Si quid acciderit, quod operae pretium putabo, scribam, magis tamen puto me ipsum Mercurium futurum, idque exopto.
Iterum valeat Tua Benignitas.
[1] In the letter n one stick too many.
| | | 4 | IDL 718 | Johann REYNECK to Ioannes DANTISCUS, Gdańsk (Danzig), 1531-11-29 |
Manuscript sources: | 1 | fair copy in Latin, autograph, BCz, 243, p. 199, 201-202, 293-296
| | 2 | register with excerpt in Latin, 20th-century, B. PAU-PAN, 8242 (TK 4), a.1531, f. 96-97
|
| Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus
BCz, 243, p. 199
Reverendissimo amplissimoque in Christo Patri et Domino, domino ⌊Ioanni⌋ Dei gratia Culmensi episcopo, serenissimi ⌊Poloniae regis⌋ apud ⌊caesaream maiestate⌋m oratori, domino meo benignissimo
In ⌊caesaris⌋ aula
BCz, 243, p. 293
Salutem et devotam commendationem et paratissimum obsequium.
Reverendissime amplissimeque Praesul, mi domine benignissime.
Scripsi orig. scribsi⌈ScripsiScripsi orig. scribsi⌉ superioribus mensibus Benignitati Tuae ex ⌊Gedano⌋ successum meae profectionis et tum me moliri reliquum iter ad illustrissimum ⌊Prussiorum principem⌋. Quem quia absentem in venatione ob pestis saevitiam in Regiomonte nactus non sum, burgravio et cancellario me insinuavi me eo studio duci, si ubi reperiretur princeps, indicarent cum litteris non modo tuis, sed et serenissimi Daniae regis, domini mei clementissimi, et mandatis properaturum esse. Eo sane consilio, quod in intimos saltus urorum venationem ad evitandam pestem alioqui non mediocriter grassantem vitaret citius solito sese recepturum dicebatur, nempe si eam profectionem non antevenissem, maiori dispendio et mandatorum procrastinatione subsequendum erat. Itaque suorum nuntio princeps redditus certior praesentiae meae in decimum diem praesentiam suam me exspectare iussit in deversorio, interim liberaliter me habuit et proceres aulicos mihi assistere omniaque pro sua magnificentia suppeditata esse voluit. Reddidi litteras, exposui mandata, caesaris responsa principem plurimum confirmaverunt, ita armorum Christierni terror istas oras Germanici maris pervaserat. Reliqua, ut iussisti, egi diligenter. Nec minus gratum erat, quod socerum consilio armisque instructum impetus Christierni parum timere audiret et multus mihi sermo cum illo fuit per dies octo, qui erat fere de iure adeptae provinciae, de artibus, quibus et illam retineret et tueretur. Adeoque omnia bene disposita cognovi, ut intuitione serenissimi ⌊regis Poloniae⌋ in sociis armis Lhitfanorum et alioqui summa providentia sua, quam multum praesidii poneret, quibus rebus, si suorum animum et fidem coniunctam haberet, omnia optime constituta haberentur. Pecuniae, improbitas, immodicae exactiones miserae plebis animos vereor, ne aliquando ad studium rerum novarum sollicitent, praesertim quod maxime id, quod vellet, credit atque op ms. s(!)
⌈pp ms. s(!)
⌉tat quisque. Non scribo reliqua, coniectura facile tuum prudentissimum animum admonet. His actis per
BCz, 243, p. 294
burgravium suum coepit de condicionibus famulitii mecum agere, aberat enim dominus Georgius a Klyngenbeke, cui cum in eam sententiam responderem, ut potius ex principis liberalitate condiciones acciperem, quam darem arbitratu meo, purius, ut est homo non admodum magna humanitate praeditus et plus subrusticus, respondit principem commissionem sibi dedisse, ut condicionem ex me rogaret. Ibi tum non alias condiciones proposui, quam faciles et eas, quas antea apud non contemnendos principes habuissem. Verum numquam numquam serio per burgravium tractata est res, sed leviter, ut viderem etiam superinscribed⌈etiametiam superinscribed⌉ vel nullam neque commendationis amplissimaeque existimationis m<e>ae rationem haberi. Et in summa eam condicionem proposuit, etsi princeps mea opera hoc tempore parum indigeret, in Gratiam tamen Tuam se mihi facturum potestatem, ut cum uno famulo consiliarii dignitatem haberem et in annos singulos florenos 50 et victum aulicum. Profecto numquam tam superinscribed⌈tamtam superinscribed⌉ vilem me ms. a(!)
⌈ee ms. a(!)
⌉rcem exposui, ut, quod dici solet, et me ms. a(!)
⌈ee ms. a(!)
⌉rcis et viatici iacturam facere noluerim. Quaesivi modestam missionem, videbam enim illam licitationem esse illiberaliorem, praesertim quod princeps non se dignabatur se ipsum superinscribed in place of crossed-out nemie(?)⌈nemie(?)se ipsumse ipsum superinscribed in place of crossed-out nemie(?)⌉ ad tractatum. Ad hoc reditus in(?), si placeret condicio, in pestilenti urbe suum exspectandus erat ad Kalendas Novembris. Itaque re infecta cum bona tamen gratia dimissus. Coniunx principis propter patris regis commendationem 20 ulnis candidi Damasceni holoserici me donavit. Ipse florenos viginti ad viaticum misit et liberavit impendio facto in deversorio. Ita ego ⌊Gedanum⌋, ipse ad umbrosos saltus discessimus. Causam ego puto, si modo non labor iudicio iniquae condicionis et tacitae repulsae, quod liberius de retinendis levitate subditis in officio, temperamento paululum durioris imperii on the margin⌈paululum durioris imperiipaululum durioris imperii on the margin⌉ imperii tributorum, item de regni Poloniae maiestate veneranda admonuerim. Nempe ex eo colloquio dimissus, numquam contigit nisi ... illegible⌈...... illegible⌉ in missione a prandio brevis colloquii facultas. Rogavi a dimissione, numquid ad
BCz, 243, p. 295
Tuam Gratiam ad illustrissimum fratrem dominum Ioannem Albertum vellet rescribere aut mihi mandare, quod curarem in ⌊caesaris⌋ aula, sed aliud non mandavit, quam ut Magnificentiam Tuam suis verbis salutarem. Nullum sibi esse pro suis negotiis aliud apud caesarem operae pretium, quod serenissimus ⌊Poloniae rex⌋ feudi dominus illum defendendi suis necessitatem haberet. Inter alia, quae in colloquium venerant, et commemoratio Reverendissimae Gratiae Tuae facta est, dicebat ⌊princeps⌋ ex certo homine intellexisse episcopatum a ⌊caesare⌋ tibi collatum et fore, ut in eius obsequium concederes; negavi mihi id compertum esse, sed tibi tum credibile desiderium esse, ut revoceris ex legatione in patriam confirmavi. Et ⌊ipse⌋ visus est mihi parum id probare studio commodi etiam sui et cura rerum provinciae Prussiae et negotii cuius reus postulatur per concertatores suos cruce signatos on the margin⌈⌊Prussiae⌋ et negotii cuius reus postulatur per concertatores suos cruce signatosPrussiae et negotii cuius reus postulatur per concertatores suos cruce signatos on the margin⌉ apud ⌊caesarem⌋ revocationem ante caesaris remigrationem in ⌊Hispanias⌋. Itaque ego data occasione non potui silere, quod Gratia Tua mihi mandaverat, scilicet te sperare, ut ⌊princeps Prussiae⌋ promovere atque iuvare aliquam vellet solutionem legationis. Recipiebat id equidem, sed nescio, an satis constanter. Equidem latere non te decet, benignissime mi Domine, inter praecipuos Prussensis provinciae esse, quibus est tui non mediocre desiderium. Iterum nova tributa ad sustinendos ⌊Wallachos⌋ item ad principis et regis filii postulata nonus census et dodrans bonorum omnium exiguntur. Itur in diversa studia et dissensus, est inter ordines pars studio regis, indormiunt ad vulgi clamorem, pars non vanam esse popularium vocem iudicat et otiose in re tamen laborat. In urbibus, in agris diversa sunt quoque superinscribed⌈quoquequoque superinscribed⌉ studia et sane id sonant huiusmodi artibus olim provinciam dominos mutasse et putant non admodum magno exercitu opus esse veteribus dominis ad recuperandam. Haec mussitat populus misellus. Alia parte magni viri sub principe, qui posita superinscribed in place of crossed-out missa⌈missa posita posita superinscribed in place of crossed-out missa⌉ religione sibi pacti sunt arces item redditum ad vitam et se in fidem eius dedere, principis fidem suggillant metu magis quam officio se retinent. Hoc ideo Reverndissimae Gratiae Vestrae scribo, ut absente in rem provinciae praesentem te adducerem. Tua praesentia
BCz, 243, p. 296
vel ob hoc est desiderata, quod non studio privato, sed ad utilitatem publicam esses consilia daturus et ceu ⌊Nestor{a}⌋ in difficillimis rebus patriae(?) vere prudenter libereque omnia acturus. Quis nescit consiliorum rationem non commodo atque bono publico, sed privata magis utilitate iniri? Iterum dico non ut perstringam odiose aut intemperanter, sed ut Gratiae Tuae aperirem istam faciem rerum. Sed haec alias. Dum ⌊hic⌋, Reverendissime Domine, me ad reditum ad vos adorno in ⌊caesaris⌋ aulam valetudo partim, adversa aura partim me remorantur. Id In causa fuit, quod ipse coram me exhiberem decrevi ideoque distuli in multam diem litteras, quas nunc satis sero vel tandem scribo, qua ratione adhuc hic agam quaque ratione, si magis probabis quam mirabere, nescio on the margin⌈adhuc hic agam quaque ratione, si magis probabis quam mirabere, nescioadhuc hic agam quaque ratione, si magis probabis quam mirabere, nescio on the margin⌉ mirabere scio. Rediens a Monteregio ⌊Gedani⌋ cum apud dominam ⌊Annam Hanow⌋ viduam soro superinscribed⌈roro superinscribed⌉rem tuam deversorium mihi contigit, excepit enim ista me hospitaliter in gratiam tuam, et quia gener eius ⌊Bar(tholomeus) Senger⌋ litem in iudicio familiae erciscundae written over a⌈aaeae written over a⌉ difficilem habebat cum ⌊Rheynoldo Angermondo⌋ sororio suo, ad eius preces et sane pro debito officii mei, quo Gratiae Tuae obstringor, deesse homini non potui consiliis privatis et patrocinio formulamque actionis et alias consultationes causae ei instruxi. Et scio quamquam non ad suae ultimum actum causae egerit, tamen meum patrocinium non parum ei profuisse ad invidiam etiam adversarii. A(?) gravationibus provocatio est facta ad senatum, quem aequiorem in eam iudicem futuru hidden by binding⌈[u]u hidden by binding⌉m spero, nondum pedem atque arcem causae principalis ponere potuimus, domi actorem praeparo; mihi istae sordes litium et rabularum forensium strepitus semper exosi fuere, itaque ipse iudicio non sisto, nihil prorsus pro iure necessitudinis meae erga te hostimenti ex eo exspecto praeter gratitudinem, cuius utinam diligentior esset ⌊adolescens⌋ praeceps in rixam et iniquus erga ⌊sororem⌋ tuam, hospitam meam, matrem uxoris suae, ad cuius preces patrocinio meo utitur. Multa indignae(?) intemperans irae ⌊adolescens⌋ in patientem mulierem commisisse dicitur, valuit tamen mea praesentia nonnihil ad temperandam animi eius hidden by binding⌈[s]s hidden by binding⌉
BCz, 243, p. 201
impotentiam. Veritus est semper, ne per me Gratiam Tuam innotesceret et equidem, nisi precibus victus, non scripsissem per occasionem. Posset Tua Gratia ⌊adolescentem⌋ iubendo hortandoque, monendo ad bonam frugem et modestiorem convictum reverentiamque erga tuos invitare. Boni consule, precor, quod ineptius ausus fuerim huiusmodi tragoedia tibi obstrepere, nih non potui negare operam serio ad scribendum me invitanti written over em⌈emii written over em⌉m.
Sed ut absolvam, quod tam longo prologio dilatum est.
Reverendissime mi Domine.
Non decet latere Gratiam Tuam me ausum fuisse me rem difficiliorem, quam vel Corinthum adire. Equidem in ista mea peregrinatione contigit mihi non pari comparatione, quod ⌊Ulixi⌋ in sua Odyssaea, scilicet ut ille contemptis omnibus ⌊Cyrcae⌋ deliciis et loto magis delectatus est patrio faeno, ita superinscribed⌈itaita superinscribed⌉ ego autem te inconsulto moribus, modestia et virtutibus honestis feminae ⌊Annae⌋ sororis tuae, dulcissimae patria propinquisque neglectis, paenitus inescatus mutuaque similitudine morum bonorum, qua ad amorem nihil praesentius inter nos casti amoris flamma mutua exarsitit(?), ut ratum probantibus propinquis tuis amoris indissolubile foedus matrimoniumque pacti sumus. Visum puto ita superis, quorum auspiciis recta consilia et honesti conatus bene vortuntur(!). Si accederet assensus Gratiae Tuae, auspicatiora omnia ducerem. Et sane referre rem omnem ad te volui neque prius stabilire praesenti assensu, quam tuum oraculum consuluissem. Sed vicit me tuorum nimia sedulitas, itaque rata sartaque sunt omnia et rogant a me matrimonii consummationem, Reverendissime Domine, ante Quadragesimam. Ego urgeo, ut differatur, quoad Tua Gratia rescribat. Itaque rogo Benignitatem Tuam, ut haec sic acta probare ... illegible⌈...... illegible⌉ digneris. Felicissimum me putabo, si quemadmodum tua gratia et amicitia me es dignatus, ita digneris quoque ⌊sororem⌋ et communicare sororis fortunas sinas cum fortunis tuis meis transireque in nomen gentis meae. Equidem sacrum nuptialem diem superinscribed in place of crossed-out et ...⌈et ... illegible⌈...... illegible⌉ diem diem superinscribed in place of crossed-out et ...⌉ non peragam, nisi optatissimis tuis litteris, quando servari illum tibi placeat, rescripseris. Quod ut facias, oro atque maiorem in modum BCz, 243, p. 202 obsecro atque obtestor, non enim erit interim mihi in vita suave quicquam, priusquam tuis litteris de tua voluntate et assensu certior factus fuero. Sane etsi hic ad matrimonii vinculum satis est apud Deum consensu mutuo on the margin⌈mutuomutuo on the margin⌉ certa honestaque ratione profecto. Tamen, si Gratia Tua id improbat, quod non vereor, malo stare in hac re ex tuo arbitrio. Ego enim puto visum esse Deo, ut nos honeste hidden by binding⌈[e]e hidden by binding⌉ coniungeret, Gratia Tua bene coniunctos non illibenter confirmabit. Reliquum est, ut nihil antiquius ducam, quam tibi, mi domine, obsequi facereque, quae tibi erunt pergrata; utare me atque impera atque imprimis rescribe. Exspecto hic tuas litteras. Domino Cornelio, rogo, ex me non gravetur Benignitas Tua dicere meum obsequium et salutem, et successum famulitii apud ⌊Prussiorum principem⌋. Deus omnibus tuis adeoque mihi Gratiam Tuam diu servet.
⌊Gedani⌋, in vigilia Andreae apostoli 1531.
Reverendissimae Gratiae Tuae bonus servitor ⌊Ioannes Rheinek⌋ iuris utriusque doctor
| | | 5 | IDL 3458 | Johann REYNECK to Ioannes DANTISCUS, s.l., [1531 — beginning of 1532] |
Manuscript sources: | 1 | fair copy in Latin, autograph, BCz, 1595, p. 381-382
|
Auxiliary sources: | 1 | register in Polish, 20th-century, B. PAU-PAN, 8246 (TK 8), f. 464
|
| Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus
BCz, 1595, p. 382
Reverendissimo et amplissimo Domino, domino ⌊Ioanni episcopo Culmensi⌋, serenissimi regis Poloniae oratori, domino meo unice colendo
BCz, 1595, p. 381
Salutem et humilem commendationem, reverendissime, gratiosissime mi domine.
Ita nullus meus est pudor omnino, ut benignitate moderate verecundeque utendum non sciam. Sed verum est homini indigenti, ut dicitur, verecundiam esse inutilem. Itaque cum prae pudore non audeam gr coram meam indigentiam Gratiae Tuae aperire ad epistulam, quae liberior est et non pudet ex necessitate praecipua confugiendum duxi. Quare rogo non immodestiae meae, sed ipsi prorsus necessitati, cui nemo non succumbit, hunc ausum asscribas.
In has horas a ⌊Bremen(sibus)⌋ adductus, cum in consultatione deliberationeque quarundam rerum, ut enim debet esse constantia, fides libertasque in consultando cordatius admoneo on the margin⌈cordatius admoneocordatius admoneo on the margin⌉ dimittor hic a famulitio nullis neque stipendiis, quae mihi sunt in residuis cum illo 300 aureorum persolutis neque certo mercatori, cui pro eo in 60 aureis spopondi numerata pecunia implexum in obligatione dimittit me et inductus, quam fidem dedi liberare ac equum optimum meum insolutum tradere. Alter equorum pro impendio victus hic per me dis ms. c(!)
⌈ss ms. c(!)
⌉tractus est. Superest gradarius tertius sane aequo mollique incensu, quem adhuc ⌊Mochelini⌋ alo, quia aequum emptorem non inveni. Equus est sane bene superinscribed⌈benebene superinscribed⌉ habitus et quem bona fide sine vitio morboque promittere possum.
Quo autem citius hinc ad susceptam condicionem absolvi possi written over e⌈eii written over e⌉m, rogo Tuam Gratiam, ut pro pretio, quo mihi constat cum bona sella, freno et ephippiis ad te recipias, scilicet 17 or 2⌈77 or 2⌉ aurei{i}s Renensibus expromitto sane pro omni vitio, si vero equo G(ratia) T(ua) se gravare nollet, iam obsecro, ut aureos 17 or 2⌈77 or 2⌉ mihi mutuo dare dignetur G(ratia) T(ua), ut primum Bremam idque intra dies ad summum octo fiet, venero, remittam G(ratiae) T(uae) creditam pecuniam sine omni dolo aut procrastinatione.
Rogo te per Deum, mi domine, ne istam necessitatem impudentiam putes. Periique equidem, si me desere superinscribed in place of crossed-out i⌈iee superinscribed in place of crossed-out i⌉s. Viatico careo. Valeat G(ratia) T(ua) et praenuntiam hanc epistulam boni consule. Adero apud te in meridiem et adiciam istis precibus praesentes obtestationes. Rogo te omnino, mi domine, ne me deseras.
Reverendissimae G(ratiae) T(uae) servitor ⌊Ioannes Rheyneck⌋
| | | 6 | IDL 962 | Johann REYNECK to Ioannes DANTISCUS, Gdańsk (Danzig), 1533-06-19 |
Manuscript sources: | 1 | fair copy in Latin, autograph, BCz, 243, p. 297-298
|
Auxiliary sources: | 1 | register in Polish, 20th-century, B. PAU-PAN, 8247 (TK 9), f. 300
|
| Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus
BCz, 243, p. 298 Reverendissimo in Christo Patri et Domino, domino ⌊Ioanni Dei gratia episcopo Culmensi et ⌊Pomzaniae⌋ administratori⌋, domino et sororio meo benignissimo et modis omnibus honorandissimo
BCz, 243, p. 297 Salutem et obsequiorum meorum commendationem.
Reverendissime in Christo Praesul et Domine.
Iucundissimum mihi est, quod ex aliis intelligo Dignationem Vestram Reverendissimam a suo a nobis discessu perbelle valere et in ⌊diocesim⌋ bona fortuna rediisse. Faciant superi, ut Dignatio Vestra Reverendissima id, quod vitae est reliquum, utinam sit diuturnum, animi et corporis sospitate patriae, sibi atque propinquis placide iucundiss<ime>que vivat. Id, quod ego vehementer divos obsecro et libenter pia vota nuncupo et reddo cum ista mea ⌊uxorcula⌋, sorore vestra. Parum equidem est, quod agnosco, animo bene voluisse et optima quaeque precari, interim cum luxurians fortuna aliis dedit, quibus magis se commendent, sed generosis animis atque iis, qui aliter, ut Vestra Reverendissima Dignatio solet, dubio procul longe alia est sententia, quando non eventa, sed conatus et animi propensitas ipsis etiam rebus melius consulitur. Exemplo enim deorum, quos
cf. Plin. Nat. pref. 11 mola tantum salsa litant, qui non habent tura; Adagia 1605 ⌊cum beati homines vix Sabaeo ture placant, ita litant pauperes non rarius salsa molacf. Plin. Nat. pref. 11 mola tantum salsa litant, qui non habent tura; Adagia 1605 ⌋.
Ceterum, quo me maerore distinuerit, incredibile dictu est, quod, cum apud ⌊Dantiscum⌋ Vestra Reverendissima Dignatio ageret, ita malus genius imperarit sive cf. Plin. Nat. 2.14 Quapropter effigiem dei formamque quaerere inbecillitatis humanae reor. quisquis est deus, si modo est alius, et quacumque in parte, totus est sensus, totus visus, totus auditus, totus animae, totus animi, totus sui. innumeros quidem credere atque etiam ex vitiis hominum, ut Pudicitiam, Concordiam, Mentem, Spem, Honorem, Clementiam, Fidem, aut, ut Democrito placuit, duos omnino, Poenam et Beneficium, maiorem ad socordiam accedit. ⌊⌊Democriti⌋ deorum altercf. Plin. Nat. 2.14 Quapropter effigiem dei formamque quaerere inbecillitatis humanae reor. quisquis est deus, si modo est alius, et quacumque in parte, totus est sensus, totus visus, totus auditus, totus animae, totus animi, totus sui. innumeros quidem credere atque etiam ex vitiis hominum, ut Pudicitiam, Concordiam, Mentem, Spem, Honorem, Clementiam, Fidem, aut, ut Democrito placuit, duos omnino, Poenam et Beneficium, maiorem ad socordiam accedit. ⌋, qui nisi molestiam affert pro huius temporis malignitate, nescio quibus auctoribus, ut propensitas in me vestra cessarit et sane immodica animi perturbatione odiosius in me efferbuerit ingenium illud, alioquin vestrum ad omnem mansuetudinem, facilitatem, humanitatem natum, educatum atque coalitum. Vidi non omni loco verum expedire et verum esse, quod dicitur, cf. Adagia 670 Nosce tempus ⌊tempus noscendum essecf. Adagia 670 Nosce tempus ⌋. In qua re si a me est peccatum, nulla sane malignitate, sed potius magna officii mei sedulitate forte peccatum est. Committo rem Deo imprimis et Vestrae Reverendissimae Dignationi. Cognoscet forte illa melius ipso tempore ingenium ⌊Rheynekii⌋ sui et candorem et liberiori tempore quam nunc, in istis angustiis, quas belli sycophantae texunt. Superi bene vertant consulta illorum et nos respiciet aliquis deus.
Quod attinet iudicium familiae erciscundae, vehementer miror, cur non maluerit Vestra Reverendissima Dignatio ip(s)am or ip(s)a⌈ip(s)amip(s)am or ip(s)a⌉ decidere, quando ego atque mea ⌊uxorcula⌋ causam integram arbitrio vestro s(em)p(er) servavimus neque detre written over a⌈aee written over a⌉ctare poterant privigni curae vestrae servati. Deus novit, quam ego numquam voluerim vel hilum illis apud me perire. Nunc, cum dominus ⌊burgrabius⌋ eius negotii est arbiter, per me licet, ut aequitas obtineat, ad quam ego me obstringo et spero id mihi neque fraudi, neque improbitati asscribendum. Agimus ego et ⌊uxor⌋ Vestrae Reverendissimae Dignationi humiliter et officiosissime gratias, quod humaniter apud vos habiti superioribus mensibus et hospitaliter simus. Faxit Deus, ubi nos pares non erimus, ut ab eo largius gratiae reddantur. Victuri hic pro nostra condicione ad obsequen(dum) nos superinscribed⌈nosnos superinscribed⌉ vestrum destinamus[1]. Ubi ad regiam aulam Dignatio Vestra Reverendissima scribet, velit facultatem salis pro ⌊uxore⌋, sicut ipsa coram egit, modio vendendam impetrare. Meus equus, qui aeger in praedio domus veteris curatur, familiae Reverendissimae Paternitatis Vestrae, rogo, sit commendatus. Mittam pro eo meum famulum post hos dies paucos. Sunt enim veteres domini mei aliquamdiu, ne excidam oblitus absens, adeundi. Nova mitto Dignationi Vestrae Reverendissimae ex ⌊Urbe⌋ ad me per reverendissimum dominum ⌊archiepiscopum Upsalensem⌋ heri reddita scripta. Boni consulat meque et ⌊uxorem⌋ sibi habeat commendatos written over um⌈umosos written over um⌉. Valeat Dignatio Vestra felix cum ⌊socru⌋ et sororiis, et ⌊Campensi⌋.
⌊Gdani⌋, XIX Iunii 1533, ex tempore.
Dignationis Vestrae Reverendissimae bonus servitor ⌊Ioannes Rheynekius⌋ etc.
[1] destinamus rod of a extended excessively upwards
| | | 7 | IDL 982 | Johann REYNECK to Ioannes DANTISCUS, Königsberg (Królewiec), 1533-07-22 |
Manuscript sources: | 1 | fair copy in Latin, autograph, BCz, 243, p. 303-306
| | 2 | copy in Latin, 18th-century, BCz, 49 (TN), No. 192, p. 543-544
| | 3 | copy in Latin, 18th-century, BCz, 284, No. 79
| | 4 | register with excerpt in Latin, English, 20th-century, CBKUL, R.III, 32, No. 602
|
Auxiliary sources: | 1 | register in Polish, 20th-century, B. PAU-PAN, 8247 (TK 9), f. 327
|
Prints: | 1 | AT 15 No. 368, p. 502-505 (in extenso; Polish register) | | 2 | DE VOCHT 1961 No. DE, 308, p. 246 (English register) |
| Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus
BCz, 243, p.306
Reverendissimo in Christo Patri et Domino, domino ⌊Ioanni Dei gratia Culmensi episcopo⌋ et administratori Pomezaniensi, domino meo benignissimo
BCz, 243, p.303
Salutem et promptissimorum meorum obsequiorum et famulitii commendationem.
Reverendissime in Christo Pater, praesul amplissime et mi domine, domine benignissime.
Nuntius meus, quem ad Paternitatem Vestram Reverendissimam superioribus diebus misi, rediit ad me cum litteris Paternitatis Vestrae Reverendissimae, ceterum uxori neque a Paternitate Vestra neque ab eius liberis ad ea, quae illa per eundem scripserat, responsum est nihil. Gratias ago amplissimas, quod dignata sit Paternitas Vestra Reverendissima tam humaniter re superinscribed⌈rere superinscribed⌉scribere ad meam illam prolixiorem elegiam incendii Lobaviani. Bonis superis magnae sunt gratiae pro servatis in difficili incendio carissimis nostris et arce integra Lobaviensi, et precor Deum, ut id, quod est reliquum paper damaged⌈[iquum]iquum paper damaged⌉, non tam propitius servet, modo quam et augeat atque bonis a paper damaged⌈[a]a paper damaged⌉ccumulet et optima felicitate, grato successu rerum omnium, utifrui cum mente sana in corpore sano permittat.
Quod vero, Reverendissime Domine, de prioribus meis litteris Paternitas Vestra Reverendissima quoque meminit, quibus querebar de written over ...⌈... illegible⌈...... illegible⌉ querebar de querebar de written over ...⌉ cessata erga me propensione etc. et tamen superinscribed in place of crossed-out in ill⌈in illtamentamen superinscribed in place of crossed-out in ill⌉ omittitur id in eisdem litteris vestris on the margin⌈vestrisvestris on the margin⌉ deprecatum sse written over st⌈stssesse written over st⌉ me, quando sit dictu incredibile, quantum mihi ex animo doluerit animo offenso ex me Paternitas Vestra Reverendissima in me tunc(?) fuisse. Nec in suis litteris dignata est sit erigere me consolatione positam esse eam ex animo vestro sci on the margin in place of crossed-out , on the margin in place of crossed-out eam⌈eam scilicet sci on the margin in place of crossed-out , on the margin in place of crossed-out eam⌉ offensam mea deprecatione, si qua tunc concepta fuerat. Per superos, facit mihi significationem priores meas litteras Paternitas Vestra Reverendissima non admodum bene consuluisse, cum tamen mihi sum conscius eas litteras non alia ratione a me scriptas, quam ut illis offensae condonationem impetrarem simulque testarer, quantum affligerer written over it⌈iterer written over it⌉ me simul et maerore et dolore eius diei recordatione, quae produxerat eius offensae indignitatem et superinscribed⌈etet superinscribed⌉ me propemodum excruciasset written over ret⌈retssetsset written over ret⌉, ... illegible⌈...... illegible⌉et(?) rogo, ut non alio animo ex me profectas Paternitas Vestra Reverendissima expendere pro sua facilitate dignetur, immo written over ...⌈... illegible⌈...... illegible⌉immoimmo written over ...⌉ obsecro, si a me tale quid forte imprudentius admissum est, quod displicuerit Paternitati Vestrae Reverendissimae, illud vel nunc condonet. Ita me Deus bene amet, me mihi non esse conscium umquam vel tantillum in animum venisse, quo propensionem Paternitatis Vestrae Reverendissimae erga me aut violarem aut ingratius vel irreverentius haberem. Nam si Paternitas Vestra Reverendissima eam secum inire rationem non gravabitur, poterit id tam diuturno meo convictu exploratiss<imu>m habere nihil me aut carius aut antiquius gratia et favore vestris written over o⌈oisis written over o⌉ duxisse dedisseque perlibenter operam, ut de Paternitate Vestra Reverendissima quam optime mererer. Cuius rei mihi testis est omnium cordium iudex Christus.
Et quamquam cupieram ubique latere eam indignationem omnes, ita volitat tum ⌊Gdani⌋ per h ora hominum, ut nulla sit fabula vulgatior, cogor ego meo quodam fato rumusculos hominum tolerare. Affingitur hanc indignationem profectam esse, BCz, 243, p.304 quod ⌊Bernherdum quendam Thulen⌋ Gdanensem superiori apud apud ⌊Marienburgum⌋ ⌊conventu⌋ a senatu ordinum provo superinscribed⌈oo superinscribed⌉care ad regem annunti written over sollicit⌈sollicitannuntiannunti written over sollicit⌉averim, cum nihil minus mihi in mentem venerit umquam. Huic assuunt nec probe satis et bona fide in illis comitiis versatum me, at ego precor Deum, ut ita aliq aliquando apud Christum vivam, sicut in illis comitiis et fidem et taciturnitatem adhibuerim, sicque me gesserim, et quamdiu vita et ratio est integra, geram, ut decet virum bonum. Voces huiusmodi circumferuntur, at ego nescio auctores, qui, si mihi erunt compertiores, sane ostendam, quantum inter illos et Rheynekium intersit. Praesidio innocentiae meae confirmatus, devorabo ego, utcumque potero, istud taedium et linguae hominum convicium et virus. Non potest me tamen non vehementer affligere duo simul mala eo iniquo die simul exorta: indignationem scilicet Paternitatis Vestrae Reverendissimae et hanc detractandi mei odiosam occasionem. Et est sane dies, quam ego perpetuis diris devoverem, nisi scirem partem crucis Christi esse tolerantiam malarum linguarum, cum tale nihil simus co written over de⌈decoco written over de⌉mmeriti et non dubito Paternitatem Vestram Reverendissimam tam mihi non iratam umquam fuisse, ut tam odiosam obtrectationem me incidere voluerit. Deus bene vertat. Illud mihi sane meo iure mihi vindicare ms. vendicare (!)
⌈vindicare vindicare ms. vendicare (!)
⌉ ausim me fide et silentio, si qua alia in re minus on the margin in place of crossed-out numquam⌈numquam si qua alia in re minus si qua alia in re minus on the margin in place of crossed-out numquam⌉ peccavisse, utcumque homo sim obnoxius fragilitati humanae et pulchrum mihi semper duxisse viri boni officia, cum fidem tum silentium his, quae vulgari non expediret aut credita essent, adhibuisse.
Haec, Reverendissime Pater, cum domi apud me continuo maerore animi hidden by binding⌈[i]i hidden by binding⌉ repeto, venit ad me nuntius illustrissimi principis et benignissimi n[ostri] or m[ei] paper damaged⌈nostri paper damaged⌈[ostri]ostri paper damaged⌉n[ostri] or m[ei] paper damaged⌉ domini, domini Alberti ducis in Prussia, afferens litteras de hac paper damaged⌈[c]c paper damaged⌉ Paternitatis Vestrae Reverendissimae erga me apud Montem Regium evulgata on the margin⌈apud Montem Regium evulgataapud Montem Regium evulgata on the margin⌉ indignatione. Itaque maturavi ad illum paper damaged⌈[um]um paper damaged⌉ et excusavi rem, ut illustrissima eius gratia per hunc nuntium paper damaged⌈[nuntium]nuntium paper damaged⌉ suum haud dubie est perscripturus Paternitati Vestrae Reverendissimae, rogans quod paper damaged⌈[uod]uod paper damaged⌉, si quid potest superinscribed in place of crossed-out possit⌈possit potest potest superinscribed in place of crossed-out possit⌉ ad meas preces adicere tanti principis commen paper damaged⌈[ommen]ommen paper damaged⌉datio et intercessio, velit Paternitas Vestra Reverendissima me faventi et propitia in paper damaged⌈[a in]a in paper damaged⌉ me gratia et benignitate respicere et habere me loco sui addic paper damaged⌈[i addic]i addic paper damaged⌉tissimi servitoris et obsequentissimi sororii et iuvare, promovere et tueri, et commendatum accipere. Ego, quantum in paper damaged⌈[in]in paper damaged⌉ me est ingenii, semper facturus, quantum me decet on the margin in place of crossed-out sum⌈sum quantum me decet quantum me decet on the margin in place of crossed-out sum⌉ pro iure necessitudinis paper damaged⌈[dinis]dinis paper damaged⌉ nostrae meaeque summae erga Paternitatem Vestram Reverendissimam reverentiae omnia plane paper damaged⌈[ane]ane paper damaged⌉ grata et imperata Paternitatis Vestrae Reverendissimae, vere equidem et ex animo paper damaged⌈[mo]mo paper damaged⌉.
Postridie Gdanum rediturus, ibi exspecto, quid Paternitas Vestra Reverendissima de acti paper damaged⌈[acti]acti paper damaged⌉one hereditaria statuet. Statuet, ut spero, Paternitas Vestra Reverendissima non paper damaged⌈[Reverendissima non]Reverendissima non paper damaged⌉ dubie omnia aequa. Quod commendari me Gdanensibus paper damaged⌈[s]s paper damaged⌉ scripseram, nescio, an succedet. Si visum esset Paternitati Vestrae Reverendissimae regiae paper damaged⌈[iae]iae paper damaged⌉ maiestatis concessione et ordinum Prussiae consensu cancellariatum hidden by binding⌈[um]um hidden by binding⌉ BCz, 243, p.305 Prussiae (de quo aliquando Paternitas Vestra Reverendissima apud me meminerat) pro me impetrare, esset sane hoc munus dignius honoratiusque multo, quod et ego condicioni apud Gdanenses praeferrem. Omnia Deo et Paternitati Vestrae Reverendissimae relinquo. Constituat illa, quod ei bonum videbitur. De praedio cum illo Simonis pictoris iterum egi cum principe. Is probat contractum, si quem iniero cum Simone de praedio, Paternitas Vestra Reverendissima non gravate suscipiat partes d(?) transactoris inter me et Simonem. Simonis filius hi written over l⌈lii written over l⌉nc ad patrem Lobavium post incendium est profectus. Posset eo praesente non incommode iis condicionibus, quibus scripsi, res tractari. Reverendissima Paternitas Vestra, quae ad beneficentiam paper damaged⌈[tiam]tiam paper damaged⌉ semper fuit propensissima et hoc negotium sibi comm paper damaged⌈[m]m paper damaged⌉endatum habere dignetur et me agnoscere suum bonum servitorem et deditissimum sororium.
Nova huc ex Nurenberga allata sunt Thurcarum caesarem nova depopulatione pervadere Hungariam on the margin⌈HungariamHungariam on the margin⌉. Pridie hic cometes ab inter Aquilonem et ms. Origentem reg. Orientem⌈Origentemms. Origentem reg. Orientem⌉ cauda in Meridiem versa noctu apparuit exorigens, occidens inter Occasum et Meridiem. Lubecenses maiorem armant classem in Bathavos.
Uxor mea maesta admodum fert gravi dolore ita se miseram sperni, ut ne digna habeatur, cui ad litteras vel ab honoratissimo fratre vel caris liberis respondeatur. Vereor, ne doloris magnitudo causam aegritudinis vel consternationis vehementis ei sit aliquando, ut trahit ms. coecias reg. caecias⌈coeciasms. coecias reg. caecias⌉[1] nubes, quod prohibeant superi, allaturas. Abiens vix respiravit ab aegritudine animi. Quid si Paternitas Vestra Reverendissima sanguinem suum superinscribed⌈suumsuum superinscribed⌉ adeoque sui partem caritati et affectui fraterno restituat et consoletur? Superi prohibeant, ut iterum illa corripiatur ex dolore consternatione. Vererer illam imbecilliorem, quam quae servaretur. Nos et columen et caput totiu paper damaged⌈[u]u paper damaged⌉s familiae Paternitatem Vestram Reverendissimam iure veneramur et speramus non tam eam commodis nostris a Deo Optimo Maximo tam claris honoribus ornatam esse nobisque praesidio, gratiae, favori et ornamento perpetuo esse velle. Deus Optimus Maximus faxit, ut on the margin⌈faxit, utfaxit, ut on the margin⌉ Paternitas written over Paternitatem⌈Paternitatem Paternitas Paternitas written over Paternitatem⌉ Vestra Reverendissimam in pulchro rerum omnium successu bene valeat et vivat.
Ex ⌊Regio Monte⌋, ipso die divae Magdalenae 1533.
Paternitatis Vestrae Reverendissimae bonus et addictissimus servitor ⌊Ioannes Rheynekius⌋ iureconsultus
Postscript No. 1:
Dominam on the margin⌈DominamDominam on the margin⌉ socrum et sororios omnes servent superi. Urgente nuntio ex tempore.
Postscript No. 2:
Rex Anglus praecipue aliquot in regno nobilitatis viros, quod in fidem ductae in coniugium secundae reginulae iurare noluerint, ferro written over e⌈eoo written over e⌉ percussit.
[1] Caecias, a wind from the North-East.
| | | 8 | IDL 7365 | Johann REYNECK to Ioannes DANTISCUS, 1534-12-01 — 1535-01-17 Letter lost |
Letter lost, mentioned in IDL 1266: Litteras meas, quas ad Gratiam Vestram per curatorem Rapthenii mei Ioachimum novissimas ipsa hora abitus mei scripsi, spero Gratiae Vestrae redditas | | | | 9 | IDL 1266 | Johann REYNECK to Ioannes DANTISCUS, Vilnius, 1535-01-17 | received [1535]-02-07
Manuscript sources: | 1 | fair copy in Latin, autograph, BCz, 243, p. 157- 158
| | 2 | copy in Latin, 20th-century, B. PAU-PAN, 8243 (TK 5), a.1535, f. 6
|
Auxiliary sources: | 1 | register in Polish, 20th-century, B. PAU-PAN, 8248 (TK 10), f. 15
|
| Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus
BCz, 243, p. 158
Reverendissimo in Christo Patri et Domino, domino ⌊Ioanni episcopo Culmensi et administratori Pomzaniensi(!)⌋, domino meo gratioso et honorandissimo
Reverendissime in Christo Pater salut et Domine, domine gratiose.
Salutem obsequiorumque meorum plurimam commendationem.
⌊⌋ meas, quas ad Gratiam Vestram per curatorem Rapthenii[1] mei Ioachimum novissimas ipsa hora abitus mei scripsi, spero Gratiae Vestrae redditas. Nunc, cum hominis mei noti, qui ad vos profi<ci>scitur atque istas reddet, copia se obtulerit, neutiquam illum ire sine meis sum passus, simul ut Gratiae Vestrae Reverendissimae significem, ⌊huc⌋ bona me superinscribed⌈meme superinscribed⌉ valetudine in regiam venisse, triduique hic facta mora, benigne a ⌊regia maiestate⌋ ad reliquam profectionem patrocin<i>o written over ii⌈iioo written over ii⌉ domini ⌊Nipschitz⌋ dimissum esse. Quo autem Vestra Reverendissima Gratia perspectum habeat eam dimissionem, mitto exemplaria regiarum litterarum, quibus fultus bene spero divino favore me reliquum iter absoluturum rediturumque, si hiems, ut est intentior nunc, eodem aliquamdiu on the margin⌈aliquamdiualiquamdiu on the margin⌉ algore obriguerit, qua proficiscor, alioqui mari traiecturus. Ita enim ratio negotiorum meorum urget, ut velis una remisque adnitar atque accelerem pro reditu.
Nova hic sunt nulla digna, quae scribam. His me gratiae, favori et benevolentiae domini mei ex animo commendo.
Servet Deus Gratiam Vestram Reverendissimam omnesque nostros.
⌊Vilnae⌋, XVII Ianuarii 1535.
Postscript:
Cras ingrediar, quod reliquum est itineris, Deo fortunante.
[1] Rapthenius - perhaps a name of the horse; Reyneck used to leave his horses at the stable of Dantiscus, cf. ⌊⌋: Meus equus, qui aeger in praedio domus veteris curatur, familiae Reverendissimae Paternitatis Vestrae, rogo, sit commendatus. Mittam pro eo meum famulum post hos dies paucos; ⌊⌋: meo equo, qui apud vos est, illud mittet.
| | | 10 | IDL 1285 | Johann REYNECK to Ioannes DANTISCUS, Åbo, 1535-02-28 | received [1535]-04-20
Manuscript sources: | 1 | fair copy in Latin, autograph, AAWO, AB, D. 3, f. 104-107
| | 2 | copy in Latin, 20th-century, B. PAU-PAN, 8243 (TK 5), a.1535, f. 14r-15v
| | 3 | register with excerpt in Latin, English, 20th-century, CBKUL, R.III, 31, No. 286
|
Auxiliary sources: | 1 | register in German, 20th-century, B. PAU-PAN, 8248 (TK 10), f. 30
|
Prints: | 1 | AT 17 No. 118, p. 147-151 (in extenso; Polish register) |
| Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus
AAWO, AB, D. 3, f. 107v
Reverendissimo in Christo Patri et Domino, domino ⌊Ioanni episcopo Culmensi⌋ et administratori Pomezaniensi, domino meo gratioso et observandissimo
AAWO, AB, D. 3, f. 104r
Salutem et meorum deditissimorum obsequiorum sedulam commendationem.
Reverendissime in Christo Pater, domine gratiose et observandissime.
Posteaquam in hanc legationem ad potentissimum ⌊Sueciorum regem⌋ sum profectus, quae ... illegible⌈...... illegible⌉ in itinere mihi accidere, scripsi partim, partim scribam nunc ad columen et maecenatem familiae et affinitatis huius nostrae, utpote cum ingredienti iter precatus sit optime et successuum bonorum meorum nuntio factus certior iucundam capiat voluptatem.
Per ⌊Livones⌋ transiens hactenus a scribendo temperavi, fuerunt enim omnia suspectissima et sub specie regiae legationis profici superinscribed⌈cici superinscribed⌉scenti nihil honoris publice superinscribed⌈publicepublice superinscribed⌉ ab eis tributum, solum fide publica accepta, data fuit itineris securitas, quamquam egredienti mihi iter ⌊Revalliam urbem⌋, aliquot praedones, communes hostes omnium insidiati sunt mihi, sed a magistratu eius urbis comminatione capitis supplicii deterriti, liberum ad ⌊Finnorum⌋ fines nactus fui iter. Attigi Roxas sive ⌊Moscos⌋, qui mihi ob bellum publicum, quod habent cum serenissimo Poloniae rege, domino meo clementissimo, vitandi erant, sine quo{d} iam illis fueram proditus, ut fui postea redditus certior.
Itaque XII infra ⌊Nervam⌋ miliario on the margin⌈miliariomiliario on the margin⌉ glaciale pelagus ingressus, varia fortuna et dificillimo itinere super AAWO, AB, D. 3, f. 104v per triginta amplius miliaria, qua hidden by binding⌈[a]a hidden by binding⌉ triduo confeci per glaciem ductu duorum rusticorum, qui cum propter perpetuas nives hidden by binding⌈[es]es hidden by binding⌉ et ventos de itinere dubitarent erraremusque toto die usque ad noctem indicio solarii et magnetis, quod nob written over s⌈sbb written over s⌉is superinscribed⌈isis superinscribed⌉ in arctum hidden by binding⌈[um]um hidden by binding⌉ erat proficiscendum, lucente parum ante occasum sole, nacti fuimus Finnorum pro hidden by binding⌈[o]o hidden by binding⌉montorium, quod Altum vocant.
In eo itine hidden by binding⌈[ne]ne hidden by binding⌉re difficilia multa fuere; scissa alicubi gla hidden by binding⌈[la]la hidden by binding⌉cies atque nivae consputae commissurae, ut improvisus equus, qui ad superinscribed in place of crossed-out ante⌈anteadad superinscribed in place of crossed-out ante⌉ traham me vectabat, inciderit intra glaciem octo pedibus altiorem, afuerat enim parum, quod et ipse fuissem immersus, sed servavit me benignitate sua Deus hactenus satis firmum hidden by binding⌈[rmum]rmum hidden by binding⌉, quamquam laborem a capite nonnihil, ob no hidden by binding⌈[no]no hidden by binding⌉ndum bene curatam aegritudinem ante profecti hidden by binding⌈[ti]ti hidden by binding⌉onem. Ita fit in rebus humanis, ut haec hidden by binding⌈[c]c hidden by binding⌉ vitae nostrae fabula duros ante extre hidden by binding⌈[e]e hidden by binding⌉mum actum labores habeat et sic clau hidden by binding⌈[u]u hidden by binding⌉dat sese tandem.
In ⌊Finnis⌋ nunc ago apud primarium regis praefectum, hominem hidden by binding⌈[em]em hidden by binding⌉ optimum, qui honore et humanitat superinscribed⌈tt superinscribed⌉e plu hidden by binding⌈[lu]lu hidden by binding⌉rima afficit in dies me. Coactus ⌊hic⌋ ali hidden by binding⌈[li]li hidden by binding⌉quamdiu me et equos recreare post AAWO, AB, D. 3, f. 105r
confecta miliaria 300 et plura. Neque potui per hos dies decem a superinscribed⌈aa superinscribed⌉d reliquum iter maturare, quia fretum, quod vocant Alants Hab, tanta glacie natavit, ut diceret Vestra Gratia esse vel Hyperboreos montes[1] vel ⌊Caucasos⌋ mille, tam in ad sublime congesta est glacies, quae cum hac hieme non constiterit aut cohaeserit, ita etiam neque superinscribed⌈etiam nequeetiam neque superinscribed⌉ navibus, neque equis aut trahis on the margin⌈neque equis aut trahisneque equis aut trahis on the margin⌉ non est fuit fretum superinscribed⌈fuit fretumfuit fretum superinscribed⌉ pervium. Verum per hos dies flante ab oriente vento repulsa atque reiecta est in obiectum litus adversum ad arctum et boream glacies nudataeque undae, ut sperem biduo me transiturum, favente Deo.
Inde ad Sueciorum regem restant miliaria non amplius XVI. Cognovit rex me... illegible⌈...... illegible⌉ ista me venire ad se, et heri ad me venerunt, qui ad eum superinscribed in place of crossed-out se⌈seeumeum superinscribed in place of crossed-out se⌉ me deducerent et prosequerentur. Quae hoc hiberno bello sua maiestas in Scania feliciter egesserit et condicionem rerum Danicarum on the margin⌈condicionem rerum Danicarumcondicionem rerum Danicarum on the margin⌉ ex istis, quae inclusi, ex regiis litteris Gratia Vestra Reverendissima cognoscet certissimaque habebit. Si faverit Deus, qui bene conantibus suo numine adesse solet semper, ita perfungar hac legatione mea, ut et quod Tua Gratia Vestra Reverendissima mihi precatur et honori sit et superinscribed⌈etet superinscribed⌉ emolumento futura, optime enim respondent omnia et omnium rerum facies AAWO, AB, D. 3, f. 105v est sine omni ruga et nitet modis omnibus hidden by binding⌈[mnibus]mnibus hidden by binding⌉. Omnia hic pacata, regnum obsequens regi, omnia hidden by binding⌈[omnia]omnia hidden by binding⌉ tranquillissima, thesauri ad bellum gerendum hidden by binding⌈[dum]dum hidden by binding⌉ maiores Pactoleis. Accedit regum foedus hidden by binding⌈[s]s hidden by binding⌉, mutuo sibi manus longas et fortes porri hidden by binding⌈[rri]rri hidden by binding⌉gentium adeo, ut sperem ante Kalendas Iu hidden by binding⌈[u]u hidden by binding⌉lias fore, ut rex Christiernus, Holsatiae hidden by binding⌈[tiae]tiae hidden by binding⌉ dux, iam electus et designatus rex, regio hidden by binding⌈[gio]gio hidden by binding⌉ diademate inauguretur et honore, et titulis on the margin⌈honore, et titulishonore, et titulis on the margin⌉ salutetur. Ante quam diem non video, quomodo me ex legatione hidden by binding⌈[ione]ione hidden by binding⌉ ista explicem.
Ceterum uxor mea dulcissima hidden by binding⌈[ima]ima hidden by binding⌉ ex Regio Monte ad me scripsit, litteras enim hic hidden by binding⌈[ic]ic hidden by binding⌉ accepi. Statim a mea abitione litteras Gratiae Vestrae Reverendissimae hidden by binding⌈[Reverendissimae]Reverendissimae hidden by binding⌉ et Fabiani nostri ad me se recepisse et incertam voluntatis meae illinc ad reditum hidden by binding⌈[um]um hidden by binding⌉ meum servasse. Puto enim fuisse de ratione hidden by binding⌈[one]one hidden by binding⌉ obtinendi a serenissimo rege Ferdinando stipen hidden by binding⌈[en]en hidden by binding⌉dii mei. Quam rem, ut probe curatam a Vestra Reverendissima hidden by binding⌈[Reverendissima]Reverendissima hidden by binding⌉ Gratia scio, ita rogo, si quid putabit adhuc superinscribed⌈adhucadhuc superinscribed⌉ hac part hidden by binding⌈[t]t hidden by binding⌉e faciendum, patrocinio suo causam adiuvet hidden by binding⌈[t]t hidden by binding⌉.
Tandem roganda mihi est apprime Gratia Vestra hidden by binding⌈[Vestra]Vestra hidden by binding⌉ Reverendissima, ut committere dignetur curatori Rapte hidden by binding⌈[e]e hidden by binding⌉nii mei Ioachimo Stortzsell in Osterrode hidden by binding⌈[e]e hidden by binding⌉, ut omnia probe curet et construi faciat [...] hidden by binding⌈[...][...] hidden by binding⌉(?) quattuor aut quinque domus rusticas pro hidden by binding⌈[ro]ro hidden by binding⌉ AAWO, AB, D. 3, f. 106r habitatione ortulanorum exstirpandis agris conducendorum et culturae utilium, quotque duos aut tres adscripticios ad mansos, si quos obtinere poterit, iuxta consuetudinem agrariam ad praedium inducat. Scio ego eam superinscribed⌈eameam superinscribed⌉ ad rem pecuniam esse necessariam, proinde ... illegible⌈...... illegible⌉maiorem in modum rogo, ut Vestra Reverendissima Gratia mea fide non una numeratione, sed subinde ad marcas 30 curatori meo credito atque mutuo dare dignetur, ut inde faciat impendium. Has ego Gratiae Vestrae Reverendissimae, bona fide rediens, restituam. Vellem ita esse meis fortunulis consultum, dum absum, ut dum hic fortunis augendis do operam, istuc tantumdem non accipiam incommodi. Quodque aliquando Gratia Vestra Reverendissima desideratas suas litteras dare ad me in next line⌈meme in next line⌉ velit, obsecro atque illas ad uxorem meam mittat, offerent enim se creberrimi nuntii ad primum tempus navigationis apud principem meum, quas illa ad me curabit perferri.
Ex regiis litteris hic cognovi eius maiestatem graviter atque acerbe ferre suam superinscribed in place of crossed-out ...⌈... illegible⌈...... illegible⌉suamsuam superinscribed in place of crossed-out ...⌉ classem Gdanensium onerarias on the margin⌈onerariasonerarias on the margin⌉ diripuisse apud Helium et in statione Vistulae et hostio, inde coniecturam facio obtenturum me pro Gdanensibus, sicut datae AAWO, AB, D. 3, f. 106v mihi sunt partes a principe meo inter alia, restitutionem facilius multo daboque hidden by binding⌈[que]que hidden by binding⌉ operam, ut regiis litteris Gdanensibus ea hidden by binding⌈[a]a hidden by binding⌉ de re sit cautum on the margin⌈sit cautumsit cautum on the margin⌉ eorumque nuntio, qui apud me est, probe quanto fieri poterit maturius mittam deque rebus aliis Gratiam Vestram Reverendissimam certiore hidden by binding⌈[e]e hidden by binding⌉m reddam.
Ista mea legatio sub titulo regio plurimum deiecit animum Moscis hidden by binding⌈[s]s hidden by binding⌉, nam putant me missum pro foedere hidden by binding⌈[e]e hidden by binding⌉ ineundo inter Poloniae et Sueciorum reges adversum se. Livones eandem suspectissimam habuere et metuunt foedus inter utrumque regem, quod ego spero ... illegible⌈...... illegible⌉ propediem, aliqua etiam mea opera, cohae hidden by binding⌈[ae]ae hidden by binding⌉surum esse.
Quae de Gedanensibus scripsi hidden by binding⌈[i]i hidden by binding⌉, poterit domino Ioanni a Werden Gratia Vestra Reverendissima aper superinscribed⌈rr superinscribed⌉ire hidden by binding⌈[ire]ire hidden by binding⌉ cum offerreque operam meam cum multa salut hidden by binding⌈[t]t hidden by binding⌉e. Quaque in parte reipublicae Gdanensium po hidden by binding⌈[o]o hidden by binding⌉tero commodo esse, nihil me cessaturum pro hidden by binding⌈[ro]ro hidden by binding⌉ meo municipali officio.
Rex Sueciorum hidden by binding⌈[um]um hidden by binding⌉ legatos habet apud regem Moscorum. Item habent Livones. Mosci hic nova clade fusi affirmantur vel a Tartaris, Pol vel Lithuanis on the margin⌈vel Lithuanisvel Lithuanis on the margin⌉, nempe id ipsos fateri hidden by binding⌈[ri]ri hidden by binding⌉ et apud Finnos caro pretio equos licitari hidden by binding⌈[tari]tari hidden by binding⌉.
AAWO, AB, D. 3, f. 107r
Uxorem meam dulcissimam, sicut illa sanguinis et sororia necessitudine attinet Gratiae Vestrae Reverendissimae unice commendo. Servet Maiestatem Gratiam Vestram Reverendissimam divina benignitas cum matre, fratribus, sororibus et tota gente vestra, carissimis meis amantissimisque affinibus.
Reverendissimae Gratiae Vestrae deditissimus ⌊Ioannes Rheinek⌋ utriusque iuris doctor etc.
Postscript No. 1:
Quae videbitur, communicabit Gratia Vestra Reverendissima reverendissimo domino Warmiensi, cuius me gratiae commendari opto.
Postscript No. 2:
Uno miliario a Riga, R(everendissime) D(omine), obtigit mihi apud dominum Heinemanum Rhodium in eius arce hospiti stain⌈[hospiti]hospiti stain⌉um, qui me habuit perhuman stain⌈[an]an stain⌉iter et cum multa testificatione collatorum vestrorum in se beneficiorum. Salutat Gratiam Vestram Reverendissimam officiose, pascit pulchrum equum, quem muneri Gratiae Vestrae mittat.
Qui capti scribuntur sunt: comes Ioannes ab Hoya, affinis Sueciorum regis et eius sororis maritus, qui a rege defecit.
Wulff Scre superinscribed⌈ee superinscribed⌉iber fuit eius regius cancellarius, qui me aliquoties, ut meminit Gratia Vestra, {me} invitavit in regnum et defecit.
Marcus Meiger est Lubecensium ferrarius ille eques et militiae praefectus cum comite stain⌈[e]e stain⌉ Ioanne.
[1] Originally the mythical name of an imaginary range of mountains in the north of the earth. It was afterwards applied by the geographers to various chains; as, for example, the Caucasus, the Rhipaei Montes, and others. [Harry Thurston Peck. Harpers Dictionary of Classical Antiquities. New York. Harper and Brothers. 1898.].
| | | 11 | IDL 1361 | Johann REYNECK to Ioannes DANTISCUS, Königsberg (Królewiec), 1535-10-07 | received [1535]-10-13
Manuscript sources: | 1 | fair copy in Latin, autograph, AAWO, AB, D. 4, f. 57
| | 2 | register with excerpt in Latin, English, 20th-century, CBKUL, R.III, 31, No. 389
|
Auxiliary sources: | 1 | register in Polish, 20th-century, B. PAU-PAN, 8248 (TK 10), f. 107
|
| Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus
AAWO, AB, D. 4, f. 57v
Reverendissimo in Christo Patri et Domino, domino ⌊Ioanni Colmensi episcopo⌋, domino meo gratioso et observandissimo
AAWO, AB, D. 4, f. 57r
Salutem et obsequentissimi animi mei affectum.
Reverendissime Praesul et Domine, domine gratiose.
Etsi hoc tempore in eo sim vitae statu, ut pridie vita cum morte, nisi Summi{is} Dei beneficiis pro{c}tectus fuissem... illegible⌈...... illegible⌉, commutanda erat superinscribed⌈eraterat superinscribed⌉, tamen, cum ⌊Ioannes pictor⌋ ad Vestram Reverendissimam Gratiam esset iturus, qui, ut audio, apud vos habet cond written over ...⌈... illegible⌈...... illegible⌉dd written over ...⌉icionem, nolui, veluti ultimum illud vale, si quid humanitus mihi acciderit, epistolium istud breve apud me premere. Vale itaque, mi Praesul, mi Domine, mi Affinis ... illegible⌈...... illegible⌉ et, memor humanae condicionis, tamen adhuc sacris et ⌊reipublicae⌋ diu servand{a}e. Bene sit ⌊matri⌋ reliquisque affinibus, quos superstites servent superi post mea fata diu.
Obsignavi tabulas meas testamentarias ⌊principis mei⌋ auctoritate fultas, quibus dulcissimae ⌊uxori meae⌋ affectum et amorem coniugii meum erga illam vosque omnes affines testatum esse rogo. Hanc ⌊uxorem meam⌋, Vestrae Gratiae sa<n>guine sororem, fidei et amori vestro ms. vestrae(!)
⌈vestrovestro ms. vestrae(!)
⌉ ex intimo meo pectore commendo rogoque, ut habeatur liberaliter, et ex animis omnium exutam opto suspiciunculam conceptam, quod coniugium nostrum turpes improbique on the margin⌈turpes improbiqueturpes improbique on the margin⌉ amores praecesserint. Castus fuit Hymenaeus noster, dignus mea atque illius innocentia, cuius mihi Christus meus erit testis.
Et quia abdicatis negotiis hui{i}us mundi, quae animi sunt, ante oculos pono, non est, quod percontabor, ut ratio foederis inter reges ⌊Cracoviae⌋ fuerit i<n>ita. Si tamen, mi Domine, Vestra Gratia ad me statum ipsum eius rei dignabitur scribere, faciet desiderio meo satis. Nam hoc in bonis meis numerarem, si aliquid ad pacis commoda hactenus per me superinscribed⌈per meper me superinscribed⌉ allatum fuisset.
His vale, mi Praesul, mi Domine, mi Affinis. Valeant alii omnes nostri.
Ex lecto aegritudinis meae.
In ⌊Regio Monte⌋, VII Octobris 1535.
Servitor Vestrae Gratiae ⌊Ioannes Rheinekius⌋ doctor
Postscript:
Aeternum vale. Ego in Dei sum Altissimi manu speroque, dum vivo.
| | | 12 | IDL 1363 | Johann REYNECK to Ioannes DANTISCUS, Königsberg (Królewiec), 1535-10-11 | received [1535]-10-14
Manuscript sources: | 1 | fair copy in Latin, autograph, AAWO, AB, D. 4, f. 60 + f. [1] missed in numbering after f. 60
| | 2 | register with excerpt in Latin, English, 20th-century, CBKUL, R.III, 31, No. 391
|
| Text & apparatus & commentaryPlain textText & commentaryText & apparatus
AAWO, AB, D. 4, f. 60av
Reverendissimo in Christo Patri et Domino, domino ⌊Ioanni Colmensi episcopo⌋, domino meo gratioso et observandissimo
⌊⌋ paucis ante per ⌊Ioannem pictorem⌋ vale, ut tum male affecta valetudo imperabat, Reverendissime Domine, extremum, numquam fore ratus, ut iusta corporis firmitudo rediret et vel colloquii, vel litterarum usum mihi permitteret. Nunc, cum Reverendissimae Vestrae Gratiae puer optatissimas ⌊⌋ ad me pertulit, simul recreatus sum et sumpsi istas rescribendi vires. Quod igitur in innocentia vestra calumniatores illi clandestini suis se furiis torquent, Dei est beneficium, qui illustrat saepe ad propensionem innocentum regum oculos atque mentes, gratulorque eo nomine Gratiae Vestrae Reverendissimae.
Quod autem Suaeticus tractatus in consultationem ⌊ordinum Prussiae⌋ ad diem divi Lucae sit reiectus, est quod bene sperem fore, uti foedus ineatur.
Meam causam illustrissimo domino ⌊duci⌋ esse commendatam ago immortales gratias et spem habeo, modo Deus me ex ista aegritudine restituerit, futurum, ut liberaliori et commodiori condicione sua illustritas in famulitio me... illegible⌈...... illegible⌉ utatur. Experior ego magnam ⌊illustritatis suae⌋ erga me benignitatem, qui rediens ex ⌊Cracovia⌋ aegrotum me invisit et hortatus est medicos, ut diligeneter curar superinscribed⌈arar superinscribed⌉ent. Impartiit quoque me pharmacis aliquot raris, utpote balsamo et aquis ex sinamomo distillatis, quorum usus me nonnihil refecerunt. Aliarum rerum omnium, quas in arce habet, ⌊ipse⌋ et AAWO, AB, D. 4, f. 60v ⌊coniux sua⌋ potestatem liberam esse iusserunt.
Morbus meus est, quem as<th>maticum vocent. Pulmones multa written over is⌈isaa written over is⌉ pituita obsidet, ut aegre hidden by binding⌈[e]e hidden by binding⌉ spiritum permitta written over i⌈iaa written over i⌉t, quibus resolutis pharmacis mollificantibus succedit gravis tussis, quae difficilius conceptum virus eructat. Inter ista ego diuturnitate morbi exhaustus agitor, ut succedat febrilis paroxysmus orig. parasismus⌈paroxysmusparoxysmus orig. parasismus⌉ super horas XII. In his malis luctor, ut gravius enitar saniem, quam
cf. Adagia 1382 Echinus partum differt ⌊e{s}chinus parturienscf. Adagia 1382 Echinus partum differt ⌋, profluit autem perpetua pituita a capite, veluti a fonte et sсaturigine, atque ita laboro, ut mihi sit ad ⌊Elbingum⌋ venire impossibile.
Quare hidden by binding⌈[e]e hidden by binding⌉, si Gratia Vestra Reverendissima me consilio suo litteris iuvare digna hidden by binding⌈[a]a hidden by binding⌉bitur, fieret desiderio meo satis. Nam Deus scit, cum colloquii erit nobis copia. S... illegible⌈...... illegible⌉, quid ⌊princeps⌋ responderit ad hortationem Gratiae Vestrae Reverendissimae, habendae written over i⌈iaeae written over i⌉ mei dignioris condicionis rationem exspecto scire.
Ceterum, Reverendissime Domine, habet Gratia Vestra Reverendissima et ipsa balsamum verum, si dignaretur hidden by binding⌈[tur]tur hidden by binding⌉ hoc vitriolum plenum mihi impartiri ad bonam valetudinem, mihi multum commodaret, praesertim, si celerrime per hunc suum meo equo, qui apud vos est, illud mittet, ad reditum recepturus hunc vestrum hidden by binding⌈[vestrum]vestrum hidden by binding⌉, qui apud me servatur.
His commendo me hidden by binding⌈[me]me hidden by binding⌉ Reverendissimae Gratiae Vestrae.
Salutat Gratiam Vestram ⌊soror vestra⌋, mea uxor.
Ex ⌊Regio Monte⌋, XI Octobris 1535.
Reverendissimae Gratiae Vestrae deditissimus ⌊Ioannes Rheinekius⌋ doctor
| | | 13 | IDL 7367 | Ioannes DANTISCUS to Johann REYNECK, 1535-10-07 — 1535-10-11 Letter lost |
Letter lost, mentioned in IDL 1363: cum Reverendissimae Vestrae Gratiae puer optatissimas vestras ad me pertulit | | |
Poems regarding Johann REYNECK
List
Database
Full text
Results found: 1 preserved: 1 + lost: 0 | 1 | IDP 95 | Epitaphium Ioannis Reinecii | written before 1536-02-24 first edition 1655
Early printed source materials: | 1 | Monumenta Sarmatarum p. 368 (in extenso) |
Prints: | 1 | SKOLIMOWSKA 2006 Epitaph p. 93 (in extenso) | | 2 | SKOLIMOWSKA 2012 Dantiscus p. 196 (in extenso; English translation) |
| | | |
Texts where mentioned Johann REYNECK Results found: 54 IDL, 0 IDP, 1 IDT | 1 | IDL 567 | Ioannes DANTISCUS to Albrecht I von Hohenzollern-Ansbach, Augsburg, 1530-11-29 | | 2 | IDL 5151 | Albrecht I von Hohenzollern-Ansbach to Ioannes DANTISCUS, Königsberg (Królewiec), 1531-02-14 | | 3 | IDL 4905 | Ioannes DANTISCUS to Albrecht I von Hohenzollern-Ansbach, Brussels, 1531-07-07 | | 4 | IDL 759 | Ioannes TRESLER to Ioannes DANTISCUS, Gdańsk (Danzig), 1532-02-25 | | 5 | IDL 792 | Fabian WOJANOWSKI (DAMERAU) to Ioannes DANTISCUS, Cracow (Kraków), 1532-05-28 | | 6 | IDL 5390 | Ioannes DANTISCUS to Albrecht I von Hohenzollern-Ansbach, Löbau (Lubawa), 1532-12-07 | | 7 | IDL 5391 | Ioannes DANTISCUS to Albrecht I von Hohenzollern-Ansbach, Löbau (Lubawa), 1533-04-12 | | 8 | IDL 5158 | Albrecht I von Hohenzollern-Ansbach to Ioannes DANTISCUS, Königsberg (Królewiec), 1533-07-23 | | 9 | IDL 5394 | Ioannes DANTISCUS to Albrecht I von Hohenzollern-Ansbach, Löbau (Lubawa), 1533-07-26 | | 10 | IDL 987 | Albrecht I von Hohenzollern-Ansbach to Ioannes DANTISCUS, Königsberg (Królewiec), 1533-08-02 | | 11 | IDL 1011 | Fabian WOJANOWSKI (DAMERAU) to Ioannes DANTISCUS, Vilnius, 1533-10-01 | | 12 | IDL 4328 | Ioannes DANTISCUS to Gdańsk Town Council, Graudenz (Grudziądz), 1533-10-07 | | 13 | IDL 1055 | Ioannes DANTISCUS to [Johann von WERDEN], Löbau (Lubawa), 1533-12-09 | | 14 | IDL 1057 | Mauritius FERBER to Ioannes DANTISCUS, Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1533-12-11 | | 15 | IDL 1077 | Ioannes DANTISCUS to Albrecht I von Hohenzollern-Ansbach, Löbau (Lubawa), 1534-01-07 | | 16 | IDL 1084 | [Ioannes DANTISCUS] to [Georg von LOGSCHAU (LOXANUS)], Löbau (Lubawa), 1534-01-11 | | 17 | IDL 1091 | [Ioannes DANTISCUS] to [Johan WEZE], Löbau (Lubawa), 1534-01-11 | | 18 | IDL 4334 | Ioannes DANTISCUS to Gdańsk Town Council, Löbau (Lubawa), 1534-01-21 | | 19 | IDL 5399 | Ioannes DANTISCUS to Albrecht I von Hohenzollern-Ansbach, Löbau (Lubawa), 1534-[02]-02 | | 20 | IDL 1118 | Cornelis DE SCHEPPER to Ioannes DANTISCUS, Prague, 1534-02-13 | | 21 | IDL 1119 | Johan WEZE to Ioannes DANTISCUS, Prague, 1534-02-13 | | 22 | IDL 1128 | Johan WEZE to Ioannes DANTISCUS, Prague, 1534-03-13 | | 23 | IDL 5403 | Ioannes DANTISCUS to Albrecht I von Hohenzollern-Ansbach, Löbau (Lubawa), 1534-03-18 | | 24 | IDL 1181 | Mauritius FERBER to Ioannes DANTISCUS, Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1534-06-29 | | 25 | IDL 1188 | Ioannes DANTISCUS to Albrecht I von Hohenzollern-Ansbach, Löbau (Lubawa), 1534-07-11 | | 26 | IDL 1189 | Ioannes DANTISCUS to Johann von KREYTZEN, Löbau (Lubawa), 1534-07-11 | | 27 | IDL 1208 | Ioannes DANTISCUS to Piotr TOMICKI, Löbau (Lubawa), 1534-08-04, postscript 1534-08-05 | | 28 | IDL 5406 | Ioannes DANTISCUS to Albrecht I von Hohenzollern-Ansbach, Löbau (Lubawa), 1534-08-17 | | 29 | IDL 4336 | Ioannes DANTISCUS to Johann von WERDEN, Löbau (Lubawa), 1534-08-25 | | 30 | IDL 1223 | Albrecht I von Hohenzollern-Ansbach to Ioannes DANTISCUS, Königsberg (Królewiec), 1534-09-04 | | 31 | IDL 4162 | Simon, painter in Löbau to Ioannes DANTISCUS, Löbau (Lubawa), [1534-09?-28? — 1534-10-09] | | 32 | IDL 5411 | Ioannes DANTISCUS to Albrecht I von Hohenzollern-Ansbach, Löbau (Lubawa), 1534-11-13 | | 33 | IDL 1242 | Mauritius FERBER to Ioannes DANTISCUS, Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1534-11-24 | | 34 | IDL 5412 | Ioannes DANTISCUS to Albrecht I von Hohenzollern-Ansbach, Löbau (Lubawa), 1534-12-22 | | 35 | IDL 1252 | Leonard NIEDERHOFF to Ioannes DANTISCUS, Gdańsk (Danzig), 1534-12-26 | | 36 | IDL 1272 | Johan WEZE to Ioannes DANTISCUS, Vienna, 1535-01-31 | | 37 | IDL 5482 | Ioannes DANTISCUS to Albrecht I von Hohenzollern-Ansbach, Althausen (Starogród), 1535-06-10 | | 38 | IDL 1323 | Ioannes DANTISCUS to Piotr TOMICKI, Löbau (Lubawa), 1535-06-29 | | 39 | IDL 5413 | Ioannes DANTISCUS to Albrecht I von Hohenzollern-Ansbach, Löbau (Lubawa), 1535-07-16 | | 40 | IDL 5414 | Ioannes DANTISCUS to Albrecht I von Hohenzollern-Ansbach, Löbau (Lubawa), 1535-10-06 | | 41 | IDL 5415 | Ioannes DANTISCUS to Albrecht I von Hohenzollern-Ansbach, Löbau (Lubawa), 1535-11-12 | | 42 | IDL 5416 | Ioannes DANTISCUS to Albrecht I von Hohenzollern-Ansbach, Löbau (Lubawa), 1535-11-28 | | 43 | IDL 1385 | [Ioannes DANTISCUS] to Cornelis [DE SCHEPPER] & Godschalk ERICKSEN (SASSENKERLE), Löbau (Lubawa), 1535-12-23 | | 44 | IDL 5417 | Ioannes DANTISCUS to Albrecht I von Hohenzollern-Ansbach, Löbau (Lubawa), 1536-02-01 | | 45 | IDL 1421 | Ioannes DANTISCUS to Cornelis [DE SCHEPPER], Löbau (Lubawa), 1536-02-24 | | 46 | IDL 5418 | Ioannes DANTISCUS to Albrecht I von Hohenzollern-Ansbach, Löbau (Lubawa), 1536-03-08 | | 47 | IDL 4003 | Ioannes DANTISCUS to Königsberg Town Council, Löbau (Lubawa), 1536-03-08 | | 48 | IDL 1434 | Ioannes MAGNUS to Ioannes DANTISCUS, Gdańsk (Danzig), 1536-04-05 (poetical letter) | | 49 | IDL 1441 | [Ioannes DANTISCUS] to [Ioannes MAGNUS], Althausen (Starogród), 1536-04-23 (poetical letter) | | 50 | IDL 1516 | Ioannes DANTISCUS to [Kaspar HANNAU], Löbau (Lubawa), 1536-07-22 | | 51 | IDL 1987 | Ioannes POLIANDER (GRAUMANN) to Ioannes DANTISCUS, Königsberg (Królewiec), 1538-11-14 | | 52 | IDL 1996 | Ioannes DANTISCUS to Tiedemann GIESE, Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1538-11-23 | | 53 | IDL 1999 | Tiedemann GIESE to Ioannes DANTISCUS, Löbau (Lubawa), 1538-11-25 |
| 1 | IDT 161 | Instruction of Ioannes DANTISCUS for Georg von HÖFEN, envoy to Albrecht I von Hohenzollern-Ansbach Löbau (Lubawa) 1535-12-31 |
|
AAWO, AB, D. 67, f. 43v
AAWO, AB, D. 67, f. 42r
AAWO, AB, D. 67, f. 42v
AAWO, AB, D. 67, f. 43r
BCz, 1595, p. 204
BCz, 1595, p. 203
BCz, 1595, p. 336
BCz, 1595, p. 333
BCz, 1595, p. 334
BCz, 243, p. 199
BCz, 243, p. 293
BCz, 243, p. 294
BCz, 243, p. 295
BCz, 243, p. 296
BCz, 243, p. 201
BCz, 243, p. 202
BCz, 1595, p. 382
BCz, 1595, p. 381
BCz, 243, p. 298
BCz, 243, p. 297
BCz, 243, p.306
BCz, 243, p.303
BCz, 243, p.304
BCz, 243, p.305
BCz, 243, p. 158
AAWO, AB, D. 3, f. 107v
AAWO, AB, D. 3, f. 104r
AAWO, AB, D. 3, f. 104v
AAWO, AB, D. 3, f. 105r
AAWO, AB, D. 3, f. 105v
AAWO, AB, D. 3, f. 106r
AAWO, AB, D. 3, f. 106v
AAWO, AB, D. 3, f. 107r
AAWO, AB, D. 4, f. 57v
AAWO, AB, D. 4, f. 57r
AAWO, AB, D. 4, f. 60av
AAWO, AB, D. 4, f. 60r
AAWO, AB, D. 4, f. 60v