1 | IDL 7419 | Ioannes DANTISCUS, Tiedemann GIESE & Stanisław KOSTKA do Andrzej ZEBRZYDOWSKI, 1546-10-19 or shortly before List zaginiony |
List zaginiony, mentioned in IDL 3003: Quid egerim et qua ratione sim usus in hac apud Carthusiense et Zarnoviense monasterium institutione, Dominationes Vestrae ex me per litteras requirunt.; IDL 3002: Dweile denne in kurtzen tagenn Ewer Hochwirdigste Gnade sampt dem herrenn bishove vonn Culmenseh / und dem herrn pommerellishen woywodenn einer brief an denn herrnn bishoff vonn Leszlaw unsernn genedigen herrnn / in sachen der cartheuser geshribenn; IDL 4455 Das Ewer Erbarkeit fleisig sunder ablassenn / bei dem hernn leslauschenn / auf der hernn redte brief zuantwortenn |
| |
2 | IDL 16 | [Ioannes DANTISCUS] do [Andrzej ZEBRZYDOWSKI], s.l., [1546-12-07] |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | kopia kancelaryjna język: łacina, ręką pisarza, AAWO, AB, D. 6, k. 132r
| 2 | regest z ekscerptami język: łacina, angielski, XX w., CBKUL, R.III, 31, Nr 381
|
Pomocnicze podstawy źródłowe: 1 | regest język: niemiecki, XX w., B. PAU-PAN, 8250 (TK 12), k. 618
|
|
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
Tametsi litteris manu mea ad Dominationem Vestram Reverendissimam per spectabilem dominum Georgium ⌊Georgium Scheffke⌋ praeconsulem Gedanensem, affinem meum, datis dedignata sit respondere, quin potius coram nonnullis contemptim ⌊Dantiscum⌋ verbis non admodum amicis afficere se non continuerit, nihil tamen in eo erga Dominationem Vestram Reverendissimam benevolentiae meae observantiam laesam sentio, quae, ut hanc schedam praescriberem, effecit. Infitias iri nequit, nos aliquando fuisse tenebras, nunc autem oramus sedulo, ut lux simus in Domino, qui corda novit omnium et ad se redeuntes non reicit poenitentes.
Ego quidem quorundam apud nos calumnias, qui gynaecium in comitatu Dominationis Vestrae Reverendissimae reprehendebant, quantum potui pro honestate Dominationis Vestrae Reverendissimae refellebam, qua item in re socium habui ⌊reverendissimum dominum Culmensem⌋. Quae nobis refertur compensatio, liquet, cum ille de haeresi et de ingluvie ⌊Dantiscus⌋ ex quadam vehementia, quam olim accedens aetas temperabit, insimulatur, super quibus Dei sit iudicium. Quodsi etiam tales essemus, non traduci, sed fraternis commonitionibus ex errore nos abduci oporteret. Hoc si fieret, certo sibi Dominatio Vestra Reverendissima persuadeat, fore ut agnoscentes errorem resipiscerent, atque etiam gratiam haberent.
Ne itaque in ea de nobis opinione persistat, verum ab iis, qui nos penitius norunt, de vita moribusque nostris disquirat, rogo. Tum forte mutabit et sententiam, et benevolentiorem in nos concipiet mentem. Quod ad me attinet, si quid ex officio, ad quod iusiurandum me astrinxit, facio non satis Dominationi Vestrae Reverendissimae gratum, ne ob id, quaeso, causari velit me a nostra olim inter nos inita amicitia descivisse, quam apud me firmam esse, vel hoc praebeat indicium, quod hic, apud ecclesiam meam, si qui ⌊dioecesis⌋ Dominationis Vestrae Reverendissimae sacris initiari postulaverint, me studiosum offero suffraganeum. Qua in re si ex veteri amore voluntatis suae certam significationem mihi fecerit, acceptum mihi erit hoc a Dominatione Vestra Reverendissima plurimum.
Cui commendatissimus esse cupio etc.
| |
3 | IDL 3447 | [Ioannes DANTISCUS] do Andrzej ZEBRZYDOWSKI, Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1548-10-16 |
Rękopiśmienne podstawy źródłowe: 1 | brulion język: łacina, ręką pisarza, AAWO, AB, D. 70, k. 386r-v
| 2 | kopia kancelaryjna język: łacina, ręką pisarza, AAWO, AB, D. 70, k. 391r (b.p.)
| 3 | brulion język: łacina, ręką pisarza, AAWO, AB, D. 70, k. 385r-v
|
Pomocnicze podstawy źródłowe: 1 | regest język: polski, XX w., B. PAU-PAN, 8250 (TK 12), k. 579-581
|
|
Tekst + aparat krytyczny + komentarzZwykły tekstTekst + komentarzTekst + aparat krytyczny
Binas his diebus a Reverendissima Dominatione Vestra litteras accepi, quarum ⌊⌋ 24 Septembris, ⌊⌋ vero 7 huius datae erant. Respondebo igitur prioribus prius. Causa domus, quam ab affini meo ⌊Georgio Scholtz⌋ Reverendissima Dominatio Vestra ⌊Thoroniae⌋ emit, mihi videtur aequissima, ita ut mirari satis nequeam, quod in ea emptione ⌊magistratus
Thoronensis⌋ Reverendissimam Dominationem Vestram impedire conetur, cum hoc iam apud illos usitatum et non semel istiusmodi emptiones admissas esse reperiatur. Quare persuadeat sibi Reverendissima Dominatio Vestra me in ea causa illi non defuturum sed omnem adhibiturum diligentiam, ne hic contractus inter Reverendissimam Dominationem Vestram et ⌊affinem meum⌋ irritus fiat idque iam partim in superiore Graudentino ⌊harum terrarum conventu⌋ curassem, si per valetudinem eo me conferre potuissem. Et quoniam nondum intellexi causam hanc in eo ⌊conventu⌋ propositam fuisse, integra mihi adhuc reservata est in futuro conventu eius mentionem faciendi et Reverendissimae Dominationis Vestrae affinisque mei defendendi opportunitas et facultas. Quam pro meo in ⌊Reverendissimam Dominationem Vestram⌋ studio non negligam, quando ipsa quoque, ne sibi et ⌊affini meo⌋ desit, providebit.
De canonicatu ⌊ecclesiae suae Wladislaviensis⌋, qui olim morte ⌊Stanislai Rzeczicza⌋ poenitentiarii in Romana Curia vacuus factus nepoti meo ⌊Gaspari Hannovio⌋ iuris utriusque doctore on the margin⌈iuris utriusque doctoreiuris utriusque doctore on the margin⌉, per ⌊Sedem Apostolicam⌋ collatus est, de quo in ⌊⌋ scribit, rem ita cum eo communicavi. Is cum intellexisset, quas Reverendissima Dominatio Vestra pro eo canonicatu offert condiciones, nempe Gdanensem ad Divam Virginem parochialem et officialis munus, gratias quidem illi una mecum on the margin, in the hand of Johann Lehmann⌈una mecumuna mecum on the margin, in the hand of Johann Lehmann⌉ pro ea benevolentiae significatione agendas censuit. Verum a parochialibus ecclesiis, quod iis sit animarum ars artium, id est cura animarum coniuncta, et ab officialis, id est iudicis, officio, quo nihil itidem periculosius praesertim hoc tempore, cum status et condicio rerum ecclesiasticarum adeo apud eos homines viluerit, ut neque divina neque humana iura sine contemptu apud eos habeantur on the margin, in the hand of Johann Lehmann⌈praesertim hoc tempore, cum status et condicio rerum ecclesiasticarum adeo apud eos homines viluerit, ut neque divina neque humana iura sine contemptu apud eos habeanturpraesertim hoc tempore, cum status et condicio rerum ecclesiasticarum adeo apud eos homines viluerit, ut neque divina neque humana iura sine contemptu apud eos habeantur on the margin, in the hand of Johann Lehmann⌉, ita superinscribed in place of crossed-out adeo⌈adeo ita ita superinscribed in place of crossed-out adeo⌉ se abhorrere dixit, ut nequicquam in vita magis sibi fugiendum statuerit ob idque, dum novem annis in ⌊Urbe⌋ egerat, multarum parochialium in ⌊Polonia⌋ et alibi adipiscendarum occasionem studio volensque semper praetermisisset. Proinde, etsi cuperet Reverendissimae Dominationi Vestrae plurimum gratificari, has tamen condiciones suscipere nec posset, nec auderet.
Quam hac in re sententiam eius cum AAWO, AB, D.70, f. 386v audissem, non potui non probare. Est enim certe animarum sollicitudo et iudicis provincia superinscribed in place of crossed-out officium⌈officium provincia provincia superinscribed in place of crossed-out officium⌉ onus summum ac multis written over orum⌈orumisis written over orum⌉que adscribed⌈queque adscribed⌉ periculis written over orum⌈orumisis written over orum⌉ plenum. At si quid aliud fuisset, quod huiusmodi onere vacuum, aequam etiam haberet opimi huius sacerdotii compensationem, melius et nepos superinscribed⌈et ⌊nepos⌋et nepos superinscribed⌉, quid sibi superinscribed in place of crossed-out nepoti⌈nepoti sibi sibi superinscribed in place of crossed-out nepoti⌉ sequendum, nepos et ego, quid illi suadendum esset, considerare potuissemus, quamquam tamen ipsemet post potius hunc canonicatum possidere cupiat, cum ideo, quod nativae suae ⌊dioecesis⌋ sit, tum quod in ea ecclesia, dum nuper transisset, vehementer sibi placuerint omnia.
Peto itaque a Reverendissima Dominatione Vestra maiorem in modum, ut cum idem ⌊nepos⌋ propinquitatis iure aliisque de causis mihi superinscribed⌈mihimihi superinscribed⌉ non vulgariter carus sit diplomataque apostolica certissima et efficacissima habeat et tantopere nativam ecclesiam suam amet hanc ⌊Wladislaviensem ecclesiam⌋ ceu eam, sub qua natus est, amet, ut inquam, illum sive doctoris, quo et ab antecessore suo ⌊Rzeczicza⌋ idem canonicatus semper possessus est sine nobilitatis aut alio quovis titulo, ea facilitate on the margin⌈ea facilitateea facilitate on the margin⌉ in possessionem venire sinat faciatque, ut et ⌊Sedis Apostolicae⌋ litteris, prout par est on the margin⌈prout par estprout par est on the margin⌉, libenter suo cum ⌊capitulo⌋ obtemperare et mihi pro ⌊nepoti⌋ diligenter scribenti gratificari voluisse videatur, cum ipse maxime cupiam Reverendissimae Dominationi Vestrae gratificari et obsequi in omnibus, ut etiam quempiam sanguinis mei apud ecclesiam Reverendissimae Dominationis Vestrae, qui hoc praestet, habeam on the margin, in the hand of Johann Lehmann⌈cum ipse superinscribed⌈ipseipse superinscribed⌉ maxime cupiam Reverendissimae Dominationi Vestrae gratificari et obsequi in omnibus, ut etiam superinscribed⌈etiametiam superinscribed⌉ quempiam sanguinis mei apud ecclesiam Reverendissimae Dominationis Vestrae, qui hoc praestet, habeamcum ipse maxime cupiam Reverendissimae Dominationi Vestrae gratificari et obsequi in omnibus, ut etiam quempiam sanguinis mei apud ecclesiam Reverendissimae Dominationis Vestrae, qui hoc praestet, habeam on the margin, in the hand of Johann Lehmann⌉. Id quod mihi vehementer gratum futurum ac mutuis benevolentiae officiis semper compensandum statuam.
De ipso ⌊nepote meo⌋ hoc etiam on the margin⌈hoc etiamhoc etiam on the margin⌉ promittere etiam non dubito habituram in eo Reverendissimam Dominationem Vestram canonicum, cui prae ceteris favisse et opem sua auctoritate tulisse numquam poenitebit. Rediturus est ⌊Wladislaviam⌋ petendae possessionis ergo, cum ad has meas litteras Reverendissima Dominatio Vestra responderit, ut prius hinc, quae sit eiusdem voluntas quidque apud se mea ista commendatio ponderis habuerit on the margin⌈quidque apud se mea ista commendatio ponderis habueritquidque apud se mea ista commendatio ponderis habuerit on the margin⌉, exactius ambo cognoscamus. ⌊Eum⌋ igitur ut tum omnibus modis adiutum velit, iterum atque iterum impense rogo.
Dominus Iesus incolumem florentemque perpetuo servet Reverendissimam Dominationem Vestram. Cui me, ⌊nepotis⌋que mei negotium istud et honestum, et aequum studiosissime et intime commendo.
Postscript:
AAWO, AB, D.70, f. 391r
Reverendissime et Observandissime mi Domine.
Ut in iis, quae pro ⌊nepote⌋ meo scripsi, Dominatio Vestra Reverendissima se exorabilem et benignam mihi exhibere velit, quantum possum, oro diligentius, ubi vicissim necessitudine iunctus ms. iunctis(!)
⌈iunctusiunctus ms. iunctis(!)
⌉ Dominationi Vestrae Reverendisimae ex usu et re esse potero, propensissimum me offero et ad quaevis alia officia et superinscribed⌈officia etofficia et superinscribed⌉ obsequia quaecumque scivero grata Dominationi Vestrae Reverendissimae futura.
Cui me iterum atque iterum cum ⌊nepote⌋ meo commendo etc.
Causa domus, quam ab affini meo, ⌊Georgio Schultz superinscribed⌈Georgio SchultzGeorgio Schultz superinscribed⌉⌋, Reverendissima Dominatio Vestra ⌊Thoroniae⌋ emit, mihi videtur aequissimam, ita ut mirari satis nequeam, quod in ea emptione ⌊magistratus Thorunensis⌋ Reverendissimam Dominationem Vestram superinscribed in place of crossed-out eandem⌈eandem Reverendissimam Dominationem Vestram Reverendissimam Dominationem Vestram superinscribed in place of crossed-out eandem⌉ impedire conetur superinscribed in place of crossed-out conentur⌈conentur conetur conetur superinscribed in place of crossed-out conentur⌉, cum hoc iam apud illos receptum sit superinscribed⌈sitsit superinscribed⌉ et non semel huiusmodi venditiones admissae sint.
Quare persuadeat sibi Reverendissima Dominatio Vestra me superinscribed in place of crossed-out nos⌈nos me me superinscribed in place of crossed-out nos⌉ in illa causa ei non defuturum, sed omnem adhib stain⌈[] stain⌉eam adhibiturus sum diligentiam, ne hic contractus inter Reverendissimam Dominationem Vestram et affinem meum imped irritus fiat irritus, idque fortassis iam partim in superiori Graudentino ⌊harum terrarum conventu⌋ cuAAWO, AB, D.70, f. 385vrassem, si illi ob adversam valetudinem mihi interesse licuisset. Verum, cum sciam illam necdum ibi superinscribed⌈ibiibi superinscribed⌉ coram dominis ⌊harum terrarum consiliariis⌋ esse propositam, erit servata mihi est integra eius in futuro conventu mentionem faciendi et partes Reverendissimae Dominationis Vestrae et ⌊affinis⌋ mei defendendi, utque R nec ipsa sibi, nec affini meo desit Reverendissima Dominatio Vestra, plurimum rogo.
Cui cupio esse commendatissimus atque eandem felicissime cum omnium rerum successu valere opto.
[1] here abandoned first draft of the letter follows
| |